Naruszenie ciszy wyborczej oraz inne przestępstwa wyborcze

• Co oznacza pojęcie „ciszy wyborczej”?
• Agitacja wyborcza w miejscach niedozwolonych
• Za co jeszcze grożą kary?
• Podsumowanie

Co oznacza pojęcie „ciszy wyborczej”?

Zacznijmy od wyjaśnienia pojęcia „ciszy wyborczej”. Cisza wyborcza oznacza zakaz nakłaniania lub zachęcania innych osób do głosowania w określony sposób. Innymi słowy, cisza wyborcza oznacza zakaz prowadzenia agitacji wyborczej. Obowiązuje ona w dniu głosowania oraz na 24 godziny przed wyborami. W tym czasie niedozwolone jest zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, a także wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych. W trakcie ciszy wyborczej zakazane jest podawanie do publicznej wiadomości sondaży oraz wszelkich prognoz dotyczących wyników wyborów. Kampania wyborcza musi się po prostu zakończyć na 24 godziny przed dniem głosowania. 

Obowiązek zachowania ciszy wyborczej wynika z przepisów prawa - Kodeksu wyborczego. Za jego naruszenie można odpowiadać karnie. Uprawnienia pokrzywdzonych czy poszkodowanych w tym zakresie statuuje Kodeks wyborczy, ale należy mieć na uwadze, że wykonanie uprawnień wynikających ze wspomnianego Kodeksu nie ogranicza możliwości dochodzenia przez wspomniane osoby swych uprawnień na podstawie przepisów innych ustaw.

Jeśli chodzi o ciszę wyborczą, to za jej naruszenie grozi kara grzywny. Warto nadmienić, że np. za podawanie sondaży podczas ciszy wyborczej grozi grzywna w wysokości co najmniej 500 000 złotych. Kara grzywny za ujawnienie sondażu w czasie 24 godzin przed wyborami może wynosić nawet milion złotych – wynika to z ustawy.

Agitacja wyborcza w miejscach niedozwolonych

Karą grzywny jest zagrożona także agitacja wyborcza w miejscach niedozwolonych. Są nimi:

1. urzędy oraz sądy;
2. tereny zakładów pracy;
3. tereny jednostek wojskowych;
4. tereny lokali wyborczych;

Karalne jest także umieszczanie ulotek i plakatów w miejscach niedozwolonych. Będą to ściany budynków, przystanki komunikacji publicznej, tablice i słupy ogłoszeniowe, ogrodzenia, latarnie, urządzenia energetyczne i telekomunikacyjne. Bez zgody na to właściciela lub zarządcy takiego obiektu lub urządzenia, czyn stanowić będzie przestępstwo wyborcze.

Za co jeszcze grożą kary?

Odpowiedzialności karnej podlega także ten kto w związku z wyborami zbiera podpisy osób popierających danego kandydata, stosując jakąkolwiek formę nacisku. Kara wynosi od 1000 do 10 000 złotych. Kto zaś udziela lub przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą w zamian za zbieranie lub złożenie podpisu pod zgłoszeniem listy kandydatów lub kandydata podlega grzywnie od 10 000 do 50 000 zł. Warto też wspomnieć, że kara grozi również za wyniesienie poza lokal wyborczy karty do głosowania – przewiduje się za ten czyn karę grzywny, ograniczenia wolności, a nawet karę pozbawienia wolności do 2 lat.

Podsumowanie

Warto zatem swe poparcie dla kandydatów wyrażać aktywnie w toku ich kampanii wyborczej i nie narażać się na odpowiedzialność karną.

Adwokat Pamela Opoczka