REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe przepisy o płacy minimalnej. Zmiany wymusza dyrektywa UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych za pracę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nowe przepisy o płacy minimalnej. Zmiany wymusza dyrektywa UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych
Nowe przepisy o płacy minimalnej. Zmiany wymusza dyrektywa UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Rząd wprowadza nową ustawę o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, która zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2026 r. Znaczna część przepisów pozostaje bez zmian, ale jest też kilka ważnych nowości, które wynikają z dyrektywy UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych. Jakie zmiany są najważniejsze? Wybraliśmy cztery.

rozwiń >

Nowa ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę spowoduje uchylenie dotychczasowej ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Proces ten nastąpi z dniem 1 stycznia 2026 roku. Dlaczego potrzebna jest całkowicie nowa ustawa? Głównym powodem jest konieczność wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 275 z 25.10.2022, str. 33) w zakresie minimalnego wynagrodzenia.

REKLAMA

Przepisy o płacy minimalnej mają być zgodne z przepisami dyrektywy UE o adekwatnych wynagrodzeniach minimalnych

REKLAMA

Przedmiotowa dyrektywa UE przewiduje, że państwa członkowskie (w tym Polska), w których obowiązują ustawowe wynagrodzenia minimalne, ustanawiają niezbędne procedury ustalania i aktualizowania ustawowych wynagrodzeń minimalnych. Dyrektywa zakłada m.in., że podstawą ustalania lub aktualizacji ustawowych wynagrodzeń minimalnych są cztery obligatoryjne elementy kryteriów (tj.: siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych z uwzględnieniem kosztów utrzymania, ogólny poziom wynagrodzeń i ich rozkład, stopa wzrostu wynagrodzeń oraz długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany).

Do oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń minimalnych państwa członkowskie mają wykorzystać orientacyjne wartości referencyjne. W tym celu mogą one stosować orientacyjne wartości referencyjne powszechnie stosowane na poziomie międzynarodowym, takie jak na przykład 60% mediany wynagrodzeń brutto i 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto lub inne orientacyjne wartości referencyjne stosowane na poziomie krajowym.

Zgodnie z dyrektywą UE, każde państwo członkowskie musi wyznaczyć lub ustanowić co najmniej jeden organ doradczy, który będzie doradzać właściwym organom w kwestiach związanych z ustawowymi wynagrodzeniami minimalnymi, i umożliwić jego funkcjonowanie. Dyrektywa przewiduje również zaangażowanie partnerów społecznych w ustalanie i aktualizowanie ustawowych wynagrodzeń minimalnych, zapewniając ich dobrowolny udział w rozmowach w całym procesie decyzyjnym, w tym poprzez udział w organach doradczych.

Powtórzenie obecnie obowiązujących przepisów i kilka nowości

REKLAMA

Projekt nowej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę w znacznej części stanowi powtórzenie obecnie obowiązujących przepisów ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę z 2002 r. Projekt reguluje zasady i tryb ustalania oraz aktualizacji minimalnego wynagrodzenia za pracę, wskazuje organ doradczy właściwy w sprawach związanych z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, reguluje kwestie związane ze sprawozdawczością w zakresie minimalnego wynagrodzenia za pracę, a także określa zasady i tryb ustalania oraz wypłacania minimalnej stawki godzinowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W efekcie tych wszystkich przygotowanych zmian oczekuje się poprawy warunków życia i pracy, a w szczególności adekwatności wynagrodzeń minimalnych pracowników oraz zmniejszenia nierówności płacowych. Ponadto proponowane zmiany wprowadzą bardziej sprawiedliwy i przejrzysty kształt minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej, a także zapewnią lepszą ochronę minimalnych gwarancji płacowych.

Ocena wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę pod kątem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej

Pierwszą z istotnych nowości jest powiązanie płacy minimalnej z przeciętnym wynagrodzeniem za pracę. Otóż projekt ustawy przewiduje orientacyjną wartość referencyjną na poziomie 55% prognozowanej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (przyjętej do opracowania projektu ustawy budżetowej). Wartość ta będzie stosowana do corocznej oceny wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W myśl dyrektywy UE państwa członkowskie są zobowiązane do dokonywania oceny adekwatności minimalnego wynagrodzenia. W tym celu będą musiały wybrać jedną lub większą liczbę orientacyjnych wartości referencyjnych na poziomie międzynarodowym lub na poziomie krajowym. Przy czym dyrektywa UE pozostawia państwom członkowskim swobodę w zakresie wyboru liczby, rodzaju i poziomu orientacyjnych wartości referencyjnych. Orientacyjna wartość referencyjna ma służyć ocenie adekwatności minimalnego wynagrodzenia, a dyrektywa nie wymaga jej osiągnięcia.

Polski ustawodawca wskazuje, że relacja minimalnego wynagrodzenia za pracę do przeciętnego wynagrodzenia sukcesywnie rośnie. W 2023 r. relacja ta wynosiła 50,3%. Natomiast prognozowana relacja minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2024 r. (4300 zł) do prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w 2024 r. ustalonego w „Założeniach do projektu budżetu państwa na 2025 r.” (8007 zł) wynosi 53,7%. Zatem ustawodawca uznał za zasadne, aby orientacyjna wartość referencyjna, do której osiągnięcia mamy dążyć i do której będzie porównywane minimalne wynagrodzenie za pracę była ustalona na wyższym poziomie (55% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, przyjętego do opracowania projektu ustawy budżetowej).

Minimalne wynagrodzenie za pracę zrównane z wynagrodzeniem zasadniczym

Druga nowość to wprowadzenie minimalnego wynagrodzenia za pracę jako wynagrodzenia zasadniczego. Zgodnie z propozycją wysokość wynagrodzenia zasadniczego pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Celem wprowadzenia tej zmiany, jak wyjaśnia ustawodawca, jest zapewnienie bardziej sprawiedliwego i przejrzystego kształtu minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz przywrócenie charakteru poszczególnym składnikom wynagrodzenia (np. dodatkowi funkcyjnemu, premii, nagrodzie i innym dodatkom do wynagrodzenia), które obecnie często stanowią uzupełnienie do poziomu minimalnego wynagrodzenia za pracę. W takich przypadkach dodatki te przestały pełnić rolę formy gratyfikacji i uznania pracownika za posiadane przez niego np. doświadczenie zawodowe, sprawowanie dodatkowych funkcji czy też uzyskane wyniki w pracy.

Zmiany w zakresie minimalnej stawki godzinowej dotyczące terminu wypłaty i sankcji

Trzecia zmiana dotyczy minimalnej stawki godzinowej. Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu przewiduje następujące zmiany w zakresie minimalnej stawki godzinowej, tj. dotyczące:

  • terminu wypłaty wynagrodzenia wynikającego z wysokości minimalnej stawki godzinowej - zmiana zakłada, że wypłaty wynagrodzenia dokonuje się niezwłocznie po ustaleniu jego pełnej wysokości, nie później jednak niż w ciągu 10 dni następnego miesiąca kalendarzowego;
  • sankcji - zgodnie z propozycją, kto, będąc przedsiębiorcą albo działając w imieniu przedsiębiorcy albo innej jednostki organizacyjnej, wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenie za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług w wysokości niższej niż obowiązująca wysokość minimalnej stawki godzinowej lub nie wypłaca przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi wynagrodzenia za każdą godzinę wykonania zlecenia lub świadczenia usług, podlega karze grzywny od 1500 zł do 45 000 zł (obecnie od 1000 zł do 30 000 zł).

Nowy typ przestępstwa oraz nowy typ wykroczenia w związku z płacą minimalną, a także odsetki za czas opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia

Czwarta nowość to przepisy zmieniające Kodeks karny oraz Kodeks pracy. Projekt wprowadza nowy typ przestępstwa oraz nowy typ wykroczenia, które związane są z naruszeniem prawa pracownika do wynagrodzenia za pracę, a także przewiduje naliczanie odsetek za nieterminowe wypłacenie należnych pracownikom wynagrodzeń.

Czyn zabroniony z projektowanego art. 218 § 1b wprowadzany do Kodeksu karnego, polega na niewypłacaniu wynagrodzenia za pracę przez okres co najmniej 3 miesięcy i podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Natomiast nowy typ wykroczenia określony w art. 282 § 1 pkt 4 Kodeksu pracy, penalizuje wypłacanie wynagrodzenia w wysokości niższej od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, co podlega karze grzywny od 1500 zł do 45 000 zł.

Przedmiotowa regulacja wprowadza, w art. 851 Kodeksu pracy, automatyzm w naliczaniu odsetek za czas opóźnienia w wypłacie wynagrodzenia za pracę, bez konieczności wnioskowania przez pracownika, co pozwoli pracownikowi na realizację należnych mu uprawnień. Jednocześnie w art. 281 § 1, art. 282 § 1 oraz art. art. 283 § 1 Kodeksu pracy podwyższa się wysokość kary grzywny za wykroczenia przeciwko prawom pracownika od 1500 zł do 45 000 zł (obecnie od 1000 zł do 30 000 zł).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Już ponad milion osób dostaje 215 zł co miesiąc z MOPS. Kto może dostać zasiłek pielęgnacyjny 2025 i czy potrzebne jest orzeczenie o niepełnosprawności?

Zastanawiasz się, komu przysługuje zasiłek pielęgnacyjny z MOPS i ile wynosi to świadczenie w 2025 roku? Sprawdzamy, kto może złożyć wniosek, czy zasiłek pielęgnacyjny przysługuje przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz czy orzeczenie o niepełnosprawności jest wymagane. Dowiesz się też, kto wypłaca zasiłek (MOPS, GOPS czy ZUS), jak długo trwa procedura oraz czy planowana jest waloryzacja świadczenia w 2025 lub 2026 roku. Jeśli opiekujesz się osobą niepełnosprawną lub sam masz orzeczenie, sprawdź, czy należą Ci się pieniądze i jakie są zasady.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Darmowy dentysta NFZ? Tak, jeśli masz orzeczenie o niepełnosprawności. Sprawdź, co daje orzeczenie, jakie ulgi przysługują i co można zyskać w 2025 roku

Masz orzeczenie o niepełnosprawności i zastanawiasz się, czy leczenie zębów może być całkowicie darmowe w ramach NFZ? Publiczne gabinety stomatologiczne oferują więcej, niż myślisz – od usuwania bólu zęba po wypełnienia bez dodatkowych opłat. Czy dentysta ma obowiązek przyjąć Cię z bólem zęba? Czy trzeba dopłacać za plombę? A może plomba światłoutwardzalna jest refundowana na NFZ? Sprawdź, jakie świadczenia stomatologiczne przysługują Ci w 2025 roku i kiedy naprawdę nie musisz płacić ani złotówki.

Kiedy nauczyciel może przejść w stan nieczynny?

W jakiej sytuacji nauczyciel może przejść w stan nieczynny? Czy dyrektor może samodzielnie podjąć taką decyzję wobec nauczyciela?

REKLAMA

Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Nadchodzą zmiany w PPK oraz w prawie dotyczącym funduszy inwestycyjnych. Czy pracownicy zyskają?

Nadchodzą zmiany w PPK oraz w prawie dotyczącym funduszy inwestycyjnych. Czy pracownicy zyskają? Prawdopodobnie tak. Ministerstwo Finansów przygotowuje gruntowną nowelizację przepisów regulujących polski rynek kapitałowy. W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt ustawy (numer UC105), który ma na celu zmianę kluczowych aktów prawnych: ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o pracowniczych planach kapitałowych.

Masz orzeczenie o niepełnosprawności? Co oznaczają symbole 01-U, 02-P, 03-L, 04-O, 05-R, 06-E, 07-S, 08-T, 09-M, 10-N, 11-I lub 12-C? Sprawdź, jakie ulgi i świadczenia Ci przysługują

Masz orzeczenie o niepełnosprawności i widzisz na nim symbol 02-P, 11-I, 12-C albo inny z katalogu? W 2025 roku każdy z tych kodów niesie za sobą konkretne uprawnienia – od ulg podatkowych, przez świadczenia z ZUS i MOPS, aż po wsparcie z PFRON. Sprawdź, co oznaczają symbole przyczyny niepełnosprawności i jakie formy pomocy przysługują zarówno dorosłym, jak i dzieciom.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

REKLAMA

Dla tysięcy pracowników z ZUSu pieniądze wstecz: zasiłki, renty, odszkodowania. Resort zdrowia już ma przepisy

Rak jako choroba zawodowa i odszkodowania z ZUS? Prawdopodobnie tak, bo resor zdrowia pracuje nad zmianami w przepisach dotyczących chorób zawodowych, które znacząco zwiększą ochronę pracowników narażonych na działanie pewnych szkodliwych dla ich zdrowia czynników. Ta nowelizacja otwiera drogę byłym i obecnym pracownikom do ubiegania się o nowe świadczenia, takie jak odszkodowania i renty, w przypadku zdiagnozowania tych nowotworów w związku z wykonywaną w przeszłości pracą.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

REKLAMA