Emerytura, Składka zdrowotna

Rząd zajmie się projektem ustawy o składce zdrowotnej upraszczającym mechanizm obliczania i opłacania tej składki. Ma to poprawić rentowność prowadzonej działalności gospodarczej wśród przedsiębiorców osiągających najniższe dochody.

W ostatnim czasie, sporo „dzieje się” w temacie składek zdrowotnych opłacanych przez przedsiębiorców. Na pierwsze czytanie w Sejmie oczekuje rządowy projekt ustawy, zakładający zniesienie obowiązku płacenia przez przedsiębiorców składki na ubezpieczenie zdrowotne od zbycia środków trwałych. Minister Funduszy i Polityki Regionalnej zapowiada natomiast kolejne zmiany w wysokości składki – ulgę dla mikroprzedsiębiorców jeszcze w 2025 r. i obniżenie wysokości składki w 2026 r., którym mieliby zostać objęci również średni przedsiębiorcy. 

Ochrona przedemerytalna pracownika przed zwolnieniem z pracy nie zawsze działa. Skąd więc brak środki finansowe na utrzymanie, jeśli wynagrodzenia za pracę już nie ma, a na emeryturę za wcześnie, bo do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego sporo brakuje?

Rząd proponuje możliwość ponownego przeliczenia przez ZUS emerytur i rent rodzinnych z lat 2009-2019. Chodzi o świadczenia przyznawane przez okres 10 lat w czerwcu każdego z tych lat. Problemy wynikające z tego rozwiąże "hurtowo" specustawa. To korzystne rozwiązanie dla 100 000 osób. Ustawa uwzględnia w ich emeryturach i rentach dodatkową waloryzację kwartalną, a nie tylko wyłącznie roczną. 

W związku z „głośnym” wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów, może otrzymać od ZUS wyrównanie emerytury sięgające nawet 64 tys. zł – wiele osób zastanawia się czy jest objętych zakresem przedmiotowym powyższego orzeczenia. Postaramy się zatem ułatwić uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytanie. 

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej od 1 stycznia 2025 r. Rząd jest za wprowadzeniem zmian. Co się zmieni? Szacuje się, że z tego rozwiązania skorzysta ok. 2,4 mln przedsiębiorców. Rada ministrów przyjęła projekt nowelizacji.

Rada Ministrów przyjęła 29 października 2024 r. projekt ustawy dotyczący zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakłada on, że przychody z tytułu zbycia środków trwałych nie będą wchodziły do podstawy naliczania składki zdrowotnej od przedsiębiorców. Polska 2050 poinformowała tego samego dnia, że w przyszłym tygodniu krok drugi zmian w składce zdrowotnej, czyli wprowadzenie: od 2025 r. ulgi dla mikroprzedsiębiorców, a od 2026 r. korzystniejszych zasad naliczania składki zdrowotnej dla MŚP.

RPO interweniuje w spawie nieogłoszenia w Dzienniku Ustaw wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego nawet 200 tys. emerytów, którzy przed 6 czerwca 2012 r. przeszli na wcześniejszą emeryturę, a następnie – złożyli wniosek o emeryturę powszechną, która została im pomniejszona na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – może teraz otrzymać od ZUS wyrównanie sięgające nawet 64 tys. zł. Emeryci nie mają jednak na co czekać – mogą dochodzić swoich praw już dzisiaj.

Dochody ze sprzedaży środków trwałych nie będą uwzględniane w wyliczeniu wysokości składki zdrowotnej. Taka zasada będzie stosowana wobec osób rozliczających się na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, dla osób rozliczających się w formie podatku liniowego oraz osiągających dochód z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Wdowa otrzyma świadczenie (np. 30 000 zł) będące udziałem w kapitale wypracowanym przez jej zmarłego męża (emeryta). Uzasadnieniem gwarantowanej wypłaty jest nieskorzystanie przed śmiercią przez męża ze swojego kapitału emerytalnego. Wypłata 30 000 zł dla wdowy (albo innych spadkobierców), to niestety wysoki podatek PIT.

ZUS zaczął w bieżącym tygodniu wysyłać emerytom i rencistom decyzje o przyznaniu tzw. czternastej emerytury. Decyzje ZUS zostaną przesłane do prawie 6,8 mln osób. Będzie można sprawdzić, czy otrzymana kwota czternastkii zgadza się z decyzją ZUS-u. Jeżeli nie, to trzeba zapytać ZUS o przyczynę tej rozbieżności.

Ryczałt energetyczny to dodatkowe świadczeniem, które przysługuje emerytom i rencistom spełniającym określone warunki. Jest on dedykowany kombatantom, osobom represjonowanym oraz ich rodzinom. Obejmuje zarówno osoby bezpośrednio dotknięte przez trudne warunki pracy w czasie wojny i w okresie powojennym, jak i wdowy oraz wdowców po takich osobach.

Dodatkowe 1500 zł dla seniorów już w październiku 2024. Niezależnie od emerytury. To może poprawić ich sytuację finansową i przyczynić się do przeliczenie podstawy składek i otrzymanie wyższego świadczenia emerytalnego. Komu przysługuje?

Pracownik, któremu do osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego pozostały cztery lata objęty jest szczególnymi przepisami Kodeksu pracy. Mają go one chronić przed zwolnieniem z pracy, by mógł bezpiecznie osiągnąć wiek emerytalny i przejść na emeryturę.

Czy ceną za zbyt rozrzutne wydatki z budżetu państwa na programy w Rodzina 800 plus, dodatkowe emerytury i im podobne będą kary do zapłacenia przez wszystkich Polaków? Tak stanie się jeśli Polska nie będzie kontrolować wydatków i realizować oszczędności związanych z procedurami nadmiernego deficytu.

Teraz sytuacja nie jest tak dramatyczna jak przed laty. Na rynku brakuje rąk do pracy i o zajęcie gwarantujące środki na utrzymanie łatwiej. Jednak firmy wciąż niechętnie zatrudniają osoby w wieku 50+, a już szczególnie te, którym do emerytury zostało mniej niż cztery lata. Kodeks pracy wciąż takie osoby chroni przed zwolnieniem, ale często ta ochrona nie działa, bo przepisy nie są bezwarunkowe.

Kwestia zmian w składce na ubezpieczenie zdrowotne mocno różni partie wchodzące w skład obecnej koalicji rządowej. Wszyscy zgadzają się, że składkę trzeba zmienić ale już pomysły na te zmiany są różne i raczej wzajemnie się wykluczające. Z jednej strony jest chęć realizacji obietnic wyborczych a z drugiej realia budżetu państwa i budżetu Narodowego Funduszu Zdrowia. Eksperci już dziś pokazują ogromną dziurę w budżecie NFZ, którą trzeba zasypać. A przecież obniżka składki zdrowotnej tylko tę dziurę powiększy.

To pytania zadają sobie wszyscy przedsiębiorcy tym bardziej, że partie polityczne w swoich programach zapowiadały korzystne dla nich zmiany w zasadach uiszczania składek wprowadzonych Polskim Ładem. Według doniesień medialnych wciąż porozumienia koalicjantów w tym zakresie brak, nadal trwają prace nad wypracowaniem jednego zgodnego projektu. W porządku obrad 18 posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, które ma się odbyć w dniach 25, 26 i 27 września 2024 r. na ten moment jest 10 punktów, ale nie ma w nim uwzględnionego projektu ustawy poświęconemu temu zagadnieniu. Kolejne planowane Posiedzenie Sejmu RP ma się odbyć dopiero w dniach 9, 10 i 11 października 2024 r.

Składka na ubezpieczenie zdrowotne przechodziła od lat 90-tych XX wieku do dziś wiele zmian. Stawka składki zdrowotnej z pierwotnej wysokości 7,5% przychodu wzrosła do 9%. Dzisiejszy system opieki zdrowotnej finansowany jest w większości ze składek na ubezpieczenie zdrowotne pobieranych przez ZUS i KRUS z przychodu osób osiągających dochody i tych, za których składkę opłaca państwo. Budżet państwa na zdrowie jest z jednej strony wydzielony i niezależny od decyzji politycznych w corocznej ustawie budżetowej, a z drugiej – zależny od stanu gospodarki (im więcej zatrudnionych, im większe wynagrodzenia osób fizycznych i firm, tym więcej pieniędzy na leczenie, a im mniej – tym mniejszy).

Musimy dowieźć sprawiedliwą składkę zdrowotną, tej sprawy nie odpuścimy - deklarował marszałek Sejmu Szymon Hołownia. Mówił też o kredycie zero procent, rozliczeniach i zatrudnianiu w państwowych spółkach.

Od 25 czerwca 2024 r. w Sejmie RP jest procedowany poselski projekt mający na celu wprowadzenie od 2025 roku nowych zasad ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Projekt ten pierwotnie przewidywał wprowadzenie trzech ryczałtowych kwot w wysokości 300 zł, 525 zł i 700 zł miesięcznie, zależnie od przychodu, wynagrodzenia, uposażenia lub świadczeń w roku kalendarzowym. Natomiast we wniesionej 18 lipca 2024 r. autopoprawce do tego projektu zrezygnowano z kwotowych stawek. W zamian zaproponowano trzy stawki składki zdrowotnej: 4%, 7% i 9,4% w zależności od dochodów - obliczane od przeciętnego wynagrodzenia. Zmiany mają dotyczyć wszystkich osób płacących składkę zdrowotną także pracowników i przedsiębiorców. Projekt przygotowała grupa posłów Polska2050-Trzecia Droga.

Świadczenie w ramach programu „Mama 4 plus” wynosi aktualnie 1780,96 zł. Jest to wynik corocznej waloryzacji emerytur, która obejmuje również rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Program ten ma na celu wsparcie matek (a w pewnych przypadkach także ojców), które poświęciły się wychowaniu czwórki lub więcej dzieci i nie nabyły prawa do minimalnej emerytury.

500 plus na dentystę dla każdego kto opłaca składkę zdrowotną. Jak często można skorzystać z tych pieniędzy? Wizja leczenia zębów na koszt NFZ często budzi u pacjentów niepokój. Żeby nie trzeba było leczyć, warto kontrolować i zapobiegać. NFZ za to zapłaci.

Kondycja budżetu państwa nie pozwala obecnie a także w 2025 roku na podwyżkę kwoty wolnej od podatku i obniżenie składki zdrowotnej - uważa prezes Instytutu Finansów Publicznych (IFP) dr Sławomir Dudek. Jego zdaniem, najpierw trzeba przedstawić plan "zatkania dziury w NFZ" oraz "schodzenia z deficytem" budżetowym. Ta prognoza sprzed 2 miesięcy jest nadal aktualna - tym bardziej, że pojawiły się nieplanowane wydatki budżetowe związane usuwaniem skutków powodzi.

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.