Podstawowe informacje o postępowaniu gospodarczym

Co może być przedmiotem postępowania gospodarczego.

Katalog spraw objętych postępowaniem gospodarczym zawiera art. 479¹ kpc. Co do zasady postępowanie obejmuje sprawy ze stosunków cywilnych (a więc m.in. o wykonanie umowy, zapłatę) pomiędzy przedsiębiorcami – w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej

Dla objęcia sprawy postępowaniem gospodarczym istotny jest moment powstania zobowiązania. Tak więc fakt, iż w momencie wytoczenia pozwany nie prowadzi już działalności nie ma znaczenia – o ile prowadził ją w momencie zaciągnięcia zobowiązania

Ponadto kpc zalicza do spraw gospodarczych również sprawy

- ze stosunku spółki, oraz spraw dotyczących odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. i akcyjnej (ale już nie odpowiedzialności wspólników spółek osobowych – sp. jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo- akcyjnej).

- przeciwko przedsiębiorcom z tytułu naruszania środowiska naturalnego.

- wynikających z przepisów o ochronie konkurencji, prawa energetycznego, prawa telekomunikacyjnego, prawa pocztowego oraz przepisów o transporcie kolejowym,

- przeciwko przedsiębiorcom o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

Sprawa będzie rozpoznawana w postępowaniu gospodarczym niezależnie od woli stron –jeśli skierują sprawę do wydziału cywilnego, zostanie skierowana z urzędu do gospodarczego, jeśli spełnia przesłanki- co może pociągnąć za sobą przykre konsekwencje (zwłaszcza dla powoda)- jeśli strony nie trzymały się rygorów postępowania gospodarczego

Właściwość sądu w sprawach gospodarczych

Wnosząc powództwo musimy ustalić właściwość sądu. Błędne wskazanie nie spowoduje zwrócenia powództwa – sąd jest zobowiązany sprawę przekazać do rozpoznania sądowi właściwemu.

Pozew wniesiony do błędnego sądu nie wstrzymuje biegu przedawnienia roszczeń. Termin zostanie utrzymany wraz z wpłynięciem pozwu do właściwego sądu.

Właściwość ze względu na wartość przedmiotu sporu

- do 100.000 zł : Sąd Rejonowy

- powyżej 100.000 zł – Sąd Okręgowy.

Właściwość miejscowa sądu

1. Co do zasady sądem właściwym, jest ten w okręgu którego :

a) ma miejsce zamieszkania (stałego pobytu) osoba fizyczna;

b) ma siedzibę osoba prawna (lub ułomna osoba prawna).

Gdy jego miejsce zamieszkanie nie jest znane lub nie leży w Polsce – uznaje się za nie ostatnie miejsce zamieszkania pozwanego w Polsce.

2. Sprawę można wytoczyć przed sąd właściwy dla miejsca jej wykonania w sprawach dotyczących:

a) Powództwa o ustalenie istnienia umowy,

b) wykonanie (czyli np. o zapłatę), rozwiązanie lub unieważnienie umowy.

c) odszkodowania z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.

3. W sprawach przeciwko przedsiębiorcy – związanych z działalnością jegozakładu głównego, lub oddziału, sprawę można wytoczyć przed sądem właściwym dla zakładu, lub oddziału (nie koniecznie siedziby rejestrowej).

4. Strony mogą same w umowie ustalić w umowie właściwość miejscową sądu – nie można z niej jednak skorzystać jeśli spór dotyczy własności lub innych praw do nieruchomości.

Jakie są największe „haczyki” postępowania gospodarczego.

Ustawodawca, chcąc przyspieszyć rozwiązywanie sporów pomiędzy przedsiębiorcami, wprowadził do procedury duży rygoryzm, który miał za zadanie dyscyplinować strony i przeciwdziałać przewlekłości postępowania.

Prekluzja dowodowa – art. 479¹² oraz 479¹⁴ kpc

Zasada prekluzji dowodowej w postępowaniu gospodarczym oznacza, że:

- powód w pozwie (oraz pozwany w odpowiedzi na pozew, lub sprzeciwie / zarzutach do nakazu zapłaty) musi przedstawić wszystkie wnioski, zarzuty oraz dowody, którymi dysponuje w momencie składania pisma.

- próby złożenia nowych wniosków, oraz zgłoszenia nowych dowodów w trakcie postępowania mogą być odrzucone przez sąd.

Kiedy można składać nowe wnioski?

A. Jeśli złożenie ich w danym momencie było niemożliwe

- dotyczy to sytuacji, w których np. powód składając pozew nie posiadał fizycznie określonego dowodu, musiał jednak złożyć pozew z uwagi na kończący się okres przedawnienia,

- w przypadku pozwanego, często brak dowodu w odpowiedzi na pozew wynika z krótkiego (2-tygodniowego ) terminu na jej złożenie.

B. Gdy konieczność powołania nowego terminu powstała dopiero w toku postępowania

- dotyczy to sytuacji, w których potrzeba powołania dowodu powstała w odpowiedzi na zarzut drugiej strony.

Przystępując do pisania pozwu, należy próbować przewidzieć zarzuty pozwanego, oraz załączyć do pozwu wszystkie dokumenty związane ze sprawą.

Obowiązek próby polubownego rozwiązania sporu.

Ustawodawca założył, że profesjonalne podmioty przed wdaniem się w spór przed sądem powinny próbować rozwiązać sprawę polubownie.

Dlatego też występujący z pozwem powód powinien dołączyć do pozwu (art. 479¹² kpc):

- kopię reklamacji lub wezwania do dobrowolnego spełnienia żądania (wraz z dowodem doręczenia albo wysłania go pozwanemu przesyłką poleconą) oraz

- odpisy pism świadczących o próbie wyjaśnienia spornych kwestii w drodze rokowań.