REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Staż pracy a uprawnienia pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Kasprzak
Radca prawny, doktor nauk prawnych. Pracowała w Departamencie Prawnym Głównego Inspektoratu Pracy, autorka licznych publikacji w wiodących polskich wydawnictwach prawniczych. Doradca prawny w kancelariach prawnych, wykładowca akademicki, prezes zarządu ANTERIS Fundacji Pomocy Prawnej
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Staż pracy pracownika ma szczególne znaczenie dla niektórych jego uprawnień pracowniczych. Im więcej lat pracy, tym świadczenia przysługujące pracownikowi są korzystniejsze.

Liczba przepracowanych lat wpływa m.in. na wysokość przysługującego pracownikowi wynagrodzenia, wymiar urlopu wypoczynkowego, a także zasady stosowane przy rozwiązaniu umowy o pracę.

Urlop wypoczynkowy

Co roku każdemu pracownikowi przysługuje prawo do nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Długość urlopu pracownika zależy przede wszystkim od jego stażu pracy.

Pracownik, który po raz pierwszy rozpoczyna pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku (art. 153 k.p.). Za każdy przepracowany miesiąc liczymy zatem 1/12 z 20 dni. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

Urlop wypoczynkowy pracownika wynosi:

• 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat (art. 154 k.p.).

Wynagrodzenie zasadnicze

REKLAMA

Wysokość wynagrodzenia pracownika, który jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, nie może być niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę (ustawa z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę - DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.). Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2008 r. wynosi 1126 zł.

Zasada ta nie dotyczy jednak pracownika, który dopiero rozpoczął swoją pierwszą pracę. Wysokość wynagrodzenia pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy nie może być niższa niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli 900,80 zł (1126 zł x 80%). Dopiero od następnego roku pracownik ma prawo do wynagrodzenia minimalnego w pełnej wysokości przysługującej w danym roku kalendarzowym.

Dodatek stażowy

Do dodatku za wysługę lat uprawnia danego pracownika przepracowany przez niego okres - czyli jego staż pracy. W zależności od stażu przysługuje mu dodatek stażowy w określonej wysokości. Pracodawcy prywatni wypłacają taki dodatek, jeżeli przewidują go przepisy wewnątrzzakładowe.

Przeważnie na prawo do dodatku stażowego pracownika nie ma wpływu wymiar etatu. Wymiar zatrudnienia pracownika będzie miał jedynie znaczenie przy wysokości dodatku stażowego. Pensja pracownika zatrudnionego np. na pół etatu jest o połowę niższa niż pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze. Tym samym dodatek stażowy dla niepełnoetatowca też będzie odpowiednio niższy.

Nagrody

REKLAMA

Nagroda jubileuszowa jest jednorazowym świadczeniem wypłacanym pracownikom ze względu na długoletni staż pracy. Przysługuje pracownikom, podobnie jak dodatek stażowy, tylko u tych pracodawców, u których przepisy zakładowego układu zbiorowego pracy, regulamin wynagradzania lub inne obowiązujące przepisy o wynagradzaniu przewidują wypłatę takiego świadczenia.

Kodeks pracy nie zawiera przepisów regulujących prawa pracowników do nagrody jubileuszowej. Dlatego też samo prawo do tej nagrody nie jest powszechne, a jej wysokość, podobnie jak i długość okresów pracy, po których upływie jest ona wypłacana, są zróżnicowane.

Na przykład pracownikom urzędów państwowych, jednostek samorządowych, urzędów gmin przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:

• 75% wynagrodzenia miesięcznego - po 20 latach pracy,

• 100% wynagrodzenia miesięcznego - po 25 latach pracy,

• 150% wynagrodzenia miesięcznego - po 30 latach pracy,

• 200% wynagrodzenia miesięcznego - po 35 latach pracy,

• 300% wynagrodzenia miesięcznego - po 40 latach pracy,

• 400% wynagrodzenia miesięcznego - po 45 latach pracy.

Podobnie kształtują się uprawnienia związane z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym (tzw. trzynastką). Aktualnie nie ma przepisów, które nakładają na pracodawców tzw. prywatnych obowiązek wypłaty takiego świadczenia i ustalają powszechnie obowiązujące zasady wypłat tych nagród.

Pracownikom sfery budżetowej trzynastka w pełnej wysokości przysługuje po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. W sytuacji gdy pracownik nie przepracował całego roku, nabywa prawo do tzw. trzynastki w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu. Warunkiem jest jednak, aby ten przepracowany okres był nie krótszy niż 6 miesięcy (art. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej - DzU nr 160, poz. 1080 ze zm.).

Odprawy

Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, przysługuje odprawa pieniężna:

• po przepracowaniu u danego pracodawcy mniej niż 2 lata - w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia,

• od 2 do 8 lat - w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia,

• ponad 8 lat - w wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia.

Przy ustalaniu okresu zatrudnienia uprawniającego pracowników do wspomnianej odprawy pod uwagę należy brać tylko lata pracy u pracodawcy, który dokonuje zwolnień. Oczywiście pracownik będzie miał prawo do odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn od niego niezależnych pod warunkiem, że pracodawca będzie podlegał przepisom ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.).

Okres wypowiedzenia umowy o pracę

Staż pracy wpływa również na uprawnienia pracownika związane z zakończeniem jego stosunku pracy. Oczywiście poza przepracowanym przez pracownika okresem znaczenie ma również rodzaj zawartej z pracownikiem umowy o pracę.

W przypadku umów o pracę zawartych na okres próbny, okresy wypowiedzenia są krótkie i zależą od długości trwania samej umowy.

Wynoszą one:

• 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni,

• 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie,

• 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące (art. 34 k.p.).

Od przepracowanego przez danego pracownika okresu zależy również okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony.

Okres wypowiedzenia takiej umowy wynosi:

• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,

• 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,

• 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata (art. 36 k.p.).

Magdalena Kasprzak

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nie tylko 800 plus. Kolejne pieniądze do wzięcia dla rodziców. Ludzie przypuścili szturm na ZUS

Już niebawem znowu zabrzmi pierwszy dzwonek, a to oznacza, że w sklepach ruszyło kompletowanie szkolnej wyprawki. Ceny uczniowskiego wyposażenia są wyższe niż rok temu. Według szacunków, koszt dla jednego dziecka to 1200 złotych. Wsparciem dla domowego budżetu jest rządowy program Dobry Start, który oferuje 300 złotych na każde uczące się dziecko. O pieniądze można się było ubiegać już od początku lipca. Rodzice tłumnie ruszyli do ZUS.

Edukacja zdrowotna zastąpi WDŻ. Można z niej zrezygnować. Jaki jest program zajęć?

Edukacja zdrowotna zastąpi WDŻ czyli wychowanie do życia w rodzinie. Od 1 września 2025 roku będzie nieobowiązkowa. Można z niej zrezygnować do 25 września. Jaki jest program edukacji zdrowotnej i wymiar godzin tygodniowo?

Czy prace domowe wracają? Kiedy będzie rozporządzenie?

Czy obowiązkowe prace domowe wracają do szkół w roku 2025/2026? Kiedy można spodziewać się rozporządzenia przesądzającego o pracach domowych? Odpowiada Barbara Nowacka.

MOPS 2025 – świadczenia dla osób z niepełnosprawnością. Pełna lista dodatków i zasiłków

Masz orzeczenie o niepełnosprawności? W 2025 roku możesz liczyć na szerokie wsparcie z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej (MOPS). To nie tylko popularne świadczenia, takie jak zasiłek stały czy pielęgnacyjny. Wciąż wiele osób nie wie, że istnieją także dodatki mieszkaniowe i energetyczne, jednorazowe zasiłki celowe czy usługi opiekuńcze finansowane przez gminy. Te formy pomocy realnie odciążają domowy budżet i warto sprawdzić, czy masz do nich prawo.

REKLAMA

Pod domem pojawi się nowy (szary) worek na odpady, a gmina skontroluje zawartość worków, co może skutkować wzrostem opłat o nawet 400%

Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych i wprowadzenie nowych (szarych) worków na śmieci, celem zbierania w nich… popiołu z palenisk domowych, takich jak kominki czy piece – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2025 został ustalony na poziomie co najmniej 55% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla mieszkańców, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może również skutkować podwyżką opłat za śmieci o nawet 400%.

Wcześniejsza emerytura z ZUS i KRUS w 2025 roku. W tych zawodach można przejść na wcześniejszą emeryturę. Oto lista

Wcześniejsza emerytura w Polsce w 2025 roku jest możliwa, ale tylko dla wybranych grup zawodowych lub osób spełniających określone warunki. Jakie to grupy zawodowe? Jakie warunki trzeba spełnić, żeby móc przejść na wcześniejszą emeryturę w 2025 roku w Polsce? Oto szczegóły.

Nie bierzecie paragonu ze sklepu? Kary to nawet kilka tysięcy złotych

Paragon to tylko niepotrzebny świstek papieru, który i tak ląduje w koszu? Takie przekonanie to błąd, który może słono kosztować, nie tylko sprzedawcę, ostrzega ministerstwo finansów. A konsekwencje bywają naprawdę bolesne. Nawet kilkaset tysięcy złotych kary!

Ponad 6000 zł miesięcznie dla tych emerytów. I to do końca życia! Wystarczy spełnić ten jeden warunek

Każda osoba, która ukończyła setny rok życia, może otrzymać tzw. świadczenie honorowe, które wynosi ponad 6000 zł brutto miesięcznie. Nowe regulacje prawne mają na celu uhonorowanie wyjątkowo długiego życia i zapewnienie dodatkowego wsparcia finansowego najstarszym członkom społeczeństwa. Oto szczegóły.

REKLAMA

Właściciele blaszaków w szoku! Urzędy naliczają podatek od nieruchomości. Nowe przepisy już obowiązują!

Miało być prosto, wyszły z tego komplikacje. Choć zmiany w systemie opodatkowania nieruchomości zakładały ułatwienia, w praktyce pojawiły się nowe problemy. Obowiązujące od początku tego roku przepisy miały ujednolicić definicje „budynku” i „budowli”. Jednak już pierwsze miesiące ich stosowania pokazują, że wiele pytań pozostaje bez jednoznacznej odpowiedzi. Wątpliwości dotyczą między innymi opodatkowania popularnych blaszaków, które często służą jako garaże, składziki lub podręczne magazyny przy domach i firmach. Czy za takie konstrukcje trzeba płacić podatek? Urzędy już zaczęły kierować do właścicieli pytania w tej sprawie.

Czy dziś 17.08.2025 r. jest niedziela handlowa, handel bez zakazu, zakupy w Lidlu i Biedronce, w galeriach, wszystkie sklepy otwarte czy tylko Żabka

Długi weekend i niedziela na jego zwieńczenie - co z zakupami. Kto nie zdążył w czwartek, musi je zaplanować albo na dziś, sobotę 16.08.2025 r., ale odłożyć dopiero na poniedziałek 18 sierpnia i kolejne dni miesiąca. Wszystko dlatego, że niedziela 17.08.2025 r. jest niedzielą z zakazem handlu więc Lidl, Biedronka i inne dogodne do zakupów sklepy dyskontowe są nieczynne.

REKLAMA