Nowelizacja Prawa oświatowego w Senacie - zarzut nadmiernych uprawnień kuratorów

Senat za odrzuceniem ustawy

Senackie komisje Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Nauki, Edukacji i Sportu opowiedziały się za odrzuceniem ustawy.

Senator Krzysztof Kwiatkowski (Koło Senatorów Niezależnych) podczas prac komisji wskazał, że ustawa "stanowi w zdecydowanej większości powtórzenie regulacji zawartych w ustawie z 13 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy Prawo oświatowe, do którego to projektu ustawy Senat uchwalił weto, odrzucił już raz ten projekt w całości". Przypomniał, że weto zostało później odrzucone przez Sejm, ale w marcu prezydent odmówił podpisania tej ustawy.

Według senatora nie odbyły się konsultacje społeczne projektu oraz, że złamano artykuł regulaminu Sejmu, który stanowi, że rozpatrywanie ustaw, których przyjęcie może powodować zmiany w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego wymaga zasięgnięcia opinii organizacji samorządu terytorialnego, w tym Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Senat wskazuje na błędy przepisów dotyczących oświaty

Wskazał też, że przyjęcie nowelizacji oznaczać będzie w praktyce, że to organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie podejmować decyzje. "Nie mamy tutaj do czynienia z poszanowaniem praw uczniów, rodziców, nauczycieli czy organu prowadzącego. Tak naprawdę podmiotem dominującym będzie kurator oświaty. Narusza to także samodzielność szkół w zakresie prowadzonej przez nie działalności wychowawczej, dydaktycznej, opiekuńczej, innowacyjnej i w naszej ocenie narusza artykuł 48 konstytucji, który stanowi o prawach rodziców do wychowania zgodnie z własnymi przekonaniami" - powiedział Kwiatkowski.

Zarzut o brak konsultacji prawa oświatowego

W ponad trzygodzinnej debacie na posiedzeniu komisji oprócz senatorów głos zabierali także przedstawiciele samorządów, organizacji pozarządowych i stowarzyszeń, związków zawodowych, rodzice oraz uczniowie. Większość głosów odnosiła się do braku konsultacji, do zapisów dotyczących zasad działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach oraz organizacji przez nie zajęć pozalekcyjnych, a także wzmocnienia roli kuratorów.

Obecnie w szkole i w placówce oświatowej (np. w przedszkolu) "mogą działać, z wyjątkiem partii i organizacji politycznych, stowarzyszenia i inne organizacje, a w szczególności organizacje harcerskie, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły lub placówki". Podjęcie przez nie działalności w szkole lub w placówce wymaga zgody dyrektora szkoły lub placówki, wyrażonej po uprzednim uzgodnieniu warunków tej działalności oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii rady szkoły lub placówki i rady rodziców.

Zgodnie z nowelizacją, wydanie opinii przez radę szkoły/placówki lub radę rodziców muszą poprzedzić konsultacje przeprowadzone wśród rodziców, po zaznajomieniu ich ze scenariuszami zajęć, jakie chce organizacja prowadzić i materiałami, jakie chce wykorzystywać, przekazanymi przez organizacje dyrektorowi szkoły. Sposób przeprowadzenia konsultacji rada ma określić w regulaminie swojej działalności. Dopiero po przeprowadzeniu konsultacji rada będzie mogła wydać opinię. Kompetencje rady zostaną poszerzone dodatkowo o monitorowanie w szkole działalności stowarzyszenia lub organizacji i informowanie o tym rodziców.

Niezależnie od tego, nie później, niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć, dyrektor ma przekazać kuratorowi oświaty materiały wykorzystywane przez stowarzyszenie lub organizację do realizacji programu zajęć, scenariusz tych zajęć oraz pozytywną opinię rady. Kurator będzie miał 30 dni na wydanie opinii, z tym, że niewydanie opinii w tym terminie będzie uznawane za równoznaczne z wydaniem opinii pozytywnej. Opinia kuratora będzie decydująca, czy dana organizacja lub stowarzyszenie będzie mogło przeprowadzić w szkole lub przedszkolu zajęcia.