Fundacja rodzinna sprzeda udziały bez podatku. KIS daje zielone światło

• Czy szybkie zbycie udziałów to dozwolona działalność fundacji rodzinnej?
• Pojawił y się wątpliwości, a więc podatnicy wystąpili o interpretacje indywidualne do skarbówki
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził
• A może są jakieś zagrożenia podatkowe dla fundacji rodzinnej?

Czy fundacja rodzinna może nabywać udziały z zamiarem ich szybkiego zbycia bez CIT? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że nabycie przez fundację rodzinną udziałów wyłącznie w celu ich dalszego zbycia mieści się w zakresie dozwolonej działalności gospodarczej i nie podlega opodatkowaniu CIT. Należy jednak zachować ostrożność, bo zdaniem Szefa KAS takie działanie pozbawione uzasadnienia ekonomicznego może zostać uznane za agresywną optymalizację podatkową.

Czy szybkie zbycie udziałów to dozwolona działalność fundacji rodzinnej?

Fundacja rodzinna, prócz ochrony majątku i planowania sukcesji, czy element strategii Family Office, oferuje swoim fundatorom i beneficjentom namacalne preferencje podatkowe. Jeżeli fundacja wykonuje tzw. dozwoloną działalność gospodarczą, o której mowa w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej – to podatku dochodowego płacić nie musi. W pewnym uproszczeniu, można wskazać, że dopiero w przypadku transferu zarobionych środków z fundacji rodzinnej, trzeba będzie podatek uiścić. Model opodatkowania jest więc w dużym stopniu zbliżony do spółek opodatkowanych ryczałtem od dochodów spółek (nazywanym również popularnie estońskim CIT).

Jest jeszcze jedna istotna kwestia – w przypadku przekroczenia zakresu dozwolonej działalności gospodarczej, dochód z takiej działalności jest opodatkowany w stawce 25%. Innymi słowy, prowadzenie działalności gospodarczej spoza katalogu z art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej skutkuje jej opodatkowaniem. W art. 5 wymienione jest m.in. zbywanie mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia, przystępowanie do spółek handlowych, nabywanie i zbywanie papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze.

Pojawił y się wątpliwości, a więc podatnicy wystąpili o interpretacje indywidualne do skarbówki

Podatnicy zaczęli mieć wątpliwości, czy zbycie udziałów w spółce prawa handlowego następujące w krótkim okresie czasu od ich nabycia przez fundację rodzinną mieści się w zakresie owej dozwolonej działalności, co skutkuje brakiem opodatkowania. Pytania rodzą zwłaszcza granice „dozwolonego” zbywania mienia.

O ile może być wątpliwe to, czy dochód ze zbycia udziałów powinien być zaliczony do zakresu działalności, jakim jest przystępowanie do spółek prawa handlowego, czy też nabywanie i zbywanie papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw o podobnym charakterze, to trzeba zwrócić uwagę na treść art. 5 ust. 3 ustawy o fundacji rodzinnej. Stosownie do jego treści, ograniczenia dotyczące nabycia mienia tylko po to, aby je następne zbyć nie stosuje się do działalności, jaką jest przystępowanie do spółek prawa handlowego, oraz nabywanie i zbywanie papierów wartościowych. Dlatego, abstrahując od klasyfikacji zbywania udziałów w ramach art. 5, krótki czas pomiędzy nabyciem, a zbyciem nie niweluje prawa do zwolnienia z podatku dochodowego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej podzielił taką argumentację. Jak wyjaśniano w interpretacji indywidualnej z 29 października 2024 r., znak: 0111-KDIB1-2.4010.508.2024.1.EJ: „mając bowiem na względzie przywołany art. 5 ust. 3 ustawy o fundacji rodzinnej, stwierdzić należy, że fundacja rodzinna może prowadzić działalność polegającą na zbywaniu praw wynikających z przystąpienia do spółek handlowych oraz podmiotów o podobnym charakterze mających swoją siedzibę za granicą, nawet jeśli takie prawa, składniki mienia zostały nabyte wyłącznie w celu ich dalszego zbycia. Na gruncie art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o fundacji rodzinnej, fundacja rodzinna może przystępować do spółek handlowych i innych wymienionych w tym przepisie podmiotów, uczestniczyć w nich oraz wykonywać wszelkie prawa wynikające z tych tytułów, również z nich występować, czy zbywać części udziału”.

A może są jakieś zagrożenia podatkowe dla fundacji rodzinnej?

Pomimo wydanej interpretacji, takich transakcji nie można jednak uznać za w pełni bezpieczne. Szef Krajowej Administracji Skarbowej w odmowie wydania opinii zabezpieczającej z dnia 19 grudnia 2024 r., znak: DKP1.8082.7.2023, uznał bowiem, że może stanowić przejaw unikania opodatkowania czynność polegająca na wniesieniu udziałów do fundacji rodzinnej i następne szybkie ich zbycie. Jeśli więc fundacja rodzinna została wykorzystana z perspektywy ekonomicznej jako zbędny podmiot pośredniczący, mający na celu uzyskanie korzyści podatkowych, możliwe jest wówczas zastosowanie art. 119a Ordynacji podatkowej i w konsekwencji zakwestionowanie tych korzyści.

Wniosek z tego jest następujący, w przypadku takich zamierzeń należy dokładnie zweryfikować, czy podejmowane działanie ma uzasadnienie ekonomiczne. Jeśli, celem podatnika jest wyłącznie uzyskanie korzyści podatkowych, należy uznać je za obarczone ryzykiem podatkowym. By ustalić bezpieczną, zgodną z prawem strategię warto postawić na doradztwo podatkowe.