REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przestępstwo łapówkarstwa wśród urzędników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Maciągowska
Łapówka, pieniądze, /Fot. Fotolia
Łapówka, pieniądze, /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przyjmowanie korzyści majątkowych, osobistych, bądź ich obietnicy przez osoby pełniące funkcje publiczne stanowi przestępstwo karne. Obowiązujące przepisy prawa dość surowo traktują skorumpowanych urzędników. Za przyjęcie łapówki w związku z zajmowanym przez siebie stanowiskiem, grozi nawet do 12 lat pozbawienia wolności.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić co ustawodawca rozumie przez pojęcie „osoby pełniącej funkcję publiczną”.  Zgodnie z definicją zawartą  w kodeksie karnym osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.

REKLAMA

REKLAMA

Chociaż definicja ta zdaje się być klarowna, a sprawy z zakresu łapownictwa wśród urzędników są często rozstrzygane przez organy wymiaru sprawiedliwości, dokładne wskazanie co oznacza pojęcie „ osoby pełniącej funkcję publiczną” stanowi przedmiot sporów. Można tu powołać się na uchwałę Sądu Najwyższego, zgodnie z którą „funkcję publiczną” pełni osoba dysponująca środkami publicznymi. Idąc natomiast za wykładnią przyjętą w jednym z wyroków Trybunału Konstytucyjnego „osobą pełniącą funkcje publiczną” staje się poprzez wykonywanie zadań władzy publicznej i gospodarowanie mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Zobacz także: Funkcja publiczna

Łapownictwo bierne

Art. 228 kodeksu karnego  reguluje przestępstwo „łapownictwa biernego”. Należy je odróżnić od „łapownictwa czynnego”, które to polega na udzielaniu korzyści majątkowych osobom pełniącym funkcje publiczne.

REKLAMA

Zgodnie z ww. przepisem,  kto w związku z pełnioną przez siebie funkcją publiczną, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat ośmiu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Natomiast, gdy korzyść taka zostanie przyjęta w zamian za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, nieuczciwemu urzędnikowi grozi kara pozbawienia wolności aż do 10 lat. Podobnie jest w przypadku, gdy osoba pełniąca funkcję publiczną uzależnia dokonanie określonej czynności od otrzymania konkretnej korzyści lub jej obietnicy, a także gdy występuje z takim żądaniem.

Najwyższy wymiar kary przewidziany za przestępstwo korupcji, dokonywane przez urzędników wynosi 12 lat pozbawienia wolności. Dotyczy ono przyjmowania „znacznych korzyści majątkowych” albo ich obietnicy w związku z zajmowanym stanowiskiem.

 Jeżeli chodzi o sprawy mniejszej wagi, a więc przyjmowanie korzyści niewielkiej wartości, wymiar kary jest znacznie złagodzony. Urzędnikowi grozi w takim wypadku kara grzywny, a w najgorszym wypadku 2 lata pozbawienia wolności.

Co ważne, za przestępstwo korupcyjne odpowie także osoba, która przyjmie określoną korzyść majątkową w zamian za obietnicę dokonania jakiejś czynności, nawet gdy nie posiada kompetencji do jej dokonania.

  Radny, przyjmuje 5.000 zł w zamian za obietnicę wydania pozwolenia na budowę. Wiadomym jest, iż nie dysponuje on uprawnieniami do wydania takiej decyzji. Mimo to zarzut łapówkarstwa zostanie mu postawiony, bowiem istotne jest samo przekonanie drugiej strony, iż uzyska pozytywne dla siebie rozstrzygnięcie.

Istotnym jest także fakt, iż pojęcie „ korzyści majątkowej” nie odnosi się tylko do korzyści w postaci gotówki. Dotyczy  także różnych wartościowych przedmiotów, takich jak na przykład markowy zegarek, drogie pióro ale także każdego innego świadczenia, które można wyrazić w pieniądzu- umorzenie długu, nieodpłatna możliwość korzystania z usług, czy zakup towarów po bardzo zaniżonej cenie. 

Ponadto nie można zapominać, iż przestępstwo łapówkarstwa dotyczy także przyjmowanie korzyści osobistych. Do takich należeć będą wszelkie czynności, które mają na celu poprawienie swojej lub cudzej sytuacji prywatnej. Tytułem przykładu można wskazać załatwienie pracy na określonym stanowisku czy obietnicę awansu.

Zobacz także: Korzyść majątkowa lub osobista

 Należy pamiętać, że przestępstwo korupcji to także przyjęcie określonej korzyści majątkowej, czy osobistej dla osoby trzeciej, a także  już sama obietnica dokonania jakiegoś przysporzenia w przyszłości.

Czym jest płatna protekcja?

Odmianą przestępstwa korupcji, popełnionego w związku z wykonywaną funkcją publiczną jest tak zwana płatna protekcja. Dotyczy ona sytuacji, w której nieuczciwy urzędnik powołuje się na swoje wpływy w różnych instytucjach, które dysponują środkami publicznymi. Mogą być to m.in. instytucje państwowe, samorządowe, czy organizacji międzynarodowych. W takim przypadku, jeżeli osoba pełniąca funkcję publiczną podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową, osobistą lub jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Nie ma znaczenia czy urzędnik rzeczywiści dysponuje wpływami, na które się powołuje. Wystarczy, że osoba wręczająca łapówkę jest przekonana o takich jego kompetencjach.

Nadużycie uprawnień

Przestępstwem zagrożonym karą do trzech lat więzienia jest przekroczenie przez funkcjonariusza publicznego przysługujących mu uprawnień lub niedopełnienie obowiązków, jeżeli działa on na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.

Przepis ten podlega zaostrzeniu, gdy z okoliczności wynika iż sprawca przekroczył uprawnienia lub nie dopełnił obowiązków w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Wówczas grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

 Z przekroczeniem uprawnień mamy do czynienia wtedy gdy funkcjonariusz podejmie czynności nie leżące w jego kompetencji, przekroczy pewne granice. Natomiast niedopełnienie obowiązków oznacza zaniechanie czynności do której funkcjonariusz był zobowiązany, niedbałe lub nienależyte jej wykonanie, a także podjęcie czynności, jeżeli był zobowiązany do powstrzymania się od określonych działań.

Zobacz także: Kiedy funkcjonariusz odpowiada za przekroczenie uprawnień?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
ZUS: W 2026 r. nowe zaświadczenia dla pracodawcy. A w nich potwierdzenia okresów potrzebnych do przeliczenia stażu pracy. Wnioski tylko przez PUE ZUS

Kto składa wnioski i otrzymuje zaświadczenia z ZUS? Pracownicy, którzy będą mieli 2 lata na wdrożenie najnowszego przywileju z Kodeksu Pracy. Polega on na ponownym przeliczeniu okresu zatrudnienia poprzez uwzględnienie w nim umów cywilnoprawnych i prowadzenia własnej firmy. Np. w 2026 r. pracodawca doliczy pracownikowi do okresu zatrudnienia (staż pracy) 4 lata przepracowane na umowie zlecenia z okresu studiów w 2018 r. Dzięki temu będzie miał dłuższy urlop (26 dni a nie 20 dni) czy wyższą odprawę. UWAGA! Pracodawca nie załatwi dokumentów niezbędnych do przeliczenia stażu pracy za pracownika. Musi mieć dokument (zaświadczenie) będący podstawą prawną. To wystawia ZUS tylko na wniosek pracownika.

Kredyty hipoteczne oparte na WIBOR: Kontrowersje, stanowisko TSUE i analiza potencjalnego powództwa o usunięcie „wadliwego” wskaźnika

W 2025 roku kredyty hipoteczne w Polsce pozostają silnie uzależnione od wskaźnika WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), który determinuje oprocentowanie zmiennych rat kredytu lub pożyczki. Według danych z lipca 2025 r., WIBOR 3M wynosi 4,96%, a WIBOR 6M – 4,79%, co po serii obniżek stóp procentowych NBP (ostatnia we wrześniu o 0,25 pp.) przyniosło ulgę kredytobiorcom. Prognozy wskazują na potencjalny dalszy spadek do ok. 4,18% w ciągu najbliższych miesięcy, co mogłoby obniżyć raty o 60-70 zł przy umowie kredytu opiewającej na 400 tys. zł.

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty: szansa na zmianę czy kolejny chaos?

Czy ustawa o zawodzie psychoterapeuty uporządkuje rynek i zwiększy bezpieczeństwo pacjentów, czy raczej wprowadzi dodatkowy chaos? O tym, jakie szanse i zagrożenia wiążą się z projektowanymi zmianami, opowiada dr hab. Łukasz Gawęda, prof. IP PAN, psycholog i badacz mechanizmów zaburzeń psychicznych.

Widmo bankructwa wisi nad polskimi firmami. Co trzeci przedsiębiorca obawia się zamknięcia biznesu

Dużo firm w Polsce boi się dziś, że ich klienci nie zapłacą na czas – wynika z najnowszego raportu. Zatory płatnicze pochłaniają tygodniowo nawet kilkanaście godzin pracy i kosztują firmy utratę płynności, reputacji i szans rozwojowych. Aż 30% przedsiębiorstw z sektora MŚP przyznaje, że w perspektywie dwóch lat ryzykuje upadłość.

REKLAMA

Przeprowadzka dla niższych podatków? Możesz nieświadomie zmienić prawo spadkowe i narazić rodzinę na kłopoty

Coraz więcej Polaków wybiera Cypr, Maltę czy Dubaj, by obniżyć podatki. Ale mało kto zdaje sobie sprawę, że taka decyzja może diametralnie zmienić zasady dziedziczenia majątku. Różnica między rezydencją podatkową a miejscem zwykłego pobytu w prawie spadkowym sprawia, że nieprzemyślana zmiana może kosztować rodzinę lata sporów i ogromne pieniądze.

Senat: Licytacja elektroniczna mieszkania przez komornika. To standard jeszcze w tym roku

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

REKLAMA

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to zgodne z prawem ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

REKLAMA