REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uchronić się od długów spadkowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki

REKLAMA

REKLAMA

Coraz częściej spotykane jest, iż oprócz aktywów, spadkodawcy zostawiają swoim spadkobiercom również długi spadkowe. Popularność kredytów wpływa na fakt, iż często zdarza się, że długi przewyższają pozostawione aktywa. Jak uniknąć odpowiedzialności za długi spadkodawcy?

Istnieją trzy możliwości podjęcia decyzji w zakresie spadku. Spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, wówczas nie chroni się w żaden sposób przed koniecznością spłaty długów. Jeżeli spadek zawiera również aktywa, dla których warto spłacić długi spadkodawcy, rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe zwane przyjęciem z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjęcie takie ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy do wysokości aktywów. Kolejną możliwością jest całkowite odrzucenie spadku. Osoba składająca takie oświadczenie nie dziedziczy wówczas w ogóle po spadkodawcy.

REKLAMA

Przyjęcie proste

W przypadku prostego przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swojego majątku. Jeżeli więc spadkobierca orientuje się, że spadkodawca posiada długi, powinien raczej skorzystać z opcji przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Zobacz: Darowizna od osoby najbliższej

Rozwiązanie w przypadku długów: przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe jedynie do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Należy wówczas spłacić długi jednak tylko do wysokości aktywów spadku. Nie oznacza to jednak, że z samych przedmiotów spadkowych. Spadkobierca odpowiada całym swoim majątkiem jednak tylko do wysokości korzyści jakie uzyskał ze spadku.

Odpowiedzialność spadkobiercy nie zostanie jednakże ograniczona, jeśli podstępnie nie podał do inwentarza wszystkich przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nie istniejące długi.


Nadmienić trzeba także, że do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku.

Rozwiązanie w przypadku długów przewyższających aktywa: odrzucenie spadku

Odrzucenie spadku zabezpiecza spadkobiercę przed negatywnymi skutkami przyjęcia spadku. Chodzi tu o długi spadkowe, do których zaliczają się nie tylko zobowiązania zaciągnięte przez spadkodawcę, ale np. koszty pogrzebu, wypełnienia zapisów, czy wypłata zachowku.
Tak samo jak przyjęcie spadku, jego odrzucenie jest oświadczeniem woli. Dla jego skuteczności, spadkobierca musi złożyć je w przepisanej formie i terminie. Oświadczenie takie składa się przed sądem lub notariuszem. Można je złożyć z podpisem urzędowo poświadczonym, ale również ustnie.


Odrzucenie spadku może być też wykorzystane do przekazania go dalszym krewnym, w wyniku zawieranych między nimi, zazwyczaj nieformalnych, porozumień. 


Co dzieje się w przypadku odrzucenia spadku?


Spadkobierca, który spadek odrzucił, traktowany jest tak jakby otwarcia spadku nie dożył. Jest on pomijany przy dziedziczeniu. Na jego miejsce mogą jednak wstąpić inni spadkobiercy. Oznacza to, że gdy spadkobierca odrzuci spadek, jego udział odziedziczyć mogą jego rodzeństwo i jego dzieci, jeżeli jego dzieci też odrzucą spadek, wówczas wnuki itd.
Udział spadkowy przy odrzuceniu spadku w pierwszej kolejności przypada zstępnym danego spadkobiercy, dopiero później rozdziela się w linii bocznej (np. przypada rodzeństwu danego spadkobiercy).
W uprzednim stanie prawnym krąg spadkobierców ustawowych kończył się na rodzeństwie i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Obecnie, w dalszej kolejności spadek przypada dziadkom spadkodawcy i ich zstępnym. W przypadku odrzucenia go kolejno przez uprawnionych spadek taki może wędrować, np. do kuzynostwa spadkodawcy.
W praktyce sąd dąży do ustalenia wszystkich spadkobierców i często zdarza się, że przyjmuje z uwagi na pokrewieństwo i kontakty w rodzinie, że termin biegnie od dnia śmierci spadkodawcy, lub co najmniej od dnia złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez pierwszych w dziedziczeniu spadkobierców. W takich przypadkach, aby nie przyjmować niechcianego spadku, należy udowodnić, kiedy doszło do powzięcia informacji o powołaniu do spadku, bo nie można zapominać, iż na podjęcie decyzji o odrzuceniu spadku ma się dokładnie 6 miesięcy od dnia powzięcia tej wiadomości. Przy szerszym kręgu spadkobierców, jest to niejednokrotnie bardzo kłopotliwe.


Ustne oświadczenie przed notariuszem lub sądem

W sytuacji gdy chcemy złożyć ustne oświadczenie o odrzuceniu spadku, przed notariuszem, sporządza on protokół, który zgodnie z prawem o notariacie sporządzany jest w formie aktu notarialnego.

Sądem właściwym do przyjęcia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie.

Notariusz lub sąd przesyła niezwłocznie oświadczenie wraz z załącznikami do sądu spadku. Wreszcie oświadczenie o odrzuceniu spadku lub jego przyjęciu może być złożone w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku.
Oświadczenie, o którym mowa wyżej złożyć można również przez pełnomocnika, przy czym pełnomocnictwo winno być udzielone w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym..

Zobacz: Dziedziczenie długów

Termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku

Należy pamiętać dochowaniu terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Termin ten wynosi sześć miesięcy od dnia w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Czas ten nie musi być liczony od daty otwarcia spadku, czyli od chwili śmierci spadkodawcy. Chodzi tu konkretnie o chwilę, kiedy spadkobierca powziął wiadomość o fakcie powołania do spadku, który może wynikać z ustawy bądź z testamentu.

Nie złożenie oświadczenia w wymaganym terminie jest równoznaczne z prostym przyjęciem spadku, czyli powstaniem nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe.

REKLAMA

Oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku nie może być złożone pod warunkiem bądź z zastrzeżeniem terminu, w przeciwnym wypadku skutkować to będzie nieważnością takiego oświadczenia. Oświadczenie ma nadto charakter nieodwołalny, a zatem spadkobierca nie może zmienić decyzji w tym zakresie, chyba że podniesie zarzuty dotyczące wad złożonego oświadczenia np. błąd, groźba.

Zdarzyć się może również taka sytuacja, że spadkobierca będzie powołany do spadku zarówno z mocy testamentu, jak i z ustawy. Jest on wówczas uprawniony do odrzucenia spadku testamentowego, ale może jednocześnie przyjąć spadek jako spadkobierca ustawowy. Nie jest natomiast dopuszczalne przyjęcie spadku w części, a w pozostałej części odrzucenie spadku.

Rozwiązanie: zrzeczenie się spadku za życia spadkodawcy

Od instytucji odrzucenia spadku odróżnić należy zrzeczenie się spadku, które nastąpić może jedynie w umowie zawartej z osobą będącą przyszłym spadkodawcą, a więc osobą jeszcze żyjącą. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Poprzez umowę, spadkobierca ustawowy zrzeka się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy. Skutki takiej umowy dotykają także zstępnych zrzekającego się, chyba że strony inaczej postanowiły w treści umowy. Co do zasady, w przypadku zrzeczenia się spadku, zstępni osoby zrzekającej się zostają więc wyłączeni od dziedziczenia.

Zobacz także: Odpowiedzialność dłużników alimentacyjnych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Emerytura dla nauczyciela 2025 – które rozwiązanie wybrać? ZUS podpowiada

Nauczyciele, którzy chcą zakończyć aktywność zawodową mają do wyboru kilka możliwości – od powszechnej emerytury, przez wcześniejsze przejście na świadczenie z Karty Nauczyciela, aż po tzw. nową emeryturę nauczycielską. Wybór zależy m.in. od wieku, stażu pracy i spełnienia określonych warunków.

100 zł miesięcznie dodatku do energii elektrycznej dla tej grupy osób z orzeczeniem o niepełnosprawności. Wnioski można składać od 11 lipca 2025 r.

Od 1 lipca 2025 roku więcej osób będzie mogło ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu „Aktywny samorząd”, Obszar E. Wsparcie w formie dodatku na opłaty za energię elektryczną przysługuje osobom korzystającym z koncentratora tlenu lub respiratora w warunkach domowych.

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy

Dodatki dla urzędników. Co na to RIO? Odpowiedź zaskoczy, bo wydawałoby się, że pracodawca może w skład wynagrodzenia zasadniczego wliczać różnego rodzaju dodatki, tym bardziej w budżetówce. No nie zawsze!

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym czterech prawomocnych

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice.

REKLAMA

Unia zakaże kotłów gazowych? Tak, ale nie od 2040 roku. Ekspert wyjaśnia

- Od dwóch lat ze zmiennym natężeniem pojawiają się w mediach teksty o rzekomym zakazie przez Unię Europejską montażu kotłów gazowych oraz zakazie od 2040 r. wykorzystania gazu do ogrzewania. Warto może wyjaśnić zaniepokojonym klientom, że takie doniesienia to brednie i manipulacja – powiedział serwisowi eNewsroom.pl Bartosz Kwiatkowski, Dyrektor Generalny, Polska Organizacja Gazu Płynnego (POGP)

Co najmniej 120 proc. płacy minimalnej w budżetówce w 2026: taka propozycja

Co najmniej 120 proc. płacy minimalnej w budżetówce: taka propozycja padła. Dlaczego? Bo w wielu państwach Europy Środkowej płaca minimalna stanowi kluczowy instrument polityki społecznej i ekonomicznej, nie inaczej powinno być w Polsce, szczególnie w stosunku do pracowników budżetówki. Ich praca ma realny wpływ na funkcjonowanie sektora publicznego i generalnie państwa. W Polsce od lat obserwujemy systematyczny wzrost płacy minimalnej, jednak nadal utrzymuje się spora różnica między warunkami zatrudnienia w sektorze publicznym a prywatnym. Wciąż płaca minimalna jest wręcz niegodna!

Kto dostanie pieniądze z ZUS-u po śmierci emeryta lub rencisty? Czy trzeba zwracać emeryturę lub rentę po śmierci seniora? ZUS wyjaśnia

Czy emeryturę lub rentę doręczoną po śmierci świadczeniobiorcy trzeba oddać? A co ze świadczeniem, które wpłynęło na konto? W takich sytuacjach wątpliwości ma wiele osób. ZUS przypomina, kto może zachować wypłatę, a kiedy trzeba ją zwrócić.

Sejm na żywo. Komisja śledcza ds. Pegasus [11 lipca 2025r.]

11 lipca 2025 r. odbędzie się posiedzenie komisji śledczej ds. inwigilacji systemem Pegasus. Podczas posiedzenia przesłuchana zostanie prokurator Teresa Rutkowska-Szmydyńska.

REKLAMA

Odpowiedzialność za szkodę spowodowaną przez zwierzę

Szkody powodować mogą nie tylko ludzie, ale i zwierzęta. Niekiedy jest to wynik niedbalstwa lub braku należytej ostrożności, a czasem umyślnego działania opiekuna zwierzęcia. Art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie praw zwierząt mówi, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, a człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę. Coraz powszechniej jednak za opiekę nad niebezpiecznymi zwierzętami (np. większymi psami) biorą się osoby nieposiadające odpowiednich cech i kompetencji do zapewnienia zwierzęciu należytego treningu i warunków, czym stwarzają zagrożenie nie tylko dla samego pupila, ale i dla otoczenia (np. ataków zwierząt na osoby postronne).

To się dzieje: 4-dni pracy po 8 godz. (wolne piątki!) albo 5 dni pracy po 6-7 godz. za tym samym wynagrodzeniem – MRPiPS wprowadza skrócony czas pracy. Zmiana, której oczekują Polacy

W dniu 27 czerwca 2025 r. MRPiPS ogłosiło nabór do pilotażowego programu pn. „Skrócony czas pracy – to się dzieje”, z którego będą mogli skorzystać przedsiębiorcy (i nie tylko) z całej Polski. Za udział w programie, każdy pracodawca będzie mógł otrzymać nawet 1 mln zł dofinansowania, a tysiące pracowników, już niebawem, będzie mogło pracować 4 (zamiast 5) dni w tygodniu albo po 6 lub 7 (zamiast 8) godzin dziennie, zachowując przy tym prawo do dotychczasowego wynagrodzenia. Wiemy już kiedy rusza nabór wniosków i jakie będą kryteria naboru, a także – jakie zdanie na temat wprowadzenia skróconego czasu pracy mają Polacy.

REKLAMA