Emerytura mundurowa, Nadgodziny

Renta wdowia jest rodzajem przekazania części kapitału emerytalnego zmarłego współmałżonka żyjącemu małżonkowi. Kobiety żyją statystycznie dużej więc beneficjentem renty wdowiej są zazwyczaj kobiety (stąd nazwa świadczenia). Ubocznym skutkiem jest pojawienie się idei wśród emerytów, że ZUS powinien oddawać pieniądze z kapitału emerytalnego osoby zmarłej. W przypadku emerytów mundurowych takie żądanie dotyczy emeryta za jego życia - mundurowi, którzy rozpoczęli służbę.

Infor.pl udostępnia czytelnikom miejsce do publikacji. Popularnym tematem są emerytury. Czytelnicy opisują nam najczęściej swoje negatywne "przygody" co do obniżenia emerytury o kwoty wypłaconych emerytur wcześniejszych (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r.) oraz zaniżanie emerytur przez podwójny system emerytur mundurowych. I właśnie o emeryturach mundurowych jest opublikowany w artykule list.

Infor.pl udostępnił miejsce dla publikacji listów od czytelników. Napisało do nas wielu emerytów mundurowych, którzy wciąż pracują jako pracownicy cywilni. ZUS obciąża ich cywilne dochody składkami emerytalnym (tak jak każdego innego pracownika). Składki te w praktyce przepadają dla mundurowych, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. Wynika to z zasady, że taki mundurowy może mieć emeryturę mundurową albo cywilną (ta druga z reguły jest niższa). Nie może mieć tych dwóch emerytur jednocześnie. Mundurowi mają własne pomysły jak rozwiązać ten problem. Przykładem jest poniższy list z tezą, żeby nie obciążać składkami cywilnymi wynagrodzeń mundurowych, Którym ZUS i tak nie może wypłacić drugiej emerytury (nie przewidują tego przepisy).

Pracę w godzinach nadliczbowych (tzw. “nadgodziny”) stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Czy pracodawca musi wyraźnie polecić pracownikowi pracę w nadgodzinach? Zdaniem Sądu Najwyższego można wykonywać pracę nadliczbową za wiedzą i zgodą (choćby) milczącą pracodawcy, gdy pracownik działa w jego interesie, bowiem polecenie pracy w godzinach nadliczbowych nie wymaga szczególnej formy i wystarczająca jest dorozumiana zgoda pracodawcy.

Kara za PESEL polega na tym, że nasz czytelnik przez PESEL nie może odebrać swoich składek w ZUS (odebrać w formie emerytury cywilnej - drugiej emerytury równolegle wypłacanej do emerytury mundurowej). Czytelnik przepracował jako cywil sporo lat, ZUS pobrał składki, ale nie odda tych pieniędzy w formie emerytury. Przy czym innym emerytom mundurowym (o innym PESELu) ZUS odda.

Zadaniowy system czasu pracy daje pracownikowi swobodę w organizacji dnia pracy. Jednak czy brak sztywnego grafiku oznacza brak nadgodzin? Sprawdź, kiedy elastyczność może prowadzić do pracy ponad normę i jakie obowiązki ma w tym systemie pracodawca.

Źródłem nadgodzin nauczyciela może być odpowiadanie na emaile od rodziców, sprawdzanie kartkówek, przygotowywanie się do lekcji, rady pedagogiczne, zebrania, wycieczki. A nawet czas dyżurowania na korytarzu w czasie przerwy. Pod warunkiem przekroczenie 40 h pracy tygodniowo. Część nadgodzin może być realizowana w domu, gdyż nauczyciel nie ma normy dziennej pracy, a art. 43 Karty Nauczyciela stanowi, że do czasu pracy nauczyciela zalicza: zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Z uwagi na korzystne przepisy emerytalne żołnierz, policjant często wiele lat pracuje jako cywil po zdjęciu munduru. Odprowadza więc składki na ZUS jako pracownik cywilny. Wypracowuje podstawą do emerytury cywilnej. Tak jak każda inna osoba. Prawo jednak podzieliło mundurowych na dwie grupy - pierwsza musi wybierać między emeryturą mundurową a cywilną. Druga grupa może łączyć te świadczenia. Decyduje o tym tylko jedno kryterium - czy służbę rozpoczął np. żołnierz przed czy po 1999 r.

Uchwała SN końca lutego 2025 r. jest podstawą do żądania przez nauczycieli zaległych nadgodzin za 2025 r. 2024 r. 2023 i 2022 r. ZNP przygotował wzór wniosku inicjujący dochodzenie tych należności. Uwzględniając liczbę nauczycieli (około 700 000 osób), którym od zawsze nie wypłacano nadgodzin, nawet kwoty za ostatnie trzy lata są znaczne. W pierwszym kroku ZNP rekomenduje skierowanie wezwania do dyrekcji szkoły. Wzór wniosku w artykule.

Czy osoba niepełnosprawna w stopniu lekkim może pracować w nadgodzinach? To pytanie, które często zadają sobie pracownicy i pracodawcy. Podpowiadamy jakie normy obowiązują w 2025 roku.

Nie każdy ma świadomość tego, że praca w godzinach nadliczbowych jest 100% czy 50% płatna, nawet bez polecenia pracodawcy. Milczenie pracodawcy daje przyzwolenie pracy ponad dobowy wymiar czasu pracy. Czy to sposób na dodatki dla pracowników? Tak, bo to w interesie pracodawcy jest wyrażenie sprzeciwu.

Jak wyliczyć nadgodziny w 2025 r. Przykłady.

Kandydat na prezydenta Karol Nawrocki zapowiedział pierwszą inicjatywę ustawodawczą. Będzie nią uwolnienie ciężko pracujących Polaków od podatku za wypracowane nadgodziny.

Dodatek za godziny nadliczbowe z 2023 roku wypłacany w 2024 roku. Jakie minimalne wynagrodzenie przyjąć? Kiedy przysługuje dodatek w wysokości 100 proc. wynagrodzenia za prace w godzinach nadliczbowych, a kiedy przysługuje dodatek w wysokości 50 proc. wynagrodzenia?

Za pracę w godzinach nadliczbowych pracownik może otrzymać dodatek do wynagrodzenia. Jednak pracodawca nie zawsze musi go wypłacić. Jeśli jest to dla niego lepsze rozwiązanie, może udzielić pracownikowi czasu wolnego.

System nadgodzin w szkołach jest tak skonstruowany, że logiczne jest wypłacanie wynagrodzenia za nadgodziny, których nauczyciel nie wykonał (nie ze swojej winy). Tak się nie dzieje. Z punktu widzenia nauczyciela jest on poszkodowany, gdy nie mógł „przydzielonej” mu godziny ponadwymiarowej zrealizować np. z uwagi na święto. To nie jest jego wina, a przyznana godzina jest elementem jego pracy i wynagrodzenia.

Normy czasu pracy nie ulegają proporcjonalnemu obniżeniu w razie zatrudnienia pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy. Ma to zasadnicze znaczenie przy ustalaniu rekompensaty za pracę ponad wymiar czasu pracy.

W 2024 obowiązują nowe zasady rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej i w niedziele i święta - dla urzędników i pracowników administracji. Zmiany są duże i na korzyść pracowników.

Przepis ustawy o Straży Granicznej mówiący, że za przepracowane nadgodziny przyznawany jest czas wolny od służby „w tym samym wymiarze” jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną – orzekł we wtorek 28 listopada 2023 r. Trybunał Konstytucyjny.

Zmiana w rozliczaniu nadgodzin wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 19 października 2023 r. (sygnatura C-660/20, sprawa Lufthansa CityLine). Dotyczy nadgodzin pracowników zatrudnionych ma część etatu (n. ½ etatu).

Obecnie 300 zł rządowego programu „Dobry start” (popularne "300 plus") nie wystarcza na wyposażenie dziecka do szkoły - nawet w najskromniejszym standardzie. Skąd wziąć dodatkowe, brakujące na ten cel, pieniądze?

Z korespondencji RPO z dowódcami oraz pobieżnej analizy zwolnień w jednostkach 12 Dywizji Zmechanizowanej wynika, że żołnierze są przeciążeni służbą. Nie mogąc skorzystać z nadgodzin i prawa do corocznego płatnego urlopu (art. 66 ust. 2 Konstytucji), niektórzy żołnierze otrzymują od rodzin ultimatum i albo rezygnują ze służby albo pozostają w służbie - tracąc rodziny. 

Czy za czas dyżuru przysługuje wynagrodzenie? Ile za dyżur? Dyżur domowy czy przysługuje wynagrodzenie? Jak jest traktowany dyżur pod telefonem? Gdzie w ramach dyżuru pracownik powinien pozostawać w gotowości?