REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uchronić się od długów spadkowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki

REKLAMA

REKLAMA

Coraz częściej spotykane jest, iż oprócz aktywów, spadkodawcy zostawiają swoim spadkobiercom również długi spadkowe. Popularność kredytów wpływa na fakt, iż często zdarza się, że długi przewyższają pozostawione aktywa. Jak uniknąć odpowiedzialności za długi spadkodawcy?

Istnieją trzy możliwości podjęcia decyzji w zakresie spadku. Spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, wówczas nie chroni się w żaden sposób przed koniecznością spłaty długów. Jeżeli spadek zawiera również aktywa, dla których warto spłacić długi spadkodawcy, rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe zwane przyjęciem z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjęcie takie ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy do wysokości aktywów. Kolejną możliwością jest całkowite odrzucenie spadku. Osoba składająca takie oświadczenie nie dziedziczy wówczas w ogóle po spadkodawcy.

REKLAMA

Przyjęcie proste

W przypadku prostego przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swojego majątku. Jeżeli więc spadkobierca orientuje się, że spadkodawca posiada długi, powinien raczej skorzystać z opcji przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Zobacz: Darowizna od osoby najbliższej

Rozwiązanie w przypadku długów: przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe jedynie do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Należy wówczas spłacić długi jednak tylko do wysokości aktywów spadku. Nie oznacza to jednak, że z samych przedmiotów spadkowych. Spadkobierca odpowiada całym swoim majątkiem jednak tylko do wysokości korzyści jakie uzyskał ze spadku.

Odpowiedzialność spadkobiercy nie zostanie jednakże ograniczona, jeśli podstępnie nie podał do inwentarza wszystkich przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nie istniejące długi.


Nadmienić trzeba także, że do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku.

Rozwiązanie w przypadku długów przewyższających aktywa: odrzucenie spadku

Odrzucenie spadku zabezpiecza spadkobiercę przed negatywnymi skutkami przyjęcia spadku. Chodzi tu o długi spadkowe, do których zaliczają się nie tylko zobowiązania zaciągnięte przez spadkodawcę, ale np. koszty pogrzebu, wypełnienia zapisów, czy wypłata zachowku.
Tak samo jak przyjęcie spadku, jego odrzucenie jest oświadczeniem woli. Dla jego skuteczności, spadkobierca musi złożyć je w przepisanej formie i terminie. Oświadczenie takie składa się przed sądem lub notariuszem. Można je złożyć z podpisem urzędowo poświadczonym, ale również ustnie.


Odrzucenie spadku może być też wykorzystane do przekazania go dalszym krewnym, w wyniku zawieranych między nimi, zazwyczaj nieformalnych, porozumień. 


Co dzieje się w przypadku odrzucenia spadku?


Spadkobierca, który spadek odrzucił, traktowany jest tak jakby otwarcia spadku nie dożył. Jest on pomijany przy dziedziczeniu. Na jego miejsce mogą jednak wstąpić inni spadkobiercy. Oznacza to, że gdy spadkobierca odrzuci spadek, jego udział odziedziczyć mogą jego rodzeństwo i jego dzieci, jeżeli jego dzieci też odrzucą spadek, wówczas wnuki itd.
Udział spadkowy przy odrzuceniu spadku w pierwszej kolejności przypada zstępnym danego spadkobiercy, dopiero później rozdziela się w linii bocznej (np. przypada rodzeństwu danego spadkobiercy).
W uprzednim stanie prawnym krąg spadkobierców ustawowych kończył się na rodzeństwie i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Obecnie, w dalszej kolejności spadek przypada dziadkom spadkodawcy i ich zstępnym. W przypadku odrzucenia go kolejno przez uprawnionych spadek taki może wędrować, np. do kuzynostwa spadkodawcy.
W praktyce sąd dąży do ustalenia wszystkich spadkobierców i często zdarza się, że przyjmuje z uwagi na pokrewieństwo i kontakty w rodzinie, że termin biegnie od dnia śmierci spadkodawcy, lub co najmniej od dnia złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez pierwszych w dziedziczeniu spadkobierców. W takich przypadkach, aby nie przyjmować niechcianego spadku, należy udowodnić, kiedy doszło do powzięcia informacji o powołaniu do spadku, bo nie można zapominać, iż na podjęcie decyzji o odrzuceniu spadku ma się dokładnie 6 miesięcy od dnia powzięcia tej wiadomości. Przy szerszym kręgu spadkobierców, jest to niejednokrotnie bardzo kłopotliwe.


Ustne oświadczenie przed notariuszem lub sądem

W sytuacji gdy chcemy złożyć ustne oświadczenie o odrzuceniu spadku, przed notariuszem, sporządza on protokół, który zgodnie z prawem o notariacie sporządzany jest w formie aktu notarialnego.

Sądem właściwym do przyjęcia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie.

Notariusz lub sąd przesyła niezwłocznie oświadczenie wraz z załącznikami do sądu spadku. Wreszcie oświadczenie o odrzuceniu spadku lub jego przyjęciu może być złożone w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku.
Oświadczenie, o którym mowa wyżej złożyć można również przez pełnomocnika, przy czym pełnomocnictwo winno być udzielone w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym..

Zobacz: Dziedziczenie długów

Termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku

Należy pamiętać dochowaniu terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Termin ten wynosi sześć miesięcy od dnia w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Czas ten nie musi być liczony od daty otwarcia spadku, czyli od chwili śmierci spadkodawcy. Chodzi tu konkretnie o chwilę, kiedy spadkobierca powziął wiadomość o fakcie powołania do spadku, który może wynikać z ustawy bądź z testamentu.

Nie złożenie oświadczenia w wymaganym terminie jest równoznaczne z prostym przyjęciem spadku, czyli powstaniem nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe.

REKLAMA

Oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku nie może być złożone pod warunkiem bądź z zastrzeżeniem terminu, w przeciwnym wypadku skutkować to będzie nieważnością takiego oświadczenia. Oświadczenie ma nadto charakter nieodwołalny, a zatem spadkobierca nie może zmienić decyzji w tym zakresie, chyba że podniesie zarzuty dotyczące wad złożonego oświadczenia np. błąd, groźba.

Zdarzyć się może również taka sytuacja, że spadkobierca będzie powołany do spadku zarówno z mocy testamentu, jak i z ustawy. Jest on wówczas uprawniony do odrzucenia spadku testamentowego, ale może jednocześnie przyjąć spadek jako spadkobierca ustawowy. Nie jest natomiast dopuszczalne przyjęcie spadku w części, a w pozostałej części odrzucenie spadku.

Rozwiązanie: zrzeczenie się spadku za życia spadkodawcy

Od instytucji odrzucenia spadku odróżnić należy zrzeczenie się spadku, które nastąpić może jedynie w umowie zawartej z osobą będącą przyszłym spadkodawcą, a więc osobą jeszcze żyjącą. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Poprzez umowę, spadkobierca ustawowy zrzeka się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy. Skutki takiej umowy dotykają także zstępnych zrzekającego się, chyba że strony inaczej postanowiły w treści umowy. Co do zasady, w przypadku zrzeczenia się spadku, zstępni osoby zrzekającej się zostają więc wyłączeni od dziedziczenia.

Zobacz także: Odpowiedzialność dłużników alimentacyjnych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Mieszkanie Plus dla 9,9 mln seniorów - nowy rządowy program bez kryterium dochodowego oraz bez zmian w prawie dziedziczenia. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać lokal mieszkalny?

Rząd przygotowuje nowe rozwiązanie mieszkaniowe dla 9,9 mln seniorów – tzw. najem senioralny. Dzięki niemu starsze osoby, nawet posiadające własne mieszkanie, będą mogły zamieszkać w lokalu gminnym dostosowanym do ich potrzeb - bez żadnych barier oraz bez konieczności spełniania kryterium dochodowego. Celem projektu jest zapewnienie seniorom większej niezależności i poprawa warunków życia bez konieczności przeprowadzki do domu opieki.

Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał przekraczający 32 lub 35 st. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie? Miały zacząć obowiązywać od 1 czerwca 2025 r. Okazuje się, że wejdą ale najwcześniej po 1 stycznia 2027 r.

REKLAMA

ZUS: Kolejne prawomocne orzeczenie sądu II instancji. SA w Katowicach stanął po stronie emerytki [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach.

MRPiPS wprowadza bezwzględny zakaz pracy w czasie upałów. Kara do 3 lat pozbawienia wolności dla pracodawcy, który nie zwolni pracowników do domów

W związku ze zmianą klimatu i wynikającymi z niej coraz częstszymi falami upałów, w czasie których temperatury niejednokrotnie przekraczają 30 st. C – MRPiPS zdecydowało się na dookreślenie w przepisach o BHP maksymalnych progów temperatury (wynikającej z warunków atmosferycznych), których przekroczenie skutkować będzie zakazem wykonywania pracy przez pracowników. Projekt resortu pracy nie obejmuje jednak, na tych samych zasadach, wszystkich pracowników – ochroną przed pracą w upalnych warunkach, nie zostaną objęci m.in. pracownicy gastronomii, hoteli czy opiekunowie małych dzieci. Pracodawcę łamiącego nowe zakazy – czekać będą natomiast surowe konsekwencje.

ARiMR: premie finansowe dla rolników. Wnioski do 31 lipca 2025 r.

Do 31 lipca 2025 r. można się ubiegać o 200 tys. zł przypomina prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o premie z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Pieniądze można przeznaczyć na wiele celów.

O ile niższe raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.?

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

REKLAMA

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r. Jak ochronić gospodarkę?

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z alimentami od eksmałżonka za jego winę i ocenianiem przez sądy intymnych aspektów życia małżeńskiego. „Co do zasady każdy z małżonków powinien utrzymywać się samodzielnie”

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Nadrzędnym celem wprowadzenia zmian, jest ochrona dzieci przed negatywnymi konsekwencjami spierania się ich rodziców.

REKLAMA