Tematy - Pokrzywdzony, Podejrzany - INFOR.PL

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Każdemu z nas może zdarzyć się, że stanie się ofiarą przestępstwa. Dzieje się to wtedy gdy np. zostaniemy pobici, oszukani czy okradną nam mieszkanie. Zgłaszamy ten fakt w prokuraturze lub na policji, ale nie wierzymy, że sprawca zostanie wykryty lub, że spotka go zasłużona kara. Często mamy wrażenie, że nasz los nikogo tak naprawdę nie obchodzi, a oskarżony dzięki sprytnym adwokatom uniknie odpowiedzialności karnej. Jakie są zatem prawa pokrzywdzonego w postępowaniu karnym?

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Zgodnie z kodeksową definicją pokrzywdzonym w sprawach o wykroczenie jest ten, czyje dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez wykroczenie. Może to być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna bądź jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej.

Oskarżycielem posiłkowym jest pokrzywdzony, który podejmuje decyzję o aktywnym uczestnictwie w sprawie popełnionego wykroczenia. Oskarżyciel posiłkowy jest pełnoprawną stroną postępowania, co oznacza, iż ma on prawo uczestniczyć we wszystkich rozprawach, ma prawo składania wniosków dowodowych i oświadczeń, wygłasza mowę końcową w sprawie, a przede wszystkim ma prawo do składania w tym postępowaniu apelacji (w razie niekorzystnego dla niego wyroku) lub zażaleń na niekorzystne dla niego (zaskarżalne w świetle przepisów) postanowienia.

Nawiązka jest środkiem karnym orzekanym przez sąd obok kary głównej na rzecz pokrzywdzonego w przypadkach szczególnych przewidzianych przez przepisy kodeksu wykroczeń, tj. sąd może ją orzec wówczas, gdy wyraźnie dany przepis tak stanowi. Orzekana jest ona z urzędu, a zatem nie jest konieczne zgłaszanie przez pokrzywdzonego wniosku o orzeczenie nawiązki.

Każda osoba mająca wiadomości pozwalające ustalić prawdę w danej sprawie może być przesłuchana jako świadek. Kodeks postępowania karnego przewiduje jednak pewne grupy osób, które nie muszą się stosować do tego nakazu.

Obrońcą w procesie karnym może być tylko adwokat, którego ustanowienie następuje poprzez udzielenie mu pełnomocnictwa do obrony w danej sprawie. W przypadku, gdy podejrzany przed ustanowieniem obrońcy został tymczasowo aresztowany, obrońca zostaje zazwyczaj w jego imieniu ustanowiony przez inną osobę, (zazwyczaj bliską).

W przypadku tymczasowego aresztowania podejrzany pozostaje w dyspozycji prokuratora prowadzącego śledztwo bądź sądu, przed którym toczy się postępowanie. Oznacza to, że bez pisemnej zgody tych organów nikt nie ma prawa kontaktować się z podejrzanym.

Aby stać się podejrzanym, a więc stroną postępowania przygotowawczego niezbędne jest wydanie przez prokuratora postanowienia o przedstawieniu zarzutów. Zazwyczaj prokurator odczytuje takie postanowienie, a następnie przekazuje je do wglądu podejrzanemu i jego obrońcy.

Podejrzanym jest osoba, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu jej zarzutów, albo której bez wydania takiego postanowienia przedstawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego.

Pokrzywdzony, Podejrzany

Oskarżyciel prywatny

Jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu?

Oskarżyciel prywatny

Uprawnienia pokrzywdzonego

Oskarżyciel posiłkowy

Nawiązka jako środek karny

Kto nie może być świadkiem w sprawach karnych?

Jak ustanowić obrońcę?

Kiedy podejrzany może mieć widzenia z bliskimi?

Jak przebiega przesłuchanie podejrzanego?

Kiedy staję się podejrzanym?