REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

3000 zł kary dla pracodawcy za pytanie o stan rodzinny przy rekrutacji. Jak bronić się przed dyskryminacją, kiedy należy się odszkodowanie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Gdy mówi się o dyskryminacji w pracy, to najczęściej przywołuje się różnicę w wynagrodzeniach między mężczyznami a kobietami, tymczasem problem jest powszechniejszy niż się sądzi
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W czasie rozmowy kwalifikacyjnej potencjalny pracodawca nie ma prawa pytać o sytuację rodzinną, stan cywilny oraz posiadane lub planowane potomstwo. Przepisy kodeksu pracy traktują taką sytuację jako przejaw dyskryminacji. Dyskryminacja może być pośrednia lub bezpośrednia – w przypadku tej drugiej pracodawca ryzykuje nie tylko karę, ale i konieczność wypłaty odszkodowania pracownikowi.

Dyskryminacja polega na nierównym traktowaniu pracowników w zakresie nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkoleń w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Nierówne traktowanie może dotyczyć w szczególności takich kategorii jak: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasa, religia, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkowa, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientacja seksualna, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy.

REKLAMA

REKLAMA

Wiedza o ochronie przed dyskryminacją w pracy jest wciąż u pracowników w Polsce niewielka. Dlatego pracodawcy, którzy sami nie znają przepisów prawa pracy w tym zakresie – szczególnie w małych firmach, często je lekceważą, pracowników dyskryminują i uchodzi im to bezkarnie.

Dyskryminacja w pracy: pośrednia czy bezpośrednia

Dyskryminacja bezpośrednia ma miejsce, gdy jakaś osoba jest traktowana w sposób mniej korzystny niż inna osoba w podobnej sytuacji, ze względu na obiektywne kryterium lub cechę. Najczęściej dotyczy to płci, wieku lub niepełnosprawności, ale nie tylko.

Nawet zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub niepełnym wymiarze pracy – gdy wobec innych pracowników w bliźniaczo podobnej sytuacji – stosowane jest mniej korzystne rozwiązanie, może być przez sąd pracy uznane za dyskryminację.

REKLAMA

Klasyczny przykład to sytuacja, w której kobieta otrzymuje wynagrodzenie niższe od mężczyzny, wykonując jednakową pracę, albo kierowanie na szkolenia czy kursy, tylko młodych (lub tylko starszych) pracowników.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Natomiast dyskryminacja pośrednia ma miejsce, gdy pozornie neutralne, nieróżnicujące kryterium powoduje, że dana osoba lub grupa znajduje się w gorszej sytuacji od innych osób z powodu obiektywnego kryterium (np. płci, wieku, orientacji seksualnej itp.).

Przykładem jest podejmowanie przez pracodawcę decyzji personalnych w oparciu o przynależność do partii politycznych.
Z dyskryminacją pośrednią mamy też do czynienia w przypadku przywołanej na wstępie sytuacji rekrutacyjnej. W czasie rozmowy kwalifikacyjnej potencjalny pracodawca nie ma bowiem prawa pytać o sytuację rodzinną, stan cywilny oraz posiadane lub planowane potomstwo.

Dodatkowo, pracodawca powinien udostępnić pracownikom tekst przepisów dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu, w formie pisemnej informacji rozpowszechnionej na terenie zakładu pracy lub zapewnić dostęp do tych przepisów w inny, przyjęty i siebie sposób.

Nierówne traktowanie w sprawach wynagrodzenia, dyskryminacja w anonsach o pracę

W polskich firmach najczęściej dochodzi do dyskryminacji – i zazwyczaj pozostaje ona bezkarna – już podczas rekrutacji do pracy oraz przy ustalaniu warunków wynagrodzenia.

Jak w specjalnym poradniku dotyczącym dyskryminacji wskazuje Państwowa Inspekcja Pracy, przykładem takiej dyskryminacji są anonse w rodzaju: „przyjmę emerytkę” lub „zatrudnię sprzedawcę, wymagane jest obywatelstwo polskie.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy ani sam potencjalny pracodawca, ani nawet agencje pośrednictwa nie mają prawa, zamieszczając ogłoszenia dotyczące poszukiwania pracowników, określania w nich jakiegokolwiek kryterium – z wymienionych wcześniej, uznawanych za dyskryminacyjne – poczynając na płci a na przynależności etnicznej kończąc.

To samo dotyczy informacji o wolnym miejscu pracy przekazywanej przez pracodawcę do powiatowego urzędu zatrudnienia. Już za samo sugerowanie w takiej informacji preferencji pracodawcy co do stanu cywilnego, wieku czy przynależności związkowej kandydata pracodawca naraża się na karę w wysokości 3 tys. zł.

Zróżnicowanie w płacach: kiedy nie jest dyskryminacją

Zgodnie z kodeksem pracy pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.

Naruszenie tej zasady, np. płacenie mnie kobietom lub osobom 50+ tylko ze względu na płeć czy wiek, to klasyczny przykład dyskryminacji pracowników.

Czy to oznacza, że wszyscy na podobnych stanowiskach muszą zarabiać po równo?
Nie, kodeks pracy daje klarowne wytyczne zasad różnicowania wynagrodzenia, które nie ma charakteru dyskryminacji. Kryteria różnicowania wynagrodzenia według kodeksu pracy to: rodzaj wykonywanej pracy, kwalifikacje wymagane przy jej wykonywaniu, ilość pracy i jej jakość.

Odszkodowanie za dyskryminację: kiedy się należy, jak załatwić

Pracownik, który uważa się za ofiarę dyskryminacji może złożyć przeciwko pracodawcy pozew o odszkodowanie do sądu pracy. Nie musi go nawet specjalnie uzasadniać – wystarczy, że ograniczy się do faktów, które wskazują na naruszenie obowiązku równego traktowania.

Zgodnie z prawem to pracodawca przed sądem pracy musi udowodnić, że różnicując sytuację pracowników kierował się wyłącznie obiektywnymi przesłankami, np. mając do wyboru kobietę i mężczyznę zatrudnił mężczyznę tylko dlatego, że miał on wyższe kwalifikacje.

Co ważne w takim podstępowaniu przed sądem, w przypadku złej sytuacji materialnej, można poprosić i uzyskać wsparcie pełnomocnika z urzędu.
W takich sprawach chętnie też wspomagają pracowników związki zawodowe lub organizacje pozarządowe.

Jakie odszkodowanie za dyskryminację można otrzymać – jego wysokość zależy od sądu. Obowiązuje tylko jedna zasada: odszkodowanie nie może być niższe niż aktualnie wynosi minimalne wynagrodzenie za pracę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rusza 4. edycja programu „Edukacja z wojskiem”. Uczniowie poznają zasady bezpieczeństwa i obronności

Ministerstwo Edukacji Narodowej i Ministerstwo Obrony Narodowej zainaugurowały czwartą edycję programu „Edukacja z wojskiem”. To największa odsłona projektu, którego celem jest zwiększenie świadomości uczniów w zakresie bezpieczeństwa, obronności i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Zajęcia w szkołach potrwają do 19 grudnia 2025 roku.

Kobiety częściej niż mężczyźni nie biorą L4 i pracują w czasie choroby. Większą presję czują młodzi pracownicy

Kobiety częściej niż mężczyźni nie biorą L4 i pracują w czasie choroby. Większą presję do pracy pomimo choroby czują młodzi pracownicy. Z czego to wynika? Jakie mogą być skutki takiego postępowania?

Takie wpłaty to nie jest darowizna. Skarbówka zmienia zdanie – przełomowa interpretacja po wyrokach sądów, ważna dla tysięcy twórców internetowych i darczyńców!

Anonimowe wsparcie finansowe dla twórców internetowych nie jest darowizną i nie podlega podatkowi od darowizn – tak wynika z najnowszej interpretacji skarbówki, wydanej po serii wyroków sądów administracyjnych. To jest na pewno przełomowe stanowisko fiskusa!

Umiarkowany stopień niepełnosprawności. Co przysługuje [LISTA 2026]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nierzadko zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną kwoty dostępnych świadczeń i zasiłków? Co z kryteriami dochodowymi? Kto może dostać świadczenie wspierające z ZUS? Prezentujemy najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i nie tylko.

REKLAMA

Masz konto w tym banku? Sprawdź, czy cię nie okradli

Na początku października 2025 roku z kont setek klientów jednego z największych banków w Polsce zniknęły pieniądze. Stracili łącznie ponad dwa miliony złotych. Eksperci ostrzegają, że luka, którą wykorzystali cyberprzestępcy, mogła dotknąć również innych użytkowników. Sprawdź, jak działał atak i czy Twoje konto jest bezpieczne.

Wszystkich Świętych 2025: zmiany w ruchu i komunikacji miejskiej, zamknięte ulice, dojazd do cmentarzy

Zapowiadają się szerokie zmiany w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej w okresie Wszystkich Świętych. W wielu miastach na ulice wyjadą linie cmentarne, a inne środki komunikacji miejskiej będą funkcjonować według zmienionych rozkładów.

Jak bezpiecznie przechowywać i przygotowywać żywność jesienią i zimą? [WYWIAD]

Jak bezpiecznie przechowywać i przygotowywać żywność jesienią i zimą? W ramach kampanii EFSA Safe2Eat rozmawiamy z doktorem Jackiem Postupolskim ekspertem Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego (NIZP PZH-PIB).

Gdzie wyrzucać styropian opakowaniowy po sprzętach agd? Nie każdy styropian nadaje się do recyklingu

Gdzie wyrzucać styropian po sprzętach agd? Do pojemnika żółtego, czarnego, a może bezpośrednio do PSZOK-u? Nie każdy nadaje się do recyklingu. Styropian opakowaniowy trafia do innego miejsca niż styropian po jedzeniu czy styropian budowlany.

REKLAMA

Sąd unieważnił kredyt hipoteczny z WIBOR-em. W umowie zabrakło tych ważnych informacji. Co to oznacza dla innych kredytobiorców?

W dniu 23 października 2025 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach, I Wydział Cywilny sygn. akt I C 600/23 unieważnił umowę kredytu hipotecznego opartego na stawce referencyjnej WIBOR, zawartą w 2021 r. z BNP Paribas Bank Polski S.A. To ważny sygnał dla rynku - sądy coraz uważniej przyglądają się przejrzystości umów kredytowych i temu, czy konsument ma realną szansę zrozumieć mechanizm oprocentowania.

Urlop regeneracyjny dla wszystkich. Aż 3 miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Czy już niedługo każdy pracownik będzie mógł skorzystać aż z 3 miesięcy płatnego wolnego co 7 lat? Jedynym warunkiem, który trzeba by spełnić, byłoby odpowiednio długie świadczenie pracy na rzecz jednego pracodawcy. Problemy zdrowotne nie byłyby warunkiem udzielenia wolnego.

REKLAMA