Kronika prawa Dziennik Ustaw z 4 sierpnia 2020 r.

Stwierdzenie ważności wyboru prezydenta RP

Uchwała Sądu Najwyższego z 3 sierpnia 2020 r. Poz. 1335

Omówienie: Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyboru Andrzeja Sebastiana Dudy na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonanego 12 lipca 2020 r.

Niekonstytucyjne wprowadzenie nowych definicji

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 22 lipca 2020 r., sygn. akt K 4/19 Poz. 1336

Omówienie: Trybunał Konstytucyjny (TK) ogłosił orzeczenie dotyczące art. 17 pkt 2 ustawy z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (nazywanej dalej ustawą nowelizującą). Wspomniany przepis wprowadził od 1 stycznia 2018 r., czyli z mocą wsteczną, unormowania nadające nowe brzmienie definicjom "budowli" i "elektrowni wiatrowej". Treść tych definicji miała wpływ na wysokość dochodów gmin uzyskanych z podatku od nieruchomości.

Dlatego przedstawiciele gmin wskazywali, że wprowadzona z mocą wsteczną zmiana doprowadziła do obniżenia dochodów z tytułu podatku od nieruchomości. Dotyczyło to zwłaszcza małych gmin, na terenie których zlokalizowane są elektrownie wiatrowe.

Odnosząc się do tego zarzutu, TK zauważył, że mimo zgłaszanych przez różne podmioty wątpliwości co do zgodności z konstytucją przepisu przewidującego retroaktywne wejście w życie definicji legalnych "budowli" i "elektrowni wiatrowej", został on uchwalony. W konsekwencji wywołał przewidziane w nim skutki prawne.

Podatek od nieruchomości jest roczny (płatny w ratach przez cały rok). Zmiana definicji "budowli" i definicji "elektrowni wiatrowej" z mocą wsteczną spowodowała, że gminy zostały pozbawione części swoich dochodów, a ponadto zobowiązane do zwrotu nadpłaconego podatku od nieruchomości, pobranego za posadowione na ich terenie elektrownie wiatrowe za okres od stycznia do czerwca 2018 r.

Ustawa nowelizująca nie zawiera żadnych rozwiązań umożliwiających gminom dostosowanie się do nowych regulacji, które mogłyby minimalizować negatywne skutki zmiany prawa. W momencie uchwalania budżetów przez gminy, obowiązujące prawo jednoznacznie nakazywało szacować wpływy podatkowe na poziomie tych uzyskanych za 2017 r. Ustawa nowelizująca nie przewiduje też jakiegokolwiek mechanizmu rekompensowania dochodów, które zostały odebrane gminom. Wprowadzony przepis powoduje wprawdzie korzystny efekt ekonomiczny dla tych podatników, którzy są właścicielami elektrowni wiatrowych, ale uszczupla budżety gmin, na których terenie znajdują się takie elektrownie.

TK stwierdził, że ustawodawca wprowadził z mocą wsteczną przepisy w sytuacji, gdy nie było to konieczne, nie zachowując przy tym zasady proporcjonalności i pogarszając sytuację finansową gmin, na terenie których zlokalizowane są elektrownie wiatrowe. Ponadto ustawodawca mógł ustanowić kwestionowane przepisy wcześniej, bez potrzeby wprowadzania ich z mocą wsteczną. Kwestionowana regulacja doprowadziła do negatywnych następstw dla gmin, których dochody z tytułu opodatkowania elektrowni wiatrowych zostały uszczuplone z mocą wsteczną. Utrudniło im to realizację zadań własnych i ostatecznie było niekorzystne dla mieszkańców tych jednostek samorządu terytorialnego. Z tych powodów TK orzekł, że kwestionowana regulacja jest niezgodna z wywodzoną z konstytucji zasadą nieretroaktywności prawa (zasadą lex retro non agit). Jednocześnie TK zdecydował, że zakwestionowany przepis utraci moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.

Substancje chemiczne i ich mieszaniny

Ustawa z 28 maja 2020 r. o zmianie ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach oraz niektórych innych ustaw Poz. 1337

Wejdzie w życie

po upływie 14 dni od ogłoszenia, tj. 19 sierpnia 2020 r.

Omówienie: Nowelizując przepisy, wprowadzono m.in. definicję substancji stwarzających zagrożenie albo mieszanin stwarzających zagrożenie.

Doprecyzowano również, zgodnie z unijnym rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008, zakres kompetencji inspektora do spraw substancji chemicznych (po zmianie nazwy - prezesa biura do spraw substancji chemicznych) jako organu odpowiedzialnego w sprawach wniosków dotyczących zharmonizowanej klasyfikacji i zharmonizowanego oznakowania. Rozszerzono także katalog obowiązków prezesa biura poprzez dodanie zadań wynikających z przepisów ustawy z 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz ustawy z 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

Uchylono rozdział 3 ustawy o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (art. 15 dotychczasowej ustawy). Wynika to z konieczności dostosowania przepisów krajowych do załącznika VIII do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008, który wprowadza obowiązek przekazywania danych o mieszaninach wprowadzanych do obrotu i sklasyfikowanych jako stwarzające zagrożenie na podstawie wywieranych skutków fizycznych lub działania na zdrowie. Informacje te powinny być zbierane przez prezesa biura jako powołanego właściwego organu.

Ponadto przyjęto rozwiązanie kompleksowo regulujące sposób zakończenia kontroli i weryfikacji certyfikowanej jednostki badawczej.

Nowelizacją dodano też przepis umożliwiający jednostkom badawczym, wnoszącym do biura do spraw substancji chemicznych o nadanie certyfikatu Dobrych Praktyk Laboratoryjnych, przedłożenie wymaganej dokumentacji w języku angielskim. Obowiązek przedkładania bardzo obszernej dokumentacji w więcej niż jednym języku urzędowym Unii Europejskiej prowadziłby do nadmiernych obciążeń jednostek badawczych. Zastrzeżono jednak, iż na żądanie prezesa biura do spraw substancji chemicznych, jednostka ta dostarczy uwierzytelnione tłumaczenie dokumentacji na język polski.

Obowiązki podmiotów ubiegających się o pomoc

Rozporządzenie Rady Ministrów z 27 lipca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie Poz. 1338

Weszło w życie

z dniem następującym po ogłoszeniu, tj. 5 sierpnia 2020 r.

Omówienie: Dodano regulacje dotyczące informacji o pomocy związanej z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 oraz jego skutków, udzielanej na podstawie:

•     ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
•     ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,
•     ustawy z 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020,
•     ustawy z 3 kwietnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 r.,
•     ustawy z 4 lipca 2019 r. o systemie instytucji rozwoju.

Wyżej wymienione dane przekazuje się na formularzu informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc publiczną związaną z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 oraz jego skutków, którego wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

Rynek silników spalinowych

Ustawa z 15 lipca 2020 r. o systemach homologacji typu UE i nadzoru rynku silników spalinowych przeznaczonych do maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach Poz. 1339

Wejdzie w życie

po upływie 30 dni od ogłoszenia, tj. 4 września 2020 r.

Omówienie: Ustawa określa zadania organów administracji publicznej i innych podmiotów w zakresie homologacji typu UE oraz nadzoru rynku w odniesieniu do silników montowanych lub przeznaczonych do montażu w maszynach mobilnych nieporuszających się po drogach. Organem krajowym udzielającym homologacji będzie dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego (TDT). Będzie on wyznaczał służbę techniczną wykonującą zadania określone w unijnym rozporządzeniu 2016/1628. Dokona tego w drodze decyzji, na wniosek podmiotu ubiegającego się o wykonywanie zadań służby technicznej, po uiszczeniu opłaty w wysokości 5000 zł. W decyzji dyrektor TDT wskaże kategorie działań, do których wykonywania zostanie wyznaczona służba techniczna.

W ustawie określono zasady homologacji typu silników spalinowych przeznaczonych do maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach. Dyrektor TDT, w drodze decyzji, za opłatą, będzie wydawał, zmieniał i cofał świadectwo homologacji typu UE oraz jego duplikaty.

Ponadto ustanowiono system nadzoru rynku silników spalinowych przeznaczonych do maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach. System ten utworzą organy Inspekcji Ochrony Środowiska i prezes Wyższego Urzędu Górniczego, jako "organy nadzoru rynku", a także organy Krajowej Administracji Skarbowej.

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie organem monitorującym funkcjonowanie systemu nadzoru rynku.

W ustawie określono również katalog administracyjnych kar pieniężnych nakładanych na podmioty wprowadzające na rynek unijny silniki spalinowe przeznaczone do maszyn mobilnych nieporuszających się po drogach, za naruszenie obowiązków wynikających z rozporządzenia 2016/1628.

Monitor Polski z 23 lipca 2020 r.

Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2014-2020

Komunikat ministra funduszy i polityki regionalnej z 14 lipca 2020 r. o zmianach wprowadzonych do Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 Poz. 657

Omówienie: Ogłoszono, że: zmieniona treść Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020 została zamieszczona na stronie internetowej administrowanej przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej: http://www.popt.gov.pl oraz na portalu http://funduszeeuropejskie.gov.pl w dziale "Zapoznaj się z prawem i dokumentami".

Wchodzi w życie 6 sierpnia 2020 r.

Wartość opałowa biokomponentów i paliw ciekłych - rozporządzenie ministra klimatu z 11 lipca 2020 r. w sprawie wartości opałowej poszczególnych biokomponentów i paliw ciekłych (Dz.U. z 22 lipca 2020 r. poz. 1278)

Omówienie: Rozporządzenie przewiduje m.in., że wartość opałowa według wagi dla: bioetanolu wynosi 27 MJ/kg, biometanolu - 20 MJ/kg, estru metylowego kwasów tłuszczowych - 37 MJ/kg, estru etylowego kwasów tłuszczowych - 40,1 MJ/kg, bioeteru dimetylowego - 28 MJ/kg, czystego oleju roślinnego - 37 MJ/kg, biobutanolu - 33 MJ/kg, sprężonego biometanu - 50 MJ/kg, biowodoru - 120 MJ/kg, bio propanu-butanu - 46,10 MJ/kg, biopropanu - 46,36 MJ/kg.

Natomiast wartość opałowa według objętości m.in. dla: bioetanolu wynosi 21 MJ/l, biometanolu - 16 MJ/l, estru metylowego kwasów tłuszczowych - 33 MJ/l, estru etylowego kwasów tłuszczowych - 35,2 MJ/l, bioeteru dimetylowego - 19 MJ/l, czystego oleju roślinnego - 34 MJ/l.

Wchodzi w życie 7 sierpnia 2020 r.

Jakość handlowa artykułów spożywczych - rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 17 lipca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań w zakresie jakości handlowej dżemów, konfitur, galaretek, marmolad, powideł śliwkowych oraz słodzonego przecieru z kasztanów jadalnych (Dz.U. z 23 lipca 2020 r. poz. 1284)

Omówienie: Rozporządzenie przewiduje m.in., że do konfitur i konfitur ekstra, w celu regulacji ich kwasowości, można dodać sok cytrynowy lub zagęszczony sok cytrynowy, zamiast dodatków do żywności stosowanych w tym celu zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008.

Wchodzi w życie 8 sierpnia 2020 r.

Zasady kształcenia lekarzy i dentystów - ustawa z 16 lipca 2020 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 24 lipca 2020 r. poz. 1291)

Omówienie: Nowelizacja przewiduje, że do Lekarskiego Egzaminu Końcowego (LEK) i Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego (LDEK) - odpowiednio - dopuszcza się studentów, którzy ukończyli co najmniej 10 semestrów z sześcioletnich jednolitych studiów na kierunku lekarskim, oraz studentów, którzy ukończyli 8 semestrów z pięcioletnich jednolitych studiów na kierunku lekarsko-dentystycznym.

Ponadto wprowadzono zmiany dotyczące stażu podyplomowego, a także uporządkowano uregulowania dotychczasowe, zmierzając do nadania im kompleksowego charakteru. Odnosi się to zarówno do programu, jak i realizacji oraz organizacji stażu. Staż, trwający nie krócej niż 12 miesięcy, składa się z części stałej i zindywidualizowanej (personalizowanej), złożonej z trzech wybranych dziedzin medycyny, a ponadto szkoleń w określonym zakresie wskazanym w ustawie. Wprowadzono obowiązek wypełniania przez stażystę elektronicznej karty stażu podyplomowego za pomocą Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych. Przewidziano dla stażysty sześć dni na udział w konferencjach, kursach i szkoleniach innych niż wskazane w ustawie jako zakres obowiązkowy. Lekarz niebędący obywatelem polskim odbywa staż podyplomowy na zasadach obowiązujących obywateli polskich. Nowelizacja modyfikuje dotychczasowe oraz wprowadza nowe uregulowania dotyczące szkolenia specjalizacyjnego. ©℗