Kodeks pracy, Czas pracy

Kodeks pracy wyraźnie stanowi, iż na molestowanie seksualne w miejscu pracy składać mogą się zarówno zachowania czysto fizyczne jak i te werbalne lub pozawerbalne. Z orzecznictwa Sądu Najwyższego płynie wniosek, że również pozornie neutralny kontakt fizyczny może stanowić zachowanie niestosowne. Również nieodpowiednie elementy werbalne lub pozawerbalne nie powinny być bagatelizowane. Sam sprawca ponosić może za nie odpowiedzialność karną i cywilną, a pracodawca również odpowiedzialność odszkodowawczą przewidzianą w Kodeksie pracy.

Źródłem nadgodzin nauczyciela może być odpowiadanie na emaile od rodziców, sprawdzanie kartkówek, przygotowywanie się do lekcji, rady pedagogiczne, zebrania, wycieczki. A nawet czas dyżurowania na korytarzu w czasie przerwy. Pod warunkiem przekroczenie 40 h pracy tygodniowo. Część nadgodzin może być realizowana w domu, gdyż nauczyciel nie ma normy dziennej pracy, a art. 43 Karty Nauczyciela stanowi, że do czasu pracy nauczyciela zalicza: zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

Kiedy i komu pracodawca ma obowiązek udzielić dodatkowych dni urlopu wypoczynkowego? W jakich sytuacjach i terminach pracownik nabywa prawo do zwiększonego wymiaru tego urlopu? Co wynika z przepisów?

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od dłuższego czasu trwają prace nad projektem ustawy nowelizującej Kodeks pracy. Zmiana przepisów będzie dotyczyć wydłużenia listy okresów aktywności zawodowej, które będą wliczane do stażu pracy pracowników. Dzięki temu powstanie możliwość nabywania uprawnień pracowniczych na korzystniejszych zasadach. Kiedy nowe przepisy mają wejść w życie?

Przedawnienie roszczenia nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Zobowiązanie do świadczenia pozostaje nadal ważne pomimo upływu terminu przedawnienia - tyle tylko, że dłużnik może w razie wytoczenia sprawy sądowej podnieść zarzut przedawnienia i uchylić się w ten sposób od spełnienia świadczenia. Bieg przedawnienia wstrzymuje wystąpienie siły wyższej. Czy choroba pracownika jest taką siłą wyższą - wyjaśnia Sąd Najwyższy w postanowieniu z 11 grudnia 2024 r.

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, chociaż podlega pewnym ograniczeniom. Przede wszystkim nie można jej wykonywać w nieograniczonym zakresie. Ponadto nie wszyscy pracownicy mogą świadczyć pracę w nadgodzinach.

Nowe normy dotyczące pracy w upał, które od roku szykuje ministerstwo pracy mają wykluczyć pracę w niesprzyjających warunkach atmosferycznych oraz nałożyć na pracodawców nowe obowiązki w zakresie BHP. O ile sprawa jest w miarę klarowna jeśli chodzi o pracę w firmach i na powietrzu, o tyle nic nie wiadomo o pracy zdalnej.

Rzadko kiedy zmiany przepisów kodeksu pracy mają znaczenie dla osób na umowach cywilnych lub zarobkujących w każdy innym sposób niż umowa o pracę. Tym razem jest inaczej. Rewolucja w sposobie ustalania stażu pracy da korzyści zarówno samozatrudnionym, jak pracownikom etatowym. Rząd już o niej zdecydował a nawet ustalił termin wejścia w życie zmian korzystnych dla 5 mln zarobkujących Polaków.

Rodzice wcześniaków czekali na to od kilkunastu lat. Wreszcie będą mogli skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego, który pozwoli im na dłuższą opiekę nad przedwcześnie urodzonymi dziećmi i tymi, które urodziły się w terminie, ale wymagały dłuższej hospitalizacji. Te zmiany, regulowane kodeksem pracy, wejdą w życie 19 marca. 

Jak w roku 2025 wypadają poszczególne święta (np. Wielkanoc, Boże Narodzenie), długie weekendy, czy majówka? Ile mamy dni wolnych przypadających w soboty, za które pracodawcy muszą wyznaczyć pracownikom dodatkowy dzień wolny? Kiedy najlepiej wziąć urlop, by połączyć go ze świętami i długimi weekendami i mieć dłuższy wypoczynek? A kiedy w 2025 roku wypadają niedziele handlowe?

Ewidencja czasu pracy pracownika. Jakie są obowiązki pracodawcy? Co powinna zawierać dokumentacja pracownicza dotycząca ewidencji czasu pracy? Ile należy przechowywać dokumentację pracowniczą, w tym dokumentację zawierającą ewidencję czasu pracy?

Kolejne miasto zdecydowało się wprowadzić skrócony tydzień pracy dla swoich pracowników. W Urzędzie Miasta w Świebodzicach od 1 marca 2025 r. zostanie uruchomiony program pilotażowy. Urzędnicy będą pracować 35 godzin tygodniowo za dotychczasową pensję.

Praktyczny webinar „Rodzicielstwo po nowemu, czyli zmiany w Kodeksie pracy 2025” poprowadzi Aleksander Kuźniar, prawnik, specjalista z zakresu prawa pracy oraz ochrony danych osobowych, ekspert INFORAKADEMII. Uczestnicy dowiedzą się, kiedy i na jakich warunkach pracownicy mogą skorzystać z uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz co musi się znaleźć we wniosku o jego udzielenie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Czeka nas sporo zmian w przepisach prawa pracy. Już od 1 lutego obowiązują regulacje wprowadzające dodatkowy dzień wolny od pracy. Niedługo wejdą w życie przepisy o uzupełniającym urlopie macierzyńskim. Trwają też prace nad dalszymi zmianami przepisów. Mają one wprowadzić m.in. krótszy tydzień pracy czy zmienić zasady ustalania minimalnego wynagrodzenia.

Coraz bliższy jest moment, w którym zapadnie decyzja rządu co do nowelizacji przepisów kodeksu pracy dotyczących czasu pracy. Pewne jest, że mamy pracować krócej, ale do wyboru rząd ma dwie opcje. Skrócenie tygodnia pracy z 40 godzin obecnie do 35 albo odjęcie z tygodnia pracy jednego dnia, by piątki były dniem wolnym od pracy jak obecnie wolne są soboty.

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 20 kwietnia (Wielkanoc), czy 8 czerwca (Zielone Świątki) 2025 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

W dniu 20 stycznia br. na stronach RCL ukazał się projekt ustawy o zmianie Kodeksu pracy z dnia 15 stycznia 2025 r. autorstwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Nowelizacja przewiduje m. in. zmiany w obszarze dot. mobbingu. Nowe regulacje mają wejść w życie po upływie 21 od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Obowiązkiem pracodawców będzie wdrożenie nowych regulacji w okresie trzech miesięcy od daty publikacji. Obecnie projekt jest na etapie konsultacji publicznych.

Rząd pracuje nad nowelizacją Kodeksu pracy i skróceniem tygodnia pracy. Konieczne jest dokonanie oceny skutków wprowadzenia zmiany obecnych rozwiązań. Choć eksperci i pracodawcy są podzieleni w kwestii krótszego tygodnia pracy, to przykłady z innych rynków, m.in. Islandii, Wielkiej Brytanii i Portugalii, pokazują, że taki model ma wiele korzyści, zarówno po stronie pracowników, jak i firm.

Co 7 lat każdy z pracowników ma 3 lata urlopu zdrowotnego. Taki urlop mają nauczyciele. Związkowcy proponują nowelizację kodeksu pracy. I wprowadzenie tego rozwiązania (dziś Karta Nauczyciela) dla wszystkich (proponowana nowelizacja Kodeksu pracy). O ile przepracowali w jednym miejscu pracy 7 lat.

Rząd ma w perspektywie trzy wielkie reformy kodeksu pracy i kilka pomniejszych. Czy zmiany dokonają się już w 2025 roku. Kto skorzysta na nich najbardziej. Czy firmy i pracodawcy są w stanie udźwignąć ich koszty?

Oprócz dyskusji nad skróceniem czasu pracy zgłoszony jest przez związki zawodowe postulat wydłużenia urlopów wypoczynkowych. Takie zmiany w kodeksie pracy są wskazana e z kilku powodów. Raz, że sam wymiar urlopu w kodeksie pracy nie zmienił się od pół wieku. Dwa, że Polacy są zapracowani, na czym cierpią i rodziny, i gospodarka.

Porzucenie pracy to sytuacja, w której pracownik bez uprzedzenia przestaje świadczyć pracę, nie informując o tym pracodawcy i nie podając przyczyny swojej nieobecności. Choć takie zachowanie może wydawać się impulsywną reakcją na trudności w miejscu pracy, konsekwencje prawne wynikające z przepisów Kodeksu pracy są poważne i mogą wpłynąć na przyszłą sytuację zawodową pracownika.

Grudzień to czas przedświątecznych zbiórek i często wkraczają one w tym czasie również na grunt zawodowy. Jednak w pracy trzeba uważać. Zarówno pracownik, jak i pracodawca muszą przestrzegać określonych zasad, by pozostać w zgodzie z obowiązującymi przepisami.

Nauczyciele chcą limitu 8 godzin pracy dziennie, aby nie była możliwa sytuacja, że po zsumowaniu "okienek" i godzin pracy w klasach musieli przebywać w szkole dłużej niż 8 h dziennie. I kontroli przez kuratorów tego limitu (z wyjątkiem incydentalnych sytuacji jak rady, zebrania, wycieczki). Kontrolowani mieliby być dyrektorzy szkół.

Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca jawność wynagrodzeń powinna być powiązana z nowelizacją przepisów całościowo wdrażających unijną dyrektywę o równości wynagrodzeń. Konfederacja Lewiatan uważa, że takie regulacje powinny być przygotowywane przy współudziale partnerów społecznych oraz rządu.