REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy MOPS wypłaca zasiłek na pogrzeb? [Przepisy, projekt zmian]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Dla kogo zasiłek celowy na pogrzeb?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zasiłki pogrzebowe przyznaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ośrodki pomocy społecznej mogą wypłacać zasiłki celowe na m.in. na pokrycie kosztów pogrzebu. Uzyskanie takiego świadczenia zależy jednak od wielu czynników. Trwają też prace legislacyjne nad modyfikacją tych kryteriów.

Trudności w pokryciu kosztów pogrzebu

REKLAMA

Sądy administracyjne w takich sprawach podkreślają, iż ustawa o pomocy społecznej nie przewiduje wprost obowiązku zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu. Organ pomocy społecznej pokrywa takie koszty wyłącznie, gdy nie ma osób uprawnionych według ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych.

REKLAMA

„W tym miejscu trzeba zauważyć, że wedle regulacji z art. 36 pkt 2 lit. f u.p.s., sprawienie pogrzebu jest świadczeniem niepieniężnym z pomocy społecznej. Obowiązek organizacji pochówku, w tym osób bezdomnych, jest zadaniem własnym gminy. Realizuje ona ten obowiązek, jeżeli z prawa do pochowania zmarłego nie korzystają krewni, małżonek ani powinowaci. Gminie przysługuje zwrot kosztów pogrzebu z zasiłku pogrzebowego, a jeżeli zasiłek ten się nie należy – z masy spadkowej (art. 96 ust. 3 u.p.s.). Postanowienia ustawy dotyczące obowiązku organizacji pogrzebu przez gminę należy interpretować zgodnie z zasadami i celami pomocy społecznej, zwłaszcza z uwzględnieniem zasady subsydiarności. Przyjmuje się, że gmina ma prawo sprawić pogrzeb tylko wtedy, gdy obowiązku tego nie może wykonać rodzina, ewentualnie, inna osoba, która się do tego dobrowolnie zobowiązała. Trudności finansowe rodziny nie przerzucają jej powinności wobec zmarłego na gminę. W takiej sytuacji rodzina może wystąpić z wnioskiem o zasiłek celowy, który w myśl art. 39 ust. 2 u.p.s.” – przypomniał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 19 czerwca 2024 r. (IV SA/Wr 653/23).

Zasiłek celowy również na koszty pogrzebu

Ważne

Zasiłek celowy – zgodnie z ustawą o pomocy społecznej – może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej.

W szczególności zasiłek można przyznać na pokrycie części lub całości kosztów zakupu:

żywności,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

leków,

środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego,

wyrobów medycznych i leczenia,

ogrzewania, w tym opału,

odzieży,

niezbędnych przedmiotów użytku domowego,

drobnych remontów i napraw w mieszkaniu,

kosztów pogrzebu.

REKLAMA

Świadczenia z pomocy społecznej co do zasady przyznawane są pod warunkiem spełniania kryterium dochodu. W 2025 r. kryteria te zostały podwyższone i aktualnie wynoszą 1010 zł dla osoby samotnie gospodarującej i 823 zł dla osoby w rodzinie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany specjalny zasiłek celowy.

Nawet jednak spełnienie kryterium dochodowego nie oznacza, że ośrodek pomocy społecznej wypłaci zasiłek. Przede wszystkim organy powinny opierać się na całokształcie danej sprawy. Bierze się tu pod uwagę zarówno potrzeby osoby wnioskującej o pomoc, jak i możliwości finansowe danej gminy. Każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie.

Przykład

„W ocenie Sądu, skarżąca sprawiając pogrzeb bratankowi jako jego krewna, zrealizowała swoje uprawnienie wynikające z powołanego wyżej art. 10 u.o.c. i pokryła koszt tego pogrzebu mimo wiedzy, iż mogła go sprawić gmina na swój koszt. Fakt ten oznacza, że była w stanie z własnych środków zaspokoić zgłoszone we wniosku potrzeby. Jak wynika z brzmienia cyt. wyżej art. 39 u.p.s. zasiłek celowy jest świadczeniem, które ma umożliwić osobie wnioskującej o pomoc zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej. Zasiłek celowy nie służy rekompensacie poniesionych przez stronę wydatków. Celem pomocy społecznej jest udzielanie wsparcia osobom rzeczywiście go potrzebującym i nie mogą z niego korzystać osoby, które mają możliwość zaspokojenia potrzeb życiowych. Pomoc społeczna nie ma charakteru stałego i nie źródłem stałego dochodu. Ma ona przejściowo stanowić rodzaj wsparcia w celu pokonania trudności życiowych beneficjentów” – uznał przykładowo WSA w Gliwicach (wyrok z 31 sierpnia 2022 r., II SA/Gl 639/22).

Co może się zmienić?

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ma na celu uszczegółowienie przesłanki przyznawania obecnie funkcjonującego zasiłku celowego z pomocy społecznej z tytułu zdarzenia, jakim jest pogrzeb.

Jeśli te zmiany wejdą w życie, to zasiłek celowy będzie mógł być przyznawany:

na pokrycie kosztów pogrzebu osobie, która pokryła koszty pogrzebu, jeśli po osobie zmarłej nie przysługuje zasiłek pogrzebowy

albo

w przypadku gdy osoba, która pokryła koszty pogrzebu jest uprawniona do zasiłku pogrzebowego i poniosła w związku z pogrzebem nadzwyczajne, trudne do przewidzenia, niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego, koszty.

„Doświadczenie życiowe wskazuje, że niekiedy powstają nietypowe, trudne do przewidzenia koszty pogrzebu, które są niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego i innych źródeł przysługujących w związku ze śmiercią zmarłego (np. ze środków na rachunku oszczędnościowym zmarłego, ubezpieczenia). Można zaliczyć do nich choćby koszty transportu zwłok z odległego miejsca (np. z zagranicy, minimalny koszt z reguły wynosi ok. 6-7 tys. zł) czy dłuższego przechowywania zwłok w chłodni” – czytamy w uzasadnieniu do projektu nowelizacji o emeryturach i rentach z FUS.

Co istotne, taki zasiłek celowy przysługiwałby niezależnie od dochodu. Byłby jednak przyznawany pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty zasiłku:

jeżeli po osobie zmarłej zostanie wypłacone świadczenie od innej instytucji, z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego;

z masy spadkowej.

Zgodnie z projektem zasiłek nie będzie przyznawany, jeżeli po osobie zmarłej wypłacono świadczenie od innej instytucji lub osoby (z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego). Zmiany polegają też na podniesieniu do 7000 zł wysokości zasiłku pogrzebowego wypłacanego przez ZUS.

Aktualnie projekt nie wpłynął jeszcze do Sejmu, a jego kształt proponowanych rozwiązań może się zmienić. Nowe przepisy – poza określnymi wyjątkami – mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2026 r.

Polecamy: Komplet Podatki 2025

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

REKLAMA

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

REKLAMA

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA