Tematy - Prawa pracownika - INFOR.PL

Przepisy kodeksu pracy nakładają na pracodawcę obowiązek dostarczenia pracownikowi nieodpłatnie odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej. W wielu zawodach odzież ta zabezpiecza przed urazami mechanicznymi, zabrudzeniami ciała, zapewnia czystość i estetykę, a przede wszystkim chroni zdrowie pracownika. Trudno bowiem wyobrazić sobie pracę chociażby w szpitalu, straży pożarnej czy zakładzie chemicznym bez odpowiedniej ochrony.

Przedawnienie roszczeń polega na tym, że po upływie pewnego określonego przepisem prawa terminu, nie można już dochodzić swoich roszczeń przed sądem bądź innym organem.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, pracodawca jest zobowiązany ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Podnoszenie kwalifikacji zawodowych polega na zdobywaniu i poszerzaniu wiedzy potrzebnej do pracy na danym stanowisku. Aby pracownik mógł skorzystać z płatnego urlopu szkoleniowego musi uzyskać zgodę swojego przełożonego na dokształcanie.

Artykuł 129 Kodeksu pracy stanowi, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nie przekraczającym 4 miesięcy. Czy taki okres rozliczeniowy zawsze będzie wynosił 4 miesiące?

Definicja podróży służbowej znajduje się w art. 77 (5) kodeksu pracy. Zgodnie z tym przepisem za podróż służbową uważa się wykonywanie, na polecenie pracodawcy, pracy (zadań służbowych) poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy albo poza stałym miejscem świadczenia pracy.

Za szkodę powstałą w mieniu, które zostało powierzone z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się, pracownik może w pewnych okolicznościach odpowiadać w pełnej wysokości, ale może się także od takiej odpowiedzialności uwolnić.

Zgoda pracownika poszerza przedmiotowy zakres możliwości dokonywania przez pracodawcę potrąceń należności z tytułu wynagrodzenia pracowniczego.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek wypłacać pracownikowi wynagrodzenie w miejscu, terminie i czasie określonych w regulaminie pracy lub w innych przepisach prawa pracy. Zasadniczo wynagrodzenie powinno być wypłacane do rąk pracownika. Istnieje jednak możliwość jego przekazywanie na konto bankowe.

Co do zasady wypłata wynagrodzenia jest dokonywana w formie pieniężnej. Przepisy prawa umożliwiają jednak pewne odstępstwa od tej zasady.

Pracownik, któremu pracodawca wręczył wypowiedzenie ma prawo odwołać się do sądu. W każdym przypadku takie żądanie musi być uzasadnione. Poniżej znajdziesz kilka podpowiedzi, jak uzasadnić pozew.

Kodeks pracy daje pracownikowi i pracodawcy pewną dowolność w zawieraniu umów, określając jedynie podstawowe jej elementy. Jednym z takich elementów jest rodzaj umowy. Jakie są konsekwencje jego niewskazania?

Zgodnie z Kodeksem pracy, w przypadku, gdy pracownik powraca do dotychczasowego pracodawcy w ciągu tego samego roku kalendarzowego, po trwającym co najmniej miesiąc okresie nieobecności, jego urlop podlega proporcjonalnemu skróceniu.

Pracownik w okresie urlopu wypoczynkowego nie pozostaje w dyspozycji pracodawcy i może swobodnie korzystać z przysługującego mu czasu wolnego. Jednak nawet wówczas pracodawcy przysługują wobec niego pewne uprawnienia. Są one ściśle określone przepisami prawa.

Czy istnieje przepis prawa pracy, który nakazuje pracodawcy przesunąć urlop na termin późniejszy?

Pracownik powinien korzystać z urlopu wypoczynkowego w terminie określonym w planie urlopów, zaś obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu w tym terminie. Termin urlopu wypoczynkowego ustalony w planie urlopów można zmienić jedynie w szczególnych okolicznościach.

Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawo to zostało zagwarantowane w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Czy zatem może zrzec się prawa do urlopu?

Do skutecznego nałożenia kary porządkowej na pracownika niezbędne jest jego pisemne zawiadomienie, zaś odpis zawiadomienia o nałożeniu kary jest umieszczany w aktach osobowych pracownika. Pracownik musi być w tym piśmie poinformowany o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie do jego wniesienia. Obowiązku tego nie może zastąpić informacja ustna.

Do zasadniczych obowiązków pracodawcy należy równe traktowanie pracowników oraz osób ubiegających się o zatrudnienie. Pracodawca naruszający powyższe prawa powinien spodziewać się poniesienia poważnych konsekwencji.

Kodeks pracy stanowi, że ilekroć jest w nim mowa o prawie pracy, to należy przez to rozumieć przepisy tego kodeksu oraz m.in. przepisy innych ustaw. Trzeba pamiętać, że kodeks pracy jest również ustawą i w hierarchii źródeł prawa zajmuje zasadniczo takie samo miejsce jak inne ustawy regulujące prawo pracy. Jakie konsekwencje mogą z tego wynikać dla pracownika?

Wymiar i norma czasu pracy nie są identycznymi określeniami. Norma czasu pracy to maksymalna liczba godzin do przepracowania przez pracownika zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Natomiast wymiar czasu pracy to liczba godzin pracy do przepracowania przez pracownika w ciągu doby i okresu rozliczeniowego. Wymienione różnice mogą tym samym wpływać na sytuację pracownika.

Zgodnie z art. 11 Kodeksu pracy, stanowiącym jedną z podstawowych zasad prawa pracy, pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika.

Artykuł 141 kodeksu pracy umożliwia pracodawcy wprowadzenie przerwy na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. Maksymalna jej długość to 60 minut.

Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Taka sytuacja określana jest mianem dyżuru. Jakie są obowiązki i prawa związane z dyżurem?

Jestem zatrudniona w systemie skróconego tygodnia pracy, przy czym pracuję od poniedziałku do wtorku w godzinach od 11 do 21, w środy od 12 do 22, a w czwartki od 14-24. Czy w związku z powyższym jestem zatrudniona w porze nocnej i czy przysługują mi jakieś dodatkowe świadczenia? Jak wygląda sprawa nadgodzin w moim przypadku?

Nawiązanie stosunku pracy rodzi po stronie pracownika obowiązek wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Czy istnieje zatem sytuacja kiedy pracownik może zostać zwolniony z tego obowiązku?

Przepisy Kodeksu Pracy określają prawa i obowiązki pracownika z zakresu Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, warto jednak zaznaczyć, że prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy zapewnia także art. 66 ust 1 Konstytucji RP.

Godzinę przed rozpoczęciem pracy zgłosiłem telefonicznie pracodawcy urlop na żądanie, jednak odmówił on mi jego udzielenia, ponieważ według niego za późno go o tym poinformowałem. Zagroził też, że jeżeli nie stawię się do pracy, to mnie zwolni. Czy pracodawca może odmówić mi urlopu na żądanie? Czy faktycznie za późno go o nim poinformowałem?

Prawo wskazuje sytuacje, gdy pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika od pracy. W niektórych przypadkach pracownik, mimo nieobecności w pracy, zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Prawo do natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę (czyli bez wypowiedzenia) przysługuje pracownikowi w dwóch przypadkach.

Z chwilą śmierci pracownika stosunek pracy wygasa, co jest oczywistą konsekwencją jednej z cech tego stosunku, polegającej na tym, iż świadczenie pracownika ma charakter osobisty - praca nie może być wykonywana przez inną osobę.

Zgodnie z zasadą Prawa Pracy, z dniem śmierci pracodawcy umowy o pracę z pracownikami wygasają, chyba, że pracownik zostaje przejęty przez nowego pracodawcę na podstawie art. 23 (1) Kodeksu pracy.

Przebywałam rok na urlopie wychowawczym, chce jednak powrócić do pracy i obniżyć wymiar czasu pracy, czy chronią mnie przepisy prawa pracy przed wypowiedzeniem? jak długo?

Zespół powypadkowy po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku sporządza nie później niż w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, zwany protokołem powypadkowym, według wzoru ustalonego przez ministra właściwego do spraw pracy na podstawie art. 237 § 2 Kodeksu pracy.

Wynagrodzenie za pracę jest świadczeniem majątkowym, jakie pracodawca zobowiązany jest wypłacać pracownikowi okresowo w zamian za wykonaną przez niego pracę. Z reguły składa się z wynagrodzenia zasadniczego, ale może również zawierać dodatki.

Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.

W prawie pracy dopuszczalne jest zawarcie przedwstępnej umowy o pracę na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym.

Kodeks pracy daje pracodawcy i pracownikowi dużą swobodę w kształtowaniu stosunku pracy. Są jednak pewne obowiązkowe postanowienia umowy, których brak powoduje określone negatywne konsekwencje.

Obecnie zatrudniam 15 osób. Z uwagi na charakter i rodzaj zawartych z moimi kontrahentami umów, korzystniej byłoby dla mnie wypłacać wynagrodzenie raz na dwa miesiące, w takich bowiem okresach sam otrzymuję swoje pieniądze. Czy jednak nie będę w ten sposób łamał przepisów prawa pracy?

Kodeks pracy wyraża ogólną zasadę, że wynagrodzenie należy się pracownikowi za wykonaną pracę lub przepracowany okres, zazwyczaj z dołu. Są jednak sytuacje, kiedy pracownik nie świadczy pracy a pracodawca i tak zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia.

W pojęciu wynagrodzenia mieszczą się wszelkie świadczenia należne od pracodawcy pracownikowi za świadczoną przez niego pracę. Wynagrodzenie jest ustalane w pieniądzu, ale nie wyklucza to świadczeń w naturze ustalanych na ogół jako uzupełnienie wynagrodzenia w pieniądzu.

Pracodawca jest zobowiązany do przesunięcia kobiety ciężarnej na inne stanowisko, jeśli wykonuje ona pracę zabronioną lub też jeśli przedłożyła zaświadczenie lekarskie, że ze względu na ciążę nie powinna wykonywać dotychczasowej pracy.

Zaświadczenie o stanie ciąży może być wydane przez każdego lekarza. Nie ma w tym zakresie żadnych uwarunkowań formalnych.

Od 1 stycznia 2010 r. pracownik – ojciec ma prawo do urlopu ojcowskiego, który może wykorzystać do osiągnięcia przez dziecko maksymalnie 12 roku życia.

Artykuł 181 Kodeksu pracy ma duże znaczenie praktyczne w sytuacji, gdy dziecko po porodzie wymaga opieki szpitalnej. Gwarantuje on matce prawo do przerwania urlopu macierzyńskiego na czas pobytu dziecka w szpitalu.

Przepisy Rozporządzenia Ministra Pracy oraz Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przewidują, że pomieszczeniach stałej pracy należy zapewnić oświetlenie dzienne chyba że jest to niemożliwe lub niewskazane ze względu na technologię produkcji, a na stosowanie oświetlenia wyłącznie elektrycznego pracodawca uzyskał zgodę właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego wydaną w porozumieniu z okręgowym inspektorem pracy.

Często pracodawcy zapominają, o tym, iż pomieszczenia w których pracują pracownicy powinny spełniać odpowiednie warunki. Jednym z takich warunków jest zapewnienie odpowiedniej temperatury do rodzaju wykonywanej pracy.

Przepis art. 232 Kodeksu pracy oraz przepisy Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów nakładają na pracodawcę obowiązek zapewnienia darmowego posiłku dla pracownika.

Pracuję w biurze. Latem, kiedy w pokoju jest gorąco i duszno pracodawca zapewnia nam wentylację w postaci wiatraków. A co z napojami? Kiedy i na jakiej postawie prawnej (jeśli taka jest) pracodawca ma obowiązek dostarczyć pracownikom napoje?

Przepis ten gwarantuje pracownicy, w razie zgonu urodzonego przez nią dziecka przed upływem 8 tygodni życia, prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze nie dłuższym niż 8 tygodni po porodzie i nie krótszym niż 7 dni, bez względu na to, w którym tygodniu urlopu macierzyńskiego nastąpił zgon.

Prawa pracownika

Na jakich zasadach pracownik korzysta z odzieży roboczej

Kiedy następuje przedawnienie w prawie pracy?

Kiedy przysługuje urlop szkoleniowy?

Czy urlop szkoleniowy wymaga zgody pracodawcy

Podstawowy okres rozliczeniowy pracodawcy z pracownikiem

Podróż służbowa a czas pracy

Kiedy pracownik uwolni się od odpowiedzialności za powierzone mienie?

Zgoda pracownika na dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia

Sposoby wypłaty wynagrodzenia pracowniczego

Forma wypłaty wynagrodzenia pracowniczego

Na jakich podstawach oprzeć powództwo o przywrócenie do pracy?

Sytuacja pracownika gdy nie oznaczono rodzaju umowy

Co z urlopem pracownika powracającego do pracy po długiej nieobecności?

Kiedy można odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego?

Kiedy pracodawca jest obowiązany przesunąć termin urlopu na późniejszy

Przesunięcie urlopu - kilka wskazówek

Czy pracownik może zrzec się prawa do urlopu?

Czy pracownikowi przysługuje prawo sprzeciwu wobec kary porządkowej?

Jakie konsekwencje grożą pracodawcy za naruszenie zakazu dyskryminacji?

Czy wszyscy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę podlegają Kodeksowi pracy?

Czym się różni norma od wymiaru czasu pracy?

Kiedy pracodawca narusza dobra osobiste pracownika?

Czy można wprowadzić godzinną przerwę w pracy?

Jakie są obowiązki i prawa związane z dyżurem pracownika?

Praca nocna w systemie skróconego tygodnia pracy - porada

Czy można zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy?

Prawa i obowiązki pracownika z zakresu BHP

Zgłoszenie urlopu na żądanie

Kiedy pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi zwolnienia od pracy?

Kiedy pracownik może rozwiązać umowę ze skutkiem natychmiastowym?

Kto wstępuje w prawa pracownika po jego śmierci

Śmierć pracodawcy a kontynuacja stosunku pracy

Okres ochronny podczas trwania urlopu wychowawczego

Czym jest protokół wypadkowy

Na jakie dodatki do wynagrodzenia może liczyć pracownik

Jak usprawiedliwiać nieobecności w pracy?

Na czym polega umowa przedwstępna?

Kiedy pracodawca nie określił rodzaju umowy

Czy można wypłacać wynagrodzenie raz na dwa miesiące?

Czy wynagrodzenie przysługuje tylko za pracę wykonaną?

Jakie są rodzaje wynagrodzenia?

Przeniesienie pracownicy w ciąży do innej pracy (art. 179)

Stwierdzenie ciąży (art. 185)

Urlop ojcowski (art. 182(3))

Urodzenie dziecka wymagającego opieki szpitalnej (art. 181)

Oświetlenie w miejscu pracy

Ogrzewanie i wentylacja w pomieszczeniach pracy

Kiedy pracownikowi przysługuje darmowy posiłek w pracy

Kiedy pracownikom przysługują napoje

Urodzenie martwego dziecka (art. 180(1))