REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Koschel-Sturzbecher
Adwokat, publicystka i szkoleniowiec.
Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie
Odpowiedzialność karna za zniesławienie i znieważenie w internecie
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Użytkownicy przestrzeni wirtualnej często czują się w niej bardzo swobodnie. Internet – przynajmniej pozornie – zapewnia anonimowość, w związku z czym wiele osób pozwala sobie w sieci na więcej, niż w rzeczywistym świecie. Powszechnym zjawiskiem jest umieszczanie w sieci treści o charakterze zniesławiającym czy znieważającym inne osoby – na przykład obraźliwych czy mijających się z prawdą komentarzy. Takie zachowanie określa się często mianem hejtu. Niektórzy użytkownicy internetu mają poczucie, że mogą dopuszczać się takich działań bezkarnie. Czy jednak rzeczywiście? Co może zrobić osoba, która padła ofiarą znieważenia lub zniesławienia w internecie?

Zniesławienie a znieważenie

REKLAMA

Przez zniesławienie rozumie się w prawie karnym sytuację, gdy ktoś pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Tak więc zniesławienie w internecie ma miejsce wtedy, gdy doszło do umieszczenia treści na czyjś temat, które są nieprawdziwe, a przy tym mogą poniżyć taką osobę bądź narazić ją na wspomnianą utratę zaufania. Najczęściej chodzi o komentarze dotyczące czyichś rzekomych negatywnych cech, bądź też o niepochlebne, niezgodne z rzeczywistością komentarze na temat wykonywanej przez tę osobę pracy lub prowadzonej przez nią działalności.

REKLAMA

Z kolei za znieważenie uznaje się wypowiedzi godzące w godność danej osoby, ośmieszające ją, obelżywe, poniżające czy też wyrażające pogardę wobec niej. Znieważenie musi być dokonane w zamiarze, by zniewaga dotarła do osoby znieważanej, a także musi być dokonane publicznie – za przestrzeń publiczną uważa się w takich przypadkach również internet. Zresztą przepisy dotyczące obu omawianych przestępstw przewidują możliwość wymierzenia surowszej kary osobie, która dopuściła się ich za pomocą środków masowego przekazu. Co ważne, znieważenie nie musi zostać dokonane w formie wypowiedzi pisemnej – może to być również np. grafika (karykatura, mem), fotografia, jakiś symbol czy nawet znak.

Dwie drogi postępowania w przypadku zniesławienia lub znieważenia w internecie

REKLAMA

Jeśli ktoś dopuścił się względem nas zniesławienia lub znieważenia w internecie, mamy dwie możliwości działania – na drodze cywilnej lub na drodze karnej. Wybór postępowania zależy od tego, na jakich skutkach najbardziej nam zależy. W toku postępowania cywilnego można żądać zaniechania naruszeń, usunięcia znieważających czy zniesławiających treści, wystosowania stosownego oświadczenia (przeprosin), a także zapłaty jakiejś kwoty na naszą rzecz oraz na wybrany przez nas cel społeczny.

W toku postępowania karnego oprócz powyższego można żądać ukarania sprawcy. Trzeba jednak mieć przy tym na uwadze, że prawo karne przewiduje pewne okoliczności wyłączające możliwość ukarania sprawcy czy nawet uznania go za winnego przestępstwa. Plusem postępowania cywilnego jest możliwość zabezpieczenia roszczeń na czas postępowania np. poprzez nakazanie przez sąd danej osobie umieszczenia komentarza o toczącym się postępowaniu.

Ustalenie sprawcy przestępstwa zniesławienia lub znieważenia w internecie

Zanim będziemy dokonywali wyboru trybu karnego bądź cywilnego, czeka nas jeszcze jedna trudność, polegająca na tym, że najczęściej komentarze czy wpisy w internecie dokonywane są anonimowo, tzn. ich autorzy nie podpisują się imieniem i nazwiskiem, lecz jedynie nickiem. Ściganie omawianych przestępstw następuje z oskarżenia prywatnego – oznacza to, że aktu oskarżenia nie przygotowuje prokurator, a osoba pokrzywdzona. Jednak ściganie sprawcy jest przecież niemożliwe w sytuacji, gdy nie jesteśmy w stanie ustalić, kim on jest. Zachodzi więc potrzeba ustalenia sprawcy czynu, a z pomocą przychodzi w takim przypadku procedura karna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Możliwość ustalenia danych osobowych sprawcy ma bowiem prokurator. Może zwrócić się do administratora strony internetowej o podanie adresu IP osoby, która dokonała znieważenia czy zniesławienia, a następnie do dostawcy usług internetowych o udzielenie informacji na temat tego, do kogo jest przypisany określony adres IP.

Zgodnie z przepisem 60 § 1 kodeksu postępowania karnego, w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego postępowanie może zostać wszczęte przez prokuratora, jeżeli wymaga tego interes społeczny. Z uwagi na to możemy złożyć do prokuratury zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wraz z wnioskiem o objęcie ściganiem z urzędu oraz o dokonanie czynności zmierzających do ustalenia sprawcy. Nawet jeśli prokurator ostatecznie umorzy postępowanie, stwierdzając brak podstaw do ścigania przestępstwa z urzędu, to mamy możliwość poznania danych osobowych sprawcy i samodzielnego podjęcia dalszych działań.

Podsumowanie

Procedura karna pozwala na ustalenie sprawcy przestępstwa zniesławienia lub znieważenia, a następnie pociągnięcie go do odpowiedzialności. Nie jest więc zgodne z rzeczywistością przekonanie wielu osób, że w internecie jest się anonimowym. Osoby pokrzywdzone omawianymi przestępstwami powinny wziąć pod uwagę wszelkie możliwości działania w celu obrony swoich praw. Należy bowiem pamiętać, że treści umieszczone w internecie często pozostają w nim na długo, a negatywne komentarze mogą źle wpływać chociażby na reputację prowadzonej przez nas działalności gospodarczej czy też na nasz obraz w oczach potencjalnego pracodawcy.

Kancelaria Adwokacka Koschel - Sturzbecher

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

Przelew darowizny ze środków firmowych spółki: Czy zwolnienie z podatku od darowizn nadal obowiązuje? Skarbówka wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

REKLAMA

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce kością niezgody. Ale coś się zmienia po 10 latach

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA

Dodatek mieszkaniowy 2025: dla kogo, ile, kryteria dochodowe i normatywy

W trakcie pierwszych miesięcy bieżącego roku, koszty mieszkaniowe nie rosły już tak dynamicznie jak wcześniej. Musimy jednak pamiętać o skali wcześniejszych zmian. Przykładowo, w lipcu 2024 r. prąd dla gospodarstw domowych podrożał o około 20%. Główny Urząd Statystyczny podaje, że przez rok (od maja 2024 r.) użytkowanie mieszkania lub domu razem z nośnikami energii zdrożało o około 11%. Trudno się więc dziwić, że użytkownicy mieszkań i domów narzekają na koszty. Mamy jednak dla nich pewną dobrą wiadomość. Mianowicie, niedawno wzrosły kryteria dochodowe dotyczące dodatku mieszkaniowego. Warto przypomnieć na czym polega taka forma pomocy mieszkaniowej.

Rząd ujawnia plan waloryzacji emerytur 2026 – tylko minimum! Co to oznacza dla milionów seniorów?

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

REKLAMA