REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe zasady przy informacjach publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zasady ponownego wykorzystania informacji publicznej/ Fot. Fotolia
Zasady ponownego wykorzystania informacji publicznej/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ponowne zasady wykorzystania informacji publicznej oraz ograniczenie dostępu ze względu na ważny interes gospodarczy kraju – takie nowości wprowadziła nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nowela weszła w życie 29 grudnia 2011 r.

Na wstępie należy wyjaśnić, iż informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Przykładowo, informacją publiczną jest informacja związana z działaniem organów administracji publicznej, a także ekspertyzy prawno-ekonomiczne, na które powołał się Prezydent podpisując nowelizację ustawy o OFE. Jawność (dostępność) informacji dotyczącej działalności władzy publicznej i innych podmiotów wykonujących zadania tej władzy jest zasadą konstytucyjną.

REKLAMA

REKLAMA

Jednocześnie, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej umożliwia ograniczenie dostępności informacji z powołaniem się na dobra określone w jej art. 61 ust. 3. Ze względu na zasadę proporcjonalności ograniczenia dostępności informacji mogą następować jedynie w drodze ustawy.

Zobacz: Co ze szkodą wyrządzoną przez małoletniego?

Nowelizacja

Warto wobec tego wskazać, że szczegółowe kwestie związane z dostępem do informacji publicznej w Polsce reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm., dalej „ustawa”), która wkrótce ulegnie zmianom wobec nowelizacji, która weszła w życie w dniu 29 grudnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 204, poz. 1195, dalej „nowelizacja”).

REKLAMA

Podstawowym celem nowelizacji jest dostosowanie krajowego porządku prawnego do założeń określonych w dyrektywie 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. dotyczącej ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego (Dz. U. L 345, str. 90, dalej „Dyrektywa”), do czego Polska została zobowiązana przez Komisję Europejską już w 2008 roku. Należy przy tym jednak zaznaczyć, że sprawa ta była już przedmiotem postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w dniu 27 października 2011 r. wydał wyrok w sprawie C‑362/10. W tym wyroku wskazano, że Polska nie przyjmując w wyznaczonym terminie wszystkich przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych w celu transpozycji do polskiego porządku prawnego art. 2–4, 6–8, 10 i 11 Dyrektywy uchybiła zobowiązaniom, jakie ciążą na niej na mocy tych artykułów. Dodatkowo, Polska została obciążona kosztami postępowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dostęp i ponowne wykorzystanie informacji publicznej

Jeżeli chodzi o nowelizację, to w pierwszej kolejności należy wspomnieć, iż ze względu na wprowadzenie do ustawy nowego rozdziału poświęconemu zasadom ponownego wykorzystywania informacji publicznej, zmieniony został tytuł ustawy. Zostało w nim podkreślone, że przepisy ustawy odnoszą się do dwóch różnych zagadnień „dostępu do informacji publicznej” oraz „ponownego wykorzystywania informacji publicznej”. W związku z powyższym, ustawa będzie nosić tytuł „ustawa o dostępie do informacji publicznej i jej ponownym wykorzystywaniu”.

Z powodu rozszerzenia przedmiotu, który reguluje ustawa o kwestie związane z ponownym wykorzystywaniem informacji publicznej, ustawodawca postanowił dookreślić, że informacją publiczną będzie każda informacja o sprawach publicznych, która podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach oraz w trybie określonych w ustawie.

Nowelizacja wprowadzi także zasadę potwierdzającą, iż ponowne wykorzystywanie informacji publicznej nie będzie naruszać prawa dostępu do informacji publicznej ani wolności jej rozpowszechniania.

Ponadto, zgodnie z nowelizacją, informacje do ponownego wykorzystywania będą dostępne również w centralnym repozytorium informacji publicznych. Centralne repozytorium będzie nowym trybem dostępu do informacji publicznej i jej ponownego wykorzystywania. Przepisy regulujące ten tryb wejdą jednak w życie w dniu 29 września 2012 r.  

Ograniczenie prawa dostępu do informacji publicznej

Największe kontrowersje wśród praktyków wywołało wprowadzenie do nowelizacji na końcowym etapie procesu legislacyjnego (już w Senacie) przepisu, zgodnie z którym prawo do informacji podlega ograniczeniu ze względu na ochronę porządku publicznego i ważnego interesu gospodarczego w zakresie i w czasie, w jakim udostępnienie informacji:

1) osłabiłoby zdolność negocjacyjną Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność negocjacyjną Rzeczypospolitej Polskiej w procesie zawierania umowy międzynarodowej lub podejmowania decyzji przez Radę Europejską lub Radę Unii Europejskiej, lub

2) utrudniłoby w sposób istotny ochronę interesów majątkowych Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniu przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym.

Ważny interes gospodarczy państwa

Spore wątpliwości wśród praktyków budzi ograniczenie prawa do informacji ze względu na ważny interes gospodarczy państwa. Pojęcie to jest dość nieostre i może być interpretowane przez władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne w sposób uznaniowy. Biorąc pod uwagę dotychczas panującą w Polsce kulturę tajemnicy i przekonanie, że pewne informacje nie będą udostępniane opinii publicznej, ważny interes gospodarczy państwa może stać się częstym uzasadnieniem odmowy udostępnienia informacji publicznych w przyszłości. Takie działania podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznych mogą bez wątpienia stanowić zagrożenie dla wolności słowa oraz prawa do informacji.

Wniosek Prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego

Należy przy tym także dodać, że przepisy nowelizacji dotyczące ograniczenia dostępu do informacji publicznej mogą zostać uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją, gdyż Prezydent po podpisaniu nowelizacji, skierował wniosek o zbadanie ich zgodności z Konstytucją.

Zobacz: Ugoda administracyjna - przykłady

Podsumowanie

Podsumowując, nowelizację z uwagi na wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisów Dyrektywy (co Polska powinna już zrobić ponad 6 lat temu) należy ocenić pozytywnie. Chociaż, warto przy tym zaznaczyć, że wprowadzone nowelizacją zmiany są zbyt późne i Polska nie uniknęła w ten sposób postępowania przez Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz związanych z tym konsekwencji. Dodatkowo, z uwagi na dotychczasową praktykę władz publicznych, nieskorych do ujawniania niektórych informacji (bez względu na dotychczas obowiązujące przepisy) nasze wątpliwości budzą zbyt daleko idące ograniczenia w bezwarunkowości uzyskania informacji publicznych oraz ich ponownego wykorzystania, które ustawodawca postanowił jednak zamieścić w ustawie.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pakt migracyjny UE od 2026 roku – czy czeka nas islamska Europa? Ursula von der Leyen mówi o sprawiedliwości, a obywatele pytają: kto za to zapłaci?

Już w lipcu 2026 roku wchodzi w życie pakt migracyjny UE. Bruksela mówi o „sprawiedliwości” i solidarności, ale polscy europosłowie PiS ostrzegają, że dokument to „gaszenie pożaru benzyną”. Padają słowa o islamizacji, wojnie hybrydowej Putina i miliardowych kosztach, które mogą spaść na obywateli.

Czy sąsiad może zażądać pieniędzy za ogrodzenie? Mało tego, nawet je rozebrać? Przepisy stawiają sprawę jasno

Budowa ogrodzenia między działkami to gotowy przepis na sąsiedzki konflikt? Tak, zwłaszcza gdy jedna strona działa na własną rękę, a druga... wystawia rachunek albo każe wszystko rozebrać. Co wolno, a czego absolutnie nie? Warto to sprawdzić przed wbiciem pierwszej łopaty.

Wysłałem 4 tysięcy CV. Mam wyższe wykształcenie. Od lutego bez pracy

Na Twitterze i TiKToku pojawiła się opowieść absolwenta, który od początku roku próbuje znale

Koniec z oddawaniem ziemi Kościołowi? Szykuje się wielka zmiana w relacjach państwo–Kościół

Polska 2050 chce raz na zawsze zakończyć przekazywanie państwowej ziemi Kościołowi. Ugrupowanie zaprezentowało projekt ustawy uchylającej kontrowersyjny artykuł 70a, który od 1989 roku umożliwiał nieodpłatne przekazywanie nieruchomości, sięgające łącznie aż 76 tys. hektarów. To pierwsza z serii zmian mających uporządkować relacje państwo–Kościół i zapewnić przejrzystość.

REKLAMA

Triumfują świadczenia: pielęgnacyjne i wspierające. Przegrał zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł)

Niesprawiedliwie, ale zgodne z prawem. Zasiłek pielęgnacyjny wciąż 215,84 zł, a inne świadczenia przepisy podwyższyły do 4337 zł i 3386 zł.

Zakaz trzymania psów na łańcuchach! Posłowie wprowadzają rewolucyjne zmiany – co czeka właścicieli czworonogów?

Polscy posłowie szykują prawdziwą rewolucję w traktowaniu czworonogów – Sejm pracuje nad ustawą, która zakaże trzymania psów na łańcuchach. Nowe przepisy przewidują liczne wyjątki, szczegółowe regulacje dotyczące kojców i obowiązek codziennego ruchu dla pupili.

Unia Europejska wprowadza zmiany w przepisach. Chodzi o piece na gaz

Zgodnie z opublikowanymi przez Komisję Europejską wytycznymi dotyczącymi dyrektywy EPBD, sprecyzowano, co oznacza "kocioł na paliwa kopalne" oraz "budynek o zerowej emisji". Celem tych wyjaśnień jest pomoc państwom członkowskim w interpretacji przepisów. Komisja wyjaśnia również, co oznaczają te regulacje w kontekście ewentualnego zakazu stosowania pieców gazowych.

Sejm na żywo: 26 września 2025 [Transmisja online]

W środę, 24 września rozpoczęło się trzydniowe posiedzenie Sejmu. W piątek, 26 września posłowie będą pracować m.in. nad obywatelskim projektem zakładającym wprowadzenie obowiązkowych lekcji religii lub etyki w wymiarze 2 godzin lekcyjnych tygodniowo w przedszkolach, szkołach podstawowych, liceach ogólnokształcących, technikach, branżowych szkołach I i II stopnia, szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne oraz szkołach specjalnych przysposabiających do pracy, z wyjątkiem szkół dla dorosłych.

REKLAMA

Zamknięcie granicy z Białorusią na 14 dni – jakie konsekwencje dla gospodarki i biznesu?

Jutro, w czwartek o godz. 0.01 w nocy, zostaną ponownie otwarte przejścia graniczne z Białorusią. Dwutygodniowy okres zamknięcia tej granicy to poważny wstrząs dla polskiej i europejskiej gospodarki. Zatrzymanie transportu na jednym z kluczowych korytarzy handlowych Unii Europejskiej – Jedwabnym Szlaku – powoduje straty liczone w setkach milionów euro, a skutki odczuwają nie tylko przedsiębiorstwa, lecz także konsumenci i lokalne społeczności.

66 000 osób odeszło z WZON i ZUS bez choć jednej złotówki ze świadczenia wspierającego

120 000 osób niepełnosprawnych otrzymuje świadczenie wspierające (dane ZUS z marca 2025 r.) w tym około 54 000 osób niepełnosprawnych ma to świadczenie w najwyższej wysokości (po zaokrągleniu 4134 zł miesięcznie). Jednocześnie aż 66 000 osób niepełnosprawnych nie otrzymało od WZON nawet 70 punktów. W konsekwencji nie otrzymają choćby symbolicznej złotówki ze świadczenia wspierającego. Rząd często podnosi w Sejmie argument, że brak podwyżki zasiłku pielęgnacyjnego (tylko 215,84 zł) wynika z tego, że osoby mające ten zasiłek mogą otrzymać świadczenie wspierające. Jest tu argument "Tak, zasiłek pielęgnacyjny jest bardzo niski, ale nie podwyższamy go bo beneficjenci zasiłku pielęgnacyjnego mogą go uzupełnić świadczeniem wspierającym.

REKLAMA