REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Oskarżyciel prywatny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anita Bogumił, członek okręgowej izby adwokackiej w Warszawie.

REKLAMA

REKLAMA

Prokurator jest organem państwa, który wnosi i popiera oskarżenie o czyn ścigany z urzędu. Jest on stroną postępowania, która reprezentuje w nim interes publiczny. Przepisy postępowania karnego umożliwiają także tzw. oskarżycielowi prywatnemu skierować do sądu swój własny akt oskarżenia.

Oskarżycielem prywatnym jest pokrzywdzony, który wnosi i popiera oskarżenie o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego.

REKLAMA

REKLAMA

Należą do nich: zniesławienie, zniewaga, naruszenie nietykalności cielesnej, umyślne lub nieumyślne spowodowanie uszkodzenia ciała, naruszającego czynności jego narządów na czas do 7 dni, a także niektóre inne przestępstwa pozakodeksowe. W razie śmierci oskarżyciela prywatnego postępowanie zawiesza się, a osoby najbliższe mogą wstąpić w prawa zmarłego. Jeżeli w terminie zawitym 3 miesięcy od dnia śmierci oskarżyciela prywatnego osoba uprawniona nie wstąpi w prawa zmarłego, sąd umarza postępowanie.

Karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia

Rola prokuratora

REKLAMA

W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego prokurator wszczyna postępowanie albo wstępuje do postępowania już wszczętego, tylko wtedy gdy wymaga tego interes społeczny. W takiej sytuacji postępowanie toczy się z urzędu, pokrzywdzony który przedtem wniósł oskarżenie prywatne, korzysta z praw oskarżyciela posiłkowego czyli działa w postępowaniu obok prokuratura. Jeżeli prokurator, który wstąpił do postępowania, odstąpił potem od oskarżenia, pokrzywdzony powraca w dalszym postępowaniu do praw oskarżyciela prywatnego. Pokrzywdzony, który nie wniósł oskarżenia, może w terminie 14 dni od daty powiadomienia go o odstąpieniu prokuratora od oskarżenia złożyć akt oskarżenia lub oświadczenie, że podtrzymuje oskarżenie jako prywatne, a jeżeli takiego oświadczenia nie złoży, sąd umarza postępowanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Śledztwo i dochodzenie

Oskarżyciel prywatny składa przy akcie oskarżenia lub wraz z oświadczeniem o przyłączeniu się do toczącego się postępowania lub podtrzymaniu oskarżenia, od którego prokurator odstąpił, dowód wpłacenia do kasy sądowej zryczałtowanej równowartości wydatków w wysokości 300 zł.

Prywatny akt oskarżenia

Akt oskarżenia musi odpowiadać ogólnym wymaganiom pisma procesowego, jest to bowiem skrócony akt oskarżenia w porównaniu z aktem oskarżenia w postępowaniu zwyczajnym. Może ograniczyć się zatem do oznaczenia osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie. Sprawy z oskarżenia prywatnego - należą do właściwości sądu rejonowego, który rozpoznaje je jednoosobowo. Prywatny akt oskarżenia może zastąpić tzw. ustna lub pisemna skarga, którą pokrzywdzony może złożyć na Policji. Funkcjonariusze w razie potrzeby zabezpieczą dowody, po czym prześlę taką skargę do właściwego sądu. Na polecenie sądu Policja dokona także określonych przez sąd czynności dowodowych, po czym ich wyniki przekaże sądowi.

Przebieg postępowania przed sądem

Rozprawę główną poprzedza posiedzenie pojednawcze, które prowadzi sędzia. Na wniosek lub za zgodą stron sąd może zamiast posiedzenia pojednawczego wyznaczyć odpowiedni termin dla przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na posiedzenie pojednawcze bez usprawiedliwionej przyczyny uważa się za odstąpienie od oskarżenia i w takim wypadku prowadzący posiedzenie postępowanie umarza. W razie nie usprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego, a także razie niedojścia do pojednania prowadzący posiedzenie pojednawcze kieruje sprawę na rozprawę główną, a w miarę możności wyznacza od razu jej termin. W razie pojednania stron postępowanie umarza się.

Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego umarza się za zgodą oskarżonego, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed prawomocnym zakończeniem postępowania. Zgoda oskarżonego nie jest wymagana, jeżeli oskarżyciel prywatny odstąpi od oskarżenia przed rozpoczęciem przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej.

Niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego i jego pełnomocnika na rozprawie głównej bez usprawiedliwionych powodów uważa się za odstąpienie od oskarżenia.

Oskarżony może aż do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej wnieść przeciwko oskarżycielowi prywatnemu będącemu pokrzywdzonym wzajemny akt oskarżenia o ścigany z oskarżenia prywatnego czyn, pozostający w związku z czynem mu zarzucanym. Sąd rozpoznaje wówczas łącznie obie sprawy. Obaj oskarżyciele prywatni korzystają z uprawnień oskarżonego. Pierwszeństwo zadawania pytań i przemówień przysługuje temu oskarżycielowi prywatnemu, który pierwszy wniósł akt oskarżenia. Sąd w wyroku zaznacza, że postępowanie toczyło się z powodu oskarżeń wzajemnych.

Oskarżenie wzajemne jest niedopuszczalne, jeżeli prokurator wcześniej wszczął postępowanie albo przyłączył się do postępowania. Jeżeli po wniesieniu oskarżenia wzajemnego prokurator przyłączy się do jednego z oskarżeń wzajemnych, sąd wyłącza oskarżenie przeciwne do osobnego postępowania. W razie objęcia przez prokuratora obu oskarżeń wzajemnych postępowanie toczy się z urzędu, zaś oskarżeni korzystają w odpowiednim zakresie również z uprawnień oskarżycieli posiłkowych.

Zobacz serwis: Kodeks karny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie będzie ustawy o związkach partnerskich. PSL i Lewica ogłaszają nowy projekt dotyczący związków nieformalnych [15.10.2025]

W środę, 15 października 2025 r., miało odbyć się pierwsze czytanie projektów ustaw o związkach partnerskich złożonych przez Lewicę. Tymczasem wiceprezes PSL Urszula Pasławska ogłosiła, że takich ustaw nie będzie. Koalicja rządowa zapowiada jednak nowy projekt – ustawę regulującą i chroniącą związki nieformalne.

Do 30.000,00 zł kary grozi pracodawcy w 2026 r. za zawarcie umowy zlecenia z własnym pracownikiem. Sprawdź, w jakich sytuacjach

Co dalej z umowami zlecenia? Od wielu miesięcy mówi się o konieczności wprowadzenia w odniesieniu do nich konkretnych zmian. Jak na razie jednak regulacje się nie zmieniły i w najbliższym czasie raczej się nie zmienią.

Seniorze, w 2026 roku sprawdź swój PIT za 2025. Czeka na Ciebie zwrot do 400 zł

Okazuje się, że nawet setki tysięcy seniorów będą mogły otrzymać w 2026 roku dodatkowe pieniądze. Środki te może nie są oszałamiające w porównaniu do niektórych innych świadczeń, ale zawsze to dodatkowy i być może niespodziewany zastrzyk gotówki – można bowiem dostać nawet kilkaset złotych.

Podatek od małpek na ratunek dzieciom? Rewolucyjna zmiana w walce z przemocą domową

Ministerstwo Zdrowia planuje, by samorządy mogły finansować udział personelu medycznego w interwencjach dotyczących przemocy domowej wobec dzieci ze środków pochodzących z tzw. podatku od „małpek”. Nowelizacja przepisów budzi jednak kontrowersje – nie tylko wśród samorządów, ale i prawników.

REKLAMA

Pracownik powinien odmówić podpisania tego wniosku. Gdy zna swoje prawa, nie straci dni wolnych podpisując podsuwane papierki

Przed podpisaniem każdy dokument należy przeczytać. Jednak aby przyniosło to pożądany efekt, trzeba znać swoje prawa. Dotyczy to również relacji pracowników z pracodawcami. Bo choć pracodawca to podmiot profesjonalny, nie zawsze dba o dobro pracownika.

Sejm na żywo: 43. posiedzenie Sejmu (15, 16, 17 października 2025) [Transmisja online]

W środę, 15 października o godz. 10:00 rozpocznie się 43. posiedzenie Sejmu.

Renta wdowia 2025: Jakie zasady wejdą w życie? ZUS obetnie świadczenia i wprowadzi progi! Ostateczna wersja ustawy

W Sejmie trwają kluczowe prace nad nowelizacją ustawy emerytalnej, która ma wprowadzić tzw. rentę wdowią. Reforma ma umożliwić wdowom i wdowcom łączenie własnego świadczenia emerytalnego z rentą rodzinną po zmarłym małżonku. Ze względu na ogromne koszty budżetowe (szacowane na kilkanaście miliardów złotych), Ministerstwo Finansów i ZUS postulują wprowadzenie ostrych ograniczeń. Na czym ma polegać nowa zasada łączenia świadczeń, jakie są realne progi finansowe i jak może zostać obcięte Twoje przyszłe świadczenie.

Emerytury stażowe 2025: Ostatnie decyzje. Który projekt zwycięży? Kto przejdzie na emeryturę o 10 lat wcześniej?

Debata o wprowadzeniu emerytur stażowych, umożliwiających przejście na świadczenie bez względu na wiek, weszła w kluczową fazę. Obecnie w Sejmie procedowane są co najmniej dwa odmienne projekty, różniące się zasadniczo wymaganym stażem pracy i warunkami finansowymi. Co będzie z reformą i jakie będą finansowe konsekwencje wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej.

REKLAMA

Dodatek do pensji: Kto dostanie podwyżkę za pracę nocną i w upały? Nowe obwieszczenie Ministerstwa Pracy

Miliony Polaków mają prawo do ukrytej podwyżki, o której pracodawcy często zapominają lub ją zaniżają. Stawka dodatku nocnego jest zmienna, co miesiąc inna, a do tego dochodzą obowiązki w ekstremalnych warunkach pogodowych. Dowiedz się, jak obliczyć, ile dokładnie pieniędzy powinieneś co miesiąc dostać do pensji i jak skutecznie domagać się przestrzegania Twoich praw.

Kapitał początkowy: Możesz stracić setki złotych miesięcznie. ZUS apeluje o pilne dokumenty!

Pilne wezwanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczy osób, które pracowały przed 1 stycznia 1999 r. i nie ustaliły kapitału początkowego. Brak tego kluczowego składnika może skutkować stałą utratą setek złotych miesięcznie na przyszłej emeryturze. Omawiamy wymagane dokumenty oraz zasady postępowania, aby odzyskać należne świadczenia.

REKLAMA