REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przestępstwo łapówkarstwa wśród urzędników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Maciągowska
Łapówka, pieniądze, /Fot. Fotolia
Łapówka, pieniądze, /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przyjmowanie korzyści majątkowych, osobistych, bądź ich obietnicy przez osoby pełniące funkcje publiczne stanowi przestępstwo karne. Obowiązujące przepisy prawa dość surowo traktują skorumpowanych urzędników. Za przyjęcie łapówki w związku z zajmowanym przez siebie stanowiskiem, grozi nawet do 12 lat pozbawienia wolności.

REKLAMA

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić co ustawodawca rozumie przez pojęcie „osoby pełniącej funkcję publiczną”.  Zgodnie z definicją zawartą  w kodeksie karnym osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.

REKLAMA

Chociaż definicja ta zdaje się być klarowna, a sprawy z zakresu łapownictwa wśród urzędników są często rozstrzygane przez organy wymiaru sprawiedliwości, dokładne wskazanie co oznacza pojęcie „ osoby pełniącej funkcję publiczną” stanowi przedmiot sporów. Można tu powołać się na uchwałę Sądu Najwyższego, zgodnie z którą „funkcję publiczną” pełni osoba dysponująca środkami publicznymi. Idąc natomiast za wykładnią przyjętą w jednym z wyroków Trybunału Konstytucyjnego „osobą pełniącą funkcje publiczną” staje się poprzez wykonywanie zadań władzy publicznej i gospodarowanie mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Zobacz także: Funkcja publiczna

Łapownictwo bierne

Art. 228 kodeksu karnego  reguluje przestępstwo „łapownictwa biernego”. Należy je odróżnić od „łapownictwa czynnego”, które to polega na udzielaniu korzyści majątkowych osobom pełniącym funkcje publiczne.

Zgodnie z ww. przepisem,  kto w związku z pełnioną przez siebie funkcją publiczną, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat ośmiu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Natomiast, gdy korzyść taka zostanie przyjęta w zamian za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, nieuczciwemu urzędnikowi grozi kara pozbawienia wolności aż do 10 lat. Podobnie jest w przypadku, gdy osoba pełniąca funkcję publiczną uzależnia dokonanie określonej czynności od otrzymania konkretnej korzyści lub jej obietnicy, a także gdy występuje z takim żądaniem.

Najwyższy wymiar kary przewidziany za przestępstwo korupcji, dokonywane przez urzędników wynosi 12 lat pozbawienia wolności. Dotyczy ono przyjmowania „znacznych korzyści majątkowych” albo ich obietnicy w związku z zajmowanym stanowiskiem.

 Jeżeli chodzi o sprawy mniejszej wagi, a więc przyjmowanie korzyści niewielkiej wartości, wymiar kary jest znacznie złagodzony. Urzędnikowi grozi w takim wypadku kara grzywny, a w najgorszym wypadku 2 lata pozbawienia wolności.

Co ważne, za przestępstwo korupcyjne odpowie także osoba, która przyjmie określoną korzyść majątkową w zamian za obietnicę dokonania jakiejś czynności, nawet gdy nie posiada kompetencji do jej dokonania.

  Radny, przyjmuje 5.000 zł w zamian za obietnicę wydania pozwolenia na budowę. Wiadomym jest, iż nie dysponuje on uprawnieniami do wydania takiej decyzji. Mimo to zarzut łapówkarstwa zostanie mu postawiony, bowiem istotne jest samo przekonanie drugiej strony, iż uzyska pozytywne dla siebie rozstrzygnięcie.

Istotnym jest także fakt, iż pojęcie „ korzyści majątkowej” nie odnosi się tylko do korzyści w postaci gotówki. Dotyczy  także różnych wartościowych przedmiotów, takich jak na przykład markowy zegarek, drogie pióro ale także każdego innego świadczenia, które można wyrazić w pieniądzu- umorzenie długu, nieodpłatna możliwość korzystania z usług, czy zakup towarów po bardzo zaniżonej cenie. 

Ponadto nie można zapominać, iż przestępstwo łapówkarstwa dotyczy także przyjmowanie korzyści osobistych. Do takich należeć będą wszelkie czynności, które mają na celu poprawienie swojej lub cudzej sytuacji prywatnej. Tytułem przykładu można wskazać załatwienie pracy na określonym stanowisku czy obietnicę awansu.

Zobacz także: Korzyść majątkowa lub osobista

 Należy pamiętać, że przestępstwo korupcji to także przyjęcie określonej korzyści majątkowej, czy osobistej dla osoby trzeciej, a także  już sama obietnica dokonania jakiegoś przysporzenia w przyszłości.

Czym jest płatna protekcja?

Odmianą przestępstwa korupcji, popełnionego w związku z wykonywaną funkcją publiczną jest tak zwana płatna protekcja. Dotyczy ona sytuacji, w której nieuczciwy urzędnik powołuje się na swoje wpływy w różnych instytucjach, które dysponują środkami publicznymi. Mogą być to m.in. instytucje państwowe, samorządowe, czy organizacji międzynarodowych. W takim przypadku, jeżeli osoba pełniąca funkcję publiczną podejmuje się pośrednictwa w załatwieniu sprawy w zamian za korzyść majątkową, osobistą lub jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Nie ma znaczenia czy urzędnik rzeczywiści dysponuje wpływami, na które się powołuje. Wystarczy, że osoba wręczająca łapówkę jest przekonana o takich jego kompetencjach.

Nadużycie uprawnień

Przestępstwem zagrożonym karą do trzech lat więzienia jest przekroczenie przez funkcjonariusza publicznego przysługujących mu uprawnień lub niedopełnienie obowiązków, jeżeli działa on na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.

Przepis ten podlega zaostrzeniu, gdy z okoliczności wynika iż sprawca przekroczył uprawnienia lub nie dopełnił obowiązków w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Wówczas grozi mu kara do 10 lat pozbawienia wolności.

 Z przekroczeniem uprawnień mamy do czynienia wtedy gdy funkcjonariusz podejmie czynności nie leżące w jego kompetencji, przekroczy pewne granice. Natomiast niedopełnienie obowiązków oznacza zaniechanie czynności do której funkcjonariusz był zobowiązany, niedbałe lub nienależyte jej wykonanie, a także podjęcie czynności, jeżeli był zobowiązany do powstrzymania się od określonych działań.

Zobacz także: Kiedy funkcjonariusz odpowiada za przekroczenie uprawnień?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polski system emerytalny pod presją. Eksperci ostrzegają: bez reform czekają nas głodowe świadczenia

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

REKLAMA

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

Okulary za kierownicą: kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

REKLAMA

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

5 tys. zł grzywny, konfiskata sprzętu, a nawet areszt za korzystanie z kamery samochodowej. Nowe przepisy są bezlitosne, bo kierowców nie uratuje nawet „nieumyślność”, ale – będą zmiany

W związku z trwającym właśnie sezonem urlopowo-wakacyjnym – wielu Polaków odbywa teraz dłuższe wyprawy samochodowe, korzystając przy tym z rejestratorów obrazu w postaci kamer samochodowych. Motywy rejestrowania jazdy są różne – ale większość kierowców robi to po prostu dla bezpieczeństwa (zarejestrowany obraz pełni funkcję dowodową w przypadku kolizji lub wypadku oraz może okazać się pomocy w namierzaniu „piratów drogowych”), niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, że takim – z pozoru nikomu nieszkodzącym działaniem – może nabawić się nie lada problemów. Na szczęście rząd zajął się już tymi „nadmiarowymi” regulacjami, ale ci, którzy będą używać kamer samochodowych w najbliższym czasie – muszą nadal mieć się na baczności.

REKLAMA