Tematy - Obywatelstwo, Konstytucja - INFOR.PL

Niniejsza publikacja stanowi podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które weszły w życie w marcu 2012 r. oraz ostatnio opublikowanego orzecznictwa Trybunały Konstytucyjnego.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż wpis na listę radców prawnych bez odbywania aplikacji nie narusza Konstytucji.

Problem nie leży w samych zapisach umowy ACTA, ale w dotychczasowej praktyce implementowania do polskiego prawa regulacji dotyczących telekomunikacji i internetu. Ograniczenie wolności w internecie?

Ponowne zasady wykorzystania informacji publicznej oraz ograniczenie dostępu ze względu na ważny interes gospodarczy kraju – takie nowości wprowadziła nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nowela weszła w życie 29 grudnia 2011 r.

Uchwała Rady Państwa wprowadziła z dniem 13 grudnia 1981 r. stan wojenny z polecenia Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON). Zarówno wydanie dekretów, jak i powołanie WRON było niezgodne z ówczesnym prawem.

11 listopada przypada Narodowe Święto Niepodległości. Spory o akt założycielski II RP nie zostały jednak rozstrzygnięte. Problemów z rocznicą 11 listopada nie mieli Polacy z okresu międzywojennego, którzy tego dnia po prostu nie świętowali.

Pracodawca może m.in. uzależnić zatrudnienie kandydata od uznania posiadanych przez niego kwalifikacji zawodowych zdobytych w innym państwie członkowskim UE przez odpowiedni organ w Polsce.

Dnia 1 września 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa, która wprowadziła zmiany w zakresie działalności legislacyjnej Rady Ministrów (dalej również „Rząd”), mające związek z lobbingiem politycznym.

Zasadą jest, że polskie obywatelstwo nabywa dziecko, którego oboje rodzice są obywatelami Polski bądź jedno z nich jest, a drugie nie ma określonego obywatelstwa. Czy jednak istnieje możliwość zrzeczenia się obywatelstwa?

Naruszenie zasad legalizmu, wolności słowa i wolności rozpowszechniania informacji zarzucił przepisom Kodeksu wyborczego Trybunał Konstytucyjny. Za niekonstytucyjne uznał m.in. dwudniowe wybory.

Funkcjonariusz publiczny, który działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego ponosi odpowiedzialność karną. Kim jest funkcjonariusz publiczny? Jakie są konsekwencje nadużycia przez niego władzy?

Obrady rady powiatu są jawne i dostępne dla wszystkich obywateli. Dlatego jednym z obowiązków organów samorządu terytorialnego jest zapewnienie warunków, które umożliwią jak najpełniejsze skorzystanie osobom zainteresowanym z ich uprawnienia.

Trybunał Konstytucyjny sprawuje kontrolę nad zgodnością ustaw i innych aktów, które obowiązują w naszym systemie prawnym, z Konstytucją. Przejawem tej kontroli jest m.in. rozpoznawanie skarg konstytucyjnych.

Trybunał Konstytucyjny uznał, iż dekrety wprowadzające stan wojenny w 1981 r. były niezgodne z ówczesną Konstytucją. Może mieć to znaczenie dla osób poszkodowanych.

Konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym w demokratycznym państwie, regulującym podstawowe zasady funkcjonowania państwa, a także prawa oraz obowiązki obywateli.

Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych odpowiada na wątpliwości Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka co do poprawności pytań testowych z dodatkowego kolokwium poprawkowego dla pierwszorocznych aplikantów. Zakres i stopień trudności przygotowanych pytań testowych jest zgodny z programem szkolenia - czytamy w piśmie skierowanym do fundacji.

Rynki pracy w Niemczech i Austrii zostaną w pełni otwarte dla Polaków 1 maja 2011 r. Wiceminister pracy Marek Bucior ocenia, że w ciągu 3 lat na emigrację zarobkową do Niemiec może wyjechać 300 - 400 tys. Polaków. Skala emigracji zarobkowej do Austrii pozostanie na poziomie kilkunastu tysięcy osób rocznie. Resort pracy nie przewiduje szczególnie wzmożonego odpływu pracowników o wyższych kwalifikacjach.

Immunitet jest instytucją prawną, polegającą na wyłączeniu określonej osoby od stosowania wobec niej wybranych przepisów prawnych. Osoba posiadająca immunitet nie musi przestrzegać przepisów, do przestrzegania których zobowiązane są pozostałe osoby.

Skarga konstytucyjna to taki środek prawny, który pozwala osobie uprawnionej dochodzić swoich praw i wolności zagwarantowanych w Konstytucji przed Trybunałem Konstytucyjnym. Co zrobić, aby nasza skarga była ważna?

W polskim prawie wyróżnia się trzy rodzaje stanów nadzwyczajnych: stan wyjątkowy, stan wojenny i stan klęski żywiołowej. Jakie są zasady ich wprowadzania?

Rzecznik Praw Obywatelskich, powołany na podstawie Konstytucji RP i ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, to organ, którego zadaniem jest ochrona naszych praw i wolności. Jakie działania może w tym celu podejmować?

Rzecznik Praw Obywatelskich to organ powołany na podstawie Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz ustawy z 15 lipca 1987 roku o Rzeczniku Praw Obywatelskich. Jak jest powoływany? W jakich sytuacjach może zostać odwołany?

Prawo do sądu zostało zagwarantowane w art. 45 Konstytucji. Jakie szczegółowe uprawnienia wynikają z tak ogólnie sformułowanego prawa? Czy prawo do sądu może zostać ograniczone?

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.

Stan nadzwyczajny może zostać wprowadzony w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające (są to stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej). Może być wprowadzony tylko na podstawie ustawy, w drodze rozporządzenia, które podlega dodatkowemu podaniu do publicznej wiadomości. Zasady działania organów władzy publicznej oraz zakres, w jakim mogą zostać ograniczone wolności i prawa człowieka i obywatela w czasie poszczególnych stanów nadzwyczajnych, określa ustawa.

Skarga konstytucyjna może być wniesiona po wyczerpaniu drogi prawnej, o ile droga ta jest przewidziana, w ciągu 3 miesięcy od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia.

Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.

Rzecznik Praw Obywatelskich stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innych aktach normatywnych, w tym również na straży realizacji zasady równego traktowania. W sprawach o ochronę wolności i praw człowieka i obywatela Rzecznik bada, czy wskutek działania lub zaniechania organów, organizacji i instytucji, obowiązanych do przestrzegania i realizacji tych wolności i praw, nie nastąpiło naruszenie prawa, a także zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej.

Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej oraz kieruje administracją rządową. Do niej należą sprawy polityki państwa nie zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego.

Trybunał Stanu to organ władzy sądowniczej, który egzekwuje odpowiedzialność najwyższych organów i urzędników państwowych za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania.

Akt normatywny to tekst, który zawiera normy prawne – sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów.

Prezes Rady Ministrów sprawuje nadzór nad samorządem powiatowym. Jednym z uprawnień premiera w tym zakresie jest możliwość wnioskowania o zawieszanie organów samorządu powiatowego. Regulacje w tym zakresie zawiera art. 83 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym.

3 grudnia 2010 r. Prezydent Bronisław Komorowski powołał na stanowisko Prezesa Trybunału Konstytucyjnego profesora Andrzeja Rzeplińskiego. Wiceprezesem został Stanisław Biernat.

Prezydent Bronisław Komorowski powołał na stanowisko Prezesa Trybunału Konstytucyjnego profesora Andrzeja Rzeplińskiego. Wiceprezesem został Stanisław Biernat.

Nie będzie zmian w przyznawaniu emerytur pomostowych. Trybunał Konstytucyjny uznał, iż pominięcie przedstawicieli niektórych zawodów w przyznaniu im prawa do emerytury pomostowej nie narusza konstytucyjnej zasady równości.

Tym samym nie przychylił się do wniosku senatorów Prawa i Sprawiedliwości.

Zasad humanitaryzmu stanowi podstawową zasadę polskiego prawa karnego wykonawczego. W tym zakresie przepisy karne wykonawcze stanowią uzupełnienie oraz dopełnienie przepisów Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) w dniu 12 lipca 2010 r. wydał wyrok, w którym orzekł, iż pracownik, którego zwolniono z naruszeniem przepisów o ochronie związków zawodowych, może żądać przywrócenia do pracy niezależnie od tego, czy był zatrudniony na czas określony czy nieokreślony (sygn. P 4/10).

Zgodnie z postanowieniami ustawy o Trybunale Konstytucyjnym sędzią Trybunału Konstytucyjnego może być osoba, która posiada kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Do zadań Trybunału Konstytucyjnego należy rozstrzyganie sporów kompetencyjnych. Trzeba jednak zaznaczyć, że ta kategoria spraw jest rozstrzygana bardzo rzadko. Wszczęcie postępowania przed Trybunałem powoduje zawieszenie postępowania przed organami, które prowadzą spór kompetencyjny.

Na polskiej scenie politycznej mogą działać tylko takie partie polityczne, których statut oraz program są zgodne z postanowieniami ustawy zasadniczej. Jeżeli okaże się, że warunek ten nie został spełniony następuje automatyczne wykreślenie takiej partii z ewidencji partii politycznych.

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji. Funkcje Trybunału Konstytucyjnego pozwalają na eliminowanie aktów prawnych niezgodnych z postanowieniami ustawy zasadniczej.

Kontrola norm to podstawowe zadanie Trybunału Konstytucyjnego. Pozwala ono odróżnić działalność Trybunału od działalności innych organów władzy sądowniczej, gdyż żaden inny organ nie ma uprawnień do rozstrzygania o konstytucyjności ustaw.

Trybunał Konstytucyjny wydaje orzeczenie po niejawnej naradzie sędziów składu orzekającego. W sprawie o szczególnej zawiłości albo z innych ważnych powodów Trybunał Konstytucyjny może odroczyć wydanie orzeczenia na okres nie przekraczający 14 dni. Orzeczenia zapadają większością głosów.

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, powołanym do badania zgodności z Konstytucją aktów normatywnych i umów międzynarodowych oraz wykonywania innych zadań określonych w Konstytucji.

Postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym wzorowane jest na postępowaniu sądowym, dlatego też w sprawach nieuregulowanych, w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.

Trybunał Konstytucyjny jak każda instytucja państwowa posiada uporządkowaną organizację. Zgodnie z postanowieniami ustawy o Trybunale Konstytucyjnym organami Trybunału są: Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału oraz prezes Trybunału.

Trybunał Konstytucyjny składa się z 15 sędziów. W związku z rangą organu, w którym zasiadają muszą oni posiadać odpowiednie kwalifikacje do piastowania tego stanowiska.

Trybunał Konstytucyjny orzeka w pełnym składzie, składzie trzech lub w pięciu sędziów. Skład orzekający uzależniony jest od rodzaju rozpoznawanej sprawy. Sędziów do składu orzekającego Trybunału, w tym przewodniczącego składu i sędziego sprawozdawcę z uwzględnieniem kolejności wpływu spraw, wyznacza prezes Trybunału.

Trybunał Konstytucyjny to organ kolegialny sądownictwa konstytucyjnego. W jego skład wchodzą sędziowie, którzy posiadają kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego Sądu Najwyższego lub Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Obywatelstwo, Konstytucja

Prawne podsumowanie marca 2012

Ustawa o radcach prawnych zgodna z Konstytucją

Głos eksperta: czy ACTA zagraża naszej wolności?

Nowe zasady przy informacjach publicznych

Stan wojenny z 1981 r.

11 listopada

Wymagania wobec kandydata pochodzącego z innego państwa Unii Europejskiej

Zmiany w działalności lobbingowej

Jak zrzec się obywatelstwa?

TK: dwudniowe wybory są niekonstytucyjne

Kiedy urzędnik zostanie skazany za nadużycie władzy?

Czy posiedzenia rady powiatu są dostępne dla wszystkich?

Co to jest Trybunał Konstytucyjny?

TK: dekrety wprowadzający stan wojenny niezgodny z Konstytucją

Konstytucja

Dziekan OIRP w sprawie dodatkowego kolokwium poprawkowego dla aplikantów

Otwarcie rynku pracy w Niemczech i w Austrii - czy będzie kolejna fala emigracji?

Immunitet

Jakie warunki należy spełnić, aby skarga konstytucyjna była ważna?

Wprowadzanie stanów nadzwyczajnych w Polsce

Jakie działania może podjąć RPO w obronie naszych praw?

Jak jest powoływany i odwoływany Rzecznik Praw Obywatelskich?

Prawo do sądu w Konstytucji

Trybunał Konstytucyjny

Stany nadzwyczajne

Skarga konstytucyjna

Samorząd terytorialny

Rzecznik Praw Obywatelskich

Rada Ministrów

Trybunał Stanu (TS)

Akt normatywny

Kiedy premier może rozwiązać radę powiatu?

Prezes Trybunału Konstytucyjnego

Andrzej Rzepliński nowym prezesem Trybunału Konstytucyjnego

Emerytury pomostowe zgodne z Konstytucją

TK: Traktat lizboński jest zgodny z Konstytucją

Zasada humanitaryzmu w prawie karnym wykonawczym

TK: wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony a ochrona związków zawodowych

Kto może zostać wybrany na stanowisko sędziego Trybunału

Kiedy Trybunał Konstytucyjny rozstrzyga spory kompetencyjne?

Kiedy Trybunał orzeka o zgodności celów partii politycznych?

Czym zajmuje się Trybunał Konstytucyjny?

Na czym polega kontrola norm prawnych?

Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego

Pozycja ustrojowa Trybunału Konstytucyjnego

Jak wygląda postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym?

Organy Trybunału Konstytucyjnego

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego

Składy orzekające Trybunału Konstytucyjnego

Skład Trybunału Konstytucyjnego