Pomoc społeczna, świadczenie

W dniu 28 października br. rząd przyjął projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, który – według informacji przekazanej przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasonia – czyni zadość wymaganiom Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Jednocześnie jednak – całkowicie wyklucza on z zakresu wsparcia (tj. prawa do świadczenia w postaci asystencji osobistej) niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami powyżej 65 roku życia. Z ww. Konwencji wynika natomiast, że – państwa, będące stronami Konwencji, zobowiązane są do uznania równego prawa wszystkich osób niepełnosprawnych do życia w społeczeństwie, nie wprowadzając żadnego ograniczenia ze względu na wiek osoby niepełnosprawnej.

Koszty życia, w tym inflacja, wciąż rosną, a wrześniowa waloryzacja w tym roku nie została przeprowadzona. Nic więc dziwnego, że wielu emerytów i rencistów z niecierpliwością czeka na informacje o kolejnej podwyżce. Znane są już stawki świadczeń po najbliższej waloryzacji. Sprawdź, od kiedy wzrosną emerytury i renty oraz ile dokładnie będą wynosić.

Dodatek do emerytury w kwocie 800 zł dla każdego rodzica-emeryta, za każde „wychowane i wykształcone” dziecko, które pracuje w Polsce i płaci podatki do budżetu państwa (tzw. 800 plus dla seniorów) – to żądanie petycji obywatelskiej, której rozpatrzeniem, w dniu 8 października 2025 r., zajęła się sejmowa Komisja do Spraw Petycji. Petytor przekonuje, że wprowadzenia postulowanego przez niego świadczenia wymaga „uczciwość pokoleniowa”.

ZUS odmawia przyznania świadczenia, mającego zapewnić niezbędne środki utrzymania rodzicom-seniorom, którzy zrezygnowali z zatrudnienia, aby wychowywać dzieci lub z tego powodu w ogóle go nie podjęli (tj. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego w ramach programu „Mama 4 plus”), jeżeli opieka nad co najmniej jednym z czworga dzieci (które nie jest również dzieckiem własnym ani dzieckiem współmałżonka) nie została formalnie uregulowana (tj. nie zostało ono przysposobione ani przyjęte na wychowanie w ramach rodziny zastępczej). Samo sprawowanie faktycznej opieki nad co najmniej czwórką dzieci, nie przesądza zatem o prawie do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Brak wychowania dziecka przez cały okres od jego narodzin do pełnoletności – podstawy odmowy przyznania przez ZUS ww. świadczenia, już jednak stanowić nie może.

Seniorom, którzy w przeszłości mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci (i nie chodzi tu tylko o dzieci własne) – w ramach programu Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przysługuje świadczenie w postaci dostępu do określonych towarów i usług na korzystniejszych, preferencyjnych warunkach, od ogólnie obowiązujących. Jedną z ulg, z której można skorzystać w ramach Karty Dużej Rodziny (bo o niej mowa) – są zniżki na paliwo (benzynę, diesel i LPG), które mogą okazać się przydatne zwłaszcza w związku ze zbliżającym się okresem jesienno-zimowym, kiedy to na przemieszczanie się samochodem, decyduje się więcej osób niż w okresie wiosenno-letnim, sprzyjającym większej aktywności na świeżym powietrzu.

Sytuacja demograficzna w Europie osiągnęła poziom krytyczny. Starzejące się społeczeństwo stawia poważne wyzwania przed systemami emerytalnymi. W 2024 roku dotacja z budżetu państwa dla ZUS wzrosła o ponad 25%, a na jego wsparcie państwo przeznacza już 7% PKB. Czy Polska, wzorem innych krajów, powinna podnieść i zrównywać wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn?

4 134 zł miesięcznie, czyli świadczenie wspierające w najwyższej dopuszczalnej ustawowo wysokości, bez konieczności uczestniczenia w procedurze ustalania poziomu potrzeby wsparcia przez osoby legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym, które są niezdolne do samodzielnej egzystencji, aby nie „narażać ich na stres związanych z dodatkowymi komisjami lekarskimi, na których kolejny raz muszą udowadniać swoją niepełnosprawność” – to postulat, który trafił niedawno na biurko Prezydenta.

W dniu 11 września br. zakończyły się konsultacje społeczne przedstawionego przez Prezydenta projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który zakłada wprowadzenie zerowego PIT dla rodzin, które mają dwoje lub więcej dzieci. W konsultacjach tych, wzięło udział 476 uczestników, z których 71% stanowili mężczyźni, a 29% kobiety. 76% ankietowanych stwierdziło, że przyjęcie ustawy wprowadzającej „nowe świadczenie 1000 plus na drugie dziecko” jest zdecydowanie potrzebne.

Wiele osób, spędziło część swojego życia pracując zagranicą. Czy takie osoby mogą ubiegać się o świadczenie emerytalne, jednocześnie z dwóch systemów emerytalnych? Jeżeli tak, to czy da się uniknąć podwójnego opodatkowania emerytury?

Czekają nas spore zmiany dla osób z niepełnosprawnościami, dla rodzin i osób samotnie gospodarujących znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej, życiowej i zdrowotnej, w tym dla seniorów. Ogłoszono projekt ustawy o zmianie ustawy pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (numer projektu: UD315) ma na celu wdrożenie pierwszego etapu szerokiej reformy systemu pomocy społecznej, skoncentrowanej na zwiększeniu dostępności i jakości usług, lepszej koordynacji wsparcia oraz wzmocnieniu działania pewnych instytucji i form pomocy.

Chociaż zasiłki celowe na pogrzeb gminy wypłacały już wcześniej, to od początku 2026 r. zrobią to na zupełnie nowych zasadach. Kto będzie mógł otrzymać takie wsparcie z MOPS? Czy zasiłek będzie podlegał zwrotowi?

Seniorzy, którzy otrzymują świadczenie emerytalno-rentowe na poziomie nie wyższym niż 3 272,69 zł netto miesięcznie (a ci którzy współdzielą gospodarstwo domowe z innymi osobami – których dochód na osobę w rodzinie, nie przekracza 2 454,52 zł) – jeszcze w 2025 r. mogą liczyć na dodatkowe wsparcie w postaci co najmniej 500 zł, jeżeli korzystają z ciepła systemowego i ponoszą koszty ogrzewania powyżej 170 zł/GJ netto. Mowa o tzw. bonie ciepłowniczym, wprowadzanym przez rząd ustawą o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. Ustawa została podpisana przez Prezydenta w dniu 26 września 2025 r. i weszła w życie z dniem 30 września 2025 r.

Mało kto wie, że MOPS może wypłacić pieniądze nie tylko na żywność czy rachunki, ale też na rozwój zawodowy. W 2025 roku dostępna jest pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie. To bezzwrotne wsparcie finansowe do 2066 zł, które można przeznaczyć na sprzęt, kursy lub rozpoczęcie działalności. To świadczenie ma pomóc osobom, które chcą uniezależnić się od systemu pomocy społecznej i zacząć zarabiać samodzielnie. Wystarczy dobry pomysł, realny plan działania i wniosek złożony w lokalnym MOPS a resztą zajmie się gmina.

Rodzice czy opiekunowie prawni często nie wiedzą o tym świadczeniu, a można otrzymać w 2025 r. aż 6200 zł zasiłku szkolnego na dziecko. Jest to kwota maksymalna na cały rok, ale jednorazowo można liczyć na nawet 620 zł. Co ważne świadczenie przysługuje nawet gdy w rodzinie jest dobra sytuacja materialna. Kiedy, dla kogo i jakie warunki należy spełnić?

Program „Rodzice 4+” w miejsce programu „Mama 4+”, który uprzywilejowuje kobiety w wieku senioralnym, powyżej 60 roku życia (względem ojców w wieku senioralnym, powyżej 65 roku życia) w zakresie prawa do tzw. rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego z ZUS, tj. świadczenia, które przysługuje, jeżeli kobieta urodziła i wychowała albo wyłącznie wychowała co najmniej 4 dzieci (i ma stanowić swego rodzaju emeryturę lub jej substytut albo dopełnienie). Ojcom-seniorom, ww. świadczenie przysługuje wyłącznie „zastępczo”, co – zgodnie z postulatem RPO i według zapowiedzi MRPiPS – niebawem, może zostać zmienione.

Po 50 roku życia ta grupa pracowników ma prawo do szczególnego świadczenia. Jego wysokość zaczyna się od 1800 złotych, ale przeciętnie to aż ponad 4100 złotych. To szczególnie ważne dla osób, które zbliżają się do emerytury. Jednak nie każdy może skorzystać z tego przywileju.

W dniu 18 maja 2025 r. do Sejmu została złożona petycja obywatelska (nr BKSP-155-X-539/25) w sprawie rozszerzenia świadczenia 800 plus, przysługującego na podstawie ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, również na seniorów – emerytów, którzy „wychowali i wykształcili dzieci”. Petycja będzie przedmiotem obrad komisji sejmowej w dniu 8 października 2025 r.

To świadczenie istnieje od lat, a mimo to wiele osób w ogóle nie wie o jego istnieniu. Nie jest promowane, nie zależy od dochodów i wieku. Co miesiąc ZUS wypłaca dodatkowe 654,48 zł brutto, ale tylko tym, którzy spełniają jeden warunek. Dramatyczny, ale bardzo konkretny. Sprawdź, czy możesz na nie liczyć lub… czy ktoś z Twoich bliskich nie został pominięty.

Najpierw była złożona ponad dwa lata temu petycja, potem mgliste obietnice polityków, że się tym zajmą. Czy małżonkowie, którzy mogą się pochwalić długim stażem bycia ze sobą na dobre i na złe, oprócz dyplomu i medalu od Prezydenta RP wręczanego przez wójta czy burmistrza, wreszcie doczekają się swojego pieniężnego świadczenia z plusem? Sprawą od dłuższego czasu zajmowała się jedna z senackich komisji. Teraz wreszcie pojawiły się konkrety. Czy droga do przygotowania projektu ustawy stanie otworem?

W październiku 2025 r. część emerytów będzie zaskoczona, ponieważ otrzyma od ZUS nie jeden, a dwa przelewy ze świadczeniem emerytalnym. Wyjaśniamy, skąd takie przesunięcia i kogo ono dotyczą.

Osoba, która wykonuje pracę zarobkową w czasie pobierania emerytury (jeżeli nie osiągnęła jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, chyba, że – kontynuuje zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy) lub renty musi mieć świadomość, iż przekroczenie przez nią tzw. limitów dorabiania (do emerytury lub odpowiednio – renty), może skutkować zmniejszeniem przysługującego jej świadczenia, a w określonych okolicznościach – nawet całkowitym zawieszeniem jego wypłacania. Z limitami tymi – związany jest obowiązek corocznego powiadamiania ZUS o wysokości osiąganych przychodów, który ciąży na emerytach i rencistach. W związku z projektem deregulacyjnym rządu – w odniesieniu do większości emerytów i rencistów ma on zostać zniesiony. Okazuje się jednak, że pośredni skutek takiej zmiany, może być dla świadczeniobiorców bardzo niekorzystny.

W Polsce tysiące osób każdego dnia zmaga się z brakiem pieniędzy na podstawowe potrzeby. Ogrzewanie mieszkania, zakup leków czy opłacenie czynszu potrafią stać się wyzwaniem nie do udźwignięcia. Dlatego właśnie istnieją Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej, które oferują nie tylko pieniądze, ale też wsparcie rzeczowe i organizacyjne. Wielu ludzi wciąż nie zdaje sobie sprawy, że z tej pomocy może skorzystać. Jeśli Twój miesięczny dochód jest niski, masz realne szanse na dodatkowe wsparcie.

W dniu 21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych) oraz rent rodzinnych po ubezpieczonych, którym ustalono emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości.

W 2025 roku osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą liczyć na wsparcie finansowe sięgające nawet 4134 zł miesięcznie. Poza świadczeniem wspierającym, które jest nowością w systemie i trafia do dorosłych z największymi trudnościami w codziennym funkcjonowaniu, MOPS wypłaca również świadczenie pielęgnacyjne w wysokości 3287 zł, zasiłek stały do 1229 zł, a także zasiłki okresowe i celowe. Do tego dochodzą dodatki mieszkaniowe i energetyczne oraz usługi opiekuńcze. Dla wielu rodzin to nie tylko ulga w domowym budżecie, ale i realne zabezpieczenie podstawowych potrzeb życiowych.

Bez „plusów”, bez ulg, bez systemowego wsparcia. Pokolenie dzisiejszych seniorów wychowywało dzieci w czasach, gdy budżet domowy ratowało się zaradnością, a nie dodatkami z urzędu. Dziś ich dzieci to dorośli, często już sami rodzice, korzystający z dobrodziejstw 500 plus, 800 plus, czy babciowego. A co z tymi, którzy byli „przed plusami”? Czy i o nich państwo wreszcie się upomni?