REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do obrońcy z urzędu

ŻAKIEWICZ ADWOKACI Żakiewicz Górczak Gawińska Sp. k.
Ekspert prawa karnego, karno-skarbowego oraz procedury karnej
Prawo do obrońcy z urzędu. /fot. Fotolia
Prawo do obrońcy z urzędu. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do obrony, stanowi wartość o niezwykle istotnym, podstawowym znaczeniu dla istnienia państwa prawnego. Prawo to zostało zagwarantowane już w samej Ustawie Zasadniczej. I tak, art. 42 Konstytucji stanowi, iż każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.

REKLAMA

Na bardzo ważną rolę obrońcy w postępowaniu karnym uwagę zwrócił Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 17 lutego 2004 r. (sygn. akt SK 39/02) wskazał, iż Obrońca jest pełnomocnikiem oskarżonego, jego procesowym przedstawicielem, a jego głównym zadaniem jest ochrona oskarżonego w taki sposób, by cel procesu karnego osiągnięty został z zagwarantowaniem prawa do obrony. Charakter działań obrońcy determinowany jest interesem prawnym oskarżonego, dla którego ochrony przepisy procedury karnej przewidują szereg koniecznych uprawnień.

REKLAMA

Osoba przeciwko której prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do korzystania z pomocy obrońcy na wszystkich jego etapach. Obrońca może być ustanowiony przez samego podejrzanego lub oskarżonego (obrońca z wyboru) bądź też zostać wyznaczony przez sąd (obrońca z urzędu). Pewne ograniczenie dotyczy jedynie ilości posiadanych równocześnie obrońców. Oskarżony może mieć bowiem jednocześnie nie więcej niż 3 obrońców.

Zobacz serwis: Sprawy karne

REKLAMA

Już na etapie postępowania przygotowawczego podejrzany może wnioskować o ustanowienie obrońcy z urzędu. Obrońca zostanie wyznaczony jednak tylko w sytuacji, w której podejrzany nie ma obrońcy z wyboru oraz w sposób odpowiedni wykaże, iż nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny. Podejrzany powinien zatem dołączyć do wniosku odpowiednie dokumenty potwierdzające jego ciężką sytuację materialną oraz wskazać inne okoliczności, które powodują, iż nie jest on w stanie samodzielnie zapewnić sobie pomocy obrońcy.

Od 1 lipca 2015 roku na etapie postępowania sądowego oskarżony może domagać się ustanowienia obrońcy z urzędu bez wykazywania, iż nie jest w stanie samodzielnie pokryć jego wynagrodzenia. Złożony przez oskarżonego wniosek obliguje właściwy podmiot (prezesa sądu, sąd, referendarza sądowego) do wydania decyzji o wyznaczeniu obrońcy z urzędu. Wystarczającym uzasadnieniem dla takiego wniosku jest wskazanie, iż oskarżony nie ma obrońcy z wyboru.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Oskarżony może również wnioskować o wyznaczenia obrońcy w celu dokonania określonej czynności procesowej w toku postępowania sądowego. Tak duża zmiana ma na celu doprowadzenie do sytuacji w której udział fachowego obrońcy w postępowaniu sądowym stanie się regułą, a nie wyjątkiem jak ma to miejsce dotychczas. W pewnych sytuacjach oskarżony może być zobowiązany do pokrycia kosztów wystąpienia obrońcy wyznaczonego z urzędu. W momencie wydania orzeczenia kończącego postępowanie sąd dokona oceny czy sytuacja majątkowa oskarżonego uzasadnia zwolnienie go od ponoszenia kosztów procesu. Jeżeli dojdzie do skazania oskarżonego, którego sytuacja materialna jest dobra, wówczas bardzo prawdopodobnym jest, iż sąd zobowiąże go do pokrycia kosztów działającego w jego imieniu obrońcy. Opłata związana z wystąpieniem obrońcy wyznaczonym z urzędu nie będzie naliczana wobec tych oskarżonych, którzy w ocenie sądu nie mogą samodzielnie pokryć kosztów postępowania ze względu na swoją sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. Co do zasady w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia wobec niego postępowania, koszty procesu, w tym koszty obrony w sprawach z oskarżenia publicznego poniesie Skarb Państwa.

Zobacz serwis: Odpowiedzialność karna

W niektórych sytuacjach przepisy procedury karnej nakładają wręcz na Sąd obowiązek ustanowienia dla oskarżonego obrońcy z urzędu. I tak, oskarżony musi mieć obrońcę, jeżeli:

  • nie ukończył 18 lat,
  • jest głuchy, niemy lub niewidomy,
  • zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy jego zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania swoim postępowaniem nie była w czasie popełnienia tego czynu wyłączona lub w znacznym stopniu ograniczona,
  • zachodzi uzasadniona wątpliwość, czy stan jego zdrowia psychicznego pozwala na udział w postępowaniu lub prowadzenie obrony w sposób samodzielny oraz rozsądny.

Oskarżony musi mieć obrońcę również wtedy, gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na inne okoliczności utrudniające obronę. Przypadek obrony obligatoryjnej zachodzi również w sytuacji gdy postępowanie przeciwko oskarżonemu, któremu zarzuca się popełnienie zbrodni, toczy się przed Sądem Okręgowym.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA