REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do anonimowości w Internecie, czyli czym są dane osobowe i jak je chronić?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Kowalska
Agata Kowalska
Radca Prawny
komputer; www.sxc.hu
komputer; www.sxc.hu

REKLAMA

REKLAMA

Internet jest aktualnie największym źródłem informacji i platformą przekazywania danych. Wkroczyliśmy w czasy, gdy nie potrafimy się już się bez niego obejść. Jest on między innymi prężnym narzędziem marketingowym, informacyjnym i wypiera z rynku popularne media typu telewizja czy prasa.

Jak grzyby po deszczu pojawiają się nowe sklepy internetowe. Niestety, za zmianami idzie utrata anonimowości. Dokonując zakupów w centrum handlowym czy w popularnym sklepie osiedlowym pozostajemy nieznani, natomiast zakupy w sklepie internetowym bądź korzystanie z serwisu społecznościowego wymuszają podanie swoich danych. Często raz pozostawione w internecie dane zaczynają niejako „żyć własnym życiem” i istnieje ryzyko wykorzystania ich w sposób nieuprawniony. Na pytania jak sobie z tym poradzić odpowiadają specjaliści z Kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy.

REKLAMA

Na czym polega specyfika danych osobowych?

REKLAMA

Dane osobowe to szczególny rodzaj informacji, których zbieranie, przechowywanie i przetwarzanie zostało ograniczone przez ustawodawcę i uzależnione od zgody posiadacza tych danych. „Podstawową zasadą dotyczącą ochrony danych osobowych jest to, że żadne dane osobowe nie mogą być zbierane, przetwarzane ani przechowywane bez wiedzy i zgody osoby, której dotyczą. Oczywiście od zasady tej są też wyjątki, na przykład dane mogą być przetwarzane przez osoby fizyczne, kiedy dokonują tego dla celów osobistych lub domowych, nie związanych z prowadzoną działalności zarobkową lub zawodową czy też mogą być przetwarzane wyłącznie w celu realizacji umowy. Chodzi np. o wystawienie faktury bądź realizację zamówienia.” – mówi Katarzyna Orzeł, aplikant radcowski w kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy. Oczywiście zbieranie i przetwarzanie danych osobowych jest też możliwe w kilku innych przypadkach. Przede wszystkim, gdy wyrazimy na to zgodę, gdy jest to konieczne w celu wykonania umowy lub do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów. „Pamiętajmy, że do wykorzystywania danych osobowych do celów marketingowych lub reklamowych taka zgoda jest bezwzględnie konieczna. Musimy wyrazić zgodę na otrzymywanie newslettera albo na przetwarzanie naszych danych osobowych w konkursie organizowanym np. przez producenta soków.” – dodaje Katarzyna Orzeł.

Istnieje szereg rygorów dotyczących zasad przechowywania i przetwarzania danych osobowych. Poza kilkoma wyjątkami (które dotyczą przede wszystkim danych księgowych lub pracowniczych oraz zbieranych przez organy państwowe), każdy zbiór danych osobowych musi zostać zgłoszony Generalnemu Inspektorowi Danych Osobowych (GIODO), który czuwa nad bezpieczeństwem zebranych w nim informacji. Ponadto, na administratorze danych (czyli podmiocie, który je zebrał i decyduje o ich dalszym wykorzystaniu) ciąży szereg obowiązków, które mają zagwarantować bezpieczeństwo zebranych danych, takich jak informowanie o adresie i pełnej nazwie administratora, celu ich przetwarzania oraz zagwarantowanie możliwości wglądu w zebrane dane, ich poprawiania lub usuwania ze zbioru w każdym czasie.

Zobacz: Ochrona danych osobowych w Internecie

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czy wszystkie informacje o osobie stanowią dane osobowe?

REKLAMA

Każdy obywatel będący osobą fizyczną ma prawo do ochrony swoich danych osobowych. Jest to generalna zasada leżąca u podstawy ogólnej koncepcji ochrony danych osobowych w Polsce i w całej Unii Europejskiej. Spod zakresu ochrony wyłączone są dane identyfikujące osoby prawne i inne jednostki organizacyjne. Na przykład ochronie tej nie podlegają dane spółek prawa handlowego, spółdzielni, stowarzyszeń, czy wspólnot mieszkaniowych. Jako, że nie są one osobami fizycznymi, nie posiadają też danych osobowych.
Pojawia się zatem pytanie, czy wszystkie informacje o osobie fizycznej stanowią jej dane osobowe?

„Zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych, za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Funkcja identyfikacyjna pozwala na określenie tożsamości osoby fizycznej. Informacji nie uważa się jednak za daną osobową, jeśli określenie za jej pośrednictwem tożsamości osoby wymagałoby nadmiernych środków.” – odpowiada Katarzyna Orzeł.

Zobacz: Adres e-mail jako dana osobowa

Czy sam numer PESEL to dane osobowe?

Numer PESEL jest szczególnym przykładem danej osobowej, która jako jedna z nielicznych jest uznawana za daną osobową samodzielnie, nawet jeśli nie występuje łącznie z innymi danymi. Wynika to z faktu, że ustawową funkcją numeru PESEL jest identyfikacja konkretnej osoby fizycznej.

Czy samo imię i nazwisko stanowią dane osobowe?

Mimo, że na pierwszy rzut oka, imię i nazwisko są podstawowymi danymi osobowymi każdej osoby fizycznej, to użyte samodzielnie, a więc bez powiązania z innymi danymi, takimi jak adres zamieszkania, czy adres poczty elektronicznej, nie stanowią chronionych danych osobowych. Za pomocą samego imienia i nazwiska zwykle nie będzie można zidentyfikować konkretnej osoby fizycznej. Oczywiście hipotetycznie można założyć, że istnieją takie połączenia imienia z nazwiskiem, które są niepowtarzalne i pozwalają na zidentyfikowanie za ich pomocą konkretnej osoby. Będą to jednak sytuacje wyjątkowe.

Jednocześnie, imię i nazwisko w połączeniu z wizerunkiem osoby staje się daną osobową. Dla przykładu, oznaczając osobę na zdjęciu w portalu społecznościowym, powstaje możliwość zidentyfikowania tej osoby, co z kolei jednoznacznie przesądza o uznaniu takiego zestawienia za dane osobowe.

Czy IP komputera lub adres e-mail stanowią dane osobowe?

Wśród internautów, administratorów portali społecznościowych czy sklepów internetowych często pojawia się wątpliwość, czy już samo zestawienie adresów IP użytkowników stanowi zbiór danych osobowych, który podlega obowiązkowej rejestracji w GIODO. 

Sam adres IP komputera nie jest jeszcze daną osobową, ponieważ identyfikuje jedynie urządzenie, nie wskazując osoby, która z niego korzysta.

Pozostaje jednak wątpliwość, czy daną osobową jest adres e-mail. W tym wypadku odpowiedź nie jest już taka prosta i zależy od konkretnego adresu. W przypadku, gdy adres mailowy jest na tyle ogólny, że nie pozwala na identyfikację osoby (np. silami@op.pl), nie będzie stanowił danej osobowej. W przypadku jednak, gdy adres składa się np. z imienia i nazwiska oraz końcówki oznaczającej np. miejsce pracy (lub jest naszym nickiem, pseudonimem, z którym jesteśmy kojarzeni i za pomocą którego można nas zidentyfikować, albo też jest zestawiony z imieniem i nazwiskiem czy wizerunkiem co pozwala na identyfikację), będzie on już pozwalał na przypisanie do niego konkretnej osoby, a co za tym idzie, będzie to dana osobowa. W momencie, gdy tworzona jest lista adresów e-mail należy liczyć się z tym, że nawet jeśli tylko niektóre z nich stanowią dane osobowe, to cała lista stanowi zbiór danych osobowych i podlega zgłoszeniu GIODO.

Czy nick stanowi daną osobową?


W związku z łatwością dostępu do wszelkich danych zawartych w internecie, wiele jego użytkowników posługuje się pseudonimami. Powstaje pytanie, czy nick, znany już innym użytkownikom danego portalu bądź forum i kojarzony z użytkownikiem o określonych cechach lub często nawet renomie, stanowi daną osobową. Nick jest daną osobową w przypadku osób, które za jego pomocą będą mogły zidentyfikować daną osobę fizyczną, czyli dla administratorów serwisu, którzy poza pseudonimem dysponują również adresem e-mail użytkownika, a często też imieniem, nazwiskiem i adresem zamieszkania. Jednocześnie dla osób postronnych znających jedynie pseudonim, nick daną osobową nie jest.

„Czasem zdarzają się sytuacje, gdy inna osoba zaczyna używać naszego pseudonimu. Warto pamiętać, że możemy się przed tym bronić, ponieważ gdy z danym nickiem wiążą się już konkretne skojarzenia innych użytkowników, może on zostać uznany za dobro osobiste danej osoby i mamy możliwość skorzystania z ochrony przewidzianej w Kodeksie Cywilnym.” – komentuje Katarzyna Orzeł.

Wspomniane dobra osobiste to przede wszystkim imię i nazwisko, pseudonim, wizerunek, wolność, cześć czy prawo do tajemnicy korespondencji. Dobra zaliczane do dóbr osobistych podlegają odrębnej, dodatkowej ochronie nie związanej z ochroną danych osobowych.

Czy jako przedsiębiorcy przysługuje mi ochrona przewidziana w ustawie?

W chwili obecnej dane ujawnione w ewidencji działalności gospodarczej nie stanowią danych osobowych. Mimo to, jeśli ktoś używa naszych danych osobowych w szerszym zakresie, niż ten, które zostały wpisany do rejestru, możemy cofnąć zgodę na ich przetwarzanie i zażądać usunięcia tych konkretnych danych zbioru. W tym miejscu należy jednak zaznaczyć, że od dnia 1 lipca 2011 roku zmianie ulegnie stan prawny w tym zakresie, a nowe uregulowania są dość niejasne. Co prawda na swojej stronie internetowej GIODO zamieścił stanowisko w tej sprawie oparte na nowym stanie prawny, jednak budzi ono dość poważne wątpliwości. Przede wszystkim oparte jest ono na dość kontrowersyjnych założeniach, jakoby dane przedsiębiorców podlegały tylko takiej ochronie jak dane osób prawnych, co wiąże się w praktyce z pozbawieniem ich ochrony określonej w ustawie. Biorąc pod uwagę, że pogląd taki nie wynika wprost z obowiązujących przepisów, budzi on wątpliwości co do swojej prawidłowości.

Nieznany mi podmiot korzysta z moich danych osobowych. Co teraz?

Jeśli dochodzą do nas informacje, z których wynika, że nieznany nam podmiot wykorzystuje nasze dane osobowe, np. prowadząc kampanię reklamową, zmuszając nas do uczestnictwa w loteriach czy zasypując nas informacjami o konkursach i promocjach, możemy wykorzystać szereg środków ochrony zagwarantowanych nam przez ustawodawcę. Przede wszystkim, każdemu służy prawo do uzyskania informacji, kto administruje jego danymi, jakie dane posiada, w jakim celu i w jaki sposób zostały one zebrane oraz jak są przetwarzane. Po otrzymaniu tych informacji uzyskamy pewność, z jakiego źródła dany podmiot otrzymał nasze dane oraz czy wyrażaliśmy zgodę na ich przetwarzanie. Jeśli okaże się, że zebrane dane są niekompletne, nieprawdziwe lub wykorzystywane w innych celach niż te, w jakich były zebrane (np. po zawarciu przez nas umowy sprzedaży kontrahent zacznie wykorzystywać nasze dane w celach marketingowych mimo, że nie wyraziliśmy na to zgody), mamy prawo zażądać od niego poprawienia, uzupełnienia lub usunięcia albo zaprzestania wykorzystywania danych w określony sposób.

Zobacz: Kontrola pracowników a zmiany w ochronie danych osobowych

„Dodatkowo, od marca 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o danych osobowych, która ostatecznie przesądziła, że każdy ma prawo w każdym czasie, bez podania powodów cofnąć zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Jeśli zatem nasze dane wykorzystywane są w celach marketingowych lub reklamowych, nawet za naszą zgodą wyrażoną wcześniej, możemy w każdym czasie zgodę taką cofnąć, zawiadamiając o tym podmiot korzystający z danych i zażądać ich usunięcia z prowadzonego przez niego zbioru.” – dodaje Agata Kowalska, partner kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy.

W przypadku, jeśli po interwencji naruszyciel nadal korzysta z naszych danych lub odmawia udzielenia nam niezbędnych informacji, przysługuje nam prawo do wystąpienia z wnioskiem do GIODO o zobowiązanie tego podmiotu do dopełnienia ciążących na nim obowiązków.

Na zakończenie warto wspomnieć, że ochrona wynikająca z ustawy o danych osobowych niejako krzyżuje się z ochroną dóbr osobistych zagwarantowaną przez Kodeks Cywilny. Oznacza to, że w przypadku, gdy ktoś bezprawnie korzysta z danych osobowych, które są jednocześnie naszymi dobrami osobistymi (jak np. połączenie imienia i nazwiska ze zdjęciem – zestawienie to stanowi dane osobowe, a jednocześnie ich użycie może naruszać prawo do wizerunku), możemy zażądać ochrony z obu tytułów (na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych i Kodeksu Cywilnego, który określa zasady ochrony dóbr osobistych).

Autorzy:

Agata Kowalska, Partner, Kancelaria Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy
Katarzyna Orzeł, Aplikant Radcowski, Kancelaria Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

Kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i na innych obiektach pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim

Dzieci i młodzież skorzystają jak co roku z wypoczynku zorganizowanego w formie wyjazdowej jako kolonia, obóz lub jako forma w miejscu zamieszkania, m.in. na półkoloniach organizowanych przez placówki oświatowo-wychowawcze, świetlice szkolne, młodzieżowe domy kultury, ośrodki sportowe. W związku z tym zapowiedziane są kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i innych obiektów pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim.

REKLAMA

18 lipca pieniądze z ZUS wpłyną na konto. Dobre wieści dla tysięcy Polaków

Już 18 lipca 2025 r. na konta tysięcy emerytów trafią środki z ZUS, mimo że standardowy termin wypłat przypada na 20 lipca. Ze względu na niedzielę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przesunął wypłatę świadczeń o dwa dni wcześniej. To dobra wiadomość dla wielu seniorów.

Popularne tężnie solankowe niebezpieczne dla zdrowia – groźne bakterie, grzyby, promieniowce i gronkowce wykryte w wodzie solankowej i problem braku norm czystości „leczniczej mgiełki”

Z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytety Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie wynika, że coraz bardziej zyskujące na popularności miejskie tężnie solankowe, na których pobyt – pod względem absorbcji jodu – porównywany bywa z trzydniowym pobytem nad morzem – pozostawiają wiele do „życzenia” pod względem czystości mikrobiologicznej krążącej w nich wody solankowej oraz wytwarzającej się z niej mgiełki, która jest bezpośrednio wdychana przez użytkowników takich instalacji. Bakterie E.coli, E. faecalis i C. perfringens, to tylko niektóre z groźnych dla zdrowia patogenów wykrytych w solance jednej z miejskich tężni. Powagę problemu potęguje fakt braku odpowiednich norm prawnych.

Polacy są skłonni udostępniać handlowcom swoje dane, jeśli w zamian otrzymają konkretne korzyści

Powstał bardzo ciekawy raport zawierający informacje dotyczące tego, że: DANE W HANDLU SĄ CORAZ MOCNIEJSZĄ „WALUTĄ”. Jak to możliwe? Okazuje się, że Polacy są skłonni udostępniać handlowcom swoje dane, jeśli w zamian otrzymają konkretne korzyści.

800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie?

Pojawiają się kolejne głosy i wiadomości od Czytelników w sprawie tzw. dodatku emerytalnego (czy nawet przedemerytalnego) z tytułu wychowania dziecka. Miałoby to być tzw. 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy taka regulacja wejdzie w życie? Czekamy na odpowiedź z Kancelarii Prezydenta RP.

REKLAMA

Minister infrastruktury: już w 2025 r. będzie obowiązek jazdy w kasku na rowerze i hulajnodze elektrycznej przez dzieci i młodzież do lat 16

Jest uchwała w sprawie wprowadzenia ustawowego obowiązku noszenia kasku podczas jazdy m.in. rowerem i hulajnogą elektryczną przez dzieci do lat 16. Przepis ma zostać dodany do nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym - poinformował 14 lipca szef MI Dariusz Klimczak.

Renta wdowia a 14. emerytura – co warto wiedzieć? Sprawdź, czy stracisz świadczenie

Nowe przepisy wprowadzane w 2025 roku miały być ulgą dla tysięcy seniorów, którzy po śmierci małżonka zostali z ograniczonymi środkami do życia. Renta wdowia, nowy instrument łączący własną emeryturę z częścią renty rodzinnej, budziła nadzieję. Niestety, radość nie trwała długo. Okazuje się, że w wielu przypadkach przyjęcie renty wdowiej może pozbawić seniora czternastej emerytury.

REKLAMA