REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

„Nasze prawa, nasza przyszłość, już teraz”: 10 grudnia to Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
„Nasze prawa, nasza przyszłość, już teraz”: 10 grudnia to Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka
„Nasze prawa, nasza przyszłość, już teraz”: 10 grudnia to Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Nie trzeba nikomu przypominać jak ważne są prawa człowieka i ich przestrzeganie. Godność, wolność, sprawiedliwość i solidarność to jedne z podstawowych aksjologicznych wartości prawa, które stanowią fundament dla praw człowieka. W dniu 10 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. W tym roku pod hasłem: „Nasze prawa, nasza przyszłość, już teraz”. 

W dniu 10 grudnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka. Tegoroczna edycja została ogłoszona pod hasłem „Nasze prawa, nasza przyszłość, już teraz”. W dzisiejszych czasach wojen, braku ładu i pokoju społecznego, braku przestrzegania praworządności jak i nie szanowania podstawowych, przyrodzonych wartości ludzki, warto zwolnić i zastanowić się nad ideą, źródłem i istotą praw człowieka. Szczególnie ważne są prawo do życia, do ochrony zdrowia i zabezpieczenia socjalnego jak i prawo do pracy. 

REKLAMA

REKLAMA

Jaka jest podstawa praw człowieka?

Podstawę prawną dla ochrony praw człowieka są: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka uchwalona w 1948 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ; Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, do 2024 roku ratyfikowanego przez 173 państwa (w stosunku do Polski wszedł w życie 18 czerwca 1977r.); Międzynarodowy paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, do 2024 roku ratyfikowanego przez 171 państw (w stosunku do Polski wszedł w życie 18 czerwca 1977r.); Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w skrócie nazywana Europejską Konwencją Praw Człowieka, która weszła w życie w dniu 3 września 1953 r.  

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 

W dniu 10 grudnia 1948 r. ustanowiono Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Ten najważniejszych akt prawny, który daje nam wytyczne jakie prawa są bezwzględnie chronione i uznane za najistotniejsze został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Tak więc święto 10 grudnia ma związek z rocznicą uchwalenia Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka 10 grudnia 1948 r. Jak podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich:

Ten przełomowy dokument wyznacza standardy współczesnego systemu międzynarodowej ochrony praw człowieka. Jest zbiorem fundamentalnych praw i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi, niezależnie od jego pochodzenia, rasy, płci, narodowości, religii, przekonań czy statusu społecznego. Tegoroczny temat obchodów jest wezwaniem do uznania wagi i znaczenia praw człowieka w naszym codziennym życiu w kontekście zapobiegania zagrożeniom i ochrony przed naruszeniami. Hasło skłania też do refleksji nad kluczową rolą praw człowieka jako drogowskazu w procesie szukania rozwiązań dla najbardziej palących problemów i wyzwań współczesnego świata.

REKLAMA

Jakie rodzaje praw ma człowiek?

Prawa człowieka wynikają z przyrodzonej godności człowieka. Przysługują każdemu bez względu na jakiekolwiek wartości czy cechy. Prawa człowieka wprost wiążą się więc z zakazem dyskryminacji i nierównym traktowaniem kogokolwiek w życiu społecznym, rodzinnym, zawodowym i gospodarczym. Praw człowieka nie można się zrzec, mają one bowiem charakter niezbywalny, są nam przypisane (jako człowiekowi z natury) i tym samym nikt nie może ich nam odebrać. Oczywiście prawa człowieka w pewnych sytuacjach mogą być ograniczane. Dzieje się to jednak tylko w ściśle określonych sytuacjach. W polskim prawie jest to określone konstytucyjnie (ma to miejsce np. ze względu na potrzebę ochrony określonych wartości, ochrony bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego). Można więc generalnie przyjąć, że prawa człowieka mają charakter: powszechny, naturalny, przyrodzony, niepodzielny, niezbywalny, nienaruszalny .

Podstawowe prawa człowieka to prawa obywatelskie i polityczne. Do najistotniejszych należą między innymi:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • prawo do życia,

  • wolność,

  • bezpieczeństwo osobiste,

  • zakaz tortur,

  • prawo do sądu,

  • wolność sumienia i wyznania,

  • wolność słowa,

  • prawo do prywatności,

  • prawo do sądu,

  • prawo do obywatelstwa,

  • prawo do wolnych wyborów,

  • wolność zgromadzeń i stowarzyszeń.

Ważne
Społeczne prawa człowieka to m.in.:
  • prawa pracownicze obejmujące zakaz pracy przymusowej, zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu, prawo do godziwych warunków pracy, godziwego wynagrodzenia oraz równego wynagrodzenia za pracę równej wartości, prawo do organizowania się, do strajku,

  • prawo do ochrony socjalnej oraz prawo do ochrony zdrowia oznaczające prawo do zabezpieczenia społecznego na wypadek choroby, starości, niezdolności do pracy, bezrobocia oraz prawo do pomocy społecznej,

  • prawo do edukacji to prawo do bezpłatnej nauki na szczeblu podstawowym, dostęp do szkolnictwa wyższego oraz do wsparcia w celu ułatwienia dostępu do edukacji,

  • prawa rodziny obejmujące prawo rodziny i poszczególnych jej członków do ochrony prawnej, społecznej i gospodarczej, prawo do ochrony macierzyństwa, prawo dzieci do ochrony przed wszelkimi formami eksploatacji,

  • prawa w dziedzinie kultury obejmujące prawo udziału w życiu kulturalnym i korzystania z postępu naukowego, ochronę praw autorskich.

Jakie organizacje zajmują się ochroną praw człowieka?

Niektóre organizacje zajmujące się ochroną praw człowieka: Amnesty International  http://amnesty.org.pl; Helsińska Fundacja Praw Człowieka  http://www.hfhr.pl; Human Rights Watch http://www.hrw.org

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niższy wiek emerytalny już od 2026 roku. Dla kobiet i mężczyzn. Senat już przegłosował, ale nie dla wszystkich grup zawodowych

Czy kolejna grupa zawodowa uzyska szczególne uprawnienia emerytalne? Toczą się prace na przepisami, które miałyby umożliwić niektórym osobom wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej. Nie każdego będzie obowiązywała granica 60 i 65 lat.

Pieniądze z subkonta ZUS i OFE po zmarłym mogą trafić do rodziny. ZUS wyjaśnia na jakich zasadach i co muszą zrobić spadkobiercy

W razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa lub śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto, zgromadzone środki mogą zostać podzielone i wypłacone uprawnionym. Jeśli zmarły ukończył 65 lat i miał już przyznaną tzw. emeryturę docelową, pieniądze co do zasady nie podlegają dziedziczeniu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy od wypłaty pierwszej emerytury docelowej minęło mniej niż trzy lata. Wtedy możliwa jest tzw. wypłata gwarantowana.

Nareszcie koniec tej opłaty - rząd podaje konkrety

Wreszcie został ogłoszony projekt ustawy, która definitywnie zniesie obowiązek tej przykrej opłaty obciążającej budżet niemal każdego gospodarstwa domowego, ale także przedsiębiorców korzystających z radia lub telewizora. Chodzi bowiem o zniesienie opłaty za abonament radiowotelewizyjny. Rząd, a konkretnie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wreszcie ogłosiła konkrety.

Skomplikowane. Najpierw otrzymuje się świadczenie pielęgnacyjne. Potem oddaje. Można uprościć, ale traci się do 847 zł miesięcznie

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

REKLAMA

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

MOPS: Można dostać 6 zasiłków w 3 miesiące. Czytelnik: Nie można [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

REKLAMA

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Należy do nich wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy przysługuje każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA