Lekarz, Zwolnienie lekarskie

Czy zwolnienie lekarskie uchroni przed zwolnieniem z pracy w każdym przypadku? Od kiedy obowiązuje ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy i w jakich przypadkach? Czym jest tzw. inna usprawiedliwiona nieobecność w pracy?

Od początku stycznia obowiązują zmiany związane z podwyżką minimalnego wynagrodzenia oraz przepisami dotyczącymi zasiłków chorobowych. Zmiany te przyniosły korzyści finansowe dla pracowników i nowe wyzwania dla pracodawców oraz ZUS. Wyższa płaca minimalna, która wynosi 4666 zł brutto, wpłynęła na wyższą podstawę wymiaru zasiłku chorobowego oraz na większe wypłaty podczas zwolnień lekarskich. Czy większe świadczenia chorobowe mogą sprzyjać nadużyciom? Eksperci podkreślają konieczność zaostrzenia kontroli.

Ile dni zwolnienia lekarskiego można wziąć po ustaniu zatrudnienia, by otrzymać za ten czas zasiłek chorobowy? Ile okres zasiłkowy trwa po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego? Jaki jest limit? Jakie dokumenty do ZUS trzeba dostarczyć?

Stanie w długiej kolejce, albo wiszenie na telefonie, tak w niejednej przychodni wygląda teraz próba umówienia się do lekarza i na badania. Jeśli już się uda, terminy bywają niewiarygodnie odległe. Czy nadchodzi koniec tej udręki? Sto pięćdziesiąt placówek medycznych zgłosiło się do pilotażu e-rejestracji. To ma być początek prawdziwej rewolucji, bo nowe zasady będą obowiązkowe.

Przygotowany przez MRPiPS projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego do czego uprawniony jest pracownik w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Jeżeli zmiany zostaną przyjęte – możliwe będzie jednoczesne przebywanie na zwolnieniu lekarskim u jednego pracodawcy i wykonywanie pracy u innego, a zatem – pobieranie zarówno zasiłku chorobowego, jak i 100 proc. wynagrodzenia za pracę.

Luką w przepisach kodeksu pracy jest brak uregulowania wprost takiej sytuacji: Pracownik ma jeszcze kilka dni zwolnienia lekarskie, ale uważa że jest już zdrowy. I chce wrócić do pracy. Dlaczego? Bo np. straci 2000 zł premii wynikowej za miesiąc albo kwartał. Pracownik chce więc wrócić do pracy wcześniej (niż wynika ze zwolnienia lekarskiego) i „załapać się” na premię. Deklaruje rezygnację z części zasiłku chorobowego. Co wtedy ma zrobić pracodawca?

Lekarz wystawiający zwolnienie lekarskie wpisuje w nim kod choroby. Czy pracodawca widzi numer statystyczny choroby wpisany na L4? Kod b to niezdolność do pracy związana z ciążą. Czy pracodawca może to sprawdzić?

Nowelizacja ustawy zasiłkowej przewiduje doprecyzowanie przesłanek utraty prawa do zasiłku chorobowego. Projektowane zmiany określą pojęcia pracy zarobkowej oraz aktywności niezgodnej z celem zwolnienia. Zmienią się także przepisy regulujące zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy.

W dniu 25 października br., do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114). Zakłada on wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego do czego uprawniony jest pracownik w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Jeżeli zmiany zostaną przyjęte – możliwe będzie jednoczesne przebywanie na zwolnieniu lekarskim u jednego pracodawcy i wykonywanie pracy u innego, a zatem – pobieranie zarówno zasiłku chorobowego, jak i 100 proc. wynagrodzenia za pracę.

Trwają prace nad zmianą przepisów regulujących zasady kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy. Obecnie obowiązujące regulacje są zbyt ogólnikowe i niedostosowane do dzisiejszych potrzeb. Projektowana nowelizacja doprecyzuje prawa i obowiązki dotyczące kontroli zwolnień lekarskich.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że z opóźniony został termin planowanego wyłączenia możliwości wystawiania e-ZLA z Pulpitu Lekarza.

Czy każdy lekarz może wystawić L4? Okazuje się, że nie. Trzeba dysponować upoważnieniem do wystawiania zwolnień lekarskich z ZUS. Jak wystąpić o taką możliwość? Poniżej całą procedurę opisuje rzeczniczka ZUS.

5 dni zwolnienia lekarskiego bez pieniędzy. Kiedy i dla kogo? O wszystkim decyduje lekarz wystawiający L4. Niezdolność do pracy z kodem C zmienia zakres praw ubezpieczonego, jednak problemów można łatwo uniknąć.

Duże zmiany w zakresie wydawanie i kontroli orzeczeń lekarskich. Są założenia. Projekt będzie przedstawiony jeszcze w 2024 roku. Czeka nas rewolucja – zmieni się kształt i sposób działania systemu. Czasami orzekać będą też pielęgniarki i fizjoterapeuci. Czy to poprawi sytuację pacjentów?

ZUS informuje, że dzięki nowej wersji aplikacji mZUS  lekarze i asystenci medyczni zaktualizują teraz miejsca świadczenia pracy i specjalizacji. Za jej pośrednictwem mogą również  wysłać wniosek w sprawie upoważnienia do wystawiania zaświadczeń lekarskich i wniosek o rehabilitację leczniczą.

Podczas zwolnienia lekarskiego pracownikowi nie wolno wykonywać żadnej pracy zarobkowej. Ponadto nie może wykorzystywać zwolnienia w sposób niezgodny z jego celem. Czy to oznacza, że podczas choroby pracownik powinien zostać w domu i nie wolno mu wyjechać na urlop?

ZUS informuje, że zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy nie tylko w trakcie zatrudnienia, lecz także podczas wypowiedzenia, a nawet po rozwiązaniu umowy o pracę. Ale w tym przypadku muszą być spełnione określone warunki. Jakie?

100-proc. wynagrodzenia na L4. Zapłaci ZUS. W MRPiPS trwają prace nad przepisami, które wprowadzą zmiany w zakresie zwolnień lekarskich. Obecnie prowadzona jest analiza zagrożeń i skutków finansowych.

Utrata chorobowego ze strony ZUS grozi tym pracownikom przebywającym na zwolnieniu lekarskim, którzy wykonują pracę lub czynności sprzeczne z zaleceniami lekarzy. Prawo do kontroli sposobu korzystania ze zwolnień lekarskich mają pracodawcy. Jednak nie zawsze odpowiednie ku temu kompetencje.

Na realizację czekają dwie obietnice wyborcze związane z wypłatą pieniędzy należnych pracownikom i ubezpieczonym chorobowo zleceniobiorcom za czas choroby. Pierwsza to przeniesienie z firm w całości na ZUS wypłaty świadczeń chorobowych, a drugi to wyrównanie do 100 proc. wynagrodzenia za pracę wysokości zasiłku chorobowego, który teraz w większości przypadków ogranicza się do 80 procent płacy.

ZUS kontroluje zwolnienia lekarskie. W I kwartale 2024 r. skontrolowano ponad 35 tys. osób na zwolnieniu lekarskim. Tysiące z nich zostało pozbawionych prawa do zasiłku.

Na wstępie odróżnić trzeba brak prawa do zasiłku chorobowego od jego utraty. W drugim wypadku prawo takie początkowo przysługuje, ale na skutek zachowań ubezpieczonego zdefiniowanych w art. 17 ustawy z 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa dochodzi do jego utraty.

9 kwietnia 2024 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę (sygn. III UZP 9/23), w której stwierdził, że lekarz wykonujący działalność gospodarczą, na rzecz byłego pracodawcy, u którego był wcześniej zatrudniony na podstawie umowy o pracę jako lekarz stażysta, może korzystać z ulgi na start oraz z prawa do opłacania składek od obniżonej podstawy wymiaru, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

Wzrosły stawki dla medyków pracujących w wojskowych komisjach lekarskich. Na wysokość ich zarobków wpływa liczba posiedzeń, w których uczestniczą i kwota corocznie ustalana przez wojewodów.