Jawne oświadczenia majątkowe sędziów

Nowe regulacje, zawarte w nowelizacji ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, nakładają obowiązek publikowania oświadczeń majątkowych sędziów w Biuletynie Informacji Publicznej. W ten sposób zlikwidowane zostanie nieuzasadnione uprzywilejowanie sędziów wobec pozostałych funkcjonariuszy państwowych, zobowiązanych do ujawniania oświadczeń majątkowych.

Oświadczenia w internecie

Zgodnie z ustawą, informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym sędziego mają być jawne, analogicznie do uregulowań dotyczących prokuratorów. Oświadczenia sędziów będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej, który dostępny jest w internecie, nie później niż do 30 czerwca każdego roku.

Za umyślne podanie nieprawdy lub zatajenie prawdy w oświadczeniu majątkowym składanym przez sędziów będzie grozić odpowiedzialność karna.

Na wniosek sędziego, który złożył oświadczenie, prezes sądu może zdecydować o objęciu informacji zawartych w oświadczeniu ochroną przewidzianą dla informacji niejawnych, jeżeli ich ujawnienie mogłoby powodować zagrożenie dla sędziego lub osób dla niego najbliższych. Minister Sprawiedliwości może jednak znieść tę klauzulę i nakazać publikację oświadczenia w Biuletynie Informacji Publicznej.

Obowiązek ujawniania w ten sposób oświadczeń majątkowych obejmuje nie tylko sędziów sądów powszechnych, lecz również sędziów Sądu Najwyższego (wraz z Prezesem Sądu Najwyższego), sędziów sądów administracyjnych (łącznie z Prezesem Naczelnego Sądu Administracyjnego), a także sędziów sądów wojskowych.

Wprowadzenie jawności oświadczeń majątkowych sędziów ma na celu wzmocnienie zaufania do sądów jako instytucji oraz do samych sędziów.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Odpowiedzialność sędziów

Ustawa dotyczy również sędziowskiej odpowiedzialności dyscyplinarnej. Wydłuża ona okres, w którym można wszcząć postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego, z trzech do pięciu lat od chwili popełnienia czynu. Dłuższy będzie również okres przedawnienia dyscyplinarnego (wzrośnie z pięciu do ośmiu lat).

Wprowadzona też zostaje nowa kara dyscyplinarna w postaci obniżenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego od 5 proc. do 20 proc., na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat. Orzeczenie każdej z kar dyscyplinarnych, poza upomnieniem, skutkować będzie pozbawieniem możliwości awansowania na wyższe stanowisko sędziowskie przez okres pięciu lat, niemożnością udziału w tym okresie w kolegium sądu, orzekania w sądzie dyscyplinarnym oraz objęcia w sądzie funkcji prezesa sądu, wiceprezesa sądu, kierownika ośrodka zamiejscowego sądu.