REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy MOPS wypłaca zasiłek na pogrzeb? [Przepisy, projekt zmian]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zasiłki pogrzebowe przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ośrodki pomocy społecznej mogą wypłacać zasiłki celowe na m.in. na pokrycie kosztów pogrzebu. Uzyskanie takiego świadczenia zależy jednak od wielu czynników. Trwają też prace legislacyjne nad modyfikacją tych kryteriów.

Trudności w pokryciu kosztów pogrzebu

REKLAMA

Sądy administracyjne w takich sprawach podkreślają, iż ustawa o pomocy społecznej nie przewiduje wprost obowiązku zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu. Organ pomocy społecznej pokrywa takie koszty wyłącznie, gdy nie ma osób uprawnionych według ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

REKLAMA

„W tym miejscu trzeba zauważyć, że wedle regulacji z art. 36 pkt 2 lit. f u.p.s., sprawienie pogrzebu jest świadczeniem niepieniężnym z pomocy społecznej. Obowiązek organizacji pochówku, w tym osób bezdomnych, jest zadaniem własnym gminy. Realizuje ona ten obowiązek, jeżeli z prawa do pochowania zmarłego nie korzystają krewni, małżonek ani powinowaci. Gminie przysługuje zwrot kosztów pogrzebu z zasiłku pogrzebowego, a jeżeli zasiłek ten się nie należy – z masy spadkowej (art. 96 ust. 3 u.p.s.). Postanowienia ustawy dotyczące obowiązku organizacji pogrzebu przez gminę należy interpretować zgodnie z zasadami i celami pomocy społecznej, zwłaszcza z uwzględnieniem zasady subsydiarności. Przyjmuje się, że gmina ma prawo sprawić pogrzeb tylko wtedy, gdy obowiązku tego nie może wykonać rodzina, ewentualnie, inna osoba, która się do tego dobrowolnie zobowiązała. Trudności finansowe rodziny nie przerzucają jej powinności wobec zmarłego na gminę. W takiej sytuacji rodzina może wystąpić z wnioskiem o zasiłek celowy, który w myśl art. 39 ust. 2 u.p.s.” – przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 19 czerwca 2024 r. (IV SA/Wr 653/23).

Zasiłek celowy również na koszty pogrzebu

Ważne

Zasiłek celowy – zgodnie z ustawą o pomocy społecznej – może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.

W szczególności zasiłek można przyznać na pokrycie części lub całości kosztów zakupu:

żywności,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

leków,

środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

wyrobów medycznych i leczenia,

ogrzewania, w tym opału,

odzieży,

niezbędnych przedmiotów użytku domowego,

drobnych remontów i napraw w mieszkaniu,

kosztów pogrzebu.

REKLAMA

Świadczenia z pomocy społecznej co do zasady przyznawane są pod warunkiem spełniania kryterium dochodu. W 2025 r. kryteria te zostały podwyższone i aktualnie wynoszą 1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł dla osoby w rodzinie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy.

Nawet jednak spełnienie kryterium dochodowego nie oznacza, że ośrodek pomocy społecznej wypłaci zasiłek. Przede wszystkim organy powinny opierać się na całokształcie danej sprawy. Bierze się tu pod uwagę zarówno potrzeby osoby wnioskującej o pomoc, jak i możliwości finansowe danej gminy. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie.

Przykład

„W ocenie Sądu, skarżąca sprawiając pogrzeb bratankowi jako jego krewna, zrealizowała swoje uprawnienie wynikające z powołanego wyżej art. 10 u.o.c. i pokryła koszt tego pogrzebu mimo wiedzy, iż mogła go sprawić gmina na swój koszt. Fakt ten oznacza, że była w stanie z własnych środków zaspokoić zgłoszone we wniosku potrzeby. Jak wynika z brzmienia cyt. wyżej art. 39 u.p.s. zasiłek celowy jest świadczeniem, które ma umożliwić osobie wnioskującej o pomoc zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej. Zasiłek celowy nie służy rekompensacie poniesionych przez stronę wydatków. Celem pomocy społecznej jest udzielanie wsparcia osobom rzeczywiście go potrzebującym i nie mogą z niego korzystać osoby, które mają możliwość zaspokojenia potrzeb życiowych. Pomoc społeczna nie ma charakteru stałego i nie źródłem stałego dochodu. Ma ona przejściowo stanowić rodzaj wsparcia w celu pokonania trudności życiowych beneficjentów” – uznał przykładowo WSA w Gliwicach (wyrok z 31 sierpnia 2022 r., II SA/Gl 639/22).

Co może się zmienić?

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ma na celu uszczegółowienie przesłanki przyznawania obecnie funkcjonującego zasiłku celowego z pomocy społecznej z tytułu zdarzenia, jakim jest pogrzeb.

Jeśli te zmiany wejdą w życie, to zasiłek celowy będzie mógł być przyznawany:

na pokrycie kosztów pogrzebu osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy

albo

w przypadku gdy osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty.

„Doświadczenie życiowe wskazuje, że niekiedy powstają nietypowe, trudne do przewidzenia koszty pogrzebu, które są niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego i innych źródeł przysługujących w związku ze śmiercią zmarłego (np. ze środków na rachunku oszczędnościowym zmarłego, ubezpieczenia). Można zaliczyć do nich choćby koszty transportu zwłok z odległego miejsca (np. z zagranicy, minimalny koszt z reguły wynosi ok. 6-7 tys. zł) czy dłuższego przechowywania zwłok w chłodni” – czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji o emeryturach i rentach z FUS.

Co istotne, taki zasiłek celowy przysługiwałby niezależnie od dochodu. Byłby jednak przyznawany pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku:

jeżeli po osobie zmarłej zostanie wypłacone świadczenie od innej instytucji, z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego;

z masy spadkowej.

Zgodnie z projektem zasiłek nie będzie przyznawany, jeżeli po osobie zmarłej wypłacono świadczenie od innej instytucji lub osoby (z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego). Zmiany polegają też na podniesieniu do 7000 zł wysokości zasiłku pogrzebowego wypłacanego przez ZUS.

Aktualnie projekt nie wpłynął jeszcze do Sejmu, a jego kształt proponowanych rozwiązań może się zmienić. Nowe przepisy – poza określnymi wyjątkami – mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

Polecamy: Komplet Podatki 2025

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wiceminister Ł. Krasoń: Trzeba uporządkować. 60 świadczeń dla osób niepełnosprawnych. 60 miliardów złotych. 5 systemów orzekania

Zmiany w systemie wspierania osób niepełnosprawnych w imieniu rządu zapowiada wiceminister rodziny, pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Nawet 2 miliony zł odszkodowania od państwa. Sprawdź dla kogo

Polskie sądy zasądzają nawet ponad 2 000 000 zł świadczenia rekompensacyjnego z tytułu doznanych szkód. Te sprawy łatwo wygrać a prawo do odszkodowania i zadośćuczynienia przechodzi na najbliższych: małżonka, dzieci i rodziców. Setki tysięcy Polaków mają prawo do tych pieniędzy (mniejszych czy większych ale zawsze). Trzeba tylko sięgnąć.

Świadczenie rehabilitacyjne 2026 r.

Świadczenie rehabilitacyjne 2026 r. Ile wynosi? Kiedy można wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne? Kto może wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne? Jakie warunki trzeba spełniać? Przez ile można pobierać świadczenie rehabilitacyjne?

Ewakuacja ludności i ochrona mienia w Polsce. Potrzebne są te przepisy: czy jest się czego obawiać? [PROJEKT ROZPORZĄDZENIA]

W Polsce potrzebne są przepisy, które uregulują szczegółowe zasady w przypadku ogłoszenia ewaluacji ludności i ochrony mienia. Czy to na skutek sytuacji, która ma miejsce u naszego zagranicznego sąsiada czy też powodzi we wrześniu 2024 r.? Pośrednio tak, ale tak czy inaczej trzeba wydać rozporządzenie, które określi jak postępować w sytuacjach nadzwyczajnych. Trwają prace, jest projekt.

REKLAMA

WSA: spór z MOPS o zwrot 66 000 zł. Zasiłki, usługi, świadczenia są czasami ryzykowne

MOPS (ściślej prezydent miasta) określił kwotę zwrotu do MOPS na 66 000 zł. To zwrot w związku z specjalistycznymi usługami opiekuńczymi. WSA nie mógł jednak rozstrzygnąć sporu - sędziowie nie dowiedzieli się, czy MOPS pouczył niesamodzielnego mężczyznę w sprawie 66 000 zł o tym, że jako beneficjent ma poinformować o zmianach w swojej dochodowości. Jak się polepszy, to nie można oczywiście korzystać z MOPS. W tej sprawie mężczyzna nie zawiadomił. WSA uważał, że jak MOPS pouczył, to świadczenia opiekuńcze są świadczeniami nienależnie pobranymi, (wtedy niestety 66 000 zł do zwrotu). Ale jak MOPS nie pouczył, to tych 66 000 zł nie może żądać teraz.

Niepełnosprawność i ciężka choroba. Co przysługuje, gdy ZUS odmówił renty?

Jakie są aktualnie możliwości wsparcia finansowego dla osób w ciężkiej sytuacji zdrowotnej po odmowie przyznania renty chorobowej? Takie zapytanie wpłynęło do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MEN zbada, jak korzystać ze smartfonów w szkołach. Będzie zakaz?

60 proc. szkół w Polsce zdecydowało się na całkowity zakaz korzystania z telefonów komórkowych przez uczniów. W 2025 r. MEN planuje przeprowadzenie badań dotyczących sposobów uregulowania przez szkoły zasad korzystania ze smartfonów i innych urządzeń elektronicznych.

Najatrakcyjniejszy benefit dla pracownika? Pokolenie Z redefiniuje priorytety

Jak pokazuje najnowsze badanie Pracuj.pl dla pracowników młodego pokolenia coraz ważniejsze jest wsparcie psychologiczne. Ten benefit najmocniej wyróżnia „Zetki” na rynku pracy. Jakim oczekiwaniom będą musieli sprostać pracodawcy?

REKLAMA

MSWiA: Żołnierz, który chce służyć jako policjant ma gorzej niż policjant, który chce zostać żołnierzem [wystąpienie RPO]

RPO problemy żołnierzy zawodowych przedstawił MSWiA. W skrócie chodzi o to, że żołnierz, który chce się stać policjantem ma gorzej niż policjant, który chce zostać żołnierzem

Rumunia przegoniła Polskę - jeden z najszybszych wzrostów gospodarczych wśród krajów UE

Rumunia przegoniła Polskę pod względem PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej. Ten kraj jest daleko przed Węgrami, Chorwacją i Grecją. Od wstąpienia do UE w 2007 r. Rumunia odnotowała jeden z najszybszych wzrostów gospodarczych wśród krajów członkowskich.

REKLAMA