REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa pożyczki – forma, treść, przepisy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lubasz i Wspólnicy
Kancelaria Radców Prawnych
Umowa pożyczki – forma, treść, przepisy
Umowa pożyczki – forma, treść, przepisy

REKLAMA

REKLAMA

Umowa pożyczki jest jedną z najbardziej popularnych umów zawieranych w obrocie gospodarczym. Należy do grupy umów cywilnoprawnych dwustronnie zobowiązujących uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. O czym należy pamiętać zawierając umowę pożyczki?

Konsensualny charakter

Pożyczka jest umową konsensualną, co oznacza, że zostaje zawarta, gdy dwie lub więcej stron złożą zgodne oświadczenia woli. Ten element odróżnia ją od umów realnych, które dla swojej skuteczności potrzebują dokonania dodatkowych czynności takich jak np. wydanie rzeczy.

REKLAMA

Forma zawarcia

W myśl art. 720 § 2 k.c. umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej. Należy podkreślić, że jest to forma zastrzeżona jedynie dla celów dowodowych (ad probationem), ustawa nie zabrania zawarcia tej umowy w formie ustnej. Co więcej w orzecznictwie uważa się, że umowa pożyczki może zostać zawarta w sposób dorozumiany, albowiem sam fakt udzielenia pożyczki powyżej ustawowo określonej kwoty bez zachowania formy pisemnej nie wpływa na ważność tej czynności prawnej[1]. Przez dorozumiane oświadczenia woli należy rozumieć wszelkie zachowania stron ujawniające wolę dokonania określonej czynności prawnej w sposób dostateczny i zrozumiały. W przypadku zawierania umowy w ten sposób, szczególną rolę w ustaleniu czy konkretne zachowanie strony miało walor dorozumianego oświadczenia woli odgrywa kontekst sytuacyjny danego zachowania. Niemniej zaleca się zawieranie umowy pożyczki w formie pisemnej – w razie potencjalnego sporu sądowego, zdecydowanie prościej będzie udowodnić pożyczkodawcy swoje roszczenie.

Waluta

Wedle art. 358 k.c. jeżeli przedmiot umowy pożyczki stanowi suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, pożyczkobiorca może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub umowa pożyczki zastrzega spełnienie świadczenia wyłącznie w walucie obcej. Co do zasady wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana.

Polecamy: Tarcza antykryzysowa – Podatki i prawo gospodarcze. Pakiet 5 ebooków

Promocja: INFORLEX Twój Biznes Jak w praktyce korzystać z tarczy antykryzysowej Zamów już od 98 zł

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odstąpienie od umowy

REKLAMA

W świetle art. 722 k.c. pożyczkodawca może odstąpić od umowy i odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli zwrot pożyczki jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony. Ustawodawca zastrzegł jednak, że uprawnienie to nie przysługuje pożyczkodawcy, jeżeli w chwili zawarcia umowy wiedział o złym stanie majątkowym pożyczkobiorcy lub z łatwością mógł się dowiedzieć.

Dokonując oceny stanu majątkowego, należy wziąć pod uwagę całokształt sytuacji materialnej pożyczkobiorcy, szczególnie stosunek jego aktywów do pasywów. Warto podkreślić, iż ciężar dowodu wykazania złej sytuacji finansowej pożyczkobiorcy spoczywa na dającym pożyczkę.

Pożyczkodawca może odstąpić od umowy w dowolnej formie, jeżeli jednak została zawarta w formie pisemnej, odstąpienie powinno nastąpić w taki sam sposób.

Ponadto, jeżeli umowa pożyczki zawierana jest między instytucją pożyczkową a konsumentem, pożyczkobiorca będący konsumentem ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 14 dni od dnia jej podpisania.

Roszczenia z tytułu umowy pożyczki

W sytuacji, gdy pożyczkodawca nie wydaje przedmiotu umowy, pożyczkobiorcy przez okres 6 miesięcy przysługuje roszczenie o wydanie tego przedmiotu. Po tym czasie roszczenie biorącego pożyczkę się przedawnia.

Zgodnie z art. 723 k.c. jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

Odpowiedzialność za wady

REKLAMA

Ostatnim artykułem regulującym umowę pożyczki jest art. 724 k.c. Zgodnie z jego treścią, jeżeli rzeczy otrzymane przez biorącego pożyczkę mają wady, dający pożyczkę obowiązany jest do naprawienia szkody, którą wyrządził biorącemu przez to, że wiedząc o wadach nie zawiadomił go o nich. Jednocześnie ustawodawca wyłączył stosowanie tego przepisu w wypadku, gdy biorący pożyczkę mógł z łatwością wadę zauważyć.

Należy jednak podkreślić, że powyższa zasada ma charakter dyspozytywny, co oznacza, że strony mogą dokonać modyfikacji odpowiedzialności z tego tytułu, a co więcej nawet całkowicie ją wyłączyć.

Elementy umowy pożyczki

Prawidłowo sporządzona umowa pożyczki powinna zawierać co najmniej następujące elementy:

  1. Data oraz miejsce zawarcia umowy,
  2. Strony umowy

Umowa pożyczki powinna w sposób jasny i wyraźny określać strony umowy tj. pożyczkodawcę oraz pożyczkobiorcę. Jeżeli pożyczkodawcą jest osoba prawna np. instytucja pożyczkowa  – konieczne jest wskazanie pełnej nazwy podmiotu, adresu siedziby, numeru NIP lub KRS oraz osoby uprawnionej do reprezentacji.

Jeżeli zaś umowa pożyczki zawierana jest między dwiema osobami fizycznymi, wówczas należy podać ich imiona i nazwiska, daty urodzenia, adresy zamieszkania, serie i numery dowodów osobistych oraz opcjonalnie PESEL.

  1. Przedmiot umowy

W umowie strony powinny określić wyczerpująco i jednoznacznie przedmiot umowy. Przedmiotem pożyczki mogą być pieniądze lub rzeczy. Jeśli są to pieniądze, kwotę należy podać zarówno słownie, jak i cyfrowo, a także doprecyzować walutę. W tym miejscu powinien się też znaleźć okres, w jakim pożyczkobiorca będzie spłacał kwotę pożyczki.

  1. Warunki zwrotu pożyczki

W tej części umowy strony powinny określić sposób zwrotu środków. Pożyczka może zostać zwrócona w formie gotówkowej bądź też przelewem na konto bankowe. Jeżeli strony zdecydują się na zwrot pożyczki osobiście to w umowie powinny wskazać miejsce, w którym ma nastąpić zwrot. Jeżeli jednak wybiorą zwrot za pomocą przelewu bankowego wtedy należy zamieścić numer konta, nazwę odbiorcy oraz tytuł do przelewu. Dodatkowo należy zawrzeć informację, czy spłata nastąpi jednorazowo czy też ratalnie, a także określić wysokość ewentualnej prowizji oraz oprocentowania.

  1. Oświadczenie o stanie majątkowym przedsiębiorcy,

Ten element pozwala zabezpieczyć interesy pożyczkodawcy w przypadku, gdy pożyczkobiorca stanie się niewypłacalny. Pojawia się w umowach pożyczki z zabezpieczeniem. Najczęstszą formą zabezpieczenia jest weksel, zastaw nieruchomości bądź przewłaszczenie na zabezpieczenie.

  1. Warunki wypowiedzenia umowy,

W tym miejscu strony określają warunki, które musi spełnić strona, jeśli będzie chciała odstąpić od umowy. Możliwość wypowiedzenia umowy może przysługiwać zarówno pożyczkodawcy jak też pożyczkobiorcy.

  1. Podpisy stron.

Julia Wawrzyńczak, aplikantka radcowska

[1] Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 lutego 2013 r., sygn. akt V ACa 53/2013.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA