REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie zmiany w ustawie o Sądzie Najwyższym?

Subskrybuj nas na Youtube
Jakie zmiany w ustawie o Sądzie najwyższym?
Jakie zmiany w ustawie o Sądzie najwyższym?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

13 czerwca 2022 r. Prezydent podpisał nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym. Co się zmieni?
rozwiń >

Informacja w sprawie ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw

Głównym celem ustawy jest dokonanie zmian w organizacji Sądu Najwyższego poprzez utworzenie Izby Odpowiedzialności Zawodowej i zniesienie Izby Dyscyplinarnej, a przez to zapewnienie rzeczywistej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów oraz przedstawicieli zawodów zaufania publicznego wskazanych w ustawie, realizowanej w postępowaniach prowadzonych przed Sądem Najwyższym. Aby zrealizować ten cel ustawa dokonuje zmian w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym, w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych, ustawie z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawie z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz ustawie z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze.

REKLAMA

REKLAMA

Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego

Zmiany o charakterze organizacyjnym zawarte w ustawie przewidują, że nowotworzona Izba Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego będzie składała się z 11 sędziów orzekających w tej Izbie, wyznaczonych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej spośród sędziów Sądu Najwyższego orzekających w pozostałych izbach Sądu Najwyższego, wylosowanych uprzednio na posiedzeniu Kolegium Sądu Najwyższego w liczbie trzykrotnie większej niż wynosi liczba sędziów orzekających w Izbie. Z losowania wyłączeni zostaną sędziowie zajmujący stanowiska związane ze sprawowaniem funkcji w Sądzie Najwyższym, np. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Sądu Najwyższego, Rzecznik Dyscyplinarny Sądu Najwyższego czy Rzecznik Prasowy oraz sędziowie Sądu Najwyższego, którzy w okresie 5 lat poprzedzających losowanie zostali ukarani karą dyscyplinarną, z wyjątkiem kary upomnienia.

W ustawie w sposób szczegółowy określono kadencję sędziów orzekających w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej (co do zasady wynosi ona pięć lat) oraz sposób ustalania terminu rozpoczęcia i zakończenia kadencji. W przypadku wygaśnięcia kadencji, przeprowadzone zostanie losowanie uzupełniające.

Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Odpowiedzialności Zawodowej, analogicznie do pozostałych Prezesów Sądu Najwyższego, będzie powoływany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, po zasięgnięciu opinii Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, na określoną kadencję spośród 3 kandydatów wybranych i przedstawionych przez zgromadzenie izby Sądu Najwyższego.

REKLAMA

Ponieważ sędzia orzekający w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej będzie orzekał również w izbie, w której zajmuje stanowisko sędziego Sądu Najwyższego, udział sędziego w przydziale spraw w izbie Sądu Najwyższego, w której sędzia zajmuje stanowisko, i w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej określi Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, z zastrzeżeniem, że udział w przydziale spraw w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej nie może wynosić więcej niż połowę przydziału spraw sędziego Sądu Najwyższego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sprawy rozpatrywane przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej pozostaną w zasadniczej części tożsame ze sprawami rozpatrywanymi dotychczas przez Izbę Dyscyplinarną. Analogiczna pozostanie także struktura organizacyjna tworzonej Izby. Izba Odpowiedzialności Zawodowej nie będzie się jednakże charakteryzowała zakresem autonomii funkcjonalnej, finansowej i organizacyjnej, jaka przyznana była Izbie Dyscyplinarnej.

Umorzeniu z mocy prawa ulegną postępowania w przedmiocie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Dyscyplinarnej wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego został obowiązany w ustawie do przedstawienia w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie ustawy, propozycji przeniesienia sędziego zajmującego stanowisko w Izbie Dyscyplinarnej na stanowisko w Izbie Cywilnej, Izbie Karnej, Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych albo Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Kryteriami, którymi organ ten powinien kierować się przy przedstawianiu sędziemu propozycji, są racjonalne wykorzystanie kadr Sądu Najwyższego, potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych izb oraz dotychczasowe doświadczenie zawodowe sędziego Sądu Najwyższego. Sędziowie Izby Dyscyplinarnej, którzy nie przyjmą propozycji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, zostaną z mocy prawa przeniesieni w stan spoczynku.

Zasady przeprowadzania pierwszego losowania sędziów do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przewidują, że po złożeniu przez sędziów oświadczeń o przyjęciu propozycji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego albo po przeniesieniu sędziów w stan spoczynku wskutek nieprzyjęcia propozycji, w terminie przypadającym nie wcześniej niż 21 dni i nie później niż 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, na posiedzeniu Kolegium Sądu Najwyższego Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wylosuje spośród wszystkich sędziów Sądu Najwyższego 33 kandydatów do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej i w tym terminie przekaże listę wylosowanych sędziów Sądu Najwyższego wraz z informacją o toczących się wobec nich postępowaniach dyscyplinarnych i protokołem losowania Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej w celu wyznaczenia 11 sędziów do orzekania w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej.

Postępowanie dyscyplinarne - przepisy przejściowe

Zakresem regulacji przepisów przejściowych objęto wszczęte postępowania dyscyplinarne. Na pierwszym posiedzeniu w danej sprawie Izba Odpowiedzialności Zawodowej, z urzędu, została obowiązana do rozpatrzenia orzeczonych przez Izbę Dyscyplinarną środków tymczasowych w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych sędziego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie dyscyplinarne albo wobec którego została wydana uchwała zezwalająca na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej i obniżenie wynagrodzenia lub uposażenia sędziego na czas trwania zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych albo postępowania dyscyplinarnego.

W sprawach należących do właściwości Izby Dyscyplinarnej, które zostały wniesione do Sądu Najwyższego i niezakończone prawomocnym orzeczeniem, wydłużony zostanie bieg terminu przedawnienia o wskazany w ustawie okres. Bieg terminu przedawnienia nie zostanie jednakże wydłużony w sprawach, w których termin przedawnienia upłynął przed dniem wejścia w życie przedłożonej ustawy. Jeżeli przedawnienie nastąpiłoby przed upływem 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, termin przedawnienia upłynie z tym dniem.

Ustawa przyznaje uprawnienie do wznowienia postępowania sędziemu, w stosunku do którego wydany został przez Sąd Najwyższy w składzie którego brał udział sędzia Izby Dyscyplinarnej, prawomocny wyrok dyscyplinarny lub podjęta została uchwała prawomocnie zezwalająca na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej. Wniosek o wznowienie postępowania przysługuje w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Pierwsze posiedzenie w sprawie rozpoznania wniosku powinno nastąpić nie później niż w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia złożenia wniosku, z kolei orzeczenie powinno zostać przez Sąd Najwyższy wydane w terminie 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziego Sądu Najwyższego

Poza zmianami w organizacji Sądu Najwyższego, ustawa wprowadza zmiany w zakresie przesłanek odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziego Sądu Najwyższego poprzez wprowadzenie w ustawie z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym stypizowanej formy deliktu dyscyplinarnego w postaci odmowy wykonywania wymiaru sprawiedliwości. Wprowadzono również przepisy wskazujące wyraźnie, jakie okoliczności związane z orzekaniem nie stanowią przewinienia dyscyplinarnego. I tak przewinieniem dyscyplinarnym nie będzie: 1) okoliczność, że orzeczenie sądowe wydane z udziałem sędziego obarczone jest błędem w zakresie wykładni i stosowania przepisów prawa krajowego lub prawa Unii Europejskiej lub w zakresie ustalenia stanu faktycznego lub oceny dowodów, 2) wystąpienie do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z wnioskiem o rozpatrzenie pytania prejudycjalnego, o którym mowa w art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz 3) badanie spełniania wymogów niezależności lub niezawisłości albo niezawisłości i bezstronności w przypadkach wskazanych w ustawie nowelizującej. Jednocześnie w ustawie w sposób wyraźny wskazano, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego Sądu Najwyższego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Powyższe, analogiczne zmiany wprowadzono również do ustawy – Prawo o ustroju sądów wojskowych, Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz Prawo o ustroju sądów administracyjnych, przez co obejmą również sędziów zajmujących stanowiska w poszczególnych rodzajach sądów.

Wymogi niezawisłości lub bezstronności przez sędziego

Ustawodawca wprowadził ponadto nową instytucję procesową umożliwiającą badanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu oraz postępowania po powołaniu, jeżeli w okolicznościach konkretnej sprawy może to doprowadzić do naruszenia standardu niezawisłości lub bezstronności, mającego wpływ na wynik sprawy z uwzględnieniem okoliczności dotyczących uprawnionego oraz charakteru sprawy. Celem tej instytucji jest zapewnienie uczestnikom postępowania sądowego lub sądowo-administracyjnego gwarancji procesowych, że nie występują jakiekolwiek wątpliwości odnośnie bezstronności i niezawisłości sędziego orzekającego w sprawie. Analogiczne zmiany zostały wprowadzone w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawie – Prawo o ustroju sądów administracyjnych oraz w ustawie – Prawo o ustroju sądów wojskowych. Poszczególne ustawy będą określały tryb badania wymogów niezawisłości i bezstronności, w tym terminy do złożenia wniosku, katalog uprawnionych do złożenia wniosku, warunki formalne wniosku i skutki ich niezachowania, a także procedurę rozpatrywania wniosku oraz postępowanie odwoławcze. Stwierdzając, że zachodzą okoliczności dotyczące naruszenia wymogów niezawisłości lub bezstronności przez sędziego, sąd wyłączy sędziego od rozpoznania sprawy. Co istotne, wyłączenie sędziego od udziału w danej sprawie nie będzie mogło stanowić podstawy do wyłączenia tego sędziego z innych spraw rozpoznawanych z jego udziałem. Ustawa przewiduje także procedurę odwoławczą od postanowienia w przedmiocie wniosku. Konsekwencją zaproponowanych zmian jest wprowadzenie przepisów przejściowych dla aktualnie toczących się spraw sądowych lub sądowo-administracyjnych.

Od kiedy nowe przepisy?

Ustawa wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: prezydent.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie jest wprawdzie jeszcze oficjalnie wiadome, ile dokładnie wyniesie trzynastka w 2026 roku, ale na podstawie dostępnych danych gospodarczych z GUS oraz przepisów, można już oszacować z dużą dokładnością tę kwotę świadczenia. Dowiedz się już teraz, ile wyniesie nowa trzynastka. W artykule znajdziesz szczegółowe obliczenia oparte o dotychczas dostępne dane makroekonomiczne.

Uwaga na nowy sposób oszustów! Bazuje na zmianie przepisów. Każdy powinien wiedzieć i ostrzec seniorów

Koniec roku to moment, w którym oszuści intensyfikują swoje działania. W tym okresie często bazują na informacji o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc wiedzieć, jaka jest prawda i odpowiednio wcześnie ostrzec seniorów.

31 października – ważna data dla studentów z rentą rodzinną. ZUS: Z tym obowiązkiem nie można się spóźnić

Jak co roku, do końca października część studentów pobierających rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek dostarczenia do ZUS-u zaświadczenia z uczelni potwierdzającego kontynuowanie nauki. Brak takiego dokumentu spowoduje wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.

Ograniczenia w używaniu fajerwerków. Toczą się prace na nowymi przepisami. Chodzi o dobrostan zwierząt. Już nie będzie można postrzelać w Sylwestra?

Rząd popiera zmiany zmierzające do ograniczenia możliwości używania fajerwerków i petard. Toczą się prace nad nowymi przepisami. Chodzi o materiały pirotechniczne klas F1, F2 i F3. Już nie będzie można strzelać w Sylwestra? Od kiedy?

REKLAMA

Nowe uprawnienia dla młodzieży. Prezydent podpisał ustawę 15 października 2025 r.

W dniu 15 października 2025 r. Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał szereg ustaw. Jedną z nich jest ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim (dalej jako: ustawa). Co zmienia i jakie są jej konsekwencje? Warto wiedzieć - bo ustawa zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2026 roku. i daje nowe prawa młodzieży!

Sejm przegłosował zakaz hodowli na futro. Polacy czekali co najmniej 10 lat

17 października Sejm ponadpartyjną większością poparł wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futro w Polsce. Na piątkowym głosowaniu 339 posłów zagłosowało za zakazem, 78 przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Jeśli zmiany zostaną zaakceptowane przez Senat i prezydenta, ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a fermy futrzarskie w Polsce będą musiały zamknąć działalność do końca 2033 roku.

Nowe obowiązki dla spółek. KRS ujawni, kto naprawdę prowadzi rejestry akcjonariuszy

Przedsiębiorcy będą musieli zgłaszać do KRS informacje o podmiotach prowadzących rejestry akcjonariuszy. Reforma KSH kończy erę nieprzejrzystości i wprowadza większe bezpieczeństwo obrotu. Zmiany oznaczają też nowe koszty administracyjne i technologiczne, ale przyniosą firmom jasność prawną i ochronę przed ryzykiem błędnych wpisów.

Mieszkasz w mieszkaniu partnera, koleżanki lub krewnego? Zapłacisz podatek. W przepisach nie ma pojęcia uprzejmości. Za to wskazują, jak wycenić nieodpłatne świadczenie

Mieszkanie kątem u dalszej rodziny to obecnie raczej rzadkość. Nadal jednak często spotykane są przejściowe uprzejmości wobec bliskich i przyjaciół, czy wspólne życie w mieszkaniu partnera na początkowym etapie związku. Od takiej uprzejmości trzeba jednak zapłacić podatek.

REKLAMA

Kiedy zmienić opony na zimowe w 2025 – czy w tym roku to już obowiązek? Warto uważać na symbole 3PMSF oraz M+S

Jak co roku, kierowców w Polsce dręczy pytanie, czy to już pora zmiany opon letnich na zimowe. Jesienią aura za oknem bywa niejednoznaczna, w nocy zaskakując nas pierwszymi przymrozkami, zaś w słoneczne dni nadal oferując nawet kilkanaście stopni Celsjusza na plusie.

Skrócony czas pracy właśnie staje się rzeczywistością: 6 [zamiast 8] godzin pracy dziennie, 3-dniowy weekend albo dodatkowe dni urlopu, bez zmniejszenia wynagrodzenia [MRPiPS wydało komunikat]

W dniu 15 października 2025 r. MRPiPS ogłosiło wyniki naboru do pilotażowego programu pn. „Skrócony czas pracy – to się dzieje”, w którym mogli wystartować przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski. Za udział w programie, każdy pracodawca będzie mógł otrzymać nawet 1 mln zł dofinansowania, a ponad tysiące pracowników, już niebawem, będzie mogło pracować 4 (zamiast 5) dni w tygodniu albo po 6 lub 7 (zamiast 8) godzin dziennie bądź skorzystać z dodatkowych dni urlopu, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia.

REKLAMA