REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Cukrzyca typu 1, 2, 3 – Co daje orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, lekkim lub znacznym i kiedy przysługuje

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Cukrzyca typu 1, 2, 3 – Co daje  orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, lekkim lub znacznym i kiedy przysługuje
Masz cukrzycę typu 1, 2 lub 3? Sprawdź, kiedy należy Ci się orzeczenie o niepełnosprawności i co zyskujesz z lekkim, umiarkowanym lub znacznym stopniem
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Cukrzyca, zwłaszcza przy powikłaniach lub leczeniu insuliną, może wpływać na codzienne funkcjonowanie. W wielu przypadkach chorzy mają prawo do orzeczenia o niepełnosprawności, które otwiera dostęp do świadczeń, ulg i wsparcia. W tym tekście wyjaśniamy, kiedy można się o nie ubiegać, jak wygląda procedura krok po kroku i co dokładnie daje dokument przy stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym.

Rodzaje cukrzycy – typ 1,2 i 3

Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną prowadzącą do trwałego podwyższenia stężenia glukozy we krwi. W zależności od mechanizmu choroby wyróżnia się trzy główne typy cukrzycy:

REKLAMA

  • Cukrzyca typu 1 – choroba autoimmunologiczna, w której własny układ odpornościowy niszczy komórki β trzustki. Najczęściej pojawia się u dzieci i młodych dorosłych i wymaga codziennego podawania insuliny. Objawia się m.in. wzmożonym pragnieniem, wielomoczem, spadkiem masy ciała i może prowadzić do groźnej kwasicy ketonowej.
  • Cukrzyca typu 2 – najczęstsza postać choroby związana z insulinoopornością i częściową niewydolnością wydzielniczą trzustki. Zwykle rozwija się u osób dorosłych, często w związku z otyłością i siedzącym trybem życia. Przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, ale nieleczona prowadzi do powikłań mikro‑ i makronaczyniowych (uszkodzenia nerek, oczu, serca, układu nerwowego).
  • Cukrzyca typu 3 (wtórna) – grupa rzadkich (2–3% przypadków) schorzeń, w których hiperglikemia jest wynikiem innego schorzenia (np. przewlekłego zapalenia trzustki, usunięcia trzustki, mukowiscydozy, hemochromatozy, zespołów endokrynologicznych takich jak zespół Cushinga czy akromegalia) lub działania leków. Leczenie polega na kontrolowaniu pierwotnej choroby i regulacji stężenia glukozy.

U pacjentów z cukrzycą przewlekła hiperglikemia i epizody niedocukrzenia mogą wpływać na sprawność fizyczną i poznawczą. W Polsce osoby z takimi problemami mogą ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności.

Co to jest orzeczenie o niepełnosprawności i jakie są stopnie?

REKLAMA

Orzeczenie o niepełnosprawności jest decyzją administracyjną wydawaną przez miejskie lub powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności. Dokument ten określa stopień niepełnosprawności, przyczynę (kod choroby) oraz wskazania dotyczące np. konieczności stałej opieki. W przypadku cukrzycy symbolem choroby jest kod 11‑I - inne schorzenia.

Przeczytaj także: Masz orzeczenie o niepełnosprawności? Co oznaczają symbole 01-U, 02-P, 03-L, 04-O, 05-R, 06-E, 07-S, 08-T, 09-M, 10-N, 11-I lub 12-C? Sprawdź, jakie ulgi i świadczenia Ci przysługują

Polskie przepisy przewidują trzy stopnie niepełnosprawności:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Stopień

Kryteria – definicja prawna

Przykład znaczenia dla diabetyka

Znaczny

Osoba niezdolna do podjęcia zatrudnienia lub zdolna jedynie w warunkach pracy chronionej, wymagająca stałej lub długotrwałej opieki w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Potrzebuje stałej pomocy innych osób w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życia.

Pacjent z zaawansowaną cukrzycą i powikłaniami (np. niewydolność nerek, amputacje, ślepota), wymaga pomocy przy większości czynności dnia codziennego.

Umiarkowany

Osoba częściowo niezdolna do pracy lub zdolna do pracy w warunkach pracy chronionej; wymaga czasowej lub częściowej pomocy innych osób w zaspokajaniu potrzeb życiowych.

Diabetyk z poważnymi powikłaniami (np. neuropatia, retinopatia) lub częstymi hipoglikemiami/kwasicą; wymaga wsparcia przy zabiegach medycznych czy kontroli glikemii.

Lekki

Osoba ma obniżoną zdolność do pracy (lub u dzieci – ograniczenia funkcjonowania), ale jest zdolna do samodzielnej egzystencji; wymaga pomocy tylko czasami.

Osoba z cukrzycą dobrze wyrównaną, bez powikłań lub z łagodnymi powikłaniami, która stosuje insulinoterapię albo doustne leki i sporadycznie potrzebuje wsparcia.

Orzeczenia dla dzieci do 16. roku życia nie zawierają stopnia; występuje w nich tylko określenie „niepełnosprawny” oraz wskazanie, czy dziecko wymaga stałej opieki. Aby uzyskać część świadczeń (np. zasiłek pielęgnacyjny), orzeczenie musi zawierać w punkcie 7 i 8, czyli zapisy o konieczności stałej opieki i udziale opiekuna w rehabilitacji i leczeniu.

Kiedy diabetyk może otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności nie jest przyznawane automatycznie każdej osobie chorej na cukrzycę. Decyzja zależy od typu cukrzycy, sposobu leczenia, występowania powikłań oraz wpływu choroby na codzienne funkcjonowanie pacjenta, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Poniżej znajdziesz sytuacje, w których można uzyskać lekki, umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności w zależności od typu cukrzycy.

Cukrzyca typu 1

W przypadku cukrzycy typu 1 część orzeczników uznaje, że sama insulinozależność upośledza zdolność do pracy. Dlatego umiarkowany stopień niepełnosprawności może zostać przyznany nawet bez trwałych powikłań, jeżeli pacjent dokumentuje ciężkie epizody hipoglikemii lub kwasicy ketonowej. Jeżeli pojawiają się przewlekłe powikłania, takie jak:

  • nefropatia,
  • retinopatia,
  • neuropatia,
  • choroba wieńcowa
  • amputacje,

możliwe jest uzyskanie znacznego stopnia niepełnosprawności, ponieważ chory wymaga ciągłej opieki i nie może pracować na otwartym rynku.

Stopień lekki bywa przyznawany diabetykom typu 1 z dobrą kontrolą glikemii, zwłaszcza gdy choroba nie powoduje powikłań lub ograniczenia w życiu codziennym. Dla dzieci do 16. roku życia istotne jest wskazanie, czy wymagają stałej opieki; wówczas rodzic może otrzymać zasiłek pielęgnacyjny.

Cukrzyca typu 2

W cukrzycy typu 2 orzecznicy zazwyczaj przyznają lekki stopień niepełnosprawności, ponieważ samo przyjmowanie tabletek i dieta nie uzasadniają potrzeby stałej opieki. Umiarkowany lub znaczny stopień przysługuje głównie osobom z poważnymi, trwałymi powikłaniami narządowymi (np. niewydolność nerek, choroba wieńcowa, udar, amputacje), które utrudniają codzienne funkcjonowanie. W praktyce oznacza to, że dorosły pacjent z cukrzycą typu 2 otrzyma umiarkowany stopień, gdy przewlekłe powikłania ograniczają jego aktywność zawodową; znaczący stopień przyznaje się w sytuacjach skrajnych, np. po amputacji kończyny.

Cukrzyca typu 3 (wtórna)

Cukrzyca typu 3 nie jest odrębną chorobą, lecz konsekwencją innego schorzenia, takiego jak przewlekłe zapalenie trzustki, resekcja trzustki, mukowiscydoza, hemochromatoza czy choroby endokrynologiczne. Orzeczenie o niepełnosprawności w tym przypadku zależy od rozmiaru uszkodzenia narządów i wpływu choroby podstawowej na codzienne życie. Jeżeli powikłania cukrzycy i choroby podstawowej ograniczają sprawność (np. niewydolność narządów, wyniszczenie, częste hipoglikemie), możliwy jest umiarkowany lub znaczny stopień. Osoby z łagodniejszym przebiegiem i skutecznie leczoną chorobą podstawową mogą otrzymać stopień lekki.

Jak uzyskać orzeczenie – krok po kroku

Aby otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności w związku z cukrzycą (typu 1,2 lub wtórną), konieczne jest przejście przez kilka etapów formalnych. Największe znaczenie ma dobrze udokumentowany stan zdrowia oraz odpowiednie przygotowanie do komisji lekarskiej. Oto jak wygląda procedura:

  1. Zgromadzenie dokumentacji medycznej – wyniki badań (morfologia, HbA1c), opinie lekarzy specjalistów (diabetologa, okulisty, nefrologa, neurologa), dokumentację hospitalizacji oraz historię leczenia. W przypadku dzieci przydatna jest opinia pedagoga lub psychologa.
  2. Złożenie wniosku do powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności właściwego dla miejsca zamieszkania. Wniosek można pobrać w urzędzie lub ze strony internetowej i złożyć osobiście, listownie albo elektronicznie przez platformę ePUAP lub Emp@tia. Do wniosku należy dołączyć kopie dokumentacji medycznej oraz dowód osobisty (lub akt urodzenia dziecka).
  3. Badanie lekarskie – komisja zaprasza na bezpośrednie badanie, podczas którego lekarz ocenia stan zdrowia, zdolność do pracy i potrzeby opiekuńcze. Na podstawie dokumentacji i wywiadu ustalany jest stopień niepełnosprawności oraz wskazania (np. konieczność stałej opieki, uczestnictwa w rehabilitacji). W przypadku cukrzycy można poprosić o symbol choroby 11‑I, aby ułatwić korzystanie z przysługujących świadczeń.
  4. Odbieranie orzeczenia – decyzja jest wydawana w ciągu około miesiąca. Jeżeli się nie zgadzasz, możesz odwołać się do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania w ciągu 14 dni, a następnie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Jakie świadczenia i uprawnienia daje orzeczenie?

Orzeczenie o niepełnosprawności otwiera dostęp do wielu świadczeń socjalnych, ulg podatkowych i preferencji w zatrudnieniu. Poniżej znajduje się lista najważniejszych benefitów (stan na lipiec 2025 r.).

 Zasiłek pielęgnacyjny 2025 (215,84 zł)

Zasiłek pielęgnacyjny to stałe świadczenie wypłacane osobom, które ze względu na stan zdrowia lub wiek wymagają pomocy w codziennym funkcjonowaniu. W 2025 roku jego kwota wynosi 215,84 zł miesięcznie. Prawo do zasiłku mają:

  • Dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności – niezależnie od stopnia; ważne, aby w orzeczeniu zaznaczono konieczność stałej opieki (punkty 7 i 8).
  • Dorośli ze znacznym stopniem niepełnosprawności.
  • Dorośli z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała przed ukończeniem 21 lat.
  • Osoby powyżej 75 lat.

Świadczenie jest wypłacane przez MOPS lub GOPS i nie jest uzależnione od dochodu. Od 2019 r. kwota zasiłku nie była waloryzowana; w 2025 r. nadal wynosi 215,84 zł. Wniosek składa się na formularzu SR‑3 wraz z orzeczeniem o niepełnosprawności i danymi osobowymi. Jeżeli wniosek złożysz do trzech miesięcy od daty wydania orzeczenia, zasiłek zostanie wypłacony z wyrównaniem od miesiąca wydania orzeczenia.

Świadczenie pielęgnacyjne dla opiekuna

Osoba, która zdecyduje się, aby opiekować się niepełnosprawnym członkiem rodziny, może ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne. Od 1 stycznia 2025 r. jego kwota wynosi 3287 zł miesięcznie. Świadczenie jest przyznawane opiekunom osób z niepełnosprawnością, do ukończenia 18 lat (lub 25 lat w przypadku kontynuacji nauki). Świadczenie to jest niezależne od dochodu rodziny, lecz opiekun nie może równocześnie podejmować pracy zarobkowej.

Dodatek pielęgnacyjny dla emerytów i rencistów

Dodatek pielęgnacyjny to świadczenie wypłacane przez ZUS osobom pobierającym emeryturę lub rentę, które ukończyły 75 lat lub są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Od 1 marca 2025 kwota dodatku wynosi 348,22 zł. Dodatek jest wolny od podatku i wypłacany wraz z emeryturą lub rentą.

 Inne ulgi i uprawnienia dla osób z orzeczeniem

  • Zniżki na transport i kulturę – osoby z orzeczeniem oraz ich opiekunowie mogą korzystać z bezpłatnych lub ulgowych przejazdów komunikacją miejską i PKP (w zależności od miasta) oraz z zniżek do muzeów, kin i obiektów sportowych.
  • Ulga rehabilitacyjna w PIT – umożliwia odliczenie od dochodu wydatków na leczenie i rehabilitację, np. zakup insuliny, sensorów do ciągłego monitorowania glikemii, pasków testowych, pomp insulinowych czy dojazdów na leczenie.
  • Dofinansowanie z PFRON – osoby z orzeczeniem mogą ubiegać się o dopłaty do turnusów rehabilitacyjnych, zakup sprzętu medycznego i przystosowanie mieszkania lub pojazdu do potrzeb osoby niepełnosprawnej.
  • Preferencje w zatrudnieniupracodawca zatrudniający osoby z orzeczeniem otrzymuje dofinansowanie do wynagrodzenia z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), a pracownik może liczyć na dodatkowe przerwy, krótszy czas pracy, dłuższy urlop czy pierwszeństwo w uzyskaniu świadczeń z zakładowego funduszu socjalnego.
  • Świadczenia dla uczniów i studentów – osoby z orzeczeniem mogą otrzymać stypendia socjalne, asystenta edukacyjnego lub dodatkowy czas na egzaminach. W przypadku dzieci do 16 lat rodzice mogą skorzystać z ulgi VAT przy zakupie pomocy rehabilitacyjnych (np. pompy insulinowej.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O co pyta lekarz orzecznik i jak wygląda komisja orzekająca o niepełnosprawności w 2025 roku

Stres przed komisją orzekającą o niepełnosprawności to codzienność wielu osób. W 2025 roku zasady są jasno określone, ale wciąż budzą emocje. Warto wiedzieć, co dokładnie czeka Cię podczas badania, jakie pytania może zadać lekarz orzecznik i jak dobrze przygotować dokumenty, by uniknąć braków formalnych. Dzięki temu łatwiej przedstawisz swoją sytuację i otrzymasz decyzję dopasowaną do Twoich potrzeb.

Narodowa sztuczna inteligencja! Po co nam PLLuM i Bielik? [Gość Infor.pl]

W powszechnym odbiorze sztuczna inteligencja często utożsamiana jest z popularnymi czatbotami, takimi jak ChatGPT. Jednak – jak podkreśla wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski – to uproszczenie. Modele językowe to tylko jedna z gałęzi AI, a jej rozwój to efekt dziesięcioleci pracy w obszarach uczenia maszynowego i data science.

Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze 2025: tylko do 1 września! Sprawdź, ile możesz odzyskać! Trzeba pamiętać o dokumentach

Rolnicy mają kolejną szansę na odzyskanie części kosztów związanych z zakupem paliwa. Od 1 sierpnia do 1 września 2025 roku można składać wnioski o zwrot podatku akcyzowego, który obejmuje olej napędowy wykorzystywany w produkcji rolnej.

Szokujące dane KRUS: Rolnicy pracują ponad 29 lat, zanim dostaną emeryturę. Świadczenia wciąż daleko od ZUS

Rolnicy w Polsce pracują średnio ponad 29 lat, zanim otrzymają emeryturę z KRUS. Mimo długiego stażu ich świadczenia wynoszą przeciętnie nieco ponad 2 tysiące złotych, co znacząco odbiega od emerytur wypłacanych w ZUS.

REKLAMA

Wielka zmiana w rachunkach za wodę, która dotyczy wszystkich Polaków. Wyjątków nie ma, datę już podali

Będzie bardziej przejrzyście i dokładniej. Czy także drożej? Rząd przyjął projekt ustawy, który całkowicie zmienia podejście do jakości i monitorowania wody pitnej. Będą nowe obowiązki, nowe normy i nowe dane na fakturze. Chodzi nie tylko o biurokrację.

Osoba niepełnosprawna w stopniu lekkim a potem umiarkowanym: Muszę stawać na wielu komisjach

Emeryt mundurowy poskarżył się rządowi, że musi – pomimo posiadania potwierdzenia ze strony instytucji mundurowych – dowodzić niepełnosprawności także przed komisjami cywilnymi dla osób niepełnosprawnych. I pyta „Gdzie sens i gdzie logika, aby dwa razy wykonywać te czynności marnując mój czas oraz zasoby państwowe (przecież praca komisji kosztuje państwo, a zaoszczędzone pieniądze można byłoby przeznaczyć na pomoc osobom niepełnosprawnym).

Masz kody 01, 78 albo 107 w prawie jazdy? Zobacz, co one naprawdę oznaczają w 2025 r.

Kody wpisane na prawie jazdy to coś więcej niż przypadkowe cyfry. To informacje o ograniczeniach i obowiązkach, które każdy kierowca musi znać. Mogą oznaczać konieczność jazdy w okularach, używania automatycznej skrzyni biegów albo prowadzenia wyłącznie pojazdu specjalnie dostosowanego do twoich potrzeb. Niektóre kody dotyczą osób z niepełnosprawnością, inne zwykłych problemów zdrowotnych, jak słabszy wzrok. Sprawdź, co oznaczają w 2025 roku i dlaczego nieprzestrzeganie ich grozi poważnymi konsekwencjami.

Rewolucja w podatkach: Kasowy PIT obejmie tysiące nowych firm! Sprawdź, czy skorzystasz

Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie przepisy, które podniosą limit przychodów uprawniających do stosowania kasowego PIT z 1 mln zł do 2 mln zł. Zmiana wynika z projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na postulaty przedsiębiorców.

REKLAMA

Surowsze kary za atak na policjanta, lekarza, ratownika. Do do 5 lat więzienia za naruszenie nietykalności. Minimum 1000 zł grzywny za zakłócenie spokoju lub porządku publicznego

W dniu 19 sierpnia 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks wykroczeń oraz ustawy - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości. Celem tej nowelizacji wzmocnienie ochrony prawnej funkcjonariuszy publicznych – np. policjantów, strażaków czy ratowników medycznych – a także osób, które narażają swoje życie i zdrowie, pomagając innym: lekarze, pielęgniarki, ratownicy górscy i wodni oraz zwykli obywatele, którzy reagują na przemoc lub ratują ofiary wypadków. Kary za naruszenie nietykalności tych osób wzrosną z 3 do 5 lat.

CKE podała terminy matur i egzaminu ósmoklasisty w 2026 r. (harmonogram)

Wiadomo już w jakich terminach zostaną przeprowadzone egzaminy ósmoklasisty i maturalne w nowym roku szkolnym 2025/26.

REKLAMA