Dorabianie do renty, Renta z tytułu niezdolności do pracy

Czy Twoja choroba może być spowodowana pracą? Jeśli tak, to czy należy Ci się odszkodowanie lub renta? W Polsce obowiązuje oficjalna lista 26 jednostek chorobowych, które uznawane są za zawodowe. Zgłoszenie, potwierdzenie i uzyskanie odszkodowania z ZUS to jasno określona procedura. Sprawdź, jakie schorzenia uznaje się za zawodowe w 2025 roku, komu przysługuje renta i jak wygląda formalna ścieżka do uzyskania takich środków.

Jeśli ukończyłeś 75 lat i pobierasz z ZUS-u emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, to dostaniesz dodatkowe pieniądze. Co do zasady bez wniosków i formalności. ZUS będzie je przekazywał na twoje konto razem z wypłatą głównego świadczenia. Jednak w niektórych przypadkach trzeba złożyć wniosek o ten dodatek.

Do redakcji Infor.pl stale trafiają listy osób, które śladem naszych publikacji czują się poszkodowane. Są 4 grupy osób poszkodowanych: 1) emeryci z zaniżonymi emeryturami poprzez odjęcie od emerytur kwot wypłaconych na emeryturach wcześniejszych w okresie 2013 r. - 2024 r. (wyrównania to około średnio 64 000 zł). 2) emeryci mundurowi mający "zaparkowane" w ZUS (czyli nie do wyjęcia) od 250 000 zł - 750 000 zł (składki od pracy cywilnej nie dają drugiej emerytury cywilnej obok tej mundurowej). 3) osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności, które otrzymują od WZON 43-70 punktów i nie mają świadczenia wspierającego (niewidomi, sparaliżowani od pasa w dół, ale ze sprawnymi rękami). I ostatnią grupą poszkodowanych są renciści niezdolni do pracy, którzy nie mają odpowiednika dodatku dopełniającego (jest w rencie socjalnej i wynosi od marca 2025 r. 2610,72 zł brutto, wcześniej w styczniu i lutym 2520 zł brutto). List od czytelnika z tej grupy publikujemy w artykule.

W orzecznictwie lekarskim nie istnieje pojęcie tzw. renty alkoholowej. Jak podkreśla Wojciech Dąbrówka, rzecznik prasowy ZUS-u, sam fakt istnienia choroby alkoholowej nie jest wystarczający do uzyskania świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy. Istotne jest stwierdzenie, że choroba alkoholowa może spowodować dodatkowe schorzenia będące powikłaniami uzależnienia, które znacznie ograniczają zdolność do pracy. Przykładami takich powikłań mogą być marskość wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki, uszkodzenie układu nerwowego, uszkodzenie układu krążenia, a także zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania.

Wciąż wpływają do rządu postulaty o szybkie wprowadzenie drugiego dodatku dla rencistów. Pierwszy otrzymują beneficjenci renty socjalnej. O podobny dodatek zabiegają renciści z tytułu niezdolności do pracy. W obu przypadkach nie chodzi o dodatek dla każdego rencisty. Musi on dodatkowo mieć orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ten wymóg powoduje, że pokrzywdzeni czują się często renciści nie dysponujący tym orzeczeniem – pokrzywdzenie wynika z tego, że nie mogą liczyć na istotne podwyżki renty zasadniczej (z wyjątkiem podwyżek okołoinflacyjnych).

Odporności psychicznej i desperacji potrzeba do tego, żeby uzyskać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prawo do renty chorobowej, uważa Anna Maria Dukat, ekspertka BCC do spraw niepełnosprawności i polityki senioralnej. - Niestety, orzecznictwo zdolności do pracy przez lekarzy orzeczników ZUS budzi ogrom wątpliwości. Często jest określane cudownym ozdrowieniem pacjenta. Dlatego wiele osób dochodzi swoich praw na drodze sądowej – stwierdza ekspertka z BCC. W ten sposób Dukat komentuje dane, z których wynika, że blisko co trzeci wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy jest przez Zakład odrzucany.

Określone choroby narządu wzroku – zgodnie z aktualnymi Standardami orzecznictwa lekarskiego ZUS – stanowią podstawę do orzeczenia niezdolności do pracy i w związku z powyższym – przyznania renty z tytułu całkowitej lub odpowiednio – częściowej niezdolności do pracy (od 1 marca 2025 r. – w wysokości nie niższej niż 1 878,91 zł lub odpowiednio – 1 409,18 zł miesięcznie). W przypadku nadwzroczność lub krótkowzroczność – decydująca jest ocena ostrości wzroku po korekcji wady oraz postępu zmian degeneracyjnych.

Od 1 marca 2025 r. zostaną zwaloryzowane świadczenia emerytalno-rentowe. Podwyżka dotyczy również progu dochodowego dla świadczenia uzupełniającego, a także limitu dla renty rodzinnej wypłacanej w zbiegu z rentą socjalną. Co kwartał zmieniają się również limity dla dorabiających rencistów.

Czy można dostać rentę bez lat pracy? Ile trzeba mieć lat pracy, żeby dostać rentę? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby dostać z ZUS to świadczenie w 2025 r.?

Dla osób, które nie spełniają wymaganych warunków do uzyskania renty przepisy przewidują specjalny tryb ubiegania się o świadczenie. Wprawdzie decyzja Prezesa ZUS ma charakter uznaniowy, jednak jej granice są restrykcyjnie określone przez przepisy.

I rentą tą jest renta szkoleniowa. Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2024 r. dotyczy problemu, co należy zrobić jak osoba poszkodowana w wypadku stara się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, a z okoliczności sprawy wynika, że powinna taka osoba zmienić kwalifikacje zawodowe i otrzymać rentę szkoleniową. ZUS jednak nie przyznaje tej renty.

Już 1 stycznia 2025 r. wejdą w życie przepisy, które wprowadzają możliwość łączenia wypłaty renty rodzinnej z innym świadczeniem. Masz dwie opcje do wyboru 100% renty rodzinnej i 15% własnego świadczenia albo 100% własnego świadczenia i 15% renty rodzinnej.

W 2025 r. renta socjalna 1780,96 zł, a potem 1901,70 zł brutto. Do obu tych kwot stały dodatek 2520 zł. Nie wiemy jednak od kiedy i ile wyniesie drugi dodatek do renty (tym razem dla rencistów niezdolnych do pracy). Bo to najbardziej interesuje rencistów - od kiedy dodatek dla rencistów niezdolnych do pracy. I jaka jest wysokość tego dodatku. Czekamy na tą informację.

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem dodatku dopełniającego do renty socjalnej dla osób, które są całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej analogiczne rozwiązanie chce wprowadzić również dla osób uprawnionych do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Osoby, które w młodym wieku przeszły na rentę i mają krótki okres zatrudnienia, powinny być szczególnie ostrożne, wnioskując o emeryturę po osiągnięciu 60/65 lat. Może się okazać, że składając wniosek o emeryturę, obniżą wysokość pobieranego świadczenia -  wyjaśnia Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa podlaskiego.

Osobie niezdolnej do pracy z powodu chorób wywołanych chorobą alkoholową przysługuje renta (tzw. alkoholowa). Ile wynosi taka renta? Kto może się o nią starać? Jakie są statystyki tych świadczeń. Wyjaśnień udzielił Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Od 1 czerwca 2024 r. zmienią się tzw. progi graniczne, o których powinni pamiętać pracujący seniorzy. W przeciwnym razie Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiesi lub zmniejszy świadczenie. Limity nie dotyczą jednak wszystkich emerytów i rencistów.

Renta alkoholowa podlega waloryzacji. Od 1 marca 2024 r. osoby, które są do niej uprawnione, otrzymują wyższe świadczenie. Jednak nie każdy dostaje tyle samo.

Najpóźniej 29 lutego 2024 r. renciści i wcześniejsi emeryci, którzy w 2023 roku dorabiali do swoich świadczeń, mają czas, by poinformować ZUS o dodatkowych przychodach. Mowa tu o przychodach z umowy o pracę, umowy zlecenia a także z działalności gospodarczej.

ZUS przypomina, że osoby z wcześniejszą emeryturą oraz renciści, którzy dodatkowo pracowali w ubiegłym roku, muszą pamiętać o tym, by do końca lutego 2024 r. poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o dodatkowych przychodach jakie osiągnęli w 2023 roku. Chodzi wynagrodzenia z umowy o pracę, umowy zlecenia czy też z przychody z prowadzenia działalności gospodarczej.

Co do zasady emeryci i renciści mogą pracować i dorabiać do emerytury (renty), ale niektórych z nich obowiązują limity zarobkowe. Gdy je przekroczą, ZUS może zmniejszyć lub zawiesić wypłacane świadczenie. Od 1 grudnia 2023 r. limity dorabiania do emerytury i renty będą wyższe.

Limity zarobków dla seniorów zmieniają się, co trzy miesiące. Ich wysokość zależy wprost od przeciętnego wynagrodzenia w kraju w poprzednim kwartale. Jeśli nie masz jeszcze powszechnego wieku emerytalnego a już dostajesz emeryturę lub rentę z ZUS - musisz uważać na limity dorabiania. 

Nie możesz pracować ze względu na swój stan zdrowia? Sprawdź jak uzyskać rentę z tytułu niezdolności do pracy i jak obliczyć staż ubezpieczeniowy.

Emeryci i renciści mogą osiągać dochody z pracy jednak obowiązują limity wynagrodzenia, których przekroczenie ogranicza lub zawiesza świadczenie ZUS-u. Ile można dorobić do emerytury lub renty?

Emeryci i renciści mogą osiągać dochody z pracy jednak obowiązują limity wynagrodzenia, których przekroczenie ogranicza lub zawiesza świadczenie ZUS-u. Ile można dorobić do emerytury lub renty?