REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
Zadaniowy system czasu pracy daje pracownikowi swobodę w organizacji dnia pracy. Jednak czy brak sztywnego grafiku oznacza brak nadgodzin? Sprawdź, kiedy elastyczność może prowadzić do pracy ponad normę i jakie obowiązki ma w tym systemie pracodawca.
Sąd Najwyższy w uchwale z 26 lutego 2025 r. (sygn. akt III PZP 3/24) wydał przełomowe orzeczenie, potwierdzając prawo nauczycieli do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Uchwała ta eliminuje wieloletnie wątpliwości prawne i ustanawia nowe standardy w zakresie wynagradzania nauczycieli za ich dodatkowy czas pracy.
Czym są nadgodziny (godziny nadliczbowe), jakie są ich rodzaje i zasady rozliczania? Jakie rekompensaty przysługują za godziny nadliczbowe? Wyjaśnia Karolina Woźniczka, specjalistka ds. kadr i płac w Meritoros SA.
Pracę w godzinach nadliczbowych (tzw. “nadgodziny”) stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Czy pracodawca musi wyraźnie polecić pracownikowi pracę w nadgodzinach? Zdaniem Sądu Najwyższego można wykonywać pracę nadliczbową za wiedzą i zgodą (choćby) milczącą pracodawcy, gdy pracownik działa w jego interesie, bowiem polecenie pracy w godzinach nadliczbowych nie wymaga szczególnej formy i wystarczająca jest dorozumiana zgoda pracodawcy.
REKLAMA
Źródłem nadgodzin nauczyciela może być odpowiadanie na emaile od rodziców, sprawdzanie kartkówek, przygotowywanie się do lekcji, rady pedagogiczne, zebrania, wycieczki. A nawet czas dyżurowania na korytarzu w czasie przerwy. Pod warunkiem przekroczenie 40 h pracy tygodniowo. Część nadgodzin może być realizowana w domu, gdyż nauczyciel nie ma normy dziennej pracy, a art. 43 Karty Nauczyciela stanowi, że do czasu pracy nauczyciela zalicza: zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Z dziećmi w domu najczęściej zostają mamy. Wykorzystują do tego płatne urlopy macierzyński oraz rodzicielski. Jest jednak świadczenie, które przysługuje wyłącznie tatusiom. Jak często mężczyźni korzystają z urlopu ojcowskiego wypłacanego przez ZUS?
Ojcowie coraz częściej korzystają z urlopów rodzicielskich i ojcowskich. Zasiłek za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 70 proc. wynagrodzenia. Urlop ojcowski jest płatny w 100 proc.
Praca wykonywana ponad normę czasu pracy z Karty nauczyciela jest pracą w godzinach nadliczbowych. Nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za nadgodziny, ale sami muszą zadbać o wypłatę. W razie sporu ze szkołą mają duże szanse na wygraną w sądzie.
REKLAMA
Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, chociaż podlega pewnym ograniczeniom. Przede wszystkim nie można jej wykonywać w nieograniczonym zakresie. Ponadto nie wszyscy pracownicy mogą świadczyć pracę w nadgodzinach.
Uchwała SN końca lutego 2025 r. jest podstawą do żądania przez nauczycieli zaległych nadgodzin za 2025 r. 2024 r. 2023 i 2022 r. ZNP przygotował wzór wniosku inicjujący dochodzenie tych należności. Uwzględniając liczbę nauczycieli (około 700 000 osób), którym od zawsze nie wypłacano nadgodzin, nawet kwoty za ostatnie trzy lata są znaczne. W pierwszym kroku ZNP rekomenduje skierowanie wezwania do dyrekcji szkoły. Wzór wniosku w artykule.
Sąd Najwyższy przesądził - nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia za godziny nadliczbowe albo do wolnego od pracy. Uchwała Sądu Najwyższego z 26 lutego 2025 r. zmieni wynagrodzenia nauczycieli na wyższe.
Czy osoba niepełnosprawna w stopniu lekkim może pracować w nadgodzinach? To pytanie, które często zadają sobie pracownicy i pracodawcy. Podpowiadamy jakie normy obowiązują w 2025 roku.
Rewolucyjne stanowisko SN dla 600 000 nauczycieli. Nauczyciel pracując ponad normę tygodniową, pracuje w nadgodzinach.
Nie każdy ma świadomość tego, że praca w godzinach nadliczbowych jest 100% czy 50% płatna, nawet bez polecenia pracodawcy. Milczenie pracodawcy daje przyzwolenie pracy ponad dobowy wymiar czasu pracy. Czy to sposób na dodatki dla pracowników? Tak, bo to w interesie pracodawcy jest wyrażenie sprzeciwu.
Przepisy prawa pracy dopuszczają, aby niektórzy pracownicy nie mieli prawa do rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych. Są jednak sytuacje, gdy z winy pracodawcy taka rekompensata jednak im przysługuje. O jakich pracowników chodzi?
Jak wyliczyć nadgodziny w 2025 r. Przykłady.
Nadgodziny: przekroczenie normy średniotygodniowej. Czym są nadgodziny? Co oznacza przekroczenie normy średniotygodniowej? Gdzie szukać informacji dotyczących sposobu ustalania dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych?
Kandydat na prezydenta Karol Nawrocki zapowiedział pierwszą inicjatywę ustawodawczą. Będzie nią uwolnienie ciężko pracujących Polaków od podatku za wypracowane nadgodziny.
Zasiłek macierzyński 2024 i 2025. Wysokość, czy coś się zmieni? Kiedy zasiłek macierzyński przysługuje w wysokości 100 proc., a kiedy można liczyć jedynie na 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku? Co zrobić, by pobierać go w wysokości 81,5 proc.?
Bliźniaki a urlopy dla rodziców (ojcowski, macierzyński, rodzicielski i wychowawczy) - niektóre z nich są dłuższe, a inne pozostają w wymiarze takim, jaki przysługuje przy urodzeniu jednego dziecka.
Właściciele przedsiębiorstw transportowych oraz menedżerowie z branży nie potrafią sobie wyobrazić czterodniowego tygodnia pracy. W ich ocenie, nie ma szans na realizację głównego celu – więcej czasu pracownika z rodziną, nawet za cenę ogromnego wzrostu kosztów dla firm, a cen usług dla klientów.
Dodatek za godziny nadliczbowe z 2023 roku wypłacany w 2024 roku. Jakie minimalne wynagrodzenie przyjąć? Kiedy przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za prace w godzinach nadliczbowych, a kiedy przysługuje dodatek w wysokości 50 proc. wynagrodzenia?
Zwiększenie rocznej ilości nadgodzin w regulaminie pracy - czy to możliwe? Okazuje się, że tak - można zwiększyć limit godzin nadliczbowych w ciągu roku kalendarzowego. Kluczowe są tutaj tzw. szczególne potrzeby pracodawcy. Tak więc ile może być nadgodzin w roku?
Komu przysługuje urlop ojcowski? W jakiej wysokości wypłaca się zasiłek macierzyński za czas urlopu ojcowskiego? Jaka jest podstawa wymiaru takiego zasiłku? Odpowiadamy!
Pracownik będący ojcem wychowującym dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego. Urlop jest udzielany w celu opieki nad dzieckiem, niezależnie od uprawnień matki dziecka.
Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać dodatek do wynagrodzenia. Jednak pracodawca nie zawsze musi go wypłacić. Jeśli jest to dla niego lepsze rozwiązanie, może udzielić pracownikowi czasu wolnego.
Pracy w nadgodzinach nie da się ocenić jednoznacznie – są pracownicy, których cieszy, bo mogą zarobić więcej, ale są i tacy, którzy nie chcą pracować więcej, niż przewiduje ich norma czasu pracy. Aby pogodzić w tym zakresie interesy pracodawcy i pracownika, ustawodawca ściśle uregulował limity i zasady pracy w godzinach nadliczbowych.
W regulacjach Kodeksu pracy przybywa uprawnień związanych z rodzicielstwem. Rodzice mogą już skorzystać z urlopu macierzyńskiego, ojcowskiego, rodzicielskiego i wychowawczego. Do tego katalogu niedługo dołączy nowy urlop dla rodziców wcześniaków. 100 proc. płatny.
System nadgodzin w szkołach jest tak skonstruowany, że logiczne jest wypłacanie wynagrodzenia za nadgodziny, których nauczyciel nie wykonał (nie ze swojej winy). Tak się nie dzieje. Z punktu widzenia nauczyciela jest on poszkodowany, gdy nie mógł „przydzielonej” mu godziny ponadwymiarowej zrealizować np. z uwagi na święto. To nie jest jego wina, a przyznana godzina jest elementem jego pracy i wynagrodzenia.
Kiedy wypadają Święta Wielkanocne 2024? Praca w Poniedziałek Wielkanocny i Niedzielę Wielkanocną - czy przysługuje za to dodatek? Czy za pracę w Wielkanoc (w niedzielę oraz święto) przysługuje rekompensata?
Urlop ojcowski udzielany jest w celu opieki nad dzieckiem. Urlop ojcowski jest udzielany w wymiarze do 2 tygodni, na wniosek pracownika-ojca.
Korzystanie z uprawnień rodzicielskich wiąże się na gruncie prawa pracy ze szczególną ochroną pracowników, np. przed rozwiązaniem stosunku pracy, czy w zakresie nabycia prawa do urlopu wypoczynkowego. Inaczej jednak jest w przypadku tzw. trzynastki, czyli dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Normy czasu pracy nie ulegają proporcjonalnemu obniżeniu w razie zatrudnienia pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ma to zasadnicze znaczenie przy ustalaniu rekompensaty za pracę ponad wymiar czasu pracy.
Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych może być również zastąpione ryczałtem.
Jednym z uprawnień związanych z rodzicielstwem jest możliwość skorzystania z urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu urlopu związanego z opieką nad dzieckiem. Ta sytuacja to wyjątek od zasady, zgodnie z którą urlopów wypoczynkowych udziela pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników. Jednak prawo do przedłużenia okresu opieki na dzieckiem przy wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego łatwo stracić. Wystarczy popełnił mały błąd.
Katalog uprawnień rodzicielskich z roku na rok jest coraz większy. Coraz częściej też z urlopów związanych z rodzicielstwem korzystają nie tylko kobiety, ale i mężczyźni. Po powrocie do pracy trzeba pamiętać o tym, jakie mają prawa.
W 2024 obowiązują nowe zasady rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej i w niedziele i święta - dla urzędników i pracowników administracji. Zmiany są duże i na korzyść pracowników.
Urlop ojcowski to uprawnienie przysługujące pracownikowi będącemu ojcem dziecka. Zasady, na jakich urlop ojcowski jest przyznawany w 2024 r. określają przepisy Kodeksu pracy znowelizowane w roku poprzednim.
Urlop ojcowski należy się pracownikowi – ojcu w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Wymiar tego urlopu wynosi maksymalnie dwa tygodnie. Żeby skorzystać z urlopu ojcowskiego pracownik – ojciec musi wystąpić do pracodawcy z odpowiednim wnioskiem. Jakie formalności będą konieczne w 2024 r. w celu uzyskania urlopu ojcowskiego? Wyjaśniamy.
Pracownik korzystający z urlopu ojcowskiego ma zapewnioną ochronę trwałości stosunku pracy. Oznacza to, że nie można z nim rozwiązać umowy o pracę. Czy rzeczywiście pracodawca nie ma żadnej możliwości zwolnienie pracownika podczas urlopu ojcowskiego?
Można by sądzić, że czas pracy jest wyjątkowo precyzyjnie regulowany przez przepisy prawa w tym Kodeksu pracy w szczególności, co dotyczy także pracy w godzinach nadliczbowych czy w dni ustawowo wolne od pracy. Tymczasem nic z tych rzeczy – praktyka pokazuje, że podobnie jak telepraca była nieadekwatna do pracy zdalnej, tak obecne normy o pracy w godzinach nadliczbowych nijak się mają do problemu nadgodzin.
Przepis ustawy o Straży Granicznej mówiący, że za przepracowane nadgodziny przyznawany jest czas wolny od służby „w tym samym wymiarze” jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną – orzekł we wtorek 28 listopada 2023 r. Trybunał Konstytucyjny.
Na jakie świadczenia może liczyć ojciec zajmujący się dzieckiem? Czy może korzystać z takich świadczeń jak matka?
Urlop ojcowski w 2024 roku wynosi 2 tygodnie. Do kiedy można go wykorzystać? Ile jest płatny, czy 100%? Jak napisać wniosek o urlop ojcowski?
Temat 35-godzinnego tygodnia pracy coraz częściej przebija się w mediach i wśród opinii publicznej. Natomiast dzisiaj o tym rozwiązaniu nadal możemy myśleć bardziej w kategoriach egzotyki. Dlaczego?
Jakie dowody (dokumenty) są podstawą przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego? Jakie dokumenty trzeba przedstawić, by uzyskać prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu macierzyńskiego i urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego? Jakie dokumenty uzasadniają przerwanie wypłacania zasiłku matce na rzecz wypłaty ojcu dziecka? Jak udokumentować prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego, a jak prawo do podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego?
Urlop ojcowski przysługuje pracownikowi – ojcu w celu sprawowania opieki nad dzieckiem. Przepisy określają maksymalny wiek dziecka, do ukończenia którego ojcu przysługuje urlop ojcowski. Co do zasady jest to 12 miesięcy, w niektórych przypadkach ojciec może pójść na urlop ojcowski do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy. To skutek zmiany przepisów Kodeksu pracy, jaka nastąpiła w 2023 r. Do kiedy można skorzystać z urlopu ojcowskiego? Wyjaśniamy.
Zmiana w rozliczaniu nadgodzin wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19 października 2023 r. (sygnatura C-660/20, sprawa Lufthansa CityLine). Dotyczy nadgodzin pracowników zatrudnionych ma część etatu (n. ½ etatu).
Nauczycielowi należy się wynagrodzenie za nieprzepracowane godziny ponadwymiarowe, o ile pozostawał w gotowości do świadczenia pracy.
Po narodzinach dziecka tacie przysługuje prawo do trzech rodzajów urlopu – tacierzyńskiego, ojcowskiego i rodzicielskiego. Ten pierwszy jest zależny od urlopu macierzyńskiego, a pozostałe dwa są niezależne od siebie i urlopu branego przez matkę. Z takiej formy wolnego mogą korzystać m.in. osoby prowadzące własną działalność gospodarczą.
REKLAMA