Urząd skarbowy, Podatek od spadków i darowizn

Sprzedaż odziedziczonego majątku – zwłaszcza, jeśli chodzi o złote monety, sztabki, obrazy czy inne dzieła sztuki – od lat wywołuje gorące spory z fiskusem. Czy taka transakcja jest zwykłym rozporządzaniem prywatnym majątkiem, czy już działalnością gospodarczą? Czy trzeba płacić VAT i PIT, czy też można sprzedać wszystko bez podatku?

Czy każda większa wpłata na konto może przyciągnąć uwagę urzędu skarbowego? Wiele osób zastanawia się, jaka jest granica, po przekroczeniu której fiskus zaczyna się interesować naszymi pieniędzmi. Choć w przepisach faktycznie istnieje próg, po którym bank musi zgłosić operację do odpowiednich organów, warto wiedzieć, że nie oznacza to pełnej „bezkarności” poniżej tej kwoty. Sprawdź, ile dokładnie można wpłacić na konto bez kontroli skarbówki i w jakich przypadkach nawet mniejsze wpłaty mogą wzbudzić zainteresowanie.

Rozliczenia, ulgi prorodzinne, preferencyjne zasady dla małżeństw stają się chlebem powszednim dla przeciętnego Kowalskiego? Średnio 5 tysięcy złotych, tyle polski podatnik odzyskał w tegorocznych rozliczeniach PIT. Łącznie urzędy skarbowe przelały obywatelom zawrotne 23 miliardy złotych. To absolutny rekord. Dla wielu, powód do radości. Ale eksperci nie mają wątpliwości. Za tym gigantycznym zwrotem kryje się systemowy problem.

Któż z nas nie otrzymał lub nie przekazał komuś w rodzinie choćby drobnych sum pieniędzy, na przykład w związku z okazją taką jak rocznica urodzin, czy imieniny? Nie można jednak tego czynić dowolnie, aby nie znaleźć się w polu zainteresowania fiskusa. Nieprawidłowo dokonana darowizna może bowiem oznaczać konieczność zapłacenia karnej stawki podatku, która wynosi 20%, a także odpowiedzialność karno-skarbową! A wystarczy dokonać stosunkowo prostych formalności, by tego uniknąć.

Blokada konta, wstrzymany przelew i telefon z banku. Takie kłopoty można sobie zafundować jednym nieprzemyślanym tytułem przelewu. Choć brzmi to absurdalnie, to dziś wcale nie jest rzadkością. Wystarczy odrobina nieuwagi, by uruchomić lawinę procedur – od wewnętrznej kontroli banku po interwencję skarbówki.

Najnowszy rządowy projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn nałoży na podatników (spadkobierców) obowiązek złożenia zeznania podatkowego po uzyskaniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia (APD). Jeżeli ta nowelizacja wejdzie w życie, to faktycznie termin przedawnienia wyniesie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy, a nie 3 lata, jak obecnie, co wynika z art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej. Nie realizuje się w tym wypadku deklarowanego celu w postaci „uproszczenia procedur oraz ochrony spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych.”, lecz w istocie przedkłada się projekt ustawy niekorzystnej dla podatników – pisze adwokat Konrad Giedrojć.

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

Jeżeli otrzymałeś wsparcie finansowe na budowę domu lub mieszkania w formie gotówki - urząd skarbowy może uznać to za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe, chyba, że dopełnisz ściśle określonych formalności, wynikających z ustawy. Ponadto, problem może mieć nie tylko obdarowany, ale również obdarowujący, który chciał wesprzeć finansowo najbliższą osobę.

Właściciele klimatyzacji z funkcją grzania (w tym klimatyzatorów z wbudowaną pompą ciepła), którzy w przeszłości skorzystali z ulgi termomodernizacyjnej (odliczając w ramach niej wydatki poniesione na ich zakup i montaż), mogą obecnie zostać niemile zaskoczeni wydaną z urzędu, w ich sprawie, decyzją Szefa Krajowej Administracji Skarbowej (Szefa KAS), która może skutkować obowiązkiem zwrotu przez nich równowartości ulgi, czyli – dopłaty podatku.

Żyjecie razem, dzielicie mieszkanie, rachunki i śniadania w łóżku, ale bez ślubu? Możecie trafić pod lupę skarbówki. Bo dopóki nie zawiśnie w urzędzie wasz akt ślubu, każdy większy przelew między wami może być potraktowany jak darowizna. A to oznacza jedno. Podatek, który potrafi ugryźć. Nawet do 20 procent.

Darowizna pieniężna w pierwszej linii, czyli w ramach najbliższej rodziny, nie zawsze musi być zgłaszana do urzędu skarbowego. Dopiero po przekroczeniu kwoty limitu, zarezerwowanej dla pierwszej grupy podatkowej, taki obowiązek się pojawia. Zgłoszenie pozwala na skorzystanie ze zwolnienia podatkowego od darowizn.

Czasy, kiedy trzeba stać w ogonku do okienka, odchodzą do przeszłości. Skarbówka zamienia się w supernowoczesny urząd, w którym podatkowe sprawy można załatwić online z dowolnego miejsca. Teraz da się to zrobić także przez smartfon. Blisko pół roku temu resort finansów udostępnił mobilną aplikację e-Urząd Skarbowy. Do tej pory z aplikacji mogły korzystać tylko osoby fizyczne. Teraz dostęp zyskały także organizacje, takie jak spółki, fundacje czy stowarzyszenia.

W dniu 20 sierpnia 2025 r. weszła w życie nowelizacja z 25 lipca 2025 r. ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty. Dzięki nowym przepisom nie trzeba będzie co miesiąc składać zeznania podatkowego w przypadku nieodpłatnych świadczeń powtarzających się, takich jak renty.

Zwolnienie z obowiązku składania formularza SD-Z2 przy darowiźnie budzi wiele pytań. Czy zawsze trzeba zgłaszać darowiznę urzędowi skarbowemu? Wyjaśniamy, kiedy zgłoszenie jest wymagane, a kiedy obowiązek ten jest wyłączony, zwłaszcza w przypadku najbliższej rodziny i darowizny w formie aktu notarialnego.

Transakcje dotyczące nieruchomości bardzo często mają miejsce pomiędzy członkami rodziny. W bardzo dużej ilości przypadków rodzice przekazują na rzecz dzieci mieszkanie bądź nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym. Choć nie jest wykluczona sprzedaż nieruchomości pomiędzy takimi osobami, to takie rozwiązanie nie jest często wybierane. Gros przypadków to czynności nieodpłatne. Wśród dostępnych możliwości osoby bliskie mogą rozporządzić nieruchomością tak za życia, jak i na wypadek śmierci.

Zwykła kontrola zamieniła jego życie w koszmar. Skarbówka oskarżyła go o udział w karuzeli VAT i zablokowała pół miliona złotych. Przez osiem lat walczył o swoje dobre imię. Teraz urzędnicy musieli przyznać: nie mieli żadnych dowodów. Poznaj historię przedsiębiorcy, który pokonał system.

Blady strach padł na handlujących w sieci? Skarbówka bierze pod lupę tych wszystkich, którzy regularnie sprzedają w internecie, ale zyskami z fiskusem się nie dzielą. Na baczność muszą się mieć także streamerzy. Skończyło się dla nich eldorado z darowiznami. I jedni i drudzy, jeśli nie rozliczają się z dochodów z internetu, mogą zostać wezwani do zapłaty podatku.

Z jednej strony mają ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej poprzez prostszy i szybszy dostęp do dokumentów finansowo-podatkowych, z drugiej, przyspieszą wykrywanie prób wyłudzenia podatku, co służy zmniejszeniu luki VAT. Takie zadanie mają spełnić e-faktury. Na razie korzystanie z takiego rozwiązania jest dobrowolne. W przyszłym roku obowiązek obejmie wszystkich przedsiębiorców.

Dla nowożeńców – prezent, dla Urzędu Skarbowego – podstawa opodatkowania. Fiskus przewidział dla darowizn konkretne przepisy prawa podatkowego i lepiej je znać, zanim wpędzimy się w kłopoty, zostawiając grube rysy na pięknych ślubnych wspomnieniach. Szczególnie kłopotliwa może być gotówka. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl tłumaczy, co zrobić z weselnymi kopertami i kosztownymi podarunkami.

Coraz więcej Polaków robi zakupy online, także od osób prywatnych. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, że w niektórych przypadkach muszą zapłacić podatek PCC. Fiskus ma nowe narzędzia do weryfikacji transakcji – a konsekwencje mogą być kosztowne. Ekspertka Monika Piątkowska wyjaśnia, kiedy należy zachować szczególną ostrożność.

Wynajmujesz mieszkanie i nie zgłosiłeś tego fiskusowi? Lepiej nie licz na to, że się nie dowie. Urzędy skarbowe coraz skuteczniej tropią nielegalny najem – a kary mogą sięgnąć nawet 30 tysięcy złotych.

Do końca kwietnia był czas na złożenie PIT-ów. Teraz swój czas ma skarbówka. Fiskus interesuje się przede wszystkim tymi, którzy skorzystali z ulg i odliczeń. Na celowniku znaleźli się między innymi rodzice. Część z nich może mieć problem.

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Zakup mieszkań, remont przy niskim nakładzie finansowym, a następnie sprzedaż z zyskiem stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu lokalami mieszkalnymi – orzekł NSA w wyroku o sygn. II FSK 823/22. O zarobkowym charakterze takich działań świadczy również fakt braku osobistego użytkowania nieruchomości. To niekorzystne rozstrzygnięcie dla tzw. flipperów, którzy od teraz będą zobowiązani do odprowadzania wyższych podatków, oraz będą musieli zarejestrować swoją działalność.