REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy MOPS wypłaca zasiłek na pogrzeb? [Przepisy, projekt zmian]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zasiłki pogrzebowe przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ośrodki pomocy społecznej mogą wypłacać zasiłki celowe na m.in. na pokrycie kosztów pogrzebu. Uzyskanie takiego świadczenia zależy jednak od wielu czynników. Trwają też prace legislacyjne nad modyfikacją tych kryteriów.

Trudności w pokryciu kosztów pogrzebu

Sądy administracyjne w takich sprawach podkreślają, iż ustawa o pomocy społecznej nie przewiduje wprost obowiązku zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu. Organ pomocy społecznej pokrywa takie koszty wyłącznie, gdy nie ma osób uprawnionych według ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

REKLAMA

REKLAMA

„W tym miejscu trzeba zauważyć, że wedle regulacji z art. 36 pkt 2 lit. f u.p.s., sprawienie pogrzebu jest świadczeniem niepieniężnym z pomocy społecznej. Obowiązek organizacji pochówku, w tym osób bezdomnych, jest zadaniem własnym gminy. Realizuje ona ten obowiązek, jeżeli z prawa do pochowania zmarłego nie korzystają krewni, małżonek ani powinowaci. Gminie przysługuje zwrot kosztów pogrzebu z zasiłku pogrzebowego, a jeżeli zasiłek ten się nie należy – z masy spadkowej (art. 96 ust. 3 u.p.s.). Postanowienia ustawy dotyczące obowiązku organizacji pogrzebu przez gminę należy interpretować zgodnie z zasadami i celami pomocy społecznej, zwłaszcza z uwzględnieniem zasady subsydiarności. Przyjmuje się, że gmina ma prawo sprawić pogrzeb tylko wtedy, gdy obowiązku tego nie może wykonać rodzina, ewentualnie, inna osoba, która się do tego dobrowolnie zobowiązała. Trudności finansowe rodziny nie przerzucają jej powinności wobec zmarłego na gminę. W takiej sytuacji rodzina może wystąpić z wnioskiem o zasiłek celowy (...).” – przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 19 czerwca 2024 r. (IV SA/Wr 653/23).

Zasiłek celowy również na koszty pogrzebu

Ważne

Zasiłek celowy – zgodnie z ustawą o pomocy społecznej – może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.

W szczególności zasiłek można przyznać na pokrycie części lub całości kosztów zakupu:

REKLAMA

żywności,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

leków,

środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

wyrobów medycznych i leczenia,

ogrzewania, w tym opału,

odzieży,

niezbędnych przedmiotów użytku domowego,

drobnych remontów i napraw w mieszkaniu,

kosztów pogrzebu.

Świadczenia z pomocy społecznej co do zasady przyznawane są pod warunkiem spełniania kryterium dochodu. W 2025 r. kryteria te zostały podwyższone i aktualnie wynoszą 1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł dla osoby w rodzinie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy.

Nawet jednak spełnienie kryterium dochodowego nie oznacza, że ośrodek pomocy społecznej wypłaci zasiłek. Przede wszystkim organy powinny opierać się na całokształcie danej sprawy. Bierze się tu pod uwagę zarówno potrzeby osoby wnioskującej o pomoc, jak i możliwości finansowe danej gminy. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie.

Przykład

„W ocenie Sądu, skarżąca sprawiając pogrzeb bratankowi jako jego krewna, zrealizowała swoje uprawnienie wynikające z powołanego wyżej art. 10 u.o.c. i pokryła koszt tego pogrzebu mimo wiedzy, iż mogła go sprawić gmina na swój koszt. Fakt ten oznacza, że była w stanie z własnych środków zaspokoić zgłoszone we wniosku potrzeby. Jak wynika z brzmienia cyt. wyżej art. 39 u.p.s. zasiłek celowy jest świadczeniem, które ma umożliwić osobie wnioskującej o pomoc zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej. Zasiłek celowy nie służy rekompensacie poniesionych przez stronę wydatków. Celem pomocy społecznej jest udzielanie wsparcia osobom rzeczywiście go potrzebującym i nie mogą z niego korzystać osoby, które mają możliwość zaspokojenia potrzeb życiowych. Pomoc społeczna nie ma charakteru stałego i nie źródłem stałego dochodu. Ma ona przejściowo stanowić rodzaj wsparcia w celu pokonania trudności życiowych beneficjentów” – uznał przykładowo WSA w Gliwicach (wyrok z 31 sierpnia 2022 r., II SA/Gl 639/22).

Co może się zmienić?

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ma na celu uszczegółowienie przesłanki przyznawania obecnie funkcjonującego zasiłku celowego z pomocy społecznej z tytułu zdarzenia, jakim jest pogrzeb.

Jeśli te zmiany wejdą w życie, to zasiłek celowy będzie mógł być przyznawany:

na pokrycie kosztów pogrzebu osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy

albo

w przypadku gdy osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty.

„Doświadczenie życiowe wskazuje, że niekiedy powstają nietypowe, trudne do przewidzenia koszty pogrzebu, które są niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego i innych źródeł przysługujących w związku ze śmiercią zmarłego (np. ze środków na rachunku oszczędnościowym zmarłego, ubezpieczenia). Można zaliczyć do nich choćby koszty transportu zwłok z odległego miejsca (np. z zagranicy, minimalny koszt z reguły wynosi ok. 6-7 tys. zł) czy dłuższego przechowywania zwłok w chłodni” – czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji o emeryturach i rentach z FUS.

Co istotne, taki zasiłek celowy przysługiwałby niezależnie od dochodu. Byłby jednak przyznawany pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku:

jeżeli po osobie zmarłej zostanie wypłacone świadczenie od innej instytucji, z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego;

z masy spadkowej.

Zgodnie z projektem zasiłek nie będzie przyznawany, jeżeli po osobie zmarłej wypłacono świadczenie od innej instytucji lub osoby (z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego). Zmiany polegają też na podniesieniu do 7000 zł wysokości zasiłku pogrzebowego wypłacanego przez ZUS.

Aktualnie projekt nie wpłynął jeszcze do Sejmu, a jego kształt proponowanych rozwiązań może się zmienić. Nowe przepisy – poza określnymi wyjątkami – mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

Polecamy: Komplet Podatki 2025

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Luka w przepisach. Opiekun niepełnosprawnych traci 847 zł miesięcznie (4134 zł - 3287 zł). Zyskuje święty spokój

W okresie przyznawania świadczenia wspierającego (kiedy nie wiadomo, czy osoba niepełnosprawna otrzyma odpowiednio dużo punktów poziomu potrzeby wsparcia), opiekun otrzymuje świadczenie pielęgnacyjne. Potem musi je oddać wstecznie, a za ten sam okres osoba niepełnosprawna ma świadczenie wspierające. Rząd podpowiada (za przepisami), że rodzina osoby niepełnosprawnej może wybrać świadczenie pielęgnacyjne rezygnując ze wspierającego. Tyle, że to się nie opłaca bo świadczenie pielęgnacyjne jest niższe od wspierającego (w jego maksymalnej wysokości).

Nie jest źle. Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Tragedia w zasiłku pielęgnacyjnym 215,84 zł

Jak wygląda ranking świadczeń w 2026 r.? Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

Wytyczne w MOPS, żeby dawać jak najmniej zasiłków. Fałsz czy prawda? Na przykładzie zasiłku celowego 200 zł i zasiłku stałego dla stopnia umiarkowanego [List]

Wiele osób piszących do Infor.pl opisuje swoje doświadczenia co do teorii, że zostało wydane odgórne polecenie ograniczania świadczeń wypłacanych przez MOPS. Przykładowo w artykule publikujemy list czytelnika, który twierdzi, że ma informację o poleceniach wydawanych dla pracowników socjalnych w MOPS, aby starali się ograniczyć kwoty przeznaczane na świadczenia dla potrzebujących. Od czasu zaniżania punktacji w WZON co do świadczenia wspierającego (poziom potrzeby wsparcia) stale widzę na forach internetowych tego typu opinie. Jak w każdej teorii spiskowej nie wiadomo, kto miałby wydawać takie zalecenia oraz jak możliwe jest ich wdrożenie i kontrolowanie. Niemniej zjawisko takiego postrzegania MOPS, PZON. WZON, PFRON istnieje od lat i chyba się nasila od 2024 r. (prawdopodobnie z uwagi na powszechnie krytykowaną praktykę przyznawania punktów do świadczenia wspierającego).

Spadek i zachowek a obowiązki rodzinne. Przepisy po zmianach

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów. Jakich?

REKLAMA

Znalazłeś pracę, ale ją straciłeś? Nowe przepisy pozwalają bezrobotnym wrócić do zasiłku

1 czerwca 2025 roku weszła w życie nowa ustawa o rynku pracy, która wprowadza zmiany dotyczące powrotu do zasiłku dla bezrobotnych. Zgodnie z nowymi przepisami, osoba bezrobotna, która podjęła pracę lub rozpoczęła działalność gospodarczą, będzie mogła ponownie ubiegać się o zasiłek, jeśli spełni ustalone kryteria. Jakie? Oto szczegóły.

W 2026 roku pracownik z najniższym wynagrodzeniem dostanie ponad 14 tys. zł za rozwiązanie umowy. Skąd ta kwota?

Na co mogą liczyć najniżej wynagradzani pracownicy w przypadku niespodziewanej utraty pracy? Obowiązujące przepisy jasno regulują ich prawa i obowiązki pracodawców. Jednym z nich jest wypłata odprawy pieniężnej. Ale czy będzie należała się każdemu?

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

Choroba się przedłuża i kończy się zasiłek chorobowy? ZUS: bez obaw – jest jeszcze świadczenie rehabilitacyjne. Jak je uzyskać?

Świadczenie rehabilitacyjne może dostać osoba, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu, tylko trzeba złożyć wniosek. O stanie zdrowia i konieczności przyznania świadczenia rehabilitacyjnego orzeka lekarz orzecznik ZUS - wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

REKLAMA