Urlop na żądanie w rozumieniu Kodeksu pracy

Podstawa prawna i wymiar urlopu na żądanie

Zgodnie z art. 167² Kodeksu pracy (dalej: k.p.) pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na bardzo ważny fakt, a mianowicie, trzeba pamiętać, że urlopu na żądanie nie uwzględnia się w planie urlopowym, mimo że jest on częścią urlopu wypoczynkowego, który przysługuje pracownikowi. Gdyby urlop na żądanie był uwzględniany w planie urlopowym, to całkowicie straciłby on sens, ponieważ ciężko przewidzieć sytuacje losowe, które mogą nas spotkać w ciągu roku kalendarzowego. Nadto ustawodawca celowo uregulował zagadnienie urlopu na żądanie w osobnym artykule, co dodatkowo podkreśla "rangę" tej części urlopu wypoczynkowego. W tym miejscu warto jeszcze zwrócić uwagę, na fakt, że ustawodawca nie wskazał w jakich sytuacjach można żądać udzielenia urlopu na żądanie jak również nie wymaga podawania powodu przez pracownika, dla którego pracodawca miałby udzielić omawiany urlop.

Dodatkowo trzeba pamiętać, że urlop na żądanie, który nie zostanie wykorzystany w danym roku kalendarzowym, staje się zwykłym urlopem zaległym w następnym roku i nie zwiększa wymiaru urlopu na żądanie o niewykorzystane dni w przyszłym roku kalendarzowym.

Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa! Nr 1

Termin i forma złożenia wniosku o urlop na żądanie

W art. 167² k.p. wskazano, że pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Z kolei w art. 167³ k.p. doprecyzowano, że łączny wymiar urlopu wykorzystanego przez pracownika na zasadach i w trybie określonych w 167² k.p. nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy.

Brak wskazania formy, w jakiej należy złożyć wniosek o udzielenie urlopu na żądanie, sugeruje, że celem uniknięcia nieporozumień na linii pracownik - pracodawca, pracodawca powinien uregulować w regulaminie pracy bądź zbiorowym układzie pracy formę, w jakiej dopuszczalne jest złożenie wniosku o udzielenie urlopu na żądanie, przede wszystkim należy wskazać, czy wniosek składa się tylko i wyłącznie w formie pisemnej i na wzorze wniosku jaki obowiązuje w zakładzie pracy, czy może dopuszczalna jest forma komunikacji elektronicznej taka jak np. e-mail, SMS, telefon.

We własnym zakresie, wniosek należy złożyć jak najszybciej od momentu powzięcia informacji o konieczności skorzystania z urlopu na żądanie. Należy również pamiętać, że samo złożenie wniosku o udzielenie urlopu nie jest równoznaczne z możliwością jego rozpoczęcia. Pracownik jest obowiązany oczekiwać na potwierdzenie pracodawcy lub upoważnionej osoby, która może podjąć taką decyzję w imieniu pracodawcy, albowiem w przeciwnym razie może narazić się na odpowiedzialność z art. 52 k.p. tj. rozwiązanie umowy z winy pracownika.