Pracownik, Prawo

W dniu 10 października przypada Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Okazuje się, że blisko połowa zatrudnionych w Polsce – aż 45% – wykazuje objawy wypalenia zawodowego, a 78% ocenia swój dobrostan psychiczny jako niski lub umiarkowany. Co więcej, można powiedzieć, że depresja kosztuje polską gospodarkę miliardy. Czas zainwestować w zdrowie, a w tym w zdrowie w miejscu pracy, bo to właśnie zwolnienia lekarskie generują ogromne koszty.

Niepełnosprawność i praca? Sprawdź, ile dodatkowych minut odpoczynku gwarantuje Ci prawo! Przerwy w pracy dla osób z orzeczeniem nie są luksusem, lecz prawnie zagwarantowanym przywilejem mającym kluczowe znaczenie dla zdrowia. Dowiedz się, co dokładnie przysługuje Ci w 2026 roku, w zależności od stopnia niepełnosprawności, i wykorzystaj w pełni swój czas na rehabilitację i regenerację.

To dość częsta i wywołująca sporo wątpliwości sytuacja. Pracownik ma zaległy urlop ale nie wypełnia wniosków urlopowych i „chomikuje” ten urlop na przyszłość. Na różne nieprzewidziane sytuacje. Dla pracodawcy to kłopot, bo może być w niektórych sytuacjach ukarany za to grzywną przez Państwową Inspekcję Pracy od 1 tys. do 30 tys. zł (art. 282 § 1 pkt 2 kodeksu pracy). A ponadto pracodawca może być zobowiązany do tworzenia tzw. rezerw (tak naprawdę są to bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów) w bilansie na o wynagrodzenia za czas urlopu zaległego (niewykorzystanego w terminie). Czy zatem pracodawca może zmusić (tj. skutecznie skłonić metodami zgodnymi z prawem) pracownika do wykorzystania urlopu lub zaległego urlopu z poprzedniego roku? Przecież urlop to uprawnienie pracownika i jest udzielany na wniosek pracownika.

Rok 2026 rozpocznie się korzystnie dla dużej grupy pracowników. Wysokość wypłacanych im dodatków i nagród wzrośnie, mimo niezmienności stanu faktycznego. Jedyne co będą musieli zrobić, to przedłożyć odpowiednie zaświadczenie.

Jak wiadomo, Polska jabłkiem stoi. Ale zamiast wykorzystywać własny surowiec i budować rynek, oddajemy pole zagranicznym koncernom – z goryczą mówią polscy producenci cydru. Ku zaskoczeniu branży, te niskoalkoholowe napoje produkowane z polskich jabłek, trafiły na listę produktów objętych podwyżką akcyzy zapowiedzianą niedawno przez rząd. Dotychczasowa akcyzowa mapa drogowa została zatem nie tyle urealniona, jak określa to Ministerstwo Finansów, ale też rozszerzona, bo cydry i perry były z niej dotąd wyłączne. A to oznacza duże ryzyko zahamowania rozwoju tej i tak bardzo małej, bo traktowanej po macoszemu, kategorii.

W przypadku najmniejszych nowych mieszkań, kwestie rozplanowania są szczególnie istotne. Chodzi m.in. o dopuszczalność aneksu kuchennego.

Wiele osób słyszało pojęcia: „odrzucenie spadku” i „zrzeczenie się dziedziczenia”. Pojęcia te są często używane zamiennie, co jest błędem. Pojęcia te zdecydowanie należy odróżnić- gdyż odnoszą się one do różnych „instytucji prawnych”, mają różne skutki, etc. W niniejszym artykule zakreślone zostaną podstawowe cechy różniące obie te instytucje, ale - dla pełnego obrazu- pokazane zostaną też ich najważniejsze podobieństwa.

Rekrutacja to skomplikowany i wieloaspektowy proces, który spędza sen z powiek nie tylko kandydatom do pracy, lecz także doświadczonym rekruterom. Wyobraźmy sobie, że w rekrutacji wszystkie chwyty są dozwolone. O ile kreatywne (czasem nieuczciwe) zagrywki kandydata łatwo wykryć, o tyle nadużycia po stronie pracodawcy potrafią pozostać w cieniu: niepodawanie widełek płacowych, selekcja pod pozorem obiektywnych kryteriów, manipulowanie zakresem obowiązków czy pozorowane ogłoszenia zbierające dane. Pole do nadużyć jest szerokie. Jak im zapobiegać?

Tylko lekarz może skrócić zwolnienie lekarskie. Jeśli taka sytuacja nie miała miejsca, a pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby świadczył pracę, to nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Jeśli pracownik nie przychodzi do pracy nie wywiązuje się ze swoich podstawowych obowiązków. Pracodawca może nałożyć na niego kary porządkowe. Jak go zwolnić? Znaczenie ma tutaj rodzaj nieobecności. Jeśli jest usprawiedliwiona, pracodawca posłuży się inną podstawą prawną, a jeśli jest nieusprawiedliwiona, może zwolnić go dyscyplinarnie.

Wakacje to w zakładach pracy czas planowania urlopów i organizowania pracy z niepełnym zespołem pracowników. To jednak również czas wypłaty wczasów pod gruszą i nieporozumień między pracodawcami a pracownikami.

Choć o wielu sprawach dotyczących przebiegu stosunku pracy pracodawca i pracownik powinni decydować wspólnie, to jednak jednocześnie to pracodawca jako podmiot profesjonalny ponosi ewentualną odpowiedzialność za niewywiązanie się ustawowych obowiązków. Dotyczy to m.in. prawa pracowników do wypoczynku, czyli urlopów.

Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka nie uprawnia rodzica do dłuższego urlopu wypoczynkowego. Z informacji Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wynika, iż w najbliższym czasie przepisy w tym zakresie nie ulegną zmianie.

Czy wydatki na pomoc psychologiczną dla pracowników mogą być kosztem podatkowym dla pracodawcy? Czy otrzymane wsparcie stanowi dla pracownika przychód podlegający pod PIT?

Współczesny rynek transportowy charakteryzuje się rosnącą konkurencją, wysoką dynamiką zmian oraz presją na efektywność kosztową. Przedsiębiorstwa działające w tym sektorze muszą nie tylko inwestować we flotę, nowoczesne technologie i kwalifikacje pracowników, ale także skutecznie chronić informacje, które stanowią o ich przewadze rynkowej.

Małżeńskie jubileusze w Polsce, czyli uhonorowanie par, które wspólnie przeżyły 50, 60 czy 70 lat, stało się pięknym zwyczajem kultywowanym przez samorządy w całym kraju. W wielu gminach jubilaci otrzymują nie tylko medale „Za długoletnie pożycie małżeńskie”, ale także listy gratulacyjne, nagrody rzeczowe czy nawet świadczenia pieniężne. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy wkracza prawo – Regionalne Izby Obrachunkowe i sądy administracyjne wskazują, że brak jest jednoznacznej podstawy ustawowej do finansowania takich gratyfikacji ze środków publicznych. Pojawia się więc pytanie: czy państwo powinno płacić za wierność i wspólne życie małżonków? Dyskusja wokół jubileuszy małżeńskich dotyka nie tylko kwestii tradycji i wartości rodzinnych, ale także zasady legalizmu, konstytucyjnej równości obywateli i ograniczeń prawa finansów publicznych. Spór o to, jak uregulować świadczenia dla małżeńskich jubilatów, trafił już do Senatu – i może zadecydować o przyszłości tego wyjątkowego zwyczaju.

ZUS zażądał od kobiety zwrotu 60 tys. zł wypłaconego zasiłku chorobowego za to, że w trakcie zwolnienia lekarskiego przygotowywała i zanosiła mężowi obiad do pracy – relacjonuje jedną ze swoich spraw mec. Grzegorz Ilnicki. „Na nic tłumaczenia. Na nic odwołania. Referentka sprawy w ZUS otwarcie oznajmiła, że zakład zdania nie zmieni i „proszę się odwoływać do sąd” – opowiada pełnomocnik. Jaki był finał tej sprawy, a zatem – co wolno, a czego nie wolno podczas podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim i czy w trakcie L4 lepiej nie przygotowywać obiadów, a już na pewno – nie zanosić ich mężowi do pracy?

Nie każde przestępstwo ścigane jest z urzędu. W polskim prawie karnym istnieje grupa czynów, w których to sam pokrzywdzony musi wystąpić w roli oskarżyciela – składając do sądu prywatny akt oskarżenia. Jakie to przestępstwa? Jak wygląda procedura?

Zgodnie z art. 39 Kodeksu pracy ochrona przedemerytalna oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeśli pracownikowi (w okresie trwania zatrudnienia) brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Sprawdź, komu przysługuje okres ochronny.

Świat przyśpieszył, a wraz z nim przyśpieszyły zmiany na rynku pracy. Pandemia gwałtownie wprowadziła zdalny i hybrydowy model pracy do firm, turbulencje geopolityczne i ekonomiczne zachwiały poczuciem bezpieczeństwa i przewidywalności, a zmiany klimatyczne oraz rozwój technologii wpływają na rynek pracy w tempie wykładniczym.

Nagłe porzucenie pracy przez zatrudnionego to coraz częstsze zjawisko, zwłaszcza w branżach o dużej rotacji pracowników. Choć dla pracownika może to być szybka droga do lepszego wynagrodzenia, dla pracodawcy oznacza chaos, straty i ryzyko wstrzymania działalności. Prawo przewiduje konsekwencje dla osób, które bezpodstawnie zrywają umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia.

Monitorowanie poczty elektronicznej pracownika. Kiedy pracodawca może skontrolować pocztę pracownika? Czy ma znaczenie miejsce w którym pracownik wykonuje prace, czy jest w biurze, pracuje hybrydowo, czy zdalnie?

W dniu 1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium RP. Wprowadzone zmiany miały zrewolucjonizować procedury związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę i oświadczeń o powierzeniu pracy obcokrajowcom. W teorii nowe regulacje miały uprościć i przyspieszyć procesy. W praktyce – wiele firm, urzędów i cudzoziemców wpadło w wir organizacyjnego chaosu.

Od 1 czerwca obowiązują nowe przepisy, które mają pomóc osobom po pięćdziesiątce w znalezieniu zatrudnienia. Na wsparcie mogą liczyć także emeryci. Wszystko dzięki ustawie z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia, która wprowadza dofinansowanie do wynagrodzenia dla pracodawców. Ale – jak to często bywa – jest też pewne „ale”.

MRPiPS zapowiada gruntowną reformę ubezpieczenia chorobowego – zasiłek chorobowy miałby być wypłacany od pierwszego dnia niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby przez ZUS, w miejsce dotychczasowego wynagrodzenia chorobowego, wypłacanego przez pracodawcę za pierwszych 33 dni (lub odpowiednio – 14 dni) zwolnienia. Na takim rozwiązaniu – nie wszyscy pracownicy jednak zyskają, a wręcz – dla niektórych, będzie się to wiązać z wymierną stratą w postaci niższego wynagrodzenia. Chyba, że rząd wywiąże się również z obietnicy zwiększenia kwoty zasiłku chorobowego do 100%.