REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zniesławienie – jak można dochodzić odpowiedzialności sprawcy?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
dr Anna Stasiak - Apelska
radca prawny
Zniesławienie – jak można dochodzić odpowiedzialności sprawcy?/Fot. Shutterstock
Zniesławienie – jak można dochodzić odpowiedzialności sprawcy?/Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zniesławienie to przestępstwo, a jego ofiara może dochodzić odpowiedzialności sprawcy w postępowaniu karnym. W jaki sposób?

Zniesławienie – w jaki sposób możemy dochodzić odpowiedzialności sprawcy?

Zgodnie z definicją zawartą w art. 212 § 1 Kodeksu karnego zniesławienia dopuszcza się ten „kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności”.

REKLAMA

Przestępstwo zniesławienia ścigane jest z oskarżenia prywatnego. Oznacza to, że osoba pokrzywdzona sama wnosi akt oskarżenia, a następnie uczestniczy w postępowaniu jako oskarżyciel prywatny.

REKLAMA

Zniesławienie to przestępstwo, a jego ofiara może dochodzić odpowiedzialności sprawcy w postępowaniu karnym. Co ważne, w przypadku zniesławienia ochroną objęte są nie tylko osoby fizyczne, lecz także grupy osób, instytucje, osoby prawne lub jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Konsekwencje zniesławienia często dotykają przedsiębiorców, którzy mogą paść ofiarą niezadowolonych klientów, kontrahentów, a nawet pracowników.

Aby doszło do przestępstwa zniesławienia, wystarczy samo narażenie na poniżenie w opinii publicznej bądź narażenie na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Zniesławiony nie musi więc wykazywać, że zagrożenie to zmaterializowało się – doszło do poniżenia, utraty zaufania. Wystarczy, że obiektywnie działania sprawcy mogły wywołać taki skutek.

Jak założyć sprawę karną o zniesławienie?

Na wielu stronach internetowych znaleźć można gotowy wzór prywatnego aktu oskarżenia o zniesławienie. Jednak skuteczne jego sformułowanie w konkretnej sprawie, a następnie samodzielne popieranie go przed sądem najczęściej wymagać będzie pomocy profesjonalisty. W postępowaniu tym z zasady nie działa bowiem prokurator.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niewątpliwą zaletą wyboru postępowania karnego dla dochodzenia swoich praw jest możliwość korzystania z pomocy Policji dla zabezpieczenia dowodów. Ma to ogromne znaczenie w sprawach o zniesławienie w Internecie. Należy także samemu starać się zgromadzić dowody i je zabezpieczyć, by posłużyły przeciwko „hejterowi”. Najprostszym jest zrobienie np. print sceenów ze zniesławiającymi treściami.

Akt oskarżenia o zniesławienie powinien spełniać wymogi wskazane w Art. 332 kodeksu postępowania karnego. § 1. Akt oskarżenia powinien zawierać:

1) imię i nazwisko oskarżonego, inne dane o jego osobie, w tym numer telefonu, telefaksu i adres poczty elektronicznej lub informację o ich nieposiadaniu przez oskarżonego lub niemożności ich ustalenia, dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego oraz zabezpieczenia majątkowego;

2) dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody;

3) wskazanie, że czyn został popełniony w warunkach wymienionych w art. 64 kk (recydywa podstawowa i wielokrotna) lub art. 65 (przestępstwo jako stałe źródło dochodu lub działanie w grupie lub związku przestępczym i przestępstwo o charakterze terrorystycznym) albo art. 37 § 1 Kodeksu karnego skarbowego (nadzwyczajne obostrzenie kary);

4) wskazanie przepisów ustawy karnej, pod które zarzucany czyn podpada;

5) wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy.

§ 2. Do aktu oskarżenia dołącza się jego uzasadnienie, przytaczające fakty i dowody, na których oskarżenie się opiera, a w miarę potrzeby wyjaśniające podstawę prawną oskarżenia i omawiające okoliczności, na które powołuje się oskarżony w swej obronie.

§ 3. Jeżeli postępowanie przygotowawcze zakończyło się w formie dochodzenia, akt oskarżenia może nie zawierać uzasadnienia.

W ocenie, czy zniesławienie miało miejsce, znaczenie będzie miała również umyślność sprawcy. W tym przypadku konieczne jest wykazanie, że działał on z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Oznacza to, iż należy wykazać, że celem sprawcy było wywołanie skutku w postaci poniżenia czy utraty zaufania bądź skutek taki sprawca przewidywał i godził się na niego. Sąd Najwyższy w swym orzecznictwie sprecyzował sytuacje, które nie stanowią zniesławienia. Należą do nich: krytyczne oceny wyrażone w opiniach służbowych, skargach, pismach procesowych, krytyce naukowej czy artystycznej (por. wyrok Sądu Najwyższego z 23 maja 2002 r., sygn. V KKN 435/00, wyrok Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2000 r., sygn. IV KKN 331/00).

Nie ma przestępstwa zniesławienia, gdy zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy.

REKLAMA

Prawdziwy czyli zgodny z obiektywną rzeczywistością. Nie wystarczy przekonanie, że zniesławiający zarzut, który został podniesiony jest prawdziwy. Osoby które podnoszą kłamliwe, zniesławiające zarzuty, a następnie bronią się twierdząc, że były przekonane o ich prawdziwości, nie unikną odpowiedzialności karnej. Co ważne, ciężar dowodu, że postawiony zniesławiający zarzut jest prawdziwy, ciąży na oskarżonym o zniesławienie. To oskarżony musi więc dowieść w postępowaniu karnym, że zniesławiający zarzut który postawił, był prawdziwy.

Należy także podkreślić, iż skutek zniesławienia - choćby potencjalny - odnosił się do „opinii publicznej”. Oznacza to, iż zachowanie sprawcy musi być widoczne dla innych. W sytuacji, kiedy jedynym odbiorcą krzywdzących opinii, zachowania, jest sam pokrzywdzony, zniesławienie nie będzie miało miejsca, gdyż brak jest szerszego kręgu osób, wobec których pokrzywdzony miałby być zniesławiony. W takim przypadku możemy ewentualnie mówić o przestępstwie zniewagi, ale o tym w oddzielnym artykule.

Proces o zniesławienie – czy warto?

Proces o zniesławienie oprócz ukarania sprawcy daje również pewne korzyści z punktu widzenia wizerunkowego. Dla pokrzywdzonego, ważną instytucją jest art. 215 kodeksu karnego, który wskazuje, że sąd, niezależnie od wymierzonej kary, na wniosek pokrzywdzonego orzeka podanie wyroku do publicznej wiadomości. Takie rozwiązanie, szczególnie dla instytucji czy spółek ma niebagatelne znaczenie i może pomóc w odbudowie utraconego zaufania. Nie bez znaczenia dla pokrzywdzonego jest też możliwość orzeczenia na jego rzecz stosownej nawiązki. Pokrzywdzony ma również prawo żądać przekazania tej nawiązki np. na określony cel społeczny lub na rzecz Polskiego Czerwonego Krzyża.

„Prawo bez Strachu”
Kampania społeczna
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę?: Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową.

REKLAMA

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

7 lat ważności niektórych orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

REKLAMA

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

REKLAMA