Urzędy skarbowe prześwietlają bankowe konta Polaków do pięciu lat wstecz. Sprawdzają ten jeden dokument. Kary mogą być gigantyczne

• Czym według prawa jest darowizna
• Trzy grupy podatkowe, w których obowiązują limity darowizn
• Zgłoszenie to nie formalność, tylko warunek
• Skarbówka sprawdza to pięć lat wstecz
• Dotkliwa kara za niepamięć
• Zamiast się gęsto tłumaczyć, lepiej zgłosić

Czym według prawa jest darowizna

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, darowizna to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Nie można więc traktować jej jak zwykłego przelewu czy przekazania pieniędzy. To czynność sformalizowana, z jasno określonymi zasadami.

Trzy grupy podatkowe, w których obowiązują limity darowizn

Grupa pierwsza, z limitem 36 120 złotych, to małżonkowie, zstępni czyli dzieci, wnuki, prawnuki) i wstępni, czyli rodzice, dziadkowie, pradziadkowie. Także pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie

Do grupy drugiej, z limitem 27 090 zł, należą zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, także małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo małżonków, oraz małżonkowie innych zstępnych.

W grupie trzeciej, z limitem 5 733 zł, znajdują się wszyscy pozostali obdarowani

Przekroczenie tych kwot bez dopełnienia formalności oznacza konieczność zapłaty podatku w wysokości od 3 do nawet 20 procent.

Zgłoszenie to nie formalność, tylko warunek

Dla pierwszej grupy podatkowej zwolnienie z podatku jest możliwe, ale tylko po złożeniu zgłoszenia do urzędu skarbowego. Wystarczy wypełnić formularz SD-Z2 w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania darowizny.

Pieniądze muszą być przekazane przelewem z jasno opisanym tytułem, np. „darowizna dla syna Jana Kowalskiego”. Bez tego nawet darowizna od rodzica może zostać potraktowana jak opodatkowany dochód.

Skarbówka sprawdza to pięć lat wstecz

Urzędy skarbowe analizują darowizny z okresu pięciu lat, zliczając wszystkie przekazane przez tę samą osobę. Jeśli suma przekroczy limit, a obdarowany nie zgłosił darowizny, fiskus ma prawo nałożyć najwyższą, 20-procentową stawkę podatku.

Termin na zgłoszenie przekroczenia limitu to sześć miesięcy – i dotyczy to nawet darowizn w pierwszej grupie podatkowej, które teoretycznie są zwolnione z podatku.

Dotkliwa kara za niepamięć

Niepodanie informacji o darowiźnie to nie drobiazg. Skutkiem może być nie tylko podatek z odsetkami, ale też grzywna za naruszenie przepisów skarbowych. W wyjątkowych sytuacjach urzędnicy mogą wszcząć nawet postępowanie karno-skarbowe.

Zamiast się gęsto tłumaczyć, lepiej zgłosić

Darowizna to nie tylko gest rodzinnej solidarności, ale i obowiązek wobec fiskusa. Wystarczy zachować formalności, by uniknąć przykrych konsekwencji. Formularz można dziś złożyć elektronicznie, a bankowy przelew jest najlepszym dowodem na uczciwe przekazanie pieniędzy.

Bo fiskus ma długą pamięć – pięć lat wstecz – i nie zapomina o żadnym przelewie. Ale obywatel, który zna przepisy, może spać spokojnie.