Zmiany prawa 2025

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

W dniu 16 stycznia 2025 r. opublikowany został projekt nowelizacji Prawa o ruchu drogowym, ustawy o kierujących pojazdami oraz innych ustaw, który przygotował Minister Infrastruktury. Projekt zakłada m.in. wprowadzenie nowej przesłanki zatrzymania prawa jazdy, ograniczenie możliwości redukcji punktów karnych tylko za naruszenia mniejszej wagi, wyższą dopuszczalną prędkość ciągników rolniczych, prawo jazdy dla 17-latków z osobą towarzyszącą i zasady okresu próbnego. Co jeszcze się zmieni w przepisach o ruchu drogowym? Kiedy nowe przepisy wejdą w życie? Aktualnie projekt przechodzi rozbudowane konsultacje publiczne.

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększyła się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

Jakie składki ZUS (na ubezpieczenia społeczne) płacą w 2025 roku przedsiębiorcy, a także wspólnicy spółek, wolne zawody, twórcy, artyści? Składki te zależą w szczególności od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2025 roku. ZUS podał wartości najniższej podstawy wymiaru składek oraz kwot składek na ubezpieczenia społeczne w roku 2025 dla tych grup ubezpieczonych.

Minister Finansów od 1 kwietnia 2025 r. wprowadza dwa nowe wzory deklaracji VAT. Mają to być VAT-8 (wersja 12) i VAT-9M (wersja 11). Opublikowano już rozporządzenie określające nowe wzory tych formularzy. Co się zmieni?

Renta wdowia to kolejny przykład dwóch zjawisk: politycznie motywowanego rozdawnictwa środków publicznych oraz nieudolnych prób naklejania łatek na system emerytalny zamiast przeprowadzenia całościowej reformy – pisze Mateusz Michnik, młodszy analityk ekonomiczny z Forum Obywatelskiego Rozwoju. Ekspert podkreśla, że z danych nie wynika, by emeryci potrzebowali kolejnych świadczeń: nie są zagrożeni ubóstwem w większym stopniu niż reszta populacji oraz już teraz trafia do nich znaczącą i ciągle rosnącą część wydatków publicznych. Ponadto renta wdowia w sposób systemowy dyskryminuje mężczyzn a także singli i rozwodników.

W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie nowych (wyższych) kwot kryteriów dochodowych i zasiłków z pomocy społecznej na 2025 rok. Co się zmieniło się od nowego roku? Wzrosły kwoty kryteriów dochodowych i samych zasiłków. O ile?

Obecnie są prowadzone prace nad zmianami w Pracowniczych Planach Kapitałowych, żeby zwiększyć partycypację i atrakcyjność programu - poinformował PAP Biznes wiceprezes PFR Mariusz Jaszczyk. Pomysły dotyczą m.in. zwiększenia częstotliwości autozapisów i umożliwienia inwestowania PPK na rynku prywatnym.

Trzynaste emerytury zostały przyznane dotychczas blisko 7 mln emerytów i rencistów, którzy przed Świętami Wielkanocnymi, a więc najpóźniej 18 kwietnia otrzymają świadczenia. Ich łączna wartość przekroczyła 13 mld zł brutto - poinformował Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Minister Finansów wydał 17 listopada 2024 r. nowelizację rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir - stosuje się też często skrót "kpir"). Ponadto nowelizacja ustawy o rachunkowości zmieniła limit przychodów zobowiązujący do prowadzenia ksiąg rachunkowych, co ma również znaczenie dla podmiotów, które chcą prowadzić pkpir. Wszystkie te zmiany weszły w życie 1 stycznia 2025 r. Co się zmieniło w pkpir od nowego roku?

Sejm uchwalił 20 lutego 2025 r. nowelizację Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu lub sądu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty. Jednak w dniu 4 kwietnia 2025 r. (po rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych przez Senat), Sejm postanowił zrezygnować w tej nowelizacji z przepisów o likwidacji monopolu Poczty Polskiej na dostarczanie przesyłek urzędowych. Teraz omawiana ustawa została przesłana do podpisu Prezydenta RP.
W omawianej nowelizacji pozostały przepisy dot. objęcia oprocentowaniem nadpłaty podatku – powstałej w wyniku korzystnego dla podatnika orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – w czasie od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. Takie same zasady, dotyczące oprocentowania, będą dotyczyć nadpłat, które powstały w wyniku orzeczeń Trybunału. Ustawa ta ujednolica też terminy dotyczące doręczeń pism urzędowych do 14 dni (w przypadku doręczeń hybrydowych przewidziany był 15 dniowy termin doręczenia).

Od 2025 roku zasady naliczania składki zdrowotnej zmieniły się w porównaniu do 2024 roku. Nastąpiło ograniczenie podstawy naliczania składki do 75% minimalnego wynagrodzenia oraz likwidacja naliczania składki od środków trwałych. Natomiast od 1 stycznia 2026 r. zmiany mają być już większe. W dniu 19 listopada 2024 r. Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk sejmowy nr 764), przedłożoną przez Ministra Finansów. Tego samego dnia rząd przyjął projekt kolejnej nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw dotyczący zmian w składce zdrowotnej od 2026 roku. Projekt ten został przyjęty przez Sejm w głosowaniu plenarnym w dniu 4 kwietnia 2025 r.

W dniu 1 stycznia 2025 r. weszła w życie nowelizacja z 26 lipca 2024 r. ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. rentę wdowią. Renta wdowia, to będzie na początku (od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.) dodatkowo wypłacane wdowie, lub wdowcowi 15% świadczenia emerytalno-rentowego po zmarłym małżonku (renty rodzinnej). Albo 15% własnego świadczenia i 100% renty rodzinnej. Jest też limit: suma obu świadczeń nie może być wyższa niż trzykrotność minimalnej emerytury. Wnioski o rentę wdowią na druku ERWD można składać od 1 stycznia 2025 r., a do 31 marca br w całej Polsce ZUS zarejestrował już ponad 656 tys. wniosków o rentę wdowią. Jakie warunki trzeba będzie spełnić, by móc otrzymać to świadczenie?

Jakie limity dla ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będą obowiązywały w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt w 2025 roku? Kto może płacić ryczałt od przychodów ewidencjonowanych kwartalnie w 2025 r.? Jakie stawki ryczałtu obowiązywać będą w przyszłym roku?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego udzieliła licznych wyjaśnień odnośnie zasad przyznawania i wypłaty tzw. renty wdowiej. Czym jest renta wdowia? Kto może ją otrzymać? Gdzie złożyć wniosek? Ile wyniesie renta wdowia? Odpowiedzi na te i inne pytania poniżej w naszym opracowaniu przygotowanym na podstawie informacji z KRUS.

W dniu 3 lutego 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy (nr UD204) o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Chodzi o emerytury tych seniorów, których dotyczy głośny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. (w sprawie SK 140/20). Wyrok ten dotąd nie został opublikowany ale już pojawiło się szereg orzeczeń sądów (najczęściej korzystnych dla emerytów), w uzasadnieniach których sędziowie powołują się na ów wyrok TK. Niestety zakres nowej ustawy ma być węższy niż zakres ww. wyroku TK. Nowe przepisy zaprojektowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczyć mają bowiem tylko kobiet urodzonych w latach 1954-1959 oraz mężczyzn urodzonych w latach 1949-1952 oraz w 1954 r. Przepisy te mają wejść w życie z początkiem 2026 r.

Jak informuje PFR Portal PPK (mojeppk.pl), od 2025 roku uczestnik PPK może korzystać z obniżenia swojej wpłaty podstawowej do PPK tylko wtedy, gdy jego miesięczne wynagrodzenie nie przekroczy 5599,20 zł. Jeżeli uczestnik PPK otrzymuje wynagrodzenia od różnych podmiotów, musi sam sprawdzić, czy nie przekracza tego limitu. Warto też wiedzieć, że dopłata roczna za 2025 rok będzie przysługiwać uczestnikom PPK, którzy w całym 2025 roku zgromadzą na swoim rachunku lub rachunkach PPK wpłaty w wysokości co najmniej 979,86 zł. Jeżeli w 2025 roku uczestnik PPK skorzysta z obniżenia swojej wpłaty podstawowej, wystarczą wpłaty w wysokości co najmniej 244,97 zł.

Zjawisko nielegalnego zajmowania nieruchomości w Hiszpanii budzi emocje wśród osób planujących zakup domu czy mieszkania na Półwyspie Iberyjskim. Od 3 kwietnia w wchodzą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi cała procedura sądowa dotycząca nielegalnych lokatorów (tzw. ocupas) ma zostać zakończona w maksymalnie 15 dni.

Od 19 marca 2025 r. rodzice wcześniaków oraz noworodków, które po narodzinach będą wymagały hospitalizacji, zyskali prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego – płatnego w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Z uprawnienia tego może skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka, jednak wyłącznie bezpośrednio po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego. Świadczenie to jest uzupełnieniem obecnie obowiązujących form wsparcia dla rodziców.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został 2 grudnia 2024 r. projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla biomasy pozyskanej z drzew i krzewów wprowadzanej do obrotu lub obejmowanej procedurą celną dopuszczenia do obrotu w postaci brykietu lub peletu. Chodzi tu o brykiety i pelet przeznaczone do użycia w gospodarstwach domowych lub w instalacjach spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW. To będzie zupełnie nowy akt prawny, bo dotąd paliwa stałe z biomasy, w tym także biomasa pozyskana z drzew i krzewów w postaci brykietu lub peletu, wprowadzane do obrotu nie są objęte systemem monitorowania i kontroli i nie określono dla nich wymagań jakościowych prawnie wiążących. Nowe przepisy wejdą w życie najprawdopodobniej w I połowie 2025 r.

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Sejm uchwalił 21 lutego 2025 r. ustawę o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom. Regulacja zakłada m.in. usprawnienie procedur poprzez zniesienie tzw. testu rynku pracy, zaostrzenie sankcji za nielegalne zatrudnianie, a także pełną elektronizację postępowań.

Od 1 marca 2025 roku emerytury i renty zostały zwaloryzowane o wskaźnik 105,5%. Oznacza to, że renty i emerytury wzrosły o ok. 5,5 procent. Bardzo łatwo można obliczyć samemu dokładną kwotę brutto emerytury lub renty po waloryzacji od 1 marca 2025 r.

Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad przepisami zmieniającymi terminy składania wniosków o objęcie nauką języka mniejszości lub języka regionalnego.

Rok 2025 przyniósł ze sobą dość znaczące zmiany w polskim systemie podatkowym. Aktualizacje te mają na celu dostosowanie polityki podatkowej do dynamicznie zmieniającego się otoczenia gospodarczego, zwiększenie przejrzystości procesów oraz zapewnienie większej sprawiedliwości finansowej. Poniżej przedstawiam najważniejsze zmiany, które weszły w życie od 1 stycznia 2025r.