REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Koschel-Sturzbecher
Adwokat, publicystka i szkoleniowiec.
Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie
Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Użytkownicy przestrzeni wirtualnej często czują się w niej bardzo swobodnie. Internet – przynajmniej pozornie – zapewnia anonimowość, w związku z czym wiele osób pozwala sobie w sieci na więcej, niż w rzeczywistym świecie. Powszechnym zjawiskiem jest umieszczanie w sieci treści o charakterze zniesławiającym czy znieważającym inne osoby – na przykład obraźliwych czy mijających się z prawdą komentarzy. Takie zachowanie określa się często mianem hejtu. Niektórzy użytkownicy internetu mają poczucie, że mogą dopuszczać się takich działań bezkarnie. Czy jednak rzeczywiście? Co może zrobić osoba, która padła ofiarą znieważenia lub zniesławienia w internecie?

Zniesławienie a znieważenie

REKLAMA

Przez zniesławienie rozumie się w prawie karnym sytuację, gdy ktoś pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Tak więc zniesławienie w internecie ma miejsce wtedy, gdy doszło do umieszczenia treści na czyjś temat, które są nieprawdziwe, a przy tym mogą poniżyć taką osobę bądź narazić ją na wspomnianą utratę zaufania. Najczęściej chodzi o komentarze dotyczące czyichś rzekomych negatywnych cech, bądź też o niepochlebne, niezgodne z rzeczywistością komentarze na temat wykonywanej przez tę osobę pracy lub prowadzonej przez nią działalności.

REKLAMA

Z kolei za znieważenie uznaje się wypowiedzi godzące w godność danej osoby, ośmieszające ją, obelżywe, poniżające czy też wyrażające pogardę wobec niej. Znieważenie musi być dokonane w zamiarze, by zniewaga dotarła do osoby znieważanej, a także musi być dokonane publicznie – za przestrzeń publiczną uważa się w takich przypadkach również internet. Zresztą przepisy dotyczące obu omawianych przestępstw przewidują możliwość wymierzenia surowszej kary osobie, która dopuściła się ich za pomocą środków masowego przekazu. Co ważne, znieważenie nie musi zostać dokonane w formie wypowiedzi pisemnej – może to być również np. grafika (karykatura, mem), fotografia, jakiś symbol czy nawet znak.

Dwie drogi postępowania w przypadku zniesławienia lub znieważenia w internecie

REKLAMA

Jeśli ktoś dopuścił się względem nas zniesławienia lub znieważenia w internecie, mamy dwie możliwości działania – na drodze cywilnej lub na drodze karnej. Wybór postępowania zależy od tego, na jakich skutkach najbardziej nam zależy. W toku postępowania cywilnego można żądać zaniechania naruszeń, usunięcia znieważających czy zniesławiających treści, wystosowania stosownego oświadczenia (przeprosin), a także zapłaty jakiejś kwoty na naszą rzecz oraz na wybrany przez nas cel społeczny.

W toku postępowania karnego oprócz powyższego można żądać ukarania sprawcy. Trzeba jednak mieć przy tym na uwadze, że prawo karne przewiduje pewne okoliczności wyłączające możliwość ukarania sprawcy czy nawet uznania go za winnego przestępstwa. Plusem postępowania cywilnego jest możliwość zabezpieczenia roszczeń na czas postępowania np. poprzez nakazanie przez sąd danej osobie umieszczenia komentarza o toczącym się postępowaniu.

Ustalenie sprawcy przestępstwa zniesławienia lub znieważenia w internecie

Zanim będziemy dokonywali wyboru trybu karnego bądź cywilnego, czeka nas jeszcze jedna trudność, polegająca na tym, że najczęściej komentarze czy wpisy w internecie dokonywane są anonimowo, tzn. ich autorzy nie podpisują się imieniem i nazwiskiem, lecz jedynie nickiem. Ściganie omawianych przestępstw następuje z oskarżenia prywatnego – oznacza to, że aktu oskarżenia nie przygotowuje prokurator, a osoba pokrzywdzona. Jednak ściganie sprawcy jest przecież niemożliwe w sytuacji, gdy nie jesteśmy w stanie ustalić, kim on jest. Zachodzi więc potrzeba ustalenia sprawcy czynu, a z pomocą przychodzi w takim przypadku procedura karna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Możliwość ustalenia danych osobowych sprawcy ma bowiem prokurator. Może zwrócić się do administratora strony internetowej o podanie adresu IP osoby, która dokonała znieważenia czy zniesławienia, a następnie do dostawcy usług internetowych o udzielenie informacji na temat tego, do kogo jest przypisany określony adres IP.

Zgodnie z przepisem 60 § 1 kodeksu postępowania karnego, w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego postępowanie może zostać wszczęte przez prokuratora, jeżeli wymaga tego interes społeczny. Z uwagi na to możemy złożyć do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wraz z wnioskiem o objęcie ściganiem z urzędu oraz o dokonanie czynności zmierzających do ustalenia sprawcy. Nawet jeśli prokurator ostatecznie umorzy postępowanie, stwierdzając brak podstaw do ścigania przestępstwa z urzędu, to mamy możliwość poznania danych osobowych sprawcy i samodzielnego podjęcia dalszych działań.

Podsumowanie

Procedura karna pozwala na ustalenie sprawcy przestępstwa zniesławienia lub znieważenia, a następnie pociągnięcie go do odpowiedzialności. Nie jest więc zgodne z rzeczywistością przekonanie wielu osób, że w internecie jest się anonimowym. Osoby pokrzywdzone omawianymi przestępstwami powinny wziąć pod uwagę wszelkie możliwości działania w celu obrony swoich praw. Należy bowiem pamiętać, że treści umieszczone w internecie często pozostają w nim na długo, a negatywne komentarze mogą źle wpływać chociażby na reputację prowadzonej przez nas działalności gospodarczej czy też na nasz obraz w oczach potencjalnego pracodawcy.

Kancelaria Adwokacka Koschel - Sturzbecher

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rada Gabinetowa - kiedy, o której godzinie? Co będzie przedmiotem obrad?

Rada Gabinetowa, zwołana przez prezydenta Karola Nawrockiego, odbędzie się dziś rano w Pałacu Prezydenckim. Przedmiotem obrad Rady będzie stan finansów publicznych, inwestycje rozwojowe, w tym budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego i elektrowni jądrowych, a także ochrona polskiego rolnictwa.

Czy to w porządku? Ministerstwo odmówiło ochrony osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) przed opłatami. Bo to działka innego ministerstwa

O jakie opłaty ponoszone przez osoby niepełnosprawne chodzi? To opłaty, które płacą za pomoc w sporządzaniu wniosków o świadczenie wspierające. Jego maksymalna wysokość 4134 zł (w 2025 r.). Za pomoc w jego przyznaniu firmy pośredniczące i kancelarie życzą sobie wielokrotność świadczenia. Może to być nawet 6-krotność wartości przyznanego świadczenia (czyli prawie 25 000 zł z: 6 x 4134 zł). To są wygórowane opłaty. Od kilku miesięcy posłowie alarmują rząd o tym procederze, który dotyka osoby niepełnosprawne w najpoważniejszym stopniu niepełnosprawności (często starsze). Rząd odmówił interwencji. Na dziś.

Jednolity plik ubezpieczeniowy (JPU) i kilkadziesiąt innych zmian w relacjach z ZUS-em. MRPiPS chce uproszczenia procedur dla płatników. Co wynika z założeń projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

W dniu 26 sierpnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Celem tej nowelizacji jest ograniczenie obowiązków płatników składek, w tym przedsiębiorców, względem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz uproszczenie procedur dla płatników składek związanych ze sporządzaniem i przekazywaniem do ZUS dokumentów ubezpieczeniowych oraz eliminacja powielania danych, które są już dostępne w systemie informatycznym ZUS. Głównym założeniem przygotowywanych w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmian jest, aby zakres danych, które płatnik składek musiałby udostępnić ZUS był ograniczony do niezbędnego minimum. ZUS opierałby się na danych już zgromadzonych na kontach oraz w wewnętrznych systemach (np. zasiłkowych), jak również zaciągałby dane z systemów zewnętrznych (np. z MF). Rząd planuje przyjąć i skierować do Sejmu tę nowelizację w I kwartale 2026 roku.

Czym jest oskarżenie prywatne

Nie każde przestępstwo ścigane jest z urzędu. W polskim prawie karnym istnieje grupa czynów, w których to sam pokrzywdzony musi wystąpić w roli oskarżyciela – składając do sądu prywatny akt oskarżenia. Jakie to przestępstwa? Jak wygląda procedura?

REKLAMA

Małżeńskie jubileusze w Polsce – czy państwo powinno płacić za wierność? Dlaczego potrzebne są regulacje, które umożliwią uhonorowanie par z długim stażem?

Małżeńskie jubileusze w Polsce, czyli uhonorowanie par, które wspólnie przeżyły 50, 60 czy 70 lat, stało się pięknym zwyczajem kultywowanym przez samorządy w całym kraju. W wielu gminach jubilaci otrzymują nie tylko medale „Za długoletnie pożycie małżeńskie”, ale także listy gratulacyjne, nagrody rzeczowe czy nawet świadczenia pieniężne. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy wkracza prawo – Regionalne Izby Obrachunkowe i sądy administracyjne wskazują, że brak jest jednoznacznej podstawy ustawowej do finansowania takich gratyfikacji ze środków publicznych. Pojawia się więc pytanie: czy państwo powinno płacić za wierność i wspólne życie małżonków? Dyskusja wokół jubileuszy małżeńskich dotyka nie tylko kwestii tradycji i wartości rodzinnych, ale także zasady legalizmu, konstytucyjnej równości obywateli i ograniczeń prawa finansów publicznych. Spór o to, jak uregulować świadczenia dla małżeńskich jubilatów, trafił już do Senatu – i może zadecydować o przyszłości tego wyjątkowego zwyczaju.

Reklama aptek wraca? Przełomowy projekt ustawy po wyroku TSUE

Rząd planuje uchylenie całkowitego zakazu reklamy aptek. Zmiana jest konsekwencją wyroku TSUE, który uznał polskie przepisy za zbyt restrykcyjne i sprzeczne z prawem unijnym. Nowa ustawa ma pozwolić aptekom na reklamę, ale w ściśle określonych ramach i z wyższymi karami za nadużycia.

14. emerytura z KRUS - ile i dla kogo w 2025 roku. Kiedy wypłata?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego poinformowała w komunikacie, że dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane "czternastą emeryturą", będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Kto ma prawo do tego świadczenia, ile wyniesie w tym roku?

Rachunki uśpione wreszcie dostępne dla spadkobierców! Prezydent podpisał nowelę Prawa bankowego

Prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację Prawa bankowego, która umożliwia szybkie zamknięcie tzw. „rachunków uśpionych” i ułatwia spadkobiercom dostęp do środków po zmarłych. Równocześnie przyjął ustawę wydłużającą terminy na przechowywanie nawozów naturalnych w gospodarstwach rolnych, a zdecydowanie zawetował przepisy obniżające kary za przestępstwa skarbowe.

REKLAMA

Umowa szkoleniowa (tzw. „Lojalka”) – zasady, terminy, plusy i minusy. Kiedy trzeba dać pracownikowi urlop szkoleniowy?

Sfinansowanie przez pracodawcę kosztownego szkolenia czy studiów pracownika to inwestycja. W naturalny sposób rodzi się pytanie: co jeśli pracownik po zakończeniu nauki szybko odejdzie z firmy? Jednym z narzędzi, które mają chronić pracodawcę przed stratą takiej inwestycji, jest umowa szkoleniowa, potocznie nazywana lojalką.

Świadczenia alimentacyjne. MRPiPS zapowiada ważną zmianę

Wprawdzie kryterium dochodowe pozostanie, ale ma podlegać corocznej waloryzacji. Aktualnie próg dochodowy dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego zmienia się raz na trzy lata.

REKLAMA