REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak uchronić się od długów spadkowych?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki

REKLAMA

REKLAMA

Coraz częściej spotykane jest, iż oprócz aktywów, spadkodawcy zostawiają swoim spadkobiercom również długi spadkowe. Popularność kredytów wpływa na fakt, iż często zdarza się, że długi przewyższają pozostawione aktywa. Jak uniknąć odpowiedzialności za długi spadkodawcy?

Istnieją trzy możliwości podjęcia decyzji w zakresie spadku. Spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe, wówczas nie chroni się w żaden sposób przed koniecznością spłaty długów. Jeżeli spadek zawiera również aktywa, dla których warto spłacić długi spadkodawcy, rozwiązaniem jest przyjęcie spadku z ograniczeniem odpowiedzialności za długi spadkowe zwane przyjęciem z dobrodziejstwem inwentarza. Przyjęcie takie ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy do wysokości aktywów. Kolejną możliwością jest całkowite odrzucenie spadku. Osoba składająca takie oświadczenie nie dziedziczy wówczas w ogóle po spadkodawcy.

REKLAMA

Przyjęcie proste

W przypadku prostego przyjęcia spadku, spadkobierca ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za długi spadkowe z całego swojego majątku. Jeżeli więc spadkobierca orientuje się, że spadkodawca posiada długi, powinien raczej skorzystać z opcji przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Zobacz: Darowizna od osoby najbliższej

Rozwiązanie w przypadku długów: przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza powoduje, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe jedynie do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Należy wówczas spłacić długi jednak tylko do wysokości aktywów spadku. Nie oznacza to jednak, że z samych przedmiotów spadkowych. Spadkobierca odpowiada całym swoim majątkiem jednak tylko do wysokości korzyści jakie uzyskał ze spadku.

Odpowiedzialność spadkobiercy nie zostanie jednakże ograniczona, jeśli podstępnie nie podał do inwentarza wszystkich przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nie istniejące długi.


Nadmienić trzeba także, że do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku.

Rozwiązanie w przypadku długów przewyższających aktywa: odrzucenie spadku

Odrzucenie spadku zabezpiecza spadkobiercę przed negatywnymi skutkami przyjęcia spadku. Chodzi tu o długi spadkowe, do których zaliczają się nie tylko zobowiązania zaciągnięte przez spadkodawcę, ale np. koszty pogrzebu, wypełnienia zapisów, czy wypłata zachowku.
Tak samo jak przyjęcie spadku, jego odrzucenie jest oświadczeniem woli. Dla jego skuteczności, spadkobierca musi złożyć je w przepisanej formie i terminie. Oświadczenie takie składa się przed sądem lub notariuszem. Można je złożyć z podpisem urzędowo poświadczonym, ale również ustnie.


Odrzucenie spadku może być też wykorzystane do przekazania go dalszym krewnym, w wyniku zawieranych między nimi, zazwyczaj nieformalnych, porozumień. 


Co dzieje się w przypadku odrzucenia spadku?


Spadkobierca, który spadek odrzucił, traktowany jest tak jakby otwarcia spadku nie dożył. Jest on pomijany przy dziedziczeniu. Na jego miejsce mogą jednak wstąpić inni spadkobiercy. Oznacza to, że gdy spadkobierca odrzuci spadek, jego udział odziedziczyć mogą jego rodzeństwo i jego dzieci, jeżeli jego dzieci też odrzucą spadek, wówczas wnuki itd.
Udział spadkowy przy odrzuceniu spadku w pierwszej kolejności przypada zstępnym danego spadkobiercy, dopiero później rozdziela się w linii bocznej (np. przypada rodzeństwu danego spadkobiercy).
W uprzednim stanie prawnym krąg spadkobierców ustawowych kończył się na rodzeństwie i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy. Obecnie, w dalszej kolejności spadek przypada dziadkom spadkodawcy i ich zstępnym. W przypadku odrzucenia go kolejno przez uprawnionych spadek taki może wędrować, np. do kuzynostwa spadkodawcy.
W praktyce sąd dąży do ustalenia wszystkich spadkobierców i często zdarza się, że przyjmuje z uwagi na pokrewieństwo i kontakty w rodzinie, że termin biegnie od dnia śmierci spadkodawcy, lub co najmniej od dnia złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez pierwszych w dziedziczeniu spadkobierców. W takich przypadkach, aby nie przyjmować niechcianego spadku, należy udowodnić, kiedy doszło do powzięcia informacji o powołaniu do spadku, bo nie można zapominać, iż na podjęcie decyzji o odrzuceniu spadku ma się dokładnie 6 miesięcy od dnia powzięcia tej wiadomości. Przy szerszym kręgu spadkobierców, jest to niejednokrotnie bardzo kłopotliwe.


Ustne oświadczenie przed notariuszem lub sądem

W sytuacji gdy chcemy złożyć ustne oświadczenie o odrzuceniu spadku, przed notariuszem, sporządza on protokół, który zgodnie z prawem o notariacie sporządzany jest w formie aktu notarialnego.

Sądem właściwym do przyjęcia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie.

Notariusz lub sąd przesyła niezwłocznie oświadczenie wraz z załącznikami do sądu spadku. Wreszcie oświadczenie o odrzuceniu spadku lub jego przyjęciu może być złożone w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzenie praw do spadku.
Oświadczenie, o którym mowa wyżej złożyć można również przez pełnomocnika, przy czym pełnomocnictwo winno być udzielone w formie pisemnej z podpisem urzędowo poświadczonym..

Zobacz: Dziedziczenie długów

Termin na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku

Należy pamiętać dochowaniu terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Termin ten wynosi sześć miesięcy od dnia w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania. Czas ten nie musi być liczony od daty otwarcia spadku, czyli od chwili śmierci spadkodawcy. Chodzi tu konkretnie o chwilę, kiedy spadkobierca powziął wiadomość o fakcie powołania do spadku, który może wynikać z ustawy bądź z testamentu.

Nie złożenie oświadczenia w wymaganym terminie jest równoznaczne z prostym przyjęciem spadku, czyli powstaniem nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe.

REKLAMA

Oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku nie może być złożone pod warunkiem bądź z zastrzeżeniem terminu, w przeciwnym wypadku skutkować to będzie nieważnością takiego oświadczenia. Oświadczenie ma nadto charakter nieodwołalny, a zatem spadkobierca nie może zmienić decyzji w tym zakresie, chyba że podniesie zarzuty dotyczące wad złożonego oświadczenia np. błąd, groźba.

Zdarzyć się może również taka sytuacja, że spadkobierca będzie powołany do spadku zarówno z mocy testamentu, jak i z ustawy. Jest on wówczas uprawniony do odrzucenia spadku testamentowego, ale może jednocześnie przyjąć spadek jako spadkobierca ustawowy. Nie jest natomiast dopuszczalne przyjęcie spadku w części, a w pozostałej części odrzucenie spadku.

Rozwiązanie: zrzeczenie się spadku za życia spadkodawcy

Od instytucji odrzucenia spadku odróżnić należy zrzeczenie się spadku, które nastąpić może jedynie w umowie zawartej z osobą będącą przyszłym spadkodawcą, a więc osobą jeszcze żyjącą. Umowa taka musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Poprzez umowę, spadkobierca ustawowy zrzeka się dziedziczenia po przyszłym spadkodawcy. Skutki takiej umowy dotykają także zstępnych zrzekającego się, chyba że strony inaczej postanowiły w treści umowy. Co do zasady, w przypadku zrzeczenia się spadku, zstępni osoby zrzekającej się zostają więc wyłączeni od dziedziczenia.

Zobacz także: Odpowiedzialność dłużników alimentacyjnych

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

REKLAMA

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA