REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami a czas pracy - jakie mają przywileje w kodeksie pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ekspert z zakresu kadr, płac i prawa pracy
dziecko niepełnosprawne, czas pracy, kodeks pracy, niepełnosprawność
Rodzice niepełnosprawnych dzieci - przywileje w kodeksie pracy (czas pracy)
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Łączenie życia zawodowego z rodzicielstwem nie należy do najłatwiejszych. Znacznie trudniejsze zadanie do wykonania mają pracujący rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami. Wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością to nie tylko codzienność pełna wyzwań, ale także konieczność balansowania między życiem zawodowym a obowiązkami rodzicielskimi. Rodzice takich dzieci często stają przed trudnymi wyborami i potrzebują wsparcia, aby skutecznie pogodzić pracę z troską o dobrostan swoich pociech. Z tego powodu polskie prawo przewiduje szereg przywilejów, które mają na celu ułatwienie im codziennego funkcjonowania. W artykule przyjrzymy się jednemu z aspektów, a mianowicie organizacji czasu pracy. 

Możliwość zmiany systemu czasu pracy

Jednym z uprawnień pracującego rodzica dziecka z niepełnosprawnością jest możliwość złożenia wniosku o zmianę systemu czasu pracy. Zmiana ta może dotyczyć jednego z trzech rodzajów: przerywanego, ruchomego lub indywidualnego rozkładu czasu pracy. Zgodnie z art. 1421 Kodeksu pracy (KP), pracodawca zobowiązany jest do uwzględnienia takiego dokumentu, jeśli pracownik: 
- jest rodzicem dziecka posiadającego zaświadczenie tzw. „za życiem” (art. 4 Ust. 3 ustaw z dn. 4 listopada 2016 r),
- jest rodzicem dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności, 
- jest rodzicem dziecka posiadającego opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (ustawa z dn. 14.12.2016 r.).

Powyższe zasady dotyczą także pracowników, którzy są rodzicami dzieci powyżej 18 rok życia.  

Obowiązek uwzględnienia wniosku, o którym mowa w art. 1421 KP dotyczy także „pracownika - małżonka albo pracownika - rodzica dziecka w fazie prenatalnej, w przypadku ciąży powikłanej”.

REKLAMA

Przerywany czas pracy

System ten umożliwia wykorzystanie jednej przerwy w trakcie pracy. Przerwa ta nie może jednak trwać dłużej niż 5 godzin w ciągu doby. Nie jest także wliczana do czasu pracy, choć za czas jej trwania pracownik ma prawo do wynagrodzenia liczonego jako połowa wynagrodzenia należnego za czas przestoju. 

Wprowadzenie systemu przerywanego nie zawsze jest jednak możliwe. Łączenie go z systemami takimi, jak: system równoważny, system z pracą w ruchu ciągłym, system skróconego tygodnia pracy, system pracy weekendowej jest zabronione (art. 139 § 2 KP).

Co do zasady pracownik nie może rozpocząć pracy w tej samej dobie pracowniczej, jednak zastosowanie przerywanego systemu czasu pracy na to pozwala. 

Ruchomy czas pracy 

Ruchomy czas pracy gwarantuje większą elastyczność w kwestii rozpoczęcia i zakończenia pracy danego dnia. Przewiduje on przedział czasu, w którym to pracownik decyduje, o której godzinie danego dnia rozpocznie wykonywanie swoich obowiązków w zakładzie pracy. Najczęściej w praktyce przedział czasowy to 3 godziny. Rozpoczęcie przez pracownika pracy jednego dnia o 9:00, a kolejnego o 8:00 nie będzie stanowiło pracy w godzinach nadliczbowych (art. 1401 §  4. KP).  Warto jednak pamiętać, że wprowadzając ruchomy czas pracy, nadal trzeba przestrzegać przepisy, o których mowa w art. 132 oraz 133 KP, czyli o zapewnieniu nieprzerwanego odpoczynku dobowego i tygodniowego. 

Indywidualny rozkład czasu pracy

Skorzystanie z indywidualnego rozkładu czasu pracy może znacząco pomóc rodzicom i opiekunom dzieci z niepełnosprawnościami. Polega on na ustaleniu indywidualnych godzin pracy danego pracownika, uwzględniając jego potrzeby. Dzięki temu pracownik może dostosować godziny pracy do specyficznych i często bardzo wymagających potrzeb opieki nad dzieckiem. 

Praca zdalna

Innym przywilejem dla pracowników – rodziców dzieci z niepełnosprawnością jest możliwość pracy zdalnej. Co do zasady pracodawca ma obowiązek do uwzględnienia wniosku o wykonywanie pracy zdalnej tych pracowników (art. 6719 § 6 KP). Wyjątkiem może okazać się jedynie sytuacja, gdy nie jest możliwe wykonywanie pracy zdalnej ze względu na organizację lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika. Niemniej jednak pracodawca zobowiązany jest pisemnie powiadomić o przyczynie odmowy w terminie 7 dni roboczych od dnia złożenia wniosku przez pracownika. 

Możliwość dostosowania systemu czasu pracy to znaczący przywilej dla pracowników będących rodzicami dzieci z niepełnosprawnością. Choć nie eliminuje wszystkich trudności, z jakimi się zmagają, stanowi realne wsparcie w codziennych wyzwaniach, ułatwiając im godzenie obowiązków rodzinnych z zawodowymi.

Justyna Kurbiel, specjalista ds. kadr i płac

Podstawa prawna: ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r., poz. 1465; ostatnia zmiana: Dz.U. z 2024 r., poz. 1222) 

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Specustawa niekorzystna dla wcześniejszych emerytów - pozorne wykonanie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Zadowolone będą tylko osoby nieobjęte tymi przepisami

Po opublikowaniu w dniu 3 marca 2025 r. założeń projektu ustawy o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury wcześniejsze na stronach Rządowego Centrum Legislacji ukazał się długo oczekiwany projekt tej ustawy datowany na 4 czerwca 2025 r.

Pozew o zachowek. Co powinien zawierać i gdzie złożyć dokumenty?

Jak napisać pozew o zachowek, by uniknąć błędów, które mogą spowolnić lub utrudnić dochodzenie należności? To ważne informacje dla osób, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały mniej niż im się należało.

Prezydent Andrzej Duda podpisał ważną ustawę. Prosiła go o to ministra z rządu Tuska

Prezydent Andrej Duda podpisał ustawę o jawności cen mieszkań, po wcześniejszym spotkaniu z minister Katarzyną Pełczyńską–Nałęcz. Nowe regulacje nakładają na deweloperów obowiązek prowadzenia stron internetowych, na których podawane mają być ceny mieszkań od początku sprzedaży do jej zakończenia.

Kiedy Trybunał Sprawiedliwości UE wyda wyrok w sprawie WIBOR-u w umowach kredytowych. Pierwsza rozprawa już w tym tygodniu

W środę, 11 czerwca 2025 r. odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, która dotyczy kredytu udzielonego przez PKO BP. To będzie pierwsza rozprawa przed TSUE dotycząca WIBOR-u. Wyrok TSUE w tej sprawie zapaść może pod koniec 2025 roku lub na początku 2026 roku - oceniają prawnicy reprezentujący bank w tym sporze.

REKLAMA

Ponad 872 tys. pracujących emerytów w Polsce [Dane ZUS]

Liczba pracujących emerytów w Polsce dynamicznie rośnie. Na przestrzeni ostatnich dziewięciu lat zwiększyła się o niemal 52 proc. Jak wynika z danych ZUS, aktywnych zawodowo seniorów jest już 872,6 tys.

Kartel cementowy w Polsce? UOKiK wszczął postępowanie. Czy powraca słynna sprawa sprzed 16 lat?

Biuro Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów poinformowało o wszczętym postępowaniu przeciwko działu prawdopodobnie "kartelu cementowego" w Polsce. Chodzi o możliwą Potencjalna zmowę, która mogła wpływać na wyższe ceny cementu. Miliony konsumentów mogło paść ofiarom tych nie uczciwych praktyk. Co dalej będzie działo się w sprawie?

800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie?

Co dalej ze świadczeniem 800 plus? Jest pomysł nowej formy wsparcia dla seniorów. Miałoby to być nawet 800 plus na rzecz seniorów ale i 800 plus dla 50. latków. Za co? Za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. To postulat, który wzbudza skrajne emocje i może wywołać debatę publiczną na temat sprawiedliwości pokoleniowej w systemie świadczeń. Czy taki postulat ma szanse na realizację? Czym jest sprawiedliwość społeczna? Jak seniorzy udowodniliby, że rzeczywiście taką opiekę sprawowali nad dzieckiem? Czy przyniesie to więcej wydatków czy też korzyści dla polskiego budżetu? Są głosy za i przeciw - jak we wszystkim.

Ponad 50% seniorów ma emerytury poniżej 4 tys. zł brutto. Ekspert: jest źle a będzie jeszcze gorzej

- Emeryci w Polsce na pewno nie mogą mówić o „wesołej starości”. Wielu z nich żyje na skraju ubóstwa, a nawet jeżeli dochodzi do waloryzacji to jest ona zbyt niska, by pokrywać wzrost kosztów życia – mówi Paweł Skotnicki, ekspert ubezpieczeniowy. – Najnowszy raport ZUS pokazuje, że w dobie starzejącego się społeczeństwa wartość emerytur będzie spadać i nawet jeżeli wiek emerytalny nie będzie podnoszony to i tak wielu seniorów będzie pracować tak długo, jak tylko będzie to możliwe – dodaje ekspert.

REKLAMA

Która Izba Sądu Najwyższego ma prawo orzekać o ważności wyboru Prezydenta RP. Jest stanowisko Pierwszego Prezesa SN

W dniu 5 czerwca 2025 r. na stronach Sądu Najwyższego opublikowano "Stanowisko Pierwszego Prezesa SN w sprawie dezinformowania opinii publicznej przez Ministra Sprawiedliwości oraz innych polityków, co do umocowania Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w zakresie orzekania o ważności wyboru Prezydenta RP". W tym stanowisku Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, dr hab. Małgorzata Manowska udzieliła wyjaśnień, która (jej zdaniem) Izba Sądu Najwyższego ma prawo orzekać o ważności wyboru Prezydenta RP. Publikujemy poniżej w całości treść tego stanowiska. Do Sądu Najwyższego wpłynęło dotąd 28 protestów przeciwko wyborowi prezydenta - poinformowała 9 czerwca 2025 r. PAP Monika Drwal z zespołu prasowego SN. Termin na składanie protestów upływa 16 czerwca. Pierwsze dwa protesty we wtorek 10 czerwca br rozpatrzy Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolnych, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministrstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, a powyższy apel wzmocnił dodatkowo dezyderat wystosowany w tej sprawie, w dniu 4 czerwca br., przez sejmową Komisję do Spraw Petycji. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, na wszystkie dzieci i łącznie dla obojga rodziców?

REKLAMA