REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w emeryturach 2025–2030. Wiek emerytalny w górę i zmiany w świadczeniach ZUS

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Artur Sadziński
Dziennikarz i redaktor z doświadczeniem w tworzeniu treści o finansach, prawie i sprawach konsumenckich. Pisze z myślą o praktycznym wsparciu dla czytelnika.
Zmiany w emeryturach 2025–2030. Wiek emerytalny w górę i zmiany w świadczeniach ZUS
Praca do 67 roku życia? Rewolucja w emeryturach coraz bliżej
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Ponad 437 tys. Polaków pobiera groszowe emerytury, a wydatki na świadczenia przekroczyły 14% PKB. Eksperci ostrzegają, że bez podniesienia wieku emerytalnego i zmian w systemie ZUS, fundusz stanie się niewydolny. Rząd już przygotowuje grunt pod rewolucję. Sprawdź, co może się zmienić w najbliższych latach.

rozwiń >

Wiek emerytalny: 65 lat dla kobiet coraz bliżej

Obecnie wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. To rozwiązanie na tle Europy wygląda archaicznie. Polska jest, obok Rumunii jedynym krajem, w którym kobiety kończą aktywność zawodową znacznie wcześniej niż mężczyźni.

REKLAMA

REKLAMA

65 lat dla kobiet to absolutne minimum, jeśli chcemy utrzymać stabilność systemu. Bez tego deficyt FUS będzie rósł lawinowo – podkreśla prof. Gertruda Uścińska, była prezes ZUS (wypowiedź dla PAP, 2024 r.).

Według analiz Szkoły Głównej Handlowej i Krajowej Izby Gospodarczej realne jest nie tylko wyrównanie wieku do 65 lat, ale w dalszej perspektywie także jego podniesienie do 67 lat dla obu płci. Nie będzie to jednak zmiana natychmiastowa. Rząd rozważa stopniowe zwiększanie wieku o kilka miesięcy rocznie, aby cały proces rozciągnąć nawet na dekadę.

Wiek emerytalny w wybranych krajach Europy (2025)

Kraj

Kobiety

Mężczyźni

Uwagi

Polska

60

65

planowane podniesienie i zrównanie do 65, docelowo możliwe 67

Rumunia

61 lat

65 lat

proces stopniowego podnoszenia wieku kobiet do 63 w toku

Niemcy

66 lat

66 lat

wiek emerytalny rośnie, docelowo 67 lat w 2031 r.

Francja

64 lata

64 lata

reforma z 2023 r. podniosła wiek z 62 do 64

Hiszpania

66 lat

66 lat

docelowo 67 lat w 2027 r.

Włochy

67 lat

67 lat

jeden z najwyższych progów w UE

Czechy

64 lata

64 lata

podwyższanie wieku emerytalnego trwa, docelowo 65 lat

Szwecja

65 lat

65 lat

planowane dalsze podwyżki w powiązaniu z wydłużaniem życia

Norwegia

67 lat

67 lat

elastyczny system, można pracować i pobierać część emerytury

Groszowe emerytury – problem, który narasta

W 2011 roku świadczenia niższe niż emerytura minimalna pobierało 24 tys. osób. W 2024 roku było to już ponad 437,9 tys. emerytów, czyli 9,9% wszystkich świadczeń (dane ZUS). Rekordziści otrzymują… zaledwie 2 grosze miesięcznie.

REKLAMA

Obsługa takich świadczeń kosztuje więcej niż sama emerytura. To pokazuje absurd obecnych przepisów – zauważa dr Marcin Wojewódka z Instytutu Emerytalnego.

Dysproporcje między kobietami a mężczyznami

Średnia emerytura kobiet w Polsce w marcu 2023 r. wynosiła 2792,86 zł brutto, podczas gdy mężczyzn 4103,07 zł brutto (dane ZUS). Różnica sięga więc blisko 30%.

Powody to m.in. krótszy okres składkowy kobiet, niższe wynagrodzenia oraz przerwy związane z urlopami wychowawczymi. Eksperci wskazują, że samo podniesienie wieku emerytalnego może zmniejszyć te dysproporcje, ale konieczne są też dodatkowe rozwiązania:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • wprowadzenie emerytury wdowiej,
  • możliwość dobrowolnych dopłat do systemu w okresach bezskładkowych,
  • dodatkowe punkty składkowe za czas opieki nad dziećmi.

Średnia emerytura kobiet jest dziś o jedną trzecią niższa niż mężczyzn. To efekt krótszej aktywności zawodowej i niższych płac. Bez dodatkowych rozwiązań, jak emerytura wdowia czy rekompensaty za urlopy wychowawcze, te różnice będą się utrwalać – podkreśla prof. Paweł Wojciechowski, były główny ekonomista ZUS w rozmowie z Money.pl.

Budżet pod presją

Wydatki na emerytury i renty stanowią dziś ponad 14,3% PKB (KE, 2024). Tylko dopłaty z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przekraczają 30 mld zł rocznie.

Do tego dochodzą dodatkowe świadczenia: trzynasta i czternasta emerytura, które razem kosztują państwo 23–25 mld zł rocznie. Komisja Europejska już w 2025 roku objęła Polskę procedurą nadmiernego deficytu, co oznacza konieczność ograniczenia wydatków.

System emerytalny powinien premiować tych, którzy pracują dłużej. To w istocie produkt oszczędnościowy, a nie socjalny – komentuje prof. Paweł Wojciechowski, były główny ekonomista ZUS.

Możliwe scenariusze reform

Choć w 2025 roku rewolucja w emeryturach jeszcze nie nastąpi, rząd i eksperci już dziś wskazują kilka możliwych kierunków zmian. Część z nich budzi ogromne kontrowersje, inne mają charakter bardziej techniczny, ale wszystkie łączy jeden cel: zapewnienie stabilności systemu emerytalnego na kolejne dekady.

1. Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 65 lat

To scenariusz, o którym eksperci mówią od lat. Obecnie kobiety kończą pracę pięć lat wcześniej, co przekłada się na znacznie niższe świadczenia i większe obciążenie budżetu. Wyrównanie wieku do 65 lat ma nie tylko zmniejszyć deficyt FUS, ale także ograniczyć dysproporcje płciowe w wysokości świadczeń.
W dalszej perspektywie analizowane jest również podniesienie wieku emerytalnego do 67 lat, co odpowiada standardowi obowiązującemu już m.in. we Włoszech czy Norwegii. Zmiana miałaby następować stopniowo, np. poprzez wydłużanie wieku o kilka miesięcy rocznie, aby nie wywołać społecznego szoku.

2. Ograniczenie groszowych emerytur

Dziś niemal 438 tys. osób pobiera świadczenia poniżej emerytury minimalnej. To efekt zasady, że prawo do emerytury przysługuje każdemu, kto choć raz opłacił składkę. Rozważane są rozwiązania, które miałyby ograniczyć ten problem:

  • minimalny staż pracy (np. 5–10 lat), po którym dopiero nabywa się prawo do świadczenia,
  • jednorazowa wypłata odprawy emerytalnej zamiast groszowych przelewów,
  • rzadziej wypłacane świadczenia (np. raz na rok, razem z trzynastką).
    Według ZUS koszt obsługi tak niskich emerytur przewyższa ich wartość, dlatego zmiany są nieuniknione.

3. Premie za dłuższą pracę

Jednym z rozwiązań mających zachęcić Polaków do pozostania na rynku pracy jest system premii. Może to być np. skumulowana „trzynastka” za każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego lub wyższa waloryzacja świadczenia przy późniejszym odejściu na emeryturę. Eksperci wskazują, że takie motywacyjne instrumenty są społecznie łatwiej akceptowane niż narzucanie wyższego wieku emerytalnego ustawą.

4. Nowe mechanizmy wsparcia kobiet

Kobiety otrzymują średnio o 30% niższe świadczenia niż mężczyźni. Aby ograniczyć tę dysproporcję, planuje się dodatkowe instrumenty, takie jak:

  • emerytura wdowia, która pozwalałaby zachować część świadczenia zmarłego małżonka,
  • możliwość dobrowolnych dopłat do systemu w okresach bezskładkowych (np. podczas urlopów wychowawczych),
  • dodatkowe punkty składkowe za czas opieki nad dziećmi lub osobami niesamodzielnymi.

Te rozwiązania mają szczególne znaczenie w kontekście wydłużania wieku emerytalnego kobiet. Same zmiany ustawowe bez wsparcia mogłyby pogłębić problem ubóstwa seniorek.

5. Rozwój dobrowolnych oszczędności

Reforma ma obejmować także rozwój tzw. trzeciego filaru emerytalnego. Rząd planuje dalsze wspieranie oszczędzania w ramach IKE, IKZE czy PPK poprzez ulgi podatkowe i większą elastyczność wpłat.

Celem jest to, aby emerytura z ZUS była jedynie bazą, a dodatkowe środki gromadzone samodzielnie stanowiły realne wsparcie w późniejszym wieku. Według danych Polskiego Funduszu Rozwoju w PPK zgromadzono już ponad 20 mld zł, ale wciąż uczestniczy w nich mniej niż połowa uprawnionych pracowników, stąd potrzeba dalszej popularyzacji tego rozwiązania.

Całość tych scenariuszy pokazuje, że rząd raczej nie zdecyduje się na jedną, wielką reformę z dnia na dzień, ale na pakiet stopniowych zmian: łączących obowiązki (np. podwyższenie wieku emerytalnego) z zachętami (premie za dłuższą pracę, ulgi podatkowe).

Podsumowanie

Rok 2025 nie przyniesie jeszcze rewolucji, ale będzie przygotowaniem do głębokich zmian. Najwięcej mówi się o podniesieniu wieku emerytalnego, likwidacji emerytur groszowych i wyrównaniu świadczeń kobiet i mężczyzn. Choć budzą one sprzeczne emocje, eksperci są zgodni: bez reform system emerytalny stanie się wkrótce niewydolny.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dlaczego twoja szkoła może potrzebować asystenta międzykulturowego? Sprawdź, jak ubiegać się o dotację

Organ prowadzący szkoły mogą już składać wnioski na dofinansowanie zatrudnienia asystentów międzykulturowych w ramach programu „Przyjazna szkoła”. Środki mają pomóc w integracji uczniów z Ukrainy i ograniczyć bariery adaptacyjne.

NRL popiera uchylenie ustawy o lekarzu sądowym. „System od początku był niewydolny”

Naczelna Rada Lekarska poparła stanowisko adwokatury, która od lat domaga się uchylenia ustawy o lekarzu sądowym z 2007 roku. Zdaniem lekarzy i prawników system nie spełnia swojej funkcji, zniechęca specjalistów niskim wynagrodzeniem i prowadzi do chaosu w sądach.

Zasiłek z MOPS na pogrzeb. Od 1 stycznia 2026 r. nowe zasady

Chociaż zasiłki celowe na pogrzeb gminy będą wypłacały bez limitu kwotowego i dochodowego, to nie każdy będzie mógł takie świadczenie uzyskać. Nowe przepisy są w tym zakresie restrykcyjne i w zasadzie dają prawo do wsparcia w sytuacjach wyjątkowych.

Koniec darmowych worków na śmieci od gminy. Zmiany w sposobie segregacji odpadów

Coraz więcej gmin w Polsce nie udostępnia już darmowych worków na śmieci dla swoich mieszkańców. Jest to związane ze zmianą sposobu segregacji odpadów. Zmiany mają na celu walkę z niewłaściwym sortowaniem śmieci.

REKLAMA

Czy będzie 800+ dla seniora? Kiedy projekt wejdzie w życie?

"800 plus dla seniora" może wstrząsnąć polską polityką! Projekt już trafił do Sejmu i zakłada comiesięczne dopłaty dla osób starszych, które wychowały dzieci. Dla milionów emerytów to szansa na dodatkowe pieniądze, dla budżetu gigantyczne obciążenie. Czy seniorzy naprawdę dostaną 800 zł miesięcznie, czy to pomysł skazany na niepowodzenie?

Sejm: Możliwe inwestycje publiczne przed uchwaleniem planu ogólnego

Uchwalona przez Sejm nowela ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym pozwoli gminom wydać decyzję o lokalizacji inwestycji publicznych, takich jak np. szkoły, po utracie mocy studium uwarunkowań, a przed uchwaleniem planu ogólnego.

Kierowca z prawem jazdy kat. B poprowadzi też większy pojazd. Zmiana przepisów nie obejmie wszystkich, ale to i tak będzie duże ułatwienie

Czy już niedługo kierowcy z prawem jazdy kategorii B poprowadzą też większe pojazdy? Pojawiły się postulaty zmian, które nie zagrażałaby bezpieczeństwu w ruchu i miałyby wiele pozytywnych konsekwencji.

Akcja "Trzeźwy Poranek". Stołeczni policjanci zatrzymali ponad 40 nietrzeźwych kierowców

Policjanci z garnizonu stołecznego przeprowadzili dziś akcję "Trzeźwy Poranek". Do godziny 10:00 skontrolowali blisko 18 tysięcy kierowców. Wyniki są alarmujące – 41 osób prowadziło pojazd po alkoholu, w tym zawodowi kierowcy oraz recydywista z dożywotnim zakazem prowadzenia.

REKLAMA

Jakie samochody wybierają przedsiębiorcy?

Jakie auta najczęściej wybierają polscy przedsiębiorcy? Według raportu EFL to biznesmeni napędzają polską motoryzację, wymieniając flotę co kilka lat. Najczęściej korzystają z leasingu.

Do 40,5 tys. zł na sprzęt rehabilitacyjny – dofinansowanie z PFRON 2025. Sprawdź zasady

Zakup protezy, aparatu słuchowego czy wózka inwalidzkiego to często wydatek liczony w tysiącach złotych. W 2025 roku osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności mogą otrzymać z PFRON wsparcie sięgające nawet 40,5 tys. zł. Sprawdzamy, kto może skorzystać, jakie obowiązują limity dochodowe i jak wygląda procedura składania wniosku.

REKLAMA