ZUS, Praca za granicą

Zrezygnowały z pracy, żeby wychowywać gromadkę dzieci, albo w ogóle nie były zatrudnione. Po tych wszystkich latach ciężkiej harówki w domu nie miały żadnego prawa do emerytury. To się zmieniło kilka lat temu. Od 2029 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca tak zwane matczyne emerytury. Nie każdy jednak może skorzystać z takiego rozwiązania. Żeby otrzymać comiesięczny przelew na bankowe konto, trzeba spełnić określone wymogi.

Renta chorobowa, formalnie nazywana rentą z tytułu niezdolności do pracy, jest istotnym świadczeniem dla osób, które z powodu stanu zdrowia nie są w stanie kontynuować aktywności zawodowej. Dla osób po 50. roku życia, które często zmagają się z przewlekłymi schorzeniami, świadczenie to może stanowić ważne wsparcie. Obowiązują konkretne zasady przyznawania i wyliczania renty chorobowej, które warto poznać.

ZUS wyjaśnia różnice między rentą rodzinną a rentą wdowią. Prawo do renty rodzinnej można uzyskać już w wieku 50 lat, ale renta wdowia wymaga spełnienia dodatkowych kryteriów, takich jak odpowiedni wiek czy limit wysokości świadczeń. Dowiedz się, dlaczego nie zawsze możliwa jest łączna wypłata świadczeń.

Jak to jest z tymi pieniędzmi na koncie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, kiedy ktoś przeniesie się na tamten świat? Czy współmałżonek albo dzieci mogą je dziedziczyć. Okazuje się, że tak. To może być nawet blisko 30 tysięcy. I mało kto o tym wie.

Coraz droższa żywność, coraz wyższe rachunki za prąd, do tego trzeba opłacić czynsz… seniorom coraz trudniej jest związać koniec z końcem. W takiej sytuacji liczy się każdy grosz. Na specjalny dodatek z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mogą liczyć ci, którzy otrzymują nieco więcej niż 2,5 tysiąca złotych emerytury. Nie każdy jednak z niższym świadczeniem te pieniądze otrzyma. Trzeba spełnić jeszcze jeden warunek.

Zwolnienie tuż przed emeryturą to dla wielu osób prawdziwa tragedia, zwłaszcza jeśli są ofiarami zwolnień grupowych czy upadku firmy. Na szczęście, świadczenie przedemerytalne stanowi dla nich finansowe zabezpieczenie, umożliwiając godne dotrwanie do upragnionej emerytury. Oto szczegóły. 

ZUS wypłaca co miesiąc 1900 zł renty z tytułu niezdolności do pracy nie tylko z powodu poważnych chorób, jak schorzenia kardiologiczne czy nowotworowe, ale także w sytuacji, gdy osoba cierpi na schorzenia psychiczne (depresja) czy choroby dermatologiczne. Aby otrzymać to świadczenie, konieczne jest spełnienie dodatkowych warunków. Jakich? Oto szczegóły.

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

W dniu 24 czerwca 2025 r., w rządowym centrum legislacji, został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UDER65), która zakłada zmianę zasad wypłaty zasiłku pogrzebowego, w tym m.in. – skrócenie terminu, jaki ZUS będzie miał na wypłatę zasiłku beneficjentom tego świadczenia. To jednak nie jedyne uproszczenia, jakie planuje MRPiPS, w zakresie przyznawania prawa do zasiłku pogrzebowego.

Renta rodzinna po zmarłym małżonku to dla wielu jedyne źródło utrzymania – teraz ma się to zmienić. W 2025 roku wchodzi w życie nowy model renty wdowiej, który pozwoli łączyć ją z własną emeryturą lub rentą. Co z limitem dochodowym? Czy wszyscy wdowcy i wdowy skorzystają na nowych przepisach? Wyjaśniamy krok po kroku: kto może liczyć na wsparcie, co się zmienia dla osób z niepełnosprawnością i jak obliczyć wysokość świadczenia. Sprawdź, czy renta wdowia w 2025 roku należy się również Tobie.

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Prawo do świadczenia wspierającego ustaje wraz ze śmiercią osoby uprawnionej. ZUS wyjaśnia w jakich sytuacjach w 2025 roku najbliżsi mogą otrzymać wypłatę niezrealizowanego świadczenia wspierającego, kto będzie mógł je dostać i jakich formalności trzeba dopełnić.

Obecni emeryci – a przede wszystkim ci, którzy byli czynni zawodowo i pracowali przed 1999 r. - powinni sprawdzić, czy nie posiadają dokumentów, którymi mogliby potwierdzić okresy składkowe lub nieskładkowe nieuwzględnione przez ZUS przy obliczaniu emerytury. Takie dokumenty lub nawet zeznania świadków mogą skłonić ZUS do ponownego przeliczenia emerytury a w konsekwencji jej podwyższenia. W tej sprawie konieczny jest wniosek emeryta do ZUS-u. Dlaczego zwłaszcza osoby pracujące przed 1999 rokiem mają na to szansę? Odpowiedź jest prosta, bowiem od 1999 roku w wyniku reformy emerytalnej, wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS. Oczywiście i potem mogły się zdarzyć jakieś pomyłki, czy niedopatrzenia w przekazywaniu, czy raportowaniu do ZUS składek ubezpieczeniowych.

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

Zamiast wziąć wolne, biorą zwolnienia lekarskie. Tak niektórzy pracownicy „oszczędnie” gospodarują urlopem. Na chorobowym remontują mieszkania, jeżdżą na wakacje, biorą fuchy i zarabiają pieniądze. Hulaj dusza, piekła nie ma? Do czasu, bo kłamstwo ma krótkie nóżki, a Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma coraz lepsze sidła, bo inspektorzy od nowego roku zyskali nowe uprawnienia.

Renta wdowia, to nowe świadczenie dla wdów i wdowców, o które można wnioskować już od 1 stycznia 2025 r. i którego pierwszy wypłaty będą miały miejsce w lipcu br. Choć nazwa sugeruje, że powinno ono dotyczyć wszystkich wdów i wdowców – będzie ono przysługiwać tylko ograniczonej grupie, która spełnia wszystkie określone w ustawie przesłanki. Renty wdowiej nie otrzymają m.in. osoby, które owdowiały w młodym wieku (nawet jeżeli zostały same z dzieckiem), jak i osoby „porzucone” przez współmałżonka (nawet jeżeli nie doszło do formalnej separacji czy rozwodu).

Już od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłaty rent wdowich – nowego świadczenia, na które czekało setki tysięcy uprawnionych. ZUS podał oficjalny harmonogram, z którego wynika, że świadczenia będą wypłacane w dotychczasowych terminach wypłat emerytur i rent: 1., 6., 10., 15., 20. oraz 25. dnia każdego miesiąca.

Nie każdy jest świadomy tego, że praca zarobkowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego. Mowa o tzw. limitach dorabiania do emerytury (lub renty), których przekroczenie powoduje zmniejszenie świadczenia, a w określonych okolicznościach nawet całkowite zawieszenie jego wypłacania. Zgodnie z komunikatem ZUS z 12 maja br. – od 1 czerwca 2025 r., limity te uległy zmianie. Należy jednak podkreślić, że od powyższych zasad, ustawodawca przewidział pewne wyjątki i – co do zasady – dorabiać bez ograniczeń, może każdy senior, który osiągnął powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuuje on zatrudnienie u swojego dotychczasowego pracodawcy.

Sprawy związane z przeliczaniem emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. są tak skomplikowane, że emeryci są często zwalniani z opłat (w przypadku przegrania niezasadnego sporu z ZUS). Sąd używa wtedy zwrotu: "wystąpił, szczególnie uzasadniony wypadek w postaci subiektywnego przekonanie wnioskodawcy o zasadności roszczenia w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego."

Jednym z zadań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest nadzór nad wydatkowaniem środków z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Działania te polegają m.in. na kontroli w zakresie zwolnień lekarskich. ZUS kontroluje, czy osoba, której wystawiono zwolnienie lekarskie rzeczywiście jest niezdolna do pracy oraz czy wystawione zaświadczenie lekarskie jest zasadne. ZUS kontroluje także prawidłowość wykorzystywania zwolnień lekarskich, czyli co faktycznie robi osoba na zwolnieniu lekarskim. Ale nie tylko ZUS ma prawo kontrolować zwolnienia lekarskie – również pracodawcy mają prawo sprawdzić, czy pracownik uczciwie korzysta z eZLA. Regionalni rzecznicy prasowi ZUS wyjaśniają te kwestie.

W sytuacji przedłużającej się choroby i wyczerpania limitu zwolnienia chorobowego można jeszcze złożyć wniosek do ZUS o świadczenie rehabilitacyjne. To świadczenie przysługuje osobie, która po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest chora, a dalsze leczenie lub rehabilitacja dają jej szanse na odzyskanie zdolności do pracy. 

Nadal pracować czy już nie. Z tym dylematem mierzą się ci, którzy osiągnęli emerytalny wiek. Jeśli już ktoś zdecyduje się na pożegnanie z zawodowym życiem, nie bez znaczenia jest moment przejścia na zasłużony odpoczynek. Niektóre miesiące pod tym względem są po prostu fatalne. Do takich należy czerwiec. Decyzja o przejściu teraz na ZUS-owską pensję może oznaczać stratę nawet kilkuset złotych w skali miesiąca. W skali roku to naprawdę duże pieniądze.

Od marca 2025 renty z tytułu niezdolności do pracy zostały podniesione. Ile dokładnie wynosi renta inwalidzka w tym roku? Sprawdź, jakie obowiązują stawki, kto może się ubiegać o świadczenie i na jakich zasadach. Wyjaśniamy także, czy można dorabiać i czym różni się renta socjalna od inwalidzkiej.

Czasem naprawdę warto zrobić porządki w dokumentach, sprawdzić szuflady i segregatory. Nierzadko we własnym mieszkaniu można znaleźć dokumenty, które mogą pozwolić ZUS-owi przeliczyć ponownie emeryturę i przyznać wyższe świadczenie. Mogą to być np. wpisy w starym „książeczkowym” dowodzie osobistym o zatrudnieniu. Konieczny jest też wniosek do ZUS w tej sprawie. Jest to ważne przede wszystkim dla osób za które były opłacane składki przed 1999 rokiem. Bo po tej dacie wszystkie składki są ujmowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS.

Od 1 lipca 2025 r. rodzice i opiekunowie mogą składać wnioski o 300 zł na wyprawkę szkolną w ramach programu "Dobry Start". Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodu na każde uczące się dziecko w wieku szkolnym. Wnioski można składać wyłącznie online.