REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyrok NSA: Fala pozwów MOPS przeciwko niepełnosprawnym zatrzymana. Wielokrotność 215,84 zł i 2458 zł

Tomasz Król
prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
NSA zatrzymał falę pozwów przeciwko niepełnosprawnym. Zazwyczaj o 6000 zł, ale i o 65 000 zł [zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czego bały się przez kilka ostatnich lat osoby niepełnosprawne (i ich opiekunowie)? Zwrotu takich świadczeń jak zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) albo świadczenie pielęgnacyjne (miesięcznie: w 2023 r. 2458 zł, a w 2024 r. 2988 zł). W setkach procesów, które trafiły do sądów administracyjnych w ostatnich latach nie chodziło jednak o 215,84 zł albo 2458 zł/2988 zł. MOPS żądał od osób niepełnosprawnych wielokrotności tych kwot - często od 5000 zł do 45 000 zł. Dlaczego? Osoby te nie dostarczyły do MOPS odnowionych orzeczeń o niepełnosprawności (przepisy sugerowały, że nie muszą niepełnosprawni tego robić), a jednocześnie miesiąc w miesiąc pobierały zasiłek pielęgnacyjny albo świadczenie pielęgnacyjne. MOPS żądał zwrotu pieniędzy za kilkanaście miesięcy wstecz od osób niepełnosprawnych albo ich opiekunów - one po prostu nie mają żądanych przez MOPS np. 65 000 zł. Dlatego fala roszczeń i pozwów inicjowanych przez MOPS wywołała strach u osób niepełnosprawnych.

REKLAMA

REKLAMA

Przykład

MOPS zażądał zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego za okres 2 lat (wartość wyliczył na 64 496 zł). Powodem było nieprzedstawienie 3 lata temu przez opiekuna osoby niepełnosprawnej (stopień znaczny) zaktualizowanego orzeczenia o niepełnosprawności (zostało wydane przez PZON, ale nie zaniesiono go do MOPS). Opiekun błędnie sądził, że z uwagi na okres pandemii i zamknięte urzędy, nie musi dostarczyć tego dokumentu do MOPS i przez 2 lata pobierał bezprawnie (jak się okazało). świadczenie pielęgnacyjne. To błędne przekonanie opiekuna jest prawnie ważne - jeżeli opiekun był w takim błędnym przekonaniu, to - pomimo zasadności roszczeń MOPS - nie musi oddawać pieniędzy. O czym w dalszej części artykułu.

 Polecamy KSeF - podręcznik

KSeF – jak wdrożyć

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

REKLAMA

UWAGA! Wszystkie osoby, od których MOPSy żądały za ostatnie lata zwrotu np. 6000 zł zasiłku pielęgnacyjnego albo 40 000 zł świadczenia pielęgnacyjnego, miały potwierdzenie trwania niepełnosprawności kolejnym orzeczeniem - jedyny błąd osób niepełnosprawnych polegał na braku doniesienia tego orzeczenia do MOPS. Świadczenia te trafiły do osób uprawnionych, które tylko nie dopełniły formalnego obowiązku wysłania kopii orzeczenia do MOPS (w sądach osoby te często podnosiły argument "MOPS mógł sobie sam sprawdzić w odpowiednich bazach, czy mamy orzeczenie o niepełnosprawności, a wybrał najłatwiejszą ścieżkę i odebrał nam świadczenia".)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Beznadziejna prawnie sytuacja niepełnosprawnych. A sąd (WSA i NSA) ich wybronił

I rzeczywiście wszystkie osoby niepełnosprawne albo ich rodziny nie dopełniły obowiązku doniesienia zaktualizowanego orzeczenia o niepełnosprawności do MOPS. I rzeczywiście przez kilkanaście (albo dłużej) miesięcy pobierały nienależnie zasiłek pielęgnacyjny albo świadczenie pielęgnacyjne. Jakim więc cudem NSA znalazł sposób prawny, aby uwolnić osoby potrzebujące wsparcia z budżetu od konieczności zwrotu świadczeń albo zasiłków? Zwłaszcza, że był jeden element czyniący sytuację osób niepełnosprawnych beznadziejną (pozornie):

PRAWIE KAŻDY z NICH był dwukrotnie POUCZANY, że MA OBOWIĄZEK poinformowania MOPS o uzyskaniu nowego orzeczenia o niepełnosprawności.

Jak NSA wybronił osoby niepełnosprawne, które podpisały informację konieczności doniesienia do MOPS orzeczenia, a potem nie zrobiły tego. Pokażę to na poniższym przykładzie:

NSA: Nie bójcie się o zasiłek pielęgnacyjny. Osoby niepełnosprawne wygrywają z MOPS. Także w świadczeniu pielęgnacyjnym. Często o 45 000 zł

Przykład:

Przykład

Wyrok NSA z 11 listopada 2025 r. Dane identyfikacyjne wyroku:

I OSK 2052/24

skład: Przewodniczący: Sędzia NSA Iwona Bogucka (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia del. WSA Jolanta Górska

Link do wyroku ...

MOPS wykazał, że wypłacił zasiłek pielęgnacyjny (w innych sprawach świadczenie pielęgnacyjne) jako świadczenie nienależne (przesłanka obiektywna). To było bezsporne. 100% zwycięstwa argumentacyjnego MOPS. Ale najpierw WSA, a potem NSA przyjęły, że trzeba zbadać stan świadomości osoby niepełnosprawnej. Jeżeli ta nie miała świadomości, że narusza prawo, to nie musi oddawać zasiłku pielęgnacyjnego (albo świadczenia pielęgnacyjnego). I sędziowie przyjęli, że nie było tej świadomości. I nie zmienia tego nawet to, że osoby niepełnosprawne podpisały dokumenty, że wiedzą o tym, że muszą powiadomić MOPS o nowych orzeczeniach o niepełnosprawności.

W języku prawa brzmi to tak:

Obowiązek zwrotu pobranego zasiłku pielęgnacyjnego albo świadczenia pielęgnacyjnego obciąża tylko tą osobę niepełnosprawną, która przyjęła świadczenie w złej wierze, wiedząc że mu się ono nie należy. Ocena świadomości osoby pobierającej świadczenia musi być dokonywana z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danej sprawy, w tym czy zachowanie strony było ukierunkowane na niezgodne z prawem korzystanie ze środków publicznych. 

Całościowe okoliczności sprawy oznaczają, że podpisanie w MOPS dokumentu informującego o rzeczywiście obowiązujących odbiorcą zasadach, ale trudnym, prawniczym językiem nie oznacza automatycznie, że ten obowiązek nas wiąże.

Wadliwe pouczanie osób niepełnosprawnych przez MOPS

Przykład

Przykład

Pouczenie w MOPS rzeczywiście dotyczyło obowiązku poinformowania urzędu o nowym orzeczeniu o niepełnosprawności, ale - UWAGA! - nie zawierało informacji o skutkach zaniechania w tym zakresie. W Pouczeniu nie było ani słowa o sankcji utraty prawa do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego (także wtedy, gdy nowe orzeczenie potwierdza stan niepełnosprawności).

Dlatego WSA i NSA stwierdziły:

"Osoba niepełnosprawna była przekonana o posiadaniu prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Przecież niepełnosprawność została potwierdzona kolejnym orzeczeniem! Dodatkowo MOPS - który mógł sobie sam sprawdzić w odpowiedniej bazie, czy nowe orzeczenie zostało wydane, wypłacał dalej zasiłek."

 

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego w okresie 20223 r. - 2024 r. - to świadczenie dynamicznie zwiększyło w kilka lat swoją wartość w ślad za inflacją i wysokością wynagrodzenia minimalnego

2023 r.

2458 zł miesięcznie

 

 

Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 9 listopada 2022 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2023. 

 

2024 r.

2988 zł miesięcznie

Obwieszczenie z 13.11.2023 r., M.P. 2023 poz. 1224)​

 

2025 r.

3287 zł miesięcznie

 

Obwieszczenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 6.11.2024 r., M.P. 2024 poz. 967)​

 

 

2026 r.

3386 zł miesięcznie

(obwieszczenie MRPiPS z 24.10.2025 r., M.P. 2025 poz. 1127)

 Zasiłek pielęgnacyjny w okresie 2025 r., 2026 r., 2027 r. - potencjalna podwyżka w 2028 r.

źródło informacji: link

Do końca 2027 r. wysokość zasiłku pielęgnacyjnego wynosi 215,84 zł miesięcznie. To pewne (deklaracje polityków złożone w Sejmie.

CEL:

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

PRZESŁANKI POZYTYWNE

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

  • niepełnosprawnemu dziecku;
  • osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
  • osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia;
  • osobie, która ukończyła 75 lat.

PRZESŁANKI NEGATYWNE

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje:

  • osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego;
  • osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej nieodpłatnie całodobowe utrzymanie;
  • jeżeli członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tej osoby, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

WZÓR WNIOSKU

Przykładowy wzór wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego jest dostępny na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Przykładowy wzór (GOPS z BIP)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Osoby zatrudnione na stanowiskach kierowniczych mają prawo do wynagrodzenia za godziny nadliczbowe [wyrok Sądu Najwyższego]

Czy kadra zarządzająca ma prawo do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych? Zgodnie z powszechnie znaną zasadą wynikającą z obowiązujących przepisów, nie. Jak się jednak okazuje, nie zawsze tak jest. Sąd Najwyższy nie ma co do tego wątpliwości.

Nawet 5000 zł grzywny za puszczanie fajerwerków w noc sylwestrową, a za strzelanie z balkonu lub tuż pod oknem sąsiada – sądowy nakaz sprzedaży mieszkania [sylwester 2025/2026]

Choć powszechnie przyjmuje się, że w noc sylwestrową (a konkretniej – 31 grudnia i 1 stycznia) używanie wyrobów pirotechnicznych (tj. puszczanie fajerwerków) nie podlega większym ograniczeniom i obostrzeniom – nic bardziej mylnego. Fajerwerki to materiały wybuchowe, które w przypadku ich nieodpowiedzialnego użytkowania – mogą doprowadzić do poważnego niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia wielu osób. Nie bez konsekwencji pozostaną również osoby strzelające nimi z balkonu lub tuż pod oknem sąsiada.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - styczeń 2026 r. - jakie oprocentowanie oferuje Ministerstwo Finansów

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju, czerwcu, sierpniu, październiku, listopadzie i grudniu 2025 r. - oprocentowanie nowych emisji w styczniu 2026 r. nie ulegnie zmianie. Ministerstwo Finansów pozostawiło tym razem opłacalność tych obligacji bez zmian na kolejny miesiąc.

1700 złotych miesięcznie zastąpi 800 plus i 300 plus. Ma być przyznawane bez względu na wiek i wysokość dochodu

Co dzieje się sprawie pomysłu wprowadzenia dochodu podstawowego dla każdego? Choć o tym pomyśle dużo się mówiło w kontekście KPO, to jednak w ostatnim czasie temat zdecydowanie ucichł. Czy trzeba się obawiać likwidacji 800 plus i 300 plus?

REKLAMA

Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Od kiedy pracownicy skorzystają z urlopu regeneracyjnego? Aż 3 miesiące wolnego dla każdego pracownika co 7 lat. Czy te rozwiązania mają szansę wejść w życie już w 2026 roku, czy trzeba będzie na nie czekać do 2027 roku?

Od stycznia 2026 roku już 600 plus na dentystę. Dla każdego, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak skorzystać?

W listopadzie 2025 r. wskaźnik inflacji rok do roku wyniósł 2,5%. Jednak czy domowe budżety to odczuwają? Warto pamiętać o tym, że można dbać o nie na różne sposoby. Jednym z nich jest korzystanie z usług oferowanych przez NFZ w ramach opłacanej składki zdrowotnej.

Skarga do WSA przez e-Doręczenia jest skuteczna – przełomowe orzeczenie NSA

Naczelny Sąd Administracyjny rozwiał wątpliwości dotyczące wnoszenia skarg do wojewódzkich sądów administracyjnych za pośrednictwem systemu e-Doręczeń. W serii postanowień z października i listopada 2025 r. NSA potwierdził, że taka forma jest w pełni skuteczna, mimo że przepisy p.p.s.a. nie wskazują wprost tego kanału komunikacji.

Niespodzianka dla kierowców przed świętami – obligatoryjna konfiskata pojazdu, która ma poprawić bezpieczeństwo na drogach. Prezydent podpisał ustawę

W dniu 22 grudnia 2025 r. Prezydent Karol Nawrocki złożył swój podpis pod ustawą, która ma poprawić bezpieczeństwo na polskich drogach. Ustawa wprowadza m.in. nowe rozwiązania w zakresie przepadku pojazdów mechanicznych, w tym reguluje zupełnie nowe okoliczności, w których policja dokona konfiskaty samochodu (a w dalszej kolejności – sąd będzie mógł, a w określonych przypadkach – musiał orzec przepadek pojazdu).

REKLAMA

Niedobrze u niepełnosprawnych. Źle z Wytycznymi, świadczeniem wspierającym, kwotami świadczeń [List]

Do redakcji Infor.pl stale wpływają listy od osób niepełnosprawnych rozczarowanych praktyką przyznawania świadczeń dla nich w ostatnich latach. Główny zarzut dotyczy wysłania w grudniu 2024 r. przez przedstawicieli rządu Wytycznych do WZON, które zmodyfikowały (kwotowo w dół) zasady przyznawania świadczenia wspierającego. W opinii osób niepełnosprawnych ci z nich, którzy są w wieku 75+, niewidomi, niesłyszące oraz poruszający się na aktywnych wózkach mają limity punktów poziomu potrzeby wsparcia, co zmniejsza wartość świadczenia wspierającego (albo pozbawia go). Hipotezę tą potwierdza wprost dokument Wytycznych ujawniony przez Infor.pl w odniesieniu do osób niepełnosprawnych w wieku 75+. Obecnie czekamy na wynik interwencji RPO w odniesieniu do pozostałych grup wskazywanych jako pokrzywdzone Wytycznymi. W artykule kolejny list osoby niepełnosprawnej w tej sprawie.

Te sklepy mogą być otwarte w Wigilię w 2025 roku. W jakich zawodach poza handlem praca jest dozwolona w Wigilię i inne święta? Jakie kary grożą pracodawcom?

W 2025 roku Wigilia po raz pierwszy będzie dniem wolnym od pracy. Kodeks pracy przewiduje jednak sytuacje, w których praca w niedziele i święta, w tym w Wigilię, jest dozwolona. Które sklepy będą otwarte w Wigilię?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA