Bankowe konta Polaków pod lupą skarbówki. Chodzi o ten jeden dokument. Kary mogą być gigantyczne

• Czym właściwie jest darowizna według prawa
• Trzy grupy podatkowe i ich limity
• Zgłoszenie to nie formalność, tylko warunek
• Skarbówka liczy pięć lat wstecz
• Kara za zapomnienie może być dotkliwa
• Lepiej zgłosić niż się tłumaczyć

Czym właściwie jest darowizna według prawa

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, darowizna to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Nie można więc traktować jej jak zwykłego przelewu czy przekazania pieniędzy – to czynność sformalizowana, z jasno określonymi zasadami.

Trzy grupy podatkowe i ich limity

Prawo dzieli obdarowanych na trzy grupy podatkowe, każdą z innym limitem wartości darowizn:

• Grupa I – limit 36 120 zł: małżonkowie, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie.
• Grupa II – limit 27 090 zł: dalsza rodzina, np. rodzeństwo rodziców, zstępni rodzeństwa czy małżonkowie pasierbów.
• Grupa III – limit 5 733 zł: wszyscy pozostali obdarowani.

Przekroczenie tych kwot bez dopełnienia formalności oznacza konieczność zapłaty podatku w wysokości od 3 do nawet 20 procent.

Zgłoszenie to nie formalność, tylko warunek

Dla pierwszej grupy podatkowej zwolnienie z podatku jest możliwe, ale tylko po złożeniu zgłoszenia do urzędu skarbowego. Wystarczy wypełnić formularz SD-Z2 w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania darowizny.

Pieniądze muszą być przekazane przelewem z jasno opisanym tytułem, np. „darowizna dla syna Jana Kowalskiego”. Bez tego nawet darowizna od rodzica może zostać potraktowana jak opodatkowany dochód.

Skarbówka liczy pięć lat wstecz

Urzędy skarbowe analizują darowizny z okresu pięciu lat, zliczając wszystkie przekazane przez tę samą osobę. Jeśli suma przekroczy limit, a obdarowany nie zgłosił darowizny, fiskus ma prawo nałożyć najwyższą, 20-procentową stawkę podatku.

Termin na zgłoszenie przekroczenia limitu to sześć miesięcy – i dotyczy to nawet darowizn w pierwszej grupie podatkowej, które teoretycznie są zwolnione z podatku.

Kara za zapomnienie może być dotkliwa

Niepodanie informacji o darowiźnie to nie drobiazg. Skutkiem może być nie tylko podatek z odsetkami, ale też grzywna za naruszenie przepisów skarbowych. W wyjątkowych sytuacjach urzędnicy mogą wszcząć nawet postępowanie karno-skarbowe.

Lepiej zgłosić niż się tłumaczyć

Darowizna to nie tylko gest rodzinnej solidarności, ale i obowiązek wobec fiskusa. Wystarczy zachować formalności, by uniknąć przykrych konsekwencji. Formularz można dziś złożyć elektronicznie, a bankowy przelew jest najlepszym dowodem na uczciwe przekazanie pieniędzy.

Bo fiskus ma długą pamięć – pięć lat wstecz – i nie zapomina o żadnym przelewie. Ale obywatel, który zna przepisy, może spać spokojnie.