REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Przesłuchanie. Co może przesłuchujący? Co może przesłuchiwany?

Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Co może przesłuchujący?
Skutki przesłuchania z zastosowaniem niedozwolonych metod
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Przesłuchanie jako czynność dowodowa umożliwia przeprowadzenie dowodów z zeznań świadka, wyjaśnień oskarżonego (podejrzanego) lub opinii biegłego. Osoba przesłuchiwana powinna mieć możliwość swobodnego ukształtowania swojej wypowiedzi w czasie przesłuchania. W związku z tym w art. 171 k.p.k. wskazano metody, których stosowanie jest zabronione w czasie przesłuchania.

Swobodna wypowiedź przesłuchiwanego. Zakaz pytań sugerujących

Podstawowe kwestie związane z trybem przeprowadzania przesłuchań zostały uregulowane w art. 171 k.p.k.  Zgodnie z tym przepisem, podstawową zasadą jaka rządzi przesłuchaniem jest zasada swobodnej wypowiedzi przesłuchiwanego zgodnie, z którą osobie przesłuchiwanej należy umożliwić swobodne wypowiedzenie się w granicach określonych celem danej czynności, a dopiero następnie można zadawać pytania zmierzające do uzupełnienia, wyjaśnienia lub kontroli wypowiedzi.

Zakazane jest zadawanie pytań sugerujących odpowiedź i nieistotnych - pytania tego typu powinny być uchylane przez organ przesłuchujący. 

W celu ochrony swobody wypowiedzi przesłuchiwanego, w art. 171 k.p.k. określono metody jakich stosowanie w czasie przesłuchania jest zabronione, z tego względu, że ich zastosowanie ogranicza lub wyłącza swobodę wypowiedzi osoby przesłuchiwanej.

REKLAMA

Na przesłuchaniu zabroniony jest przymus, podstęp i bezprawne groźby

Zabronione jest stosowanie w stosunku do przesłuchiwanego przymusu. Chodzi tu o przymus wszelkiego rodzaju – zarówno przymus fizyczny, jak i psychiczny. Najbardziej rozpoznawalnym przykładem przymusu jest stosowanie tortur  w trakcie przesłuchania. Przymus może polegać również na ograniczenie możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb fizjologicznych organizmu (np. wyłączenie snu).

Choć nie zostało to wprost wskazane w art. 171 k.p.k., to w piśmiennictwie przyjmuje się, że niedozwolone jest stosowanie podstępu względem przesłuchiwanego. Istotą podstępu jest wprowadzenie przesłuchiwanego w błąd, wykorzystanie jego błędu lub czynienie niedozwolonych obietnic. Podstępem będą więc np. niemożliwe do spełnienia obietnice prokuratora względem oskarżonego w zamian za przyznanie się do winy lub określone zeznania.

Zakazane jest stosowanie w stosunku do przesłuchiwanego bezprawnej groźby. Pojęcie groźby bezprawnej zostało zdefiniowane w art. 115 § 12 k.k., zgodnie, z którym groźbą bezprawną jest zarówno groźba popełnienia przestępstwa na szkodę określonej osoby lub osoby jej najbliżej, jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej (chyba, że ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem). W ramach przesłuchania pojęcie groźby należy potraktować szerzej niż tylko na gruncie k.k.  – przykładowo, za groźbę uznać można również szantaż organu przesłuchującego względem przesłuchiwanego (np. zapowiedź tymczasowego aresztowania w stosunku do matki kilkumiesięcznego dziecka).

Nie można stosować hipnozy na przesłuchaniu

Drugą grupą niedozwolonych metod przesłuchania, jest zastosowanie hipnozy, środków chemicznych i technicznych. Metody te należą do grupy środków, które wpływają na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mają na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.
Choć stosowanie hipnozy jest dopuszczalne w toku postępowania karnego, to jednak nie ma możliwości jej zastosowania w toku przesłuchania. W czasie hipnozy osoba zahipnotyzowana jest podatna na sugestie hipnotyzera, co w sposób oczywisty wpływa na swobodę jej wypowiedzi.
 

Wykrywacz kłamstw nie na przesłuchaniu 

Zabronione jest również stosowanie środków chemicznych, które wpłyną na procesy psychiczne przesłuchiwanego. Nie jest dopuszczalne więc zastosowanie na osobie przesłuchiwanej narkoanalizy – zabiegu polegającego na wywołaniu u pacjenta, za pomocą środków farmakologicznych, stanu psychicznego przypominającego hipnozę. Przesłuchiwana nie powinna być również osoba znajdująca się pod wpływem alkoholu lub innym środków odurzających.

Niedozwolone jest również stosowanie środków technicznych, które mają na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem. Chodzi tu o przede wszystkim o zastosowanie wariografu (poligraf, potocznie ,,wykrywacz kłamstw”) w stosunku do przesłuchiwanego. Choć w toku postępowania karnego istnieje możliwość zastosowania wariografu (w celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów), to jednak nie dotyczy to przesłuchania.

Podsumowanie: Skutki przesłuchania z zastosowaniem niedozwolonych metod

Użycie opisanych metod jest bezwzględnie niedozwolone – prawo w żadnym wypadku nie przewiduje możliwości zastosowania w/w środków w trakcie przesłuchania. W związku z tym skutek przesłuchania z zastosowaniem niedozwolonych metod może być tylko jeden – wszelkiego rodzaju wyjaśnienia, zeznania oraz oświadczenia złożone w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi lub uzyskane wbrew w/w zakazom nie mogą stanowić dowodu. Oznacza to, że nie mogą zostać wykorzystane na niekorzyść (albo na korzyść) oskarżonego.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MRPiPS odpowiada na pytania o Kartę Dużej Rodziny. Zniżki na kartę są publiczne i prywatne

Ministerstwo Rodziny odpowiada na pytania o Kartę Dużej Rodziny. Ministerstwo odnosi się do coraz popularniejszego sytemu ulg związanych z tą kartą. I wskazuje, że zniżki na kartę mogą przyznawać instytucje prywatne i publiczne (o zniżkach na końcu artykułu).

Zamiast 500 plus na psa i kota będzie PESEL dla zwierząt i obowiązkowa rejestracja. Zapłacą właściciele. Z jakimi kosztami muszą się liczyć?

PESEL dla zwierząt – to nowy projekt rządu. Zapłacą właściciele psów i kotów. Z jakimi kosztami muszą się liczyć i od kiedy? Baza będzie nazywała się KROPiK, a rejestracją w niej będzie obowiązkowa. Po co to wszystko?

Nowy dodatek do wynagrodzenia: 2 tys. złotych dla określonej grupy pracowników. Ustawa już obowiązuje

Mowa o jednorazowym dodatku do wynagrodzenia w wysokości 2 tys. zł dla pracowników socjalnych, którzy przeprowadzają rodzinne wywiady środowiskowe na terenach dotkniętych powodzią we wrześniu 2024 r. Specustawa powodziowa wprowadzająca powyższy dodatek, weszła w życie w minioną sobotę (tj. 5 października br.). 

MRiRW: Ruszyły konsultacje publiczne ws. sprzedaży niektórych alkoholi. Będą ograniczenia. Co z napojami spirytusowymi do 200 ml?

MRiRW: Ruszyły konsultacje publiczne ws. sprzedaży niektórych alkoholi. Będą ograniczenia. Co z napojami spirytusowymi do 200 ml? Resort rolnictwa czeka na opinie i uwagi dotyczące projektu rozporządzenia do poniedziałku, 7 października.

REKLAMA

Ile dni urlopu na żądanie w roku 2025?

Ile dni urlopu na żądanie w roku 2025? W ciągu roku zdarzają się takie sytuacje, że nie jesteśmy w stanie przewidzieć, że nie możemy pojawić się w pracy. Jak wystąpić o urlop na żądanie? Kiedy należy powiadomić pracodawcę? Ile dni urlopu na żądanie przysługuje w 2025 r.?

Dostęp do alkoholu zostanie w Polsce istotnie ograniczony. Cztery najważniejsze punkty rewolucji w sprzedaży alkoholu

W związku z pojawieniem się, w ostatnim czasie, w sprzedaży alkoholu w tubkach łudząco przypominających musy owocowe dla dzieci (tj. w tzw. alkotubkach) oraz systematycznie wzrastającą dostępnością ekonomiczną alkoholu w Polsce – rynek napojów alkoholowych w Polsce czeka prawdziwa rewolucja. Rząd zapowiada cztery duże zmiany w zakresie ograniczenia dostępu do napojów alkoholowych, mających na celu przeciwdziałanie alkoholizmowi

Szkoły zamknięte w Dzień Nauczyciela, 14 października 2024 r. – czy to zgodne z prawem i co z opieką nad dziećmi?

W dniu 14 października każdego roku obchodzony jest Dzień Edukacji Narodowej, potocznie zwany Dniem Nauczyciela. Czy w tym dniu szkoły mogą być zamknięte i co, w takiej sytuacji, z opieką nad dziećmi? To ważne informacje dla wszystkich pracujących rodziców. 

Nowe standardy ochrony małoletnich. Jak stosować ustawę Kamilka w zgodzie ze standardami ochrony danych?

Jak stosować ustawę Kamilka w zgodzie ze standardami ochrony danych? Podpowiada prezes UODO.  

REKLAMA

Myśliwi z kolejnymi przywilejami. Trudno to zrozumieć. Jako jedyni dostaną prawo do nieodpłatnych badań lekarskich i darmowego ubezpieczenia

Myśliwi z kolejnymi przywilejami. Trudno to zrozumieć. Jako jedyni dostaną prawo do nieodpłatnych badań lekarskich i darmowego ubezpieczenia. Co z pozostałymi podmiotami z katalogu podmiotów ochrony ludności?

12 darmowych świadczeń z NFZ [katalog darmowych świadczeń stomatologicznych]

Co na NFZ u dentysty 2024? Jak skorzystać z dentysty na NFZ? Czy dentysta ma obowiązek przyjąć z bólem zęba? Za jakie usługi stomatologiczne płaci NFZ? Czy potrzebne jest skierowanie do dentysty? Nie wiele osób wie, ale np. w ramach NFZ, za darmo można usunąć raz w roku kamień nazębny. 

REKLAMA