ZUS, Odszkodowanie

Coraz droższa żywność, coraz wyższe rachunki za prąd, do tego trzeba opłacić czynsz… seniorom coraz trudniej jest związać koniec z końcem. W takiej sytuacji liczy się każdy grosz. Na specjalny dodatek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mogą liczyć ci, którzy otrzymują nieco więcej niż 2,5 tysiąca złotych emerytury. Nie każdy jednak z niższym świadczeniem te pieniądze otrzyma. Trzeba spełnić jeszcze jeden warunek.

Seniorom, którzy ukończyli 75 lat (bez względu na wysokość osiąganych dochodów) – przysługuje od ZUS dodatkowe, comiesięczne świadczenie w wysokości 348,22 zł. Według danych GUS na koniec 2023 r. – łączna liczba osób starszych w tej grupie wiekowej (a tym samym – uprawnionych do ww. dodatku) opiewała na przeszło 2,9 mln.¹ Niezależnie od kryterium wiekowego – dodatek ten, należy się również osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji – ale w tym przypadku, wyłącznie na podstawie wniosku, złożonego w tym przedmiocie do ZUS. W związku z przyjętą przez Radę Ministrów propozycją zwiększenia wskaźnika waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w 2026 r. – znamy już pierwsze prognozy wzrostu powyższego świadczenia od 1 marca 2026 r.

Prawo do świadczenia wspierającego ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej. ZUS wyjaśnia w jakich sytuacjach w 2025 roku najbliżsi mogą otrzymać wypłatę niezrealizowanego świadczenia wspierającego, kto będzie mógł je dostać i jakich formalności trzeba dopełnić.

Obecni emeryci – a przede wszystkim ci, którzy byli czynni zawodowo i pracowali przed 1999 r. - powinni sprawdzić, czy nie posiadają dokumentów, którymi mogliby potwierdzić okresy składkowe lub nieskładkowe nieuwzględnione przez ZUS przy obliczaniu emerytury. Takie dokumenty lub nawet zeznania świadków mogą skłonić ZUS do ponownego przeliczenia emerytury a w konsekwencji jej podwyższenia. W tej sprawie konieczny jest wniosek emeryta do ZUS-u. Dlaczego zwłaszcza osoby pracujące przed 1999 rokiem mają na to szansę? Odpowiedź jest prosta, bowiem od 1999 roku w wyniku reformy emerytalnej, wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS. Oczywiście i potem mogły się zdarzyć jakieś pomyłki, czy niedopatrzenia w przekazywaniu, czy raportowaniu do ZUS składek ubezpieczeniowych.

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

Ponad 650 złotych, tyle wynosi teraz specjalny dodatek dla tych, których dotknęła śmierć obojga rodziców. Jego wysokość jest stała, ale podlega corocznej waloryzacji wraz z rentą rodzinną. Od marca ta kwota poszła w górę.

Zamiast wziąć wolne, biorą zwolnienia lekarskie. Tak niektórzy pracownicy „oszczędnie” gospodarują urlopem. Na chorobowym remontują mieszkania, jeżdżą na wakacje, biorą fuchy i zarabiają pieniądze. Hulaj dusza, piekła nie ma? Do czasu, bo kłamstwo ma krótkie nóżki, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma coraz lepsze sidła, bo inspektorzy od nowego roku zyskali nowe uprawnienia.

Renta wdowia, to nowe świadczenie dla wdów i wdowców, o które można wnioskować już od 1 stycznia 2025 r. i którego pierwszy wypłaty będą miały miejsce w lipcu br. Choć nazwa sugeruje, że powinno ono dotyczyć wszystkich wdów i wdowców – będzie ono przysługiwać tylko ograniczonej grupie, która spełnia wszystkie określone w ustawie przesłanki. Renty wdowiej nie otrzymają m.in. osoby, które owdowiały w młodym wieku (nawet jeżeli zostały same z dzieckiem), jak i osoby „porzucone” przez współmałżonka (nawet jeżeli nie doszło do formalnej separacji czy rozwodu).

Automatyczne wydawanie decyzji ZUS w sprawie renty wdowiej rozpoczęło się już 13 czerwca. Z dotychczasowych danych wynika, że aż 75% złożonych wniosków rokuje pozytywnie. Problemy pojawiają się w co piątym przypadku – brakuje danych o drugim świadczeniu. Część wniosków zostanie też odrzucona.

ZUS wyjaśnia różnice między rentą rodzinną a rentą wdowią. Prawo do renty rodzinnej można uzyskać już w wieku 50 lat, ale renta wdowia wymaga spełnienia dodatkowych kryteriów, takich jak odpowiedni wiek czy limit wysokości świadczeń. Dowiedz się, dlaczego nie zawsze możliwa jest łączna wypłata świadczeń.

Nie każdy jest świadomy tego, że praca zarobkowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego. Mowa o tzw. limitach dorabiania do emerytury (lub renty), których przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia, a w określonych okolicznościach nawet całkowite zawieszenie jego wypłacania. Zgodnie z komunikatem ZUS z 12 maja br. – od 1 czerwca 2025 r., limity te uległy zmianie. Należy jednak podkreślić, że od powyższych zasad, ustawodawca przewidział pewne wyjątki i – co do zasady – dorabiać bez ograniczeń, może każdy senior, który osiągnął powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuuje on zatrudnienie u swojego dotychczasowego pracodawcy.

Wszyscy już wiedzą, że wielu właścicieli działek budowlanych jest zagrożonych utratą ich wartości wskutek wejścia w życie nowych przepisów o planach ogólnych w gminach. Od miesięcy alarmują o tym media (w tym infor.pl). Teraz oficjalnie potwierdzają to przedstawiciele gmin, którzy wiedzą najlepiej, jaki będzie skutek nowych regulacji. Gminy interesują się problemem utraty działek w kontekście konieczności wypłaty ich właścicielom odszkodowań. I pytają "Skąd mamy na to wziąć pieniądze?".

Sprawy związane z przeliczaniem emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. są tak skomplikowane, że emeryci są często zwalniani z opłat (w przypadku przegrania niezasadnego sporu z ZUS). Sąd używa wtedy zwrotu: "wystąpił, szczególnie uzasadniony wypadek w postaci subiektywnego przekonanie wnioskodawcy o zasadności roszczenia w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego."

Jednym z zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest nadzór nad wydatkowaniem środków z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Działania te polegają m.in. na kontroli w zakresie zwolnień lekarskich. ZUS kontroluje, czy osoba, której wystawiono zwolnienie lekarskie rzeczywiście jest niezdolna do pracy oraz czy wystawione zaświadczenie lekarskie jest zasadne. ZUS kontroluje także prawidłowość wykorzystywania zwolnień lekarskich, czyli co faktycznie robi osoba na zwolnieniu lekarskim. Ale nie tylko ZUS ma prawo kontrolować zwolnienia lekarskie – również pracodawcy mają prawo sprawdzić, czy pracownik uczciwie korzysta z eZLA. Regionalni rzecznicy prasowi ZUS wyjaśniają te kwestie.

W sytuacji przedłużającej się choroby i wyczerpania limitu zwolnienia chorobowego można jeszcze złożyć wniosek do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne. To świadczenie przysługuje osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. 

Nadal pracować czy już nie. Z tym dylematem mierzą się ci, którzy osiągnęli emerytalny wiek. Jeśli już ktoś zdecyduje się na pożegnanie z zawodowym życiem, nie bez znaczenia jest moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Niektóre miesiące pod tym względem są po prostu fatalne. Do takich należy czerwiec. Decyzja o przejściu teraz na ZUS-owską pensję może oznaczać stratę nawet kilkuset złotych w skali miesiąca. W skali roku to naprawdę duże pieniądze.

Od marca 2025 renty z tytułu niezdolności do pracy zostały podniesione. Ile dokładnie wynosi renta inwalidzka w tym roku? Sprawdź, jakie obowiązują stawki, kto może się ubiegać o świadczenie i na jakich zasadach. Wyjaśniamy także, czy można dorabiać i czym różni się renta socjalna od inwalidzkiej.

Czasem naprawdę warto zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Nierzadko we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Od 1 lipca 2025 r. rodzice i opiekunowie mogą składać wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną w ramach programu "Dobry Start". Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodu na każde uczące się dziecko w wieku szkolnym. Wnioski można składać wyłącznie online.

Mundurowi od co najmniej dwóch lat domagają się od ZUS oddania im do dyspozycji składek zgromadzonych przez ZUS od pracy w cywilu. Od dwóch lat mundurowi składają petycje w Sejmie, adresują je do rządu (w ich imieniu działają też posłowie, składając interpelacje). Co próbują załatwić? W przypadku rozpoczęcia służby przed 1999 r. mundurowy po odejściu z wojska albo policji nie może pobierać jednocześnie z mundurową drugiej emerytury (tym razem cywilnej, wypłacanej obok żołnierskiej albo policyjnej). Niektórzy emeryci twierdzą, że mają „zaparkowane” w ZUS składki w wysokości 500 000 zł – 600 000 zł. I pieniądze te nie mają realnego wpływu na zwiększenie wartości emerytury mundurowej. W listach byłych mundurowych pojawia się wiele pomysłów na rozwiązanie problemu niekorzystnych dla nich przepisów. W artykule przedstawiam dwa: 1) zaprzestanie pobierania składek ZUS od pensji cywilnych oraz 2) zwrot choć części składek (Wypłata gotówkowa albo przesunięcie z ZUS do zakładu emerytalnego mundurowych).

Czy można dwa razy przejść na emeryturę i zyskać na tym krocie? Brzmi niedorzecznie, ale naprawdę jest to możliwe. Pozwala na to luka w prawie, która dotyczy tysięcy kobiet z konkretnych roczników. Odsłonili ją eksperci z Polskiej Akademii Nauk i Politechniki Warszawskiej.

Emeryci w Polsce mogą liczyć na kolejne wsparcie finansowe. Comiesięczny dodatek, który zasili domowy budżet, to świetna wiadomość zwłaszcza dla osób z niższym świadczeniem. W wielu przypadkach nie trzeba nawet składać wniosku – pieniądze trafiają na konto bez żadnych formalności. Jak to działa i komu dokładnie przysługuje ten zastrzyk gotówki?

Od stycznia 2024 r. w Polsce działa nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością. W 2025 roku obowiązują wyższe limity, wsparcie może wynieść nawet 4134,06 zł miesięcznie i nie jest uzależnione od dochodu. Sprawdź, kto może złożyć wniosek, jakie są poziomy potrzeby wsparcia i kiedy pieniądze trafiają na konto.

Zwiększona dostępność biletów lotniczych oraz ich stosunkowo atrakcyjne ceny znacząco wpłynęły na upowszechnienie lotów pasażerskich, jako wygodniejszej i szybszej alternatywy dla przejazdów kolejowych, czy drogowych. Przez ograniczoną przepustowość lotnisk oraz braki kadrowe wielokrotnie dochodzi do opóźnienia lotów co dla pasażera może wiązać się nie tylko z niedogodnością związaną z wielogodzinnym oczekiwaniem na wylot, ale też szkodą powstałą w wyniku późniejszego dotarcia do celu podróży.

W pierwszym kwartale 2025 roku pracownicy ZUS z Pomorza przeprowadzili ponad 2,5 tysiąca kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich. Co dziesiąta kontrola zakończyła się odebraniem prawa do zasiłku. Okazuje się jednak, że nie tylko ZUS miał prawo do takich działań – również pracodawcy weryfikowali, czy zwolnienia były wykorzystywane zgodnie z przepisami.