Kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego (CHF)

W dniu 19 czerwca 2025 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że po unieważnieniu umowy kredytu frankowego bank nie może domagać się od konsumenta zwrotu całej nominalnej kwoty kredytu, jeśli wcześniej kredytobiorca spłacił już część należności. TSUE zakwestionował więc obowiązującą w polskim orzecznictwie sądowym tzw. teorię dwóch kondykcji, a za słuszną uznał teorię salda, zgodnie z którą (w przypadku uznania umowy za nieważną) rozliczeniu podlega jedynie różnica, a zwrot pieniędzy przysługuje tylko tej stronie, która zapłaciła więcej.

Od pewnego czasu rząd pracuje nad projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie rozpoznawania spraw dotyczących umów kredytowych denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego zawartych z konsumentami - potocznie zwanej „ustawą frankową”. Jej głównym celem ma być przyspieszenie postępowań sądowych oraz automatyczne zwalnianie kredytobiorców z obowiązku spłaty rat na czas procesu. Brzmi obiecująco? W rzeczywistości projekt ten budzi poważne kontrowersje, a jego rzeczywista skuteczność jest wątpliwa. Ja podsumowałabym go następująco: pozbawienie konsumenta odsetek ustawowych za czas trwania procesu i przerzucenie na Skarb Państwa kosztów, które powinny ponosić banki, w związku z rozliczaniem kwot udostępnionych kapitałów związku z rozliczaniem kwot udostępnionych kapitałów, opakowane w obietnicę przyspieszenia postępowań i automatycznego zwalniania z rat kredytu - pisze adw. Karolina Pilawska.

W dniu 19 października 2023 r. zapadła ważna dla frankowiczów uchwała Sądu Najwyższego. Sąd ten orzekł, że w sprawie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców - głosi czwartkowa  Chodziło o to, czy - po rozwodzie - bank muszą pozwać oboje byli małżonkowie.

Ministerstwo Finansów pracuje nad prawnym uregulowaniem kwestii walutowych kredytów hipotecznych w CHF - powiedziała 27 marca 2023 r. minister finansów Magdalena Rzeczkowska, cytowana przez agencję Bloomberg. Ostateczny kształt rozwiązania będzie zależeć od wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przedmiotowej sprawie.

Umorzonej części kredytu frankowego, zaciągniętego na zakup mieszkania lub domu, nie trzeba będzie uwzględniać w rocznym zeznaniu podatkowym PIT - wynika z przesłanej przez Ministerstwo Finansów dla PAP informacji.

Zanegowanie możliwości dochodzenia przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału prowadziłoby do istotnego zachwiania stabilności rynku finansowego, a w wysoce prawdopodobnym scenariuszu – w efekcie nawet do jego załamania – uważa przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski. Podał, że jednorazowy koszt dla banków niekorzystnego rozstrzygnięcia TSUE (pierwsza rozprawa w tej sprawie ma się odbyć 12 października 2022 r.) wyniósłby łącznie ok. 100 mld zł.

Zwrócona kredytobiorcy przez bank kwota, powstała w efekcie przewalutowania kredytu mieszkaniowego, nie jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 13 września 2022 r.

Liczni kredytobiorcy, którzy mają tzw. kredyt frankowy, kredyt odnoszony do euro czy dolara amerykańskiego - obawiają się postępowania sądowego przeciwko bankowi. W związku z tym liczą na propozycje ugodowe ze strony banków. Czy słuszne są te obawy i czy warto zawierać ugodę z bankiem w sprawie kredytu frankowego?

Minister Finansów podpisał rozporządzenie przedłużające o rok zaniechanie poboru podatku od części dochodów związanych z kredytem mieszkaniowym. Pozwoli to na zaniechanie poboru PIT z tytułu wierzytelności umorzonych osobie fizycznej w związku z kredytem mieszkaniowym, jak również świadczeń otrzymanych przez osobę fizyczną z tytułu kredytu mieszkaniowego w związku z ujemnym oprocentowaniem. Rozporządzenie przewiduje również preferencje w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych po stronie kredytodawców.

Zamiana wskaźnika LIBOR na SARON. Frankowiczka (kredytobiorczyni kredytu we frankach szwajcarskich) złożyła do TSUE skargę na rozporządzenie KE dotyczące zamiany w umowach o kredyt frankowy wskaźnika pozwalającego wyliczyć oprocentowanie z LIBOR-u na SARON - poinformowano 25 listopada 2021 r. na konferencji prasowej.

Kredyty walutowe - SARON zamiast LIBOR. Komisja Europejska wydała rozporządzenie wykonawcze, zgodnie z którym zamiennikiem dla wskaźnika LIBOR dla franka szwajcarskiego m.in. w walutowych kredytach hipotecznych zostanie od 1 stycznia 2022 r. stopa SARON powiększona o spread korygujący.

Ugody z frankowiczami. W poniedziałek 4 października 2021 r. w PKO RP ruszył program ugód dla kredytobiorców frankowych. Rozwiązanie zakłada konwersję waluty kredytu na złote tak, jakby od początku był to kredyt złotowy – poinformował bank w komunikacie.

Uchwała SN w sprawie kredytów frankowych. Po pięciogodzinnych obradach, Izba Cywilna Sądu Najwyższego odroczyła 11 maja 2021 r. posiedzenie w sprawie pytań dotyczących sporów o kredyty powiązane kursem CHF. SN uznał, że w pierwszej kolejności zapozna się ze stanowiskiem Rzecznika Praw Obywatelskich, Narodowego Banku Polskiego, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Finansowego, oraz Rzecznika Praw Dziecka. W terminie 30 kolejnych dni, Instytucje te mają przedstawić swoje stanowisko. Po tym czasie, Izba dokona analizy każdego z tych stanowisk i dopiero następnie, wyda uchwałę. Termin posiedzenia w tej sprawie, nie jest znany.

Kredyty frankowe - kolejne ważne rozstrzygnięcie. Najnowsza uchwała Sądu Najwyższego będzie ważną wytyczną dla sądów powszechnych. Jakie konsekwencje prawne wynikają z uchwały?

Kredyty frankowe. 29 kwietnia 2021 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok, w którym orzekł, że skutki stwierdzenia przez sąd istnienia nieuczciwego warunku w umowie dotyczącej kredytu indeksowanego we franku szwajcarskim podlegają przepisom prawa krajowego, przy czym kwestia utrzymywania się w mocy takiej umowy powinna być oceniana przez sąd krajowy.

Kredyty frankowe - czy ugoda z bankiem się opłaca? Zmiany warunków umowy kredytowej proponowane przez banki w ramach ugody nie są najkorzystniejszą opcją dla kredytobiorców. Koncentrują się na zminimalizowaniu strat instytucji, a nie na interesie ich klientów. Przykładowe wyliczenia E-Kancelarii pokazują, że rozwiązanie problemu w procesie sądowym pozwala zyskać nawet kilkaset tysięcy zł.

Kredyty we franku szwajcarskim. Wyliczenie sumy kredytu do spłacenia i miesięcznej raty po ugodzie KNF czy odfrankowieniu umowy, jest tak skomplikowane, że trudno zrobić to samemu, dlatego zrobiliśmy przykładową symulację - powiedział PAP prezes Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu Arkadiusz Szcześniak.

Uchwała SN w sprawie frankowiczów. Wiele osób posiadających kredyt we frankach szwajcarskich wstrzymuje się ze złożeniem pozwu przeciwko bankowi do dnia 25 marca 2021 r. tj. do czasu podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały, która będzie odpowiedzią na kilka istotnych pytań dotyczących kredytów frankowych oraz która (miejmy nadzieję) rozwieją wątpliwości i rozbieżności sądów orzekających w sprawach frankowiczów. Czy warto czekać z pozwem na uchwałę SN?

Ugody z frankowiczami. Sąd Najwyższy 25 marca 2021 r. uchwałą całej Izby Cywilnej przesądzi o tym, czy jest miejsce na ugody z frankowiczami; ważne dla tego procesu będzie też podejście regulatorów do banków, które z powodów kosztów frankowych przejściowo nie będą spełniać wymogów kapitałowych - ocenia analityk DM Citi Handlowy Andrzej Powierża.

Miniony 2020 rok był dla kredytobiorców kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej (zwł. "frankowiczów") naprawdę obiecujący. Jeszcze szerzej otworzył się worek z pozytywnymi rozstrzygnięciami sądów w tych sprawach, a w kwestiach, które dotychczas były interpretowane głównie nie na korzyść kredytobiorców, pojawiło się światełko nadziei. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze zdarzenia dotyczące spraw kredytów pseudofrankowych.

Jakie szanse ma przed sądem przedsiębiorca, który jest kredytobiorcą kredytu we frankach szwajcarskich? Sądy wskazują m.in., że naruszenia zarzucane niektórym umowom frankowym są tak istotne, iż na ochronę prawną zasługują roszczenia obu typów kredytobiorców (konsumenci i przedsiębiorcy). Jednak szanse takiego pozwu przedsiębiorcy przeciwko bankowi trzeba badać i oceniać w każdym przypadku indywidualnie – pisze Iwona Rzucidło, dr nauk prawnych, LL.M., Radca prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy.

Nawet 3-4 lata trwa rozpoznanie sprawy w stołecznym sądzie w pierwszej instancji, a 2 lata – w apelacji. W pozostałych miastach jest niewiele lepiej. Natomiast sami sędziowie przekonują, że zawsze działają bez zbędnej zwłoki. Z kolei prawnicy zwracają uwagę na nadmierną skłonność do rozpoznawania wniosków dowodowych. Do tego na opinię biegłego trzeba czekać nawet rok. Światełko w tunelu dają wprowadzone w 2019 r. nowe regulacje w procedurze cywilnej, które mogą przyspieszyć procesy, na co liczą kredytobiorcy. Są też głosy, że korzystna byłaby obowiązkowa mediacja. Jednak eksperci studzą emocje. Kluczowa sprawa, czyli oczekiwane jednolite orzecznictwo, nie tak szybko się u nas wykształci. A tylko to może dać gwarancję, że sprawy będą rozstrzygane w zbliżony i szybki sposób.

Po wyroku TSUE w sprawie Dziubak C-260/18, w którym TSUE zakazał uzupełnienia umowy kursem średnim NBP, banki wciąż szukają furtki, aby ominąć ten wyrok. Pomóc w realizacji tej strategii mają trzy pytania, które zostały zadane do TSUE przez sądy polskie: pytanie nr 2 zadane przez Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie C-19/20 oraz dwa pytania zadane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy – Woli w sprawie II C 1357/17.

Obecnie w czasie pandemii koronawirusa i licznych problemów występujących na rynku pracy wielu z kredytobiorców będzie mieć problem z płynnością finansową, a co za tym idzie z poradzeniem sobie ze spłatą rat kredytu we frankach szwajcarskich (CHF). Na dniach kurs franka znacząco wzrósł w stosunku do złotówki, a co za tym idzie urosły też odsetki płacone od kredytów oraz kapitał kredytu do spłaty. Banki zaczęły proponować swoim klientom chwilowe zawieszenie spłaty kredytu, ale czy aby na pewno Banki chcą tym samym pomóc swoim kredytobiorcom?

1 stycznia 2020 roku w życie weszła nowelizacja ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy (tzw. prezydencka ustawa frankowa). Projekt ustawy wpłynął do Sejmu w połowie 2017 roku, a w lipcu 2019 r. Prezydent RP podpisał ustawę. Po niemal półrocznym vacatio legis zaczęły obowiązywać przepisy zmieniające zasady udzielania wsparcia finansowego z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy jej głównym celem jest zmiana mechanizmu zapewnienia wsparcia finansowego osobom, które na skutek obiektywnych okoliczności znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, a jednocześnie są zobowiązane do spłaty rat kredytu mieszkaniowego stanowiącego znaczne obciążenie dla ich budżetów domowych.