REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stopnie niepełnosprawności: kiedy komisja orzeka lekki, umiarkowany lub znaczny? Przykłady i zasady 2025

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Stopnie niepełnosprawności: kiedy komisja orzeka lekki, umiarkowany lub znaczny? Przykłady i zasady 2025
Nie wiesz, jaki stopień możesz dostać? Sprawdź, co bierze pod uwagę komisja
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Chcesz ubiegać się o orzeczenie o niepełnosprawności? Sprawdź, jakie są kryteria dla każdego ze stopni, jak wygląda procedura, i jakie zmiany obowiązują od 14 sierpnia 2025 roku. Ten poradnik wyjaśnia wszystko krok po kroku. W 2025 roku obowiązują nowe, uproszczone zasady orzekania o niepełnosprawności. Zmieniono skład komisji, wprowadzono możliwość orzekania pod nieobecność wnioskującego. Sprawdź, kto i kiedy może uzyskać orzeczenie, czym różni się lekki, umiarkowany i znaczny stopień, jak wygląda procedura.

rozwiń >

Co to jest orzeczenie o niepełnosprawności i do czego służy?

Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności to dokument, który potwierdza stan zdrowia i ograniczenia funkcjonalne osoby.

REKLAMA

REKLAMA

Służy on jako podstawa do uzyskania dostępu do wielu form wsparcia, w tym:

  • świadczeń finansowych (np. zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia wspierającego, świadczeń rodzinnych uzależnionych od niepełnosprawności),
  • ulg podatkowych i uprawnień (m.in. ulgi rehabilitacyjnej, dodatkowego urlopu wypoczynkowego, kart parkingowych),
  • dofinansowań (np. do sprzętu rehabilitacyjnego, do likwidacji barier architektonicznych),
  • specjalnych uprawnień (np. zniżek w komunikacji publicznej).

Zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności, działające na poziomie powiatowym i miejskim, wydają orzeczenia w następujący sposób:

  • Dla dzieci do 16. roku życia: Orzeka się samą niepełnosprawność, bez określania jej stopnia.
  • Dla osób od 16. roku życia: Orzeka się jeden z trzech stopni niepełnosprawności: lekki, umiarkowany, znaczny.

Decyzja wydana przez zespół powiatowy może zostać zaskarżona do zespołu wojewódzkiego, który pełni funkcję instancji odwoławczej.

REKLAMA

Procedura uzyskania orzeczenia polega na złożeniu wniosku wraz z kompletną dokumentacją medyczną w zespole właściwym dla miejsca zamieszkania. Następnie komisja orzecznicza dokonuje oceny stanu zdrowia i decyduje o przyznaniu odpowiedniego stopnia niepełnosprawności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kiedy komisja orzeka znaczny stopień niepełnosprawności?

Zespół ds. orzekania o niepełnosprawności orzeka znaczny stopień niepełnosprawności w przypadku osoby, która jest trwale lub długotrwale niezdolna do samodzielnej egzystencji. Oznacza to spełnienie jednego z poniższych warunków:

  • całkowita niezdolność do pracy lub zdolność do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, lub
  • konieczność stałej lub długotrwałej opieki, lub pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, takich jak codzienna samoobsługa, poruszanie się czy komunikacja.

Przykłady, które mogą prowadzić do orzeczenia stopnia znacznego (zawsze po indywidualnej ocenie komisji):

  • Osoby po udarach z głębokimi niedowładami, które wymagają stałej pomocy.
  • Osoby z zaawansowanymi chorobami neurologicznymi (np. choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane), które nie są w stanie samodzielnie funkcjonować.
  • Osoby z chorobami psychicznymi, które uniemożliwiają samodzielne życie i podejmowanie decyzji.

Zobacz także: Choroby przewlekłe w Polsce 2025. Lista schorzeń kwalifikujących do orzeczenia o niepełnosprawności

Kiedy komisja orzeka umiarkowany stopień niepełnosprawności?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności orzeka się w stosunku do osoby, która ma naruszoną sprawność organizmu, a jej stan zdrowia wymaga, w celu pełnienia ról społecznych, częściowego lub okresowego udziału w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji, LUB jest ona niezdolna do pracy (chyba że w warunkach pracy chronionej).

Stopień umiarkowany przyznaje się, gdy spełniony jest jeden z poniższych warunków:

  • Zdolność do pracy jest znacznie ograniczona – osoba może pracować, ale tylko na stanowiskach dostosowanych do jej potrzeb lub w zakładach pracy chronionej.
  • Wymagana jest okresowa pomoc – osoba potrzebuje wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, ale nie jest ono stałe.

Przykłady stanów, które mogą prowadzić do orzeczenia umiarkowanego stopnia (po indywidualnej ocenie komisji):

  • Osoby z chorobami narządu ruchu (np. po operacji kręgosłupa), które mają trudności w poruszaniu się i wymagają okresowej rehabilitacji.
  • Osoby z cukrzycą z powikłaniami (np. retinopatią), które wymagają stałego leczenia, ale są w stanie samodzielnie funkcjonować.
  • Osoby z umiarkowanymi zaburzeniami psychicznymi, które wymagają okresowej terapii i wsparcia.

Zobacz także: Świadczenia z MOPS w 2025 r. Pełna lista dodatków i aktualne kwoty

Kiedy komisja orzeka lekki stopień niepełnosprawności?

Lekki stopień niepełnosprawności orzeka się w stosunku do osoby, która ma naruszoną sprawność organizmu, powodującą istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych bez niepełnosprawności.

Lekki stopień orzeka się również w przypadku, gdy u danej osoby występują ograniczenia w pełnieniu ról społecznych, które można skompensować za pomocą odpowiednich środków technicznych, przedmiotów ortopedycznych lub pomocy. Wystarczy spełnić jedno z tych kryteriów.

Osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności są zazwyczaj zdolne do pracy w normalnych warunkach, ale ich wydajność może być niższa lub mogą wymagać pewnych udogodnień w miejscu pracy.

Przykłady stanów, które mogą prowadzić do orzeczenia lekkiego stopnia (zawsze po indywidualnej ocenie komisji):

  • Osoby z przewlekłymi chorobami, np. cukrzycą z powikłaniami, które wpływają na ogólną sprawność organizmu.
  • Osoby po lekkich urazach narządu ruchu, które mimo rehabilitacji i stosowania ortez mają trwałe ograniczenia ruchowe.
  • Osoby z wadami słuchu lub wzroku, które nawet po zastosowaniu aparatów lub szkieł mają trwałe trudności w codziennym funkcjonowaniu i pracy.

Skrócone porównanie kryteriów stopni niepełnosprawności

Stopień

Zdolność do pracy

Potrzeba opieki

Typowe ograniczenia

Znaczny

Brak zdolności lub tylko praca chroniona

Stała lub długotrwała opieka

Brak samodzielnej egzystencji

Umiarkowany

Brak zdolności lub praca chroniona

Częściowa/okresowa pomoc

Ograniczona samodzielność

Lekki

Obniżona zdolność, ale praca możliwa

Brak lub niewielka pomoc

Ograniczenia kompensowane sprzętem

Dzieci poniżej 16 lat – inne zasady

Dla dzieci do 16. roku życia komisja nie ustala stopnia niepełnosprawności, lecz potwierdza niepełnosprawność. W sytuacjach, gdy dziecko:

  • ma ograniczoną sprawność fizyczną lub psychiczną potwierdzoną dokumentacją medyczną,
  • wymaga większej opieki niż zdrowe dzieci w tym samym wieku,

Pod warunkiem, że ograniczenia te będą trwały dłużej niż rok i wynikają z wrodzonych wad, chorób przewlekłych lub ciężkich zaburzeń (np. padaczki, chorób metabolicznych, chorób wzroku, słuchu).

Orzeczenie dla dziecka wydawane jest na czas określony, ale nie dłuższy niż do ukończenia 16. roku życia.

Nowe zasady od 14 sierpnia 2025 – zmiany w składzie komisji i orzekaniu bez udziału osoby

Od 14 sierpnia 2025 r. obowiązują nowe przepisy, które znacząco ułatwiają proces orzekania:

  • Skład komisji orzekających został rozszerzony – funkcję przewodniczącego lub członka komisji może teraz pełnić nie tylko lekarz specjalista, ale także lekarz w trakcie specjalizacji (po ukończeniu modułu podstawowego lub w trzecim roku specjalizacji jednolitej) oraz lekarz z przynajmniej pięcioletnim doświadczeniem zawodowym. To pozwala na szybsze zebranie komisji i skrócenie czasu oczekiwania.
  • Wprowadzono także możliwość orzeczenia zaocznego, czyli wydania orzeczenia wyłącznie na podstawie kompletnej, aktualnej i jednoznacznej dokumentacji medycznej bez osobistego udziału wnioskodawcy, pod warunkiem, że stan zdrowia nie uległ zmianie.

Podstawa prawna

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dobra i zła wiara przy zasiedzeniu nieruchomości. Czym się różnią?

Czy długotrwałe korzystanie z nieruchomości może prowadzić do nabycia jej własności? Tak, dzięki instytucji zasiedzenia. Kluczową jednak kwestią, która determinuje warunki tego procesu, jest upływ okresu czasu i tego czy posiadacz działał w dobrej, czy w złej wierze. Różnica ta ma fundamentalne znaczenie dla długości okresu niezbędnego do zasiedzenia. Na czym polegają te różnice i jakie mają konsekwencje? Jak udowodnić zasiedzenie?

Gigantyczny deficyt i nowe podatki. Rząd ogłasza budżet na 2026 rok - co to oznacza dla naszych portfeli?

Rząd przyjął projekt ustawy budżetowej na 2026 rok, który zakłada rekordowe wydatki na bezpieczeństwo, zdrowie i programy społeczne, ale też gigantyczny deficyt na poziomie 271,7 mld zł. W planie znalazły się podwyżki podatków i akcyzy, a także nowe rozwiązania fiskalne, które mają zasilić budżet. Co to oznacza dla Polaków i jak wpłynie na ich portfele?

Test zaspokojenia – nowy mechanizm ochrony wierzycieli

Test zaspokojenia wierzycieli jest nową instytucją w Prawie restrukturyzacyjnym. Jej podstawowym celem pozostaje udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy postępowanie restrukturyzacyjne rzeczywiście pozostaje najlepszą metodą wyjścia z zadłużenia przez przedsiębiorcę.

Zdarzenia niepożądane w polskich szpitalach – raport Rzecznika Praw Pacjenta

16 września 2025 r. Rzecznik Praw Pacjenta opublikował raport zatytułowany "Gromadzenie i analiza informacji o zdarzeniach niepożądanych w polskich szpitalach". Celem raportu jest analiza tego, jak podmioty lecznicze zarządzają zdarzeniami niepożądanymi i zbierają na ten temat dane. Jest to pierwsza tego typu analiza sposobu rejestrowania i zarządzania zdarzeniami niepożądanymi.

REKLAMA

Można dostać 4 tysiące złotych na miesiąc bez progu dochodowego. Sprawdź czy te pieniądze ci się należą. Wypłaty ruszają w październiku

Kryterium dochodowe nie ma znaczenia, a przelew może sięgać nawet ponad 4 tysiące złotych. Po latach próśb i apeli w polskim systemie społecznym wreszcie zostało wprowadzone świadczenie wspierające, program finansowy skierowany do dorosłych z niepełnosprawnościami, potrzebujących codziennego wsparcia. To realne pieniądze, które dają szansę na odmianę. Kolejne wypłaty ruszają już 2 października.

Będzie nowy ustawowy wiek emerytalny, ile wyniesie: 65 lat dla kobiet a 67 dla mężczyzn, od kiedy zmiana

Ekonomiści nie pozostawiają złudzeń, politycy im wierzą i wiedzą, ale nie mają odwagi, bo przy dotychczasowej polityce emerytalnej decyzja o podwyższeniu wieku emerytalnego to polityczne samobójstwo. Ale wiek podnieść trzeba - i to nie tylko kobietom, by wyrównać do mężczyzn, ale wszystkim. Mało tego - podnieść i cały czas podnosić wraz z wydłużaniem się średniego trwania życia.

Rząd znalazł sposób na likwidację emerytur groszowych, kto skorzysta na zmianie zasad wypłaty świadczeń z ZUS

Coraz więcej osób, bo setki tysięcy a liczba nieustannie rośnie, otrzymuje z ZUS co miesiąc emeryturę w wysokości kilkuset złotych. Niekiedy jest to jeszcze mniej, bo nawet kilka złotych. Nie bez powodu emerytury te określane są mianem emerytur groszowych.

Sąd: Kolejny nakaz zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego. Tym razem 14 747,30 zł

Świadczenie pielęgnacyjne to 3287 zł miesięcznie. W 2026 r. będzie podwyżka o 3%. Sądy nakazują zwrot świadczenia za 3 miesiące albo za 6 miesięcy albo za 9 miesięcy albo za cały rok. Wszystko zależy od okresu rozpatrywania wniosku o świadczenie wspierające przez WZON (jest tu jak wiadomo przewlekłość). Jeżeli osoba niepełnosprawna otrzyma świadczenie wspierające, to jej opiekun musi zwrócić za ten okres świadczenia pielęgnacyjne.

REKLAMA

W 2025 r. zasiłek stały to tylko 369,9 zł przy dochodzie na osobę 700 zł. To i tak lepiej niż zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł

Przykład obliczeń: W 2025 r. w rodzinie dochód na osobę wynosi 700 zł. Zasiłek stały to 369,9 zł.(130% x 823 zł – 700 zł). 130% x 823 zł =1069.9 zł – 700 zł = 369,9 zł. To niska kwota, ale i tak wyższa niż zasiłek pielęgnacyjny 215,84 - ten nie będzie waloryzowany aż do 2028 r.

Sposób na tańsze leki w Polsce. Eksperci pokazują rozwiązanie

Nowe dane pokazują, że ceny leków w Polsce mogą spaść nawet o 30%. To efekt mechanizmu, który od lat działa w innych krajach Europy, a u nas wciąż jest wykorzystywany tylko w niewielkim stopniu. Eksperci podkreślają, że dzięki niemu system ochrony zdrowia zyskałby miliardy złotych, a pacjenci płaciliby mniej w aptekach, bez żadnych kompromisów w jakości terapii.

REKLAMA