REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Praca do 67 roku życia? Rewolucja w emeryturach coraz bliżej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Praca do 67 roku życia? Rewolucja w emeryturach coraz bliżej
Praca do 67 roku życia? Rewolucja w emeryturach coraz bliżej
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Ponad 437 tys. Polaków pobiera groszowe emerytury, a wydatki na świadczenia przekroczyły 14% PKB. Eksperci ostrzegają, że bez podniesienia wieku emerytalnego i zmian w systemie ZUS, fundusz stanie się niewydolny. Rząd już przygotowuje grunt pod rewolucję. Sprawdź, co może się zmienić w najbliższych latach.

rozwiń >

Wiek emerytalny: 65 lat dla kobiet coraz bliżej

Obecnie wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. To rozwiązanie na tle Europy wygląda archaicznie. Polska jest, obok Rumunii jedynym krajem, w którym kobiety kończą aktywność zawodową znacznie wcześniej niż mężczyźni.

REKLAMA

REKLAMA

65 lat dla kobiet to absolutne minimum, jeśli chcemy utrzymać stabilność systemu. Bez tego deficyt FUS będzie rósł lawinowo – podkreśla prof. Gertruda Uścińska, była prezes ZUS (wypowiedź dla PAP, 2024 r.).

Według analiz Szkoły Głównej Handlowej i Krajowej Izby Gospodarczej realne jest nie tylko wyrównanie wieku do 65 lat, ale w dalszej perspektywie także jego podniesienie do 67 lat dla obu płci. Nie będzie to jednak zmiana natychmiastowa. Rząd rozważa stopniowe zwiększanie wieku o kilka miesięcy rocznie, aby cały proces rozciągnąć nawet na dekadę.

Wiek emerytalny w wybranych krajach Europy (2025)

Kraj

Kobiety

Mężczyźni

Uwagi

Polska

60

65

planowane podniesienie i zrównanie do 65, docelowo możliwe 67

Rumunia

61 lat

65 lat

proces stopniowego podnoszenia wieku kobiet do 63 w toku

Niemcy

66 lat

66 lat

wiek emerytalny rośnie, docelowo 67 lat w 2031 r.

Francja

64 lata

64 lata

reforma z 2023 r. podniosła wiek z 62 do 64

Hiszpania

66 lat

66 lat

docelowo 67 lat w 2027 r.

Włochy

67 lat

67 lat

jeden z najwyższych progów w UE

Czechy

64 lata

64 lata

podwyższanie wieku emerytalnego trwa, docelowo 65 lat

Szwecja

65 lat

65 lat

planowane dalsze podwyżki w powiązaniu z wydłużaniem życia

Norwegia

67 lat

67 lat

elastyczny system, można pracować i pobierać część emerytury

Groszowe emerytury – problem, który narasta

W 2011 roku świadczenia niższe niż emerytura minimalna pobierało 24 tys. osób. W 2024 roku było to już ponad 437,9 tys. emerytów, czyli 9,9% wszystkich świadczeń (dane ZUS). Rekordziści otrzymują… zaledwie 2 grosze miesięcznie.

REKLAMA

Obsługa takich świadczeń kosztuje więcej niż sama emerytura. To pokazuje absurd obecnych przepisów – zauważa dr Marcin Wojewódka z Instytutu Emerytalnego.

Dysproporcje między kobietami a mężczyznami

Średnia emerytura kobiet w Polsce w marcu 2023 r. wynosiła 2792,86 zł brutto, podczas gdy mężczyzn 4103,07 zł brutto (dane ZUS). Różnica sięga więc blisko 30%.

Powody to m.in. krótszy okres składkowy kobiet, niższe wynagrodzenia oraz przerwy związane z urlopami wychowawczymi. Eksperci wskazują, że samo podniesienie wieku emerytalnego może zmniejszyć te dysproporcje, ale konieczne są też dodatkowe rozwiązania:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • wprowadzenie emerytury wdowiej,
  • możliwość dobrowolnych dopłat do systemu w okresach bezskładkowych,
  • dodatkowe punkty składkowe za czas opieki nad dziećmi.

Średnia emerytura kobiet jest dziś o jedną trzecią niższa niż mężczyzn. To efekt krótszej aktywności zawodowej i niższych płac. Bez dodatkowych rozwiązań, jak emerytura wdowia czy rekompensaty za urlopy wychowawcze, te różnice będą się utrwalać – podkreśla prof. Paweł Wojciechowski, były główny ekonomista ZUS w rozmowie z Money.pl.

Budżet pod presją

Wydatki na emerytury i renty stanowią dziś ponad 14,3% PKB (KE, 2024). Tylko dopłaty z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przekraczają 30 mld zł rocznie.

Do tego dochodzą dodatkowe świadczenia: trzynasta i czternasta emerytura, które razem kosztują państwo 23–25 mld zł rocznie. Komisja Europejska już w 2025 roku objęła Polskę procedurą nadmiernego deficytu, co oznacza konieczność ograniczenia wydatków.

System emerytalny powinien premiować tych, którzy pracują dłużej. To w istocie produkt oszczędnościowy, a nie socjalny – komentuje prof. Paweł Wojciechowski, były główny ekonomista ZUS.

Możliwe scenariusze reform

Choć w 2025 roku rewolucja w emeryturach jeszcze nie nastąpi, rząd i eksperci już dziś wskazują kilka możliwych kierunków zmian. Część z nich budzi ogromne kontrowersje, inne mają charakter bardziej techniczny, ale wszystkie łączy jeden cel: zapewnienie stabilności systemu emerytalnego na kolejne dekady.

1. Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 65 lat

To scenariusz, o którym eksperci mówią od lat. Obecnie kobiety kończą pracę pięć lat wcześniej, co przekłada się na znacznie niższe świadczenia i większe obciążenie budżetu. Wyrównanie wieku do 65 lat ma nie tylko zmniejszyć deficyt FUS, ale także ograniczyć dysproporcje płciowe w wysokości świadczeń.
W dalszej perspektywie analizowane jest również podniesienie wieku emerytalnego do 67 lat, co odpowiada standardowi obowiązującemu już m.in. we Włoszech czy Norwegii. Zmiana miałaby następować stopniowo, np. poprzez wydłużanie wieku o kilka miesięcy rocznie, aby nie wywołać społecznego szoku.

2. Ograniczenie groszowych emerytur

Dziś niemal 438 tys. osób pobiera świadczenia poniżej emerytury minimalnej. To efekt zasady, że prawo do emerytury przysługuje każdemu, kto choć raz opłacił składkę. Rozważane są rozwiązania, które miałyby ograniczyć ten problem:

  • minimalny staż pracy (np. 5–10 lat), po którym dopiero nabywa się prawo do świadczenia,
  • jednorazowa wypłata odprawy emerytalnej zamiast groszowych przelewów,
  • rzadziej wypłacane świadczenia (np. raz na rok, razem z trzynastką).
    Według ZUS koszt obsługi tak niskich emerytur przewyższa ich wartość, dlatego zmiany są nieuniknione.

3. Premie za dłuższą pracę

Jednym z rozwiązań mających zachęcić Polaków do pozostania na rynku pracy jest system premii. Może to być np. skumulowana „trzynastka” za każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego lub wyższa waloryzacja świadczenia przy późniejszym odejściu na emeryturę. Eksperci wskazują, że takie motywacyjne instrumenty są społecznie łatwiej akceptowane niż narzucanie wyższego wieku emerytalnego ustawą.

4. Nowe mechanizmy wsparcia kobiet

Kobiety otrzymują średnio o 30% niższe świadczenia niż mężczyźni. Aby ograniczyć tę dysproporcję, planuje się dodatkowe instrumenty, takie jak:

  • emerytura wdowia, która pozwalałaby zachować część świadczenia zmarłego małżonka,
  • możliwość dobrowolnych dopłat do systemu w okresach bezskładkowych (np. podczas urlopów wychowawczych),
  • dodatkowe punkty składkowe za czas opieki nad dziećmi lub osobami niesamodzielnymi.

Te rozwiązania mają szczególne znaczenie w kontekście wydłużania wieku emerytalnego kobiet. Same zmiany ustawowe bez wsparcia mogłyby pogłębić problem ubóstwa seniorek.

5. Rozwój dobrowolnych oszczędności

Reforma ma obejmować także rozwój tzw. trzeciego filaru emerytalnego. Rząd planuje dalsze wspieranie oszczędzania w ramach IKE, IKZE czy PPK poprzez ulgi podatkowe i większą elastyczność wpłat.

Celem jest to, aby emerytura z ZUS była jedynie bazą, a dodatkowe środki gromadzone samodzielnie stanowiły realne wsparcie w późniejszym wieku. Według danych Polskiego Funduszu Rozwoju w PPK zgromadzono już ponad 20 mld zł, ale wciąż uczestniczy w nich mniej niż połowa uprawnionych pracowników, stąd potrzeba dalszej popularyzacji tego rozwiązania.

Całość tych scenariuszy pokazuje, że rząd raczej nie zdecyduje się na jedną, wielką reformę z dnia na dzień, ale na pakiet stopniowych zmian: łączących obowiązki (np. podwyższenie wieku emerytalnego) z zachętami (premie za dłuższą pracę, ulgi podatkowe).

Podsumowanie

Rok 2025 nie przyniesie jeszcze rewolucji, ale będzie przygotowaniem do głębokich zmian. Najwięcej mówi się o podniesieniu wieku emerytalnego, likwidacji emerytur groszowych i wyrównaniu świadczeń kobiet i mężczyzn. Choć budzą one sprzeczne emocje, eksperci są zgodni: bez reform system emerytalny stanie się wkrótce niewydolny.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Niższy wiek emerytalny już od 2026 roku. Dla kobiet i mężczyzn. Senat już przegłosował, ale nie dla wszystkich grup zawodowych

Czy kolejna grupa zawodowa uzyska szczególne uprawnienia emerytalne? Toczą się prace na przepisami, które miałyby umożliwić niektórym osobom wcześniejsze zakończenie aktywności zawodowej. Nie każdego będzie obowiązywała granica 60 i 65 lat.

Darmowy pogrzeb dla każdego seniora (i nie tylko). Program, o którym wie niewiele osób, a dzięki któremu można zaoszczędzić rodzinie nawet kilkanaście tysięcy złotych kosztów

Każda osoba (nie tylko w wieku senioralnym), która posiada miejsce zamieszczania na terytorium Polski (ponieważ jest to jedyne kryterium udziału w programie) – na wypadek swojej śmierci, może zaoszczędzić rodzinie nawet kilkanaście tysięcy złotych kosztów związanych z pogrzebem. W ramach Programu Świadomej Donacji, który prowadzi wiele uczelni wyższych w całym kraju – uniwersytety biorą na siebie cały koszt pochowania zwłok i opieki nad grobem. Na czym dokładnie polega program i w jaki sposób można z niego skorzystać?

Pieniądze z subkonta ZUS i OFE po zmarłym mogą trafić do rodziny. ZUS wyjaśnia na jakich zasadach i co muszą zrobić spadkobiercy

W razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa lub śmierci osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto, zgromadzone środki mogą zostać podzielone i wypłacone uprawnionym. Jeśli zmarły ukończył 65 lat i miał już przyznaną tzw. emeryturę docelową, pieniądze co do zasady nie podlegają dziedziczeniu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy od wypłaty pierwszej emerytury docelowej minęło mniej niż trzy lata. Wtedy możliwa jest tzw. wypłata gwarantowana.

Masz pieniądze na koncie? To jeszcze nie znaczy, że masz płynność finansową

„Na koncie mam 80 tysięcy, więc wszystko jest pod kontrolą.” — to jedno z najczęściej wypowiadanych zdań przez przedsiębiorców. Niestety, w rzeczywistości nie mówi ono nic o kondycji finansowej firmy.Saldo konta to tylko liczba. Bez kontekstu potrafi być mylące, a nawet niebezpieczne. Bo jeśli z tych 80 tysięcy trzydzieści tysięcy to VAT do zapłaty, piętnaście tysięcy to wynagrodzenia, dziesięć tysięcy to niezapłacone faktury, a pięć tysięcy to ZUS i inne zobowiązania — to realnie zostaje dwadzieścia tysięcy do dyspozycji. A może i mniej, jeśli za tydzień trzeba zapłacić CIT albo ratę leasingu.

REKLAMA

Uczniowie ze szkół artystycznych ze stypendium ministra kultury

MKiDN poinformowało, że 94 uczniów z całej Polski, kształcących się w szkołach muzycznych, plastycznych i baletowych, otrzymało za swoje osiągnięcia stypendia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Cesja umowy leasingu samochodu osobowego – ujęcie podatkowe po stronie "przejmującego" leasing

W praktyce gospodarczej często zdarza się, że leasingobiorca korzystający z samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu operacyjnego decyduje się przenieść swoje prawa i obowiązki na inny podmiot. Taka transakcja nazywana jest cesją umowy leasingu.

Dynamika wzrostu zatrudnienia obcokrajowców [Komentarz]

Na początku roku w Polsce pracowało 1 mln 45 tys. cudzoziemców – o 4,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Obcokrajowcy stanowią obecnie 6,4 proc. wszystkich pracujących. Choć wzrost wobec ubiegłego roku jest niewielki, w perspektywie dekady zmiana jest ogromna – w 2013 r. legalnie zatrudnionych było zaledwie 93 tys. osób, dziś już blisko 1,2 mln.

Startupy, AI i biznes: Polska coraz mocniej w grze o rynek USA [Gość Infor.pl]

Współpraca polsko-amerykańska to temat, który od lat przyciąga uwagę — nie tylko polityków, ale też przedsiębiorców, naukowców i ludzi kultury. Fundacja Kościuszkowska, działająca już od stu lat, jest jednym z filarów tej relacji. W rozmowie z Szymonem Glonkiem w programie Gość Infor.pl, Wojciech Voytek Jackowski — powiernik Fundacji i prawnik pracujący w Nowym Jorku — opowiedział o tym, jak dziś wyglądają kontakty gospodarcze między Polską a Stanami Zjednoczonymi, jak rozwijają się polskie startupy za oceanem i jakie szanse przynosi era sztucznej inteligencji.

REKLAMA

Nareszcie koniec tej opłaty - rząd podaje konkrety

Wreszcie został ogłoszony projekt ustawy, która definitywnie zniesie obowiązek tej przykrej opłaty obciążającej budżet niemal każdego gospodarstwa domowego, ale także przedsiębiorców korzystających z radia lub telewizora. Chodzi bowiem o zniesienie opłaty za abonament radiowotelewizyjny. Rząd, a konkretnie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wreszcie ogłosiła konkrety.

Co dziesiąta Polka nie wie, czy ma jakieś oszczędności. Dlaczego kobiety wciąż odkładają mniej

Polki wciąż mają mniejszy udział w świecie finansów niż mężczyźni. Jak wynika z badania platformy Raisin, niemal 10% kobiet nie potrafi określić, czy ma jakiekolwiek oszczędności, a 14,3% przyznaje, że nie ma ich wcale. Co trzecia nie inwestuje żadnych środków. Eksperci podkreślają, że to nie kwestia ambicji, lecz braku odpowiednich narzędzi finansowych stworzonych z myślą o kobietach.

REKLAMA