REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pierwszy urlop wypoczynkowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).

REKLAMA

Pracownik rozpoczynający pracę zawodową nabywa prawo do urlopu po każdym przepracowanym miesiącu. Wymiar urlopu po tym czasie będzie obejmować jednak niepełne dni, co znacznie utrudnia jego udzielanie. Taka zasada liczenia urlopu obowiązuje tylko w pierwszym roku pracy. Od 1 stycznia następnego roku urlop przysługuje na zasadach ogólnych.
Pracownicy rozpoczynający karierę zawodową nabywają prawo do urlopu w inny sposób niż pozostałe z zatrudnionych osób. Wiadomo, że nie mają jeszcze żadnego faktycznego stażu pracy. Staż zaliczany do długości urlopu wypoczynkowego wynika u nich jednak najczęściej z ukończenia określonego stopnia nauki.

W stosunku do osób, które podejmują swoją pierwszą pracę, do uzyskania prawa do urlopu konieczne jest przepracowanie chociażby minimalnego okresu. Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy uzyskuje w roku kalendarzowym, w którym podjął tę pracę, prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po okresie roku.

Ile urlopu

Wymiar urlopu przysługujący po roku pracy będzie wynosić co do zasady 20 dni. Nawet pracownik, który zaczyna pracę po studiach wyższych, po roku pracy będzie miał łącznie z okresem uprawniającym do urlopu nabytym w związku z ukończeniem szkoły wyższej 9 a nie 10 lat pracy. 26-dniowy urlop przysługuje osobom zatrudnionym co najmniej 10 lat.

W wyjątkowych jedynie przypadkach możemy mieć do czynienia z urlopem w wyższym wymiarze.

Przykład

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Pracownik po zakończeniu szkoły średniej odbył 1,5 roczną służbę wojskową, po której rozpoczął studia. Okres służby wojskowej wliczany jest do okresu, od którego zależą uprawnienia pracownicze, czyli z tego tytułu do stażu urlopowego zaliczymy 1,5 roku. Z tytułu ukończenia studiów do stażu urlopowego wlicza się 8 lat. W konsekwencji pracownik ten, rozpoczynając pracę po studiach, ma już 9,5 roku urlopowego stażu pracy, a zatem po roku pracy będzie miał prawo do 26 dni urlopu, gdyż przekroczy 10-letni staż urlopowy.

Ważny problem związany z udzielaniem takiego cząstkowego urlopu wynika z tego, że dzieląc wymiar urlopu przysługujący po roku pracy (20 dni) na 12 otrzymujemy 1,666... dnia. Daje nam to 13,28 godziny (jeden dzień urlopu równy jest 8 godzinom pracy), czyli 13 godzin i 17 minut (zaokrąglając do pełnych minut).

Przepisy Kodeksu pracy nie dają tutaj wprost żadnego rozwiązania, gdyż w przeciwieństwie do pracowników niepełnoetatowych nie ma przepisu, który nakazywałby zaokrąglanie niepełnego dnia urlopu w górę do pełnego dnia.

Można w związku z tym stosować następujące rozwiązania:

REKLAMA

- stosowanie zaokrągleń na korzyść pracownika (do pełnego dnia) - takie rozwiązanie jest korzystne dla pracownika, a zatem w braku przepisu wyraźnie go zakazującego można je stosować; należy jednak przy tym pamiętać, że przy takim zaokrąglaniu łączny wymiar urlopu danego pracownika w ciągu roku nie może przekroczyć 20 (lub ewentualnie 26) dni;

- szczegółowe wyliczanie wymiaru urlopu z podziałem nie tylko na godziny, ale także na minuty (tak jak podano to wyżej) - jest ono na pewno trudniejsze w praktyce, gdyż wymaga więcej pracy, może ponadto stwarzać wiele problemów związanych z zaokrągleniami (nie wiadomo, jakie zaokrąglenie stosować - do pełnych minut, do pełnych dziesiątek minut) itp.; w takiej sytuacji urlop może zostać udzielony na część dnia pracy, gdyż pozostała do wykorzystania część urlopu w wielu przypadkach będzie niższa niż dobowy wymiar czasu pracy pracownika (chociaż inaczej może być np. w równoważnym czasie pracy).

Urlopy przysługujące po każdym przepracowanym miesiącu podlegają sumowaniu. Części wykraczające poza pełne dni urlopu będą tworzyć zatem po pewnym czasie rzeczywiste dni urlopu.

Tylko w pierwszym roku pracy

Istotne jest to, że tego rodzaju urlop cząstkowy przysługuje w pierwszym roku pracy, a nie przez pierwszy rok pracy. Pracownik nabywa prawo do pełnego urlopu wypoczynkowego na ogólnych zasadach z dniem 1 stycznia kolejnego roku kalendarzowego, czyli z tym dniem nabywa prawo do całego przysługującego w danym roku urlopu. Nie udzielamy więc urlopu cząstkowego przez pierwszy rok pracy (chyba że pokrywa się on z rokiem kalendarzowym), lecz tylko do końca danego roku kalendarzowego.

Prawo do cząstkowego urlopu pracownik nabywa po każdym przepracowanym miesiącu. Artykuł 153 k.p. ustanawiający tę zasadę nie odsyła do miesięcy kalendarzowych, lecz do okresu faktycznie przepracowanego.

Przykład

Pracownik podjął pierwsze zatrudnienie 10 listopada. Po miesiącu pracy przysługuje mu 1/12 z 20 dni urlopu. W tym roku nie przepracuje już jednak drugiego miesiąca, a z dniem 1 stycznia uzyskuje urlop na zwykłych zasadach. Praca przez większą część grudnia (10-31) nie będzie zatem skutkować nabyciem prawa do urlopu wypoczynkowego.

W sytuacji takiej nie znajdują zastosowania zasady zaokrąglania w górę niepełnego miesiąca pracy, gdyż stosujemy je tylko do ustalania wymiaru urlopu proporcjonalnego w odniesieniu do pracowników, którzy nabywają prawo do urlopu na ogólnych zasadach (czyli pracowników, dla których nie jest to pierwszy rok ich pracy).

Niepełnoetatowcy

Zgodnie z ogólną zasadą wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika.

Na przykład wymiar urlopu wypoczynkowego osoby uprawnionej do 20 dni urlopu zatrudnionej na 1/2 etatu wynosi 10 dni, co dopiero mnożymy przez 8 godzin, aby otrzymać wymiar godzinowy urlopu.

Przykład

Pracownik podjął swoją pierwszą pracę. Wymiar czasu pracy ustalono na 1/4 etatu. Pracownikowi po roku pracy przysługiwałoby 20 dni urlopu, co musimy pomniejszyć odpowiednio do jego wymiaru czasu pracy:

20 dni : 4 = 5.

Od takiej liczby dni powinniśmy liczyć 1/12 za każdy przepracowany miesiąc:

5 dni : 12 = 0,4166..., co daje nam 3,36 godziny, czyli 3 godziny i 22 minuty urlopu.

Tę zasadę musimy zastosować także w przypadku pierwszej pracy. Istnieje również odmienny pogląd, według którego w przypadku pierwszej pracy wykonywanej w niepełnym wymiarze czasu pracy zaokrągla się do pełnego dnia.

Marek Rotkiewicz

 
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Produkty spożywcze będą jeszcze droższe. Rząd podnosi kolejne podatki, bo – jak twierdzi – Polacy zarabiają zbyt dużo

Ministerstwo Finansów poinformowało o planach podniesienia akcyzy oraz podatku cukrowego. W 2021 r., wprowadzając tzw. podatek cukrowy, argumentowano, że ma on chronić społeczeństwo przed nadmiernym spożyciem słodzonych napojów. Tym razem rząd nie owija w bawełnę: podatki rosną, bo Polaków zwyczajnie stać na więcej.

Gorzka niespodzianka od Prezydenta dla emerytów i rencistów rodzinnych: podwyżka świadczeń średnio o 220 zł, ale bez zapowiadanych 2 tys. zł wyrównania i 15 tys. zł rekompensaty za lata wypłaty przez ZUS zaniżonych świadczeń [USTAWA PODPISANA]

W dniu 21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.

Można mieć własną działalność gospodarczą nie płacąc składek ZUS, korzystniejszy limit w 2026 roku

Wysokie koszty już na wstępie, zanim jeszcze zarobi się pierwsze pieniądze, to główny hamulec przed założeniem własnej firmy. Daninę dla ZUS trzeba płacić, niezależnie od tego czy z działalności gospodarczej jest zysk czy straty. Ale nie wszyscy wiedzą, że można prowadzić własny biznes nie płacąc do ZUS nawet złotówki. Od 1 stycznia 2026 limit znów pójdzie w górę

Tego skarbówka wcześniej nie kontrolowała. Teraz prześwietlają absolutnie wszystkich. Trzeba będzie zwracać ogromne sumy

Fiskus zabrał się za handlujących w sieci. Na celowniku znaleźli się ci, którzy regularnie sprzedają w internecie, ale zyskami ze skarbówką dzielić się nie chcą. Blady strach padł także streamerów. Skończyła się dla nich eldorado z darowiznami. I jedni i drudzy, jeśli nie rozliczają się z dochodów z internetu, mogą zostać wezwani do zapłaty podatku.

REKLAMA

Czegoś takiego dawno nie było. Tak Polacy ratują przed inflacją swoje oszczędności. To teraz pewniejsze niż lokata w banku?

Rujnuje portfele i domowe budżety. Inflacja nie odpuszcza. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lipcu wzrosły rok do roku o 3,1 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosły o 0,3 proc. Ponieważ pieniądze tracą na wartości, topnieją też trzymane w bankach oszczędności. Gdzie Polacy uciekają przed inflacją? Czegoś takiego dawno nie było. Wraca boom na obligacje oszczędnościowe?

W Sejmie petycja o zmiany zasad waloryzacji subkonta ZUS. I to od 2014 r.

Przez lata konto główne w ZUS miało wyższą waloryzacją (np. 14,41% w 2025 r.) niż subkonto ZUS (np. 9,49% w 2025 r.). Sejm zajmie się propozycją zrównania tych wartości i to wstecznie (aż od 2014 r.). To są spore pieniądze. Propozycja obywatela jest uczciwa, ale należy ocenić szanse jej przeprowadzenia przez parlament na 0%. Ta petycja obywatela będzie procedowana przez odpowiednią komisję, ale konkluzja będzie najpewniej taka „Nie ma na to pieniędzy w budżecie”.

Podatek za zamieszkiwanie z partnerem, z którym nie pozostaje się w formalnym związku. Pary bez ślubu dzielące jedną nieruchomość, na celowniku fiskusa

Pomiędzy partnerami, którzy nie pozostają w formalnym związku, a zamieszkują wspólnie w mieszkaniu należącym do jednego z nich – dochodzi do zawarcia niepisanej umowy użyczenia. Ta zaś – w określonych sytuacjach – rodzi obowiązek podatkowy (z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych) po stronie właściciela nieruchomości.

Kontrolerzy nie mają litości. Każą zwracać dotacje z odsetkami za pięć lat wstecz

Ruszyła kolejna edycja programu Czyste Powietrze. Teraz o pieniądze jest trudniej, a ich rozliczenie będzie bardziej skomplikowane. To efekt nadużyć, które były w programie. W czasie przerwy w przyznawaniu dotacji ruszyły kontrole szukające tych nadużyć. Nie omijają mieszkań i domów, w których przeprowadzano termomodernizację czy wymianę pieców z dofinansowaniem.

REKLAMA

Krótszy czas pracy w Polsce. Ministerstwo ujawniło pierwsze dane z pilotażu

W trakcie pierwszego tygodnia od rozpoczęcia pilotażu skrócenia czasu pracy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło 150 kompletnych wniosków od pracodawców, którzy chcieliby wziąć udział w programie. Kolejne są w trakcie przygotowywania.

Kto z pracowników jest chroniony przed natychmiastowym zwolnieniem z pracy, na jakich zasadach

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy ochrona przedemerytalna oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli pracownikowi (w okresie trwania zatrudnienia) brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Sprawdź, komu przysługuje okres ochronny.

REKLAMA