REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Emerytura - jak na jej wysokość wpływają lata nauki, czy magister dostanie z ZUS więcej niż technik po maturze, co to jest staż ubezpieczeniowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Infor.pl

REKLAMA

REKLAMA

Czy to prawda, że wystarczy miesiąc, by mieć zagwarantowaną emeryturę. Ale czy to wystarczy by w przyszłości otrzymywać emeryturę w najniższej gwarantowanej przez ustawę wysokości? Czy staż pracy i staż ubezpieczeniowy to to samo? Co to są okresy składkowe i nieskładkowe oraz jak one wpływają na prawa emerytalne oraz wysokość samej emerytury? Takie i podobne pytania stawiają coraz częściej osoby, które zbliżają się do ustawowego wieku emerytalnego i zaczynają myśleć o zakończeniu aktywności zawodowej.

Dla wielu osób, które miały duże przerwy w aktywności zawodowej, a konkretnie płaciły składki na ubezpieczenie emerytalne nieregularnie i w niedługich okresach czasu, kluczowe znaczenie może mieć tak zwany staż ubezpieczeniowy. Dla takich osób niezwykle ważne jest bowiem zapewnienie sobie emerytury przynajmniej w minimalnej gwarantowanej przez ustawę wysokości, a więc obecnie od marca 2024 roku 1 780,96 zł.
W ustalaniu zaś stażu ubezpieczeniowego: 20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn ważną rolę odgrywają tak zwane okresy nieskładkowe. Jednym z nich są lata nauki. Jednak nie są one do stażu ubezpieczeniowego uwzględniane w taki sam sposób jak do stażu pracy.
Staż liczony do emerytury jest przy tym często mylnie utożsamiany bowiem ze stażem pracy. Z tego też wynikają błędne przekonania co do zasad wliczania okresów nauki do stażu emerytalnego.

REKLAMA

REKLAMA

Prawdą jest jedynie to, że ci, którzy dostają tak zwane groszowe emerytury - po kilka złotych czy nawet po kilkaset, ale mniej od emerytury minimalnej, odpowiedniego stażu - liczby lat okresów składkowych i okresów nieskładkowych, nie osiągnęli.

Okresy składkowe i nieskładkowe - jak wpływają na emeryturę

Obecnie na emeryturę przechodzą niemal wyłącznie osoby urodzone od 1 stycznia 1949 roku, a więc objęte zasadami obowiązującymi po reformie emerytalnej. Ze starego systemu ustalany jest im ewentualnie kapitał początkowy i dla jego potrzeb staż pracy odgrywa rolę – jest brany pod uwagę przy dość skomplikowanej procedurze ustalania kapitału początkowego.

Dla osób urodzonych po 1948 roku a przechodzących na emeryturę staż ważny jest tylko dla zagwarantowania sobie emerytury w co najmniej minimalnej wysokości. To zaś jest problem, z którym spotkać się mogą jedynie osoby o niskich zarobkach, które w sumie przepracowały mało czasu.

REKLAMA

Dla nich też lata nauki będą ważne – jako tak zwane lata nieskładkowe, by sprawdzić czy złożą się w sumie z innymi okresami w 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Potocznie operuje się pojęciem staż pracy także dla celów emerytalnych, tymczasem inaczej ten staż pracy jest obliczany dla celów pracowniczych: długości płatnego urlopu, okresu wypowiedzenia umowy o pracę a nawet odprawy emerytalnej, a inaczej – dla stażu emerytalnego. Wykształcenie czy ściślej lata nauki są tego najlepszym przykładem.

Jakie okresy nauki mają wpływ na wysokość stażu ubezpieczeniowego dla emerytury

Dla stażu pracy w pierwszym przypadku jako okres nieskładkowy wlicza się cztery lata nauki w przypadku matury w liceum lub pięć lat w przypadku matury w technikom, a za studia liczy się w sumie osiem lat.

Do okresów nieskładkowych dla stażu emerytalnego bierze się pod uwagę wyłącznie studia – można więc powiedzieć, że matura się nie liczy – i to w wymiarze nie zestandaryzowanym, ale zalicza się wyłącznie okres „nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów”.

Jak już to wskazaliśmy, jest to tak zwany okres nieskładkowy. By był zaliczony jednak do stażu musi mu towarzyszyć odpowiedni okres okresów składkowych (jak sama nazwa wskazuje – takich, w których na konta ZUS trafiały składki na ubezpieczenie emerytalne), a ogólna zasada jest taka, że okresy nieskładkowe zaliczane do stażu emerytalnego nie mogą stanowić więcej niż jedną trzecią stażu, by więc dla przykładu zaliczone zostały cztery lata studiów, musi im towarzyszyć osiem lat okresów składkowych.

Ponadto przepisy emerytalne dużo szczegółowiej niż kodeks pracy podchodzą do kwestii zaliczania do okresów nieskładkowych okresów nauki. W szczegółach przedstawia się to następująco – do okresów nieskładkowych zalicza się:

  • okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów; dla ich udokumentowania niezbędne jest zaświadczenie uczelni potwierdzające fakt ukończenia studiów, okres ich trwania i programowy wymiar studiów albo dyplom, jeżeli studia zostały zakończone jego uzyskaniem, a z dyplomu tego wynika okres trwania i programowy wymiar studiów;
  • okresy studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu – udokumentowane  zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia;
  • okresy asystenckich studiów przygotowawczych – dokumentem potwierdzającym jest zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia.

Okresy składkowe, okresy nieskładkowe ZUS - jak liczone są lata nauki

Staż emerytalny – 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn – jest ważny tylko z jednego powodu. Zgromadzenie odpowiedniej liczby lat składkowych i nieskładkowych daje gwarancję otrzymywania emerytury w najniższej ustawowej wysokości. To ważny przywilej szczególnie dla osób, które pracowały stosunkowo krótko lub otrzymywały niewielkie wynagrodzenie i z samego wyliczenia emerytury ZUS wypadało będzie świadczenie w wysokości niższej niż aktualna najniższa emerytura – np. obecnie od 1 marca 2024 roku 1 780,96 zł.

Trzeba bowiem wiedzieć, że w nowym systemie wysokość emerytury wylicza się dzieląc sumy zgromadzone w ramach składek emerytalnych w ZUS – na kontach i subkoncie – przez liczbę miesięcy dalszego trwania życia, pobieraną ze specjalnych tablic wyliczanych przez GUS. Gdy z dzielenia wyjdzie kwota niższa od najniższej ustawowo gwarantowanej emerytury, osoba ubiegająca się o emeryturę otrzymywać będzie odpowiednio niskie świadczenie. Z kolei osoba legitymująca się odpowiednim stażem (20 lub 25 lat) dostanie w takim przypadku emeryturę w wysokości aktualnie 1 780,96  zł lub wyższej gdy po kolejnej marcowej waloryzacji świadczenie to w ZUS uzyska inną wartość.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia, wypowiedzenia zmieniające i bezrobocie: czy to nas czeka na rynku pracy w 2026 r.?

Zwolnienia, wypowiedzenia zmieniające i bezrobocie: czy to nas czeka na rynku pracy w 2026 r.? Według Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej sytuacja wcale nie jest taka zła, a polski rynek pracy wciąż jest w dobrej kondycji, ba Polska utrzymuje silną pozycję na tle UE pod względem kondycji rynku pracy. Poniżej przedstawiamy szczegółowy komunikat resortu pracy.

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy – Prawo oświatowe: kierunek ku reformie „Kompas Jutra”

Reforma podstawy programowej, większa autonomia szkół i nauczycieli, powrót do kwietniowego egzaminu ósmoklasisty oraz obowiązkowe debaty i doświadczenia w klasach – Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, który ma wprowadzić istotne zmiany już od roku szkolnego 2026/2027. Jak podkreśla Minister to początek największej od lat zmiany w polskim systemie edukacji.

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

REKLAMA

Fatalne wieści dla emerytów. ZUS zażąda zwrotu czternastki. Jak to możliwe?

Coraz wyższe rachunki za energię, coraz droższe zakupy, do tego dochodzą wydatki na leki… większość emerytów ledwie wiąże koniec z końcem. Kołem ratunkowym dla seniorów najpierw była trzynastka, teraz na ich konto trafiła czternastka. Jak podaje ZUS wypłata pieniędzy właśnie się zakończyła. Okazuje się, że niektórzy ten zastrzyk gotówki będą musieli… zwrócić. Jak to możliwe?

Asystent osobisty osoby z niepełnosprawnością w 2026 r. Jakie zmiany w programie i jak złożyć wniosek o wsparcie?

W 2026 r. program "Asystent osobisty" wchodzi w okres przejściowy. Resortowy AOON 2026 nadal bazuje na stopniach niepełnosprawności, ale przygotowuje grunt pod Ustawową Asystencję z 2027 r., powiązaną z punktami PPW. Nowe wytyczne zwiększają limity do 840 godzin rocznie i stawiają na elastyczność. Sprawdź, jak złożyć wniosek i wykorzystać wsparcie asystenta.

Ulgi i zniżki podatkowe dla emerytów w 2026. Z jakich preferencji można skorzystać?

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

Podatek od psa 2026. Ile zapłacimy za czworonoga i kto będzie musiał zapłacić?

Zbliża się kolejny rok, a wraz z nim zmiany, które mogą wpłynąć na portfele właścicieli zwierząt domowych. Podatek od posiadania psów, choć nie jest powszechny, wciąż obowiązuje w wielu polskich miastach i gminach. Maksymalne stawki, tak jak inne opłaty lokalne, zostaną zwaloryzowane. Czy w 2026 roku zapłacimy więcej za naszego pupila i czy można uniknąć tej daniny?

REKLAMA

Bez żadnych podwyżek dla pracowników budżetówki w 2026 r.? Wszystko zależy od losów ustawy budżetowej i decyzji Prezydenta RP

Projekt ustawy budżetowej na 2026 rok został przygotowany i trafił do Sejmu 30 września 2025 r. Już 09 października 2025 r. w Sejmie ruszają dalsze prace nad budżetem. Budzi on wiele kontrowersji, w szczególności ze względu na planowany poziom wydatków. Przedstawiciele związków zawodowych pracowników sfery budżetowej oburzają się na planowany poziom podwyżek, wynoszący zaledwie 3%, domagając się ostatnio co najmniej 5%. Tymczasem może się okazać, że nawet tej 3-procentowej podwyżki nie będzie.

Podatek od nieruchomości 2026. Jakie będą nowe stawki i jak najlepiej opłacić daninę?

Podwyżki cen gazu, prądu i żywności to dopiero początek. Po waloryzacji emerytur i innych świadczeń, inflacja ponownie upomni się o swoje, tym razem poprzez wyższe opłaty za domy i mieszkania. W 2026 roku wiele gmin wykorzysta wskaźnik inflacji, by podnieść lokalne podatki. Kogo dotkną największe podwyżki i czy Twój budżet domowy wytrzyma kolejne obciążenie?

REKLAMA