REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowe zasady przy informacjach publicznych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zasady ponownego wykorzystania informacji publicznej/ Fot. Fotolia
Zasady ponownego wykorzystania informacji publicznej/ Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Ponowne zasady wykorzystania informacji publicznej oraz ograniczenie dostępu ze względu na ważny interes gospodarczy kraju – takie nowości wprowadziła nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nowela weszła w życie 29 grudnia 2011 r.

Na wstępie należy wyjaśnić, iż informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Przykładowo, informacją publiczną jest informacja związana z działaniem organów administracji publicznej, a także ekspertyzy prawno-ekonomiczne, na które powołał się Prezydent podpisując nowelizację ustawy o OFE. Jawność (dostępność) informacji dotyczącej działalności władzy publicznej i innych podmiotów wykonujących zadania tej władzy jest zasadą konstytucyjną.

REKLAMA

Jednocześnie, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej umożliwia ograniczenie dostępności informacji z powołaniem się na dobra określone w jej art. 61 ust. 3. Ze względu na zasadę proporcjonalności ograniczenia dostępności informacji mogą następować jedynie w drodze ustawy.

Zobacz: Co ze szkodą wyrządzoną przez małoletniego?

Nowelizacja

REKLAMA

Warto wobec tego wskazać, że szczegółowe kwestie związane z dostępem do informacji publicznej w Polsce reguluje ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm., dalej „ustawa”), która wkrótce ulegnie zmianom wobec nowelizacji, która weszła w życie w dniu 29 grudnia 2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 204, poz. 1195, dalej „nowelizacja”).

Podstawowym celem nowelizacji jest dostosowanie krajowego porządku prawnego do założeń określonych w dyrektywie 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. dotyczącej ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego (Dz. U. L 345, str. 90, dalej „Dyrektywa”), do czego Polska została zobowiązana przez Komisję Europejską już w 2008 roku. Należy przy tym jednak zaznaczyć, że sprawa ta była już przedmiotem postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w dniu 27 października 2011 r. wydał wyrok w sprawie C‑362/10. W tym wyroku wskazano, że Polska nie przyjmując w wyznaczonym terminie wszystkich przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych w celu transpozycji do polskiego porządku prawnego art. 2–4, 6–8, 10 i 11 Dyrektywy uchybiła zobowiązaniom, jakie ciążą na niej na mocy tych artykułów. Dodatkowo, Polska została obciążona kosztami postępowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dostęp i ponowne wykorzystanie informacji publicznej

Jeżeli chodzi o nowelizację, to w pierwszej kolejności należy wspomnieć, iż ze względu na wprowadzenie do ustawy nowego rozdziału poświęconemu zasadom ponownego wykorzystywania informacji publicznej, zmieniony został tytuł ustawy. Zostało w nim podkreślone, że przepisy ustawy odnoszą się do dwóch różnych zagadnień „dostępu do informacji publicznej” oraz „ponownego wykorzystywania informacji publicznej”. W związku z powyższym, ustawa będzie nosić tytuł „ustawa o dostępie do informacji publicznej i jej ponownym wykorzystywaniu”.

REKLAMA

Z powodu rozszerzenia przedmiotu, który reguluje ustawa o kwestie związane z ponownym wykorzystywaniem informacji publicznej, ustawodawca postanowił dookreślić, że informacją publiczną będzie każda informacja o sprawach publicznych, która podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach oraz w trybie określonych w ustawie.

Nowelizacja wprowadzi także zasadę potwierdzającą, iż ponowne wykorzystywanie informacji publicznej nie będzie naruszać prawa dostępu do informacji publicznej ani wolności jej rozpowszechniania.

Ponadto, zgodnie z nowelizacją, informacje do ponownego wykorzystywania będą dostępne również w centralnym repozytorium informacji publicznych. Centralne repozytorium będzie nowym trybem dostępu do informacji publicznej i jej ponownego wykorzystywania. Przepisy regulujące ten tryb wejdą jednak w życie w dniu 29 września 2012 r.  

Ograniczenie prawa dostępu do informacji publicznej

Największe kontrowersje wśród praktyków wywołało wprowadzenie do nowelizacji na końcowym etapie procesu legislacyjnego (już w Senacie) przepisu, zgodnie z którym prawo do informacji podlega ograniczeniu ze względu na ochronę porządku publicznego i ważnego interesu gospodarczego w zakresie i w czasie, w jakim udostępnienie informacji:

1) osłabiłoby zdolność negocjacyjną Skarbu Państwa w procesie gospodarowania jego mieniem albo zdolność negocjacyjną Rzeczypospolitej Polskiej w procesie zawierania umowy międzynarodowej lub podejmowania decyzji przez Radę Europejską lub Radę Unii Europejskiej, lub

2) utrudniłoby w sposób istotny ochronę interesów majątkowych Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniu przed sądem, trybunałem lub innym organem orzekającym.

Ważny interes gospodarczy państwa

Spore wątpliwości wśród praktyków budzi ograniczenie prawa do informacji ze względu na ważny interes gospodarczy państwa. Pojęcie to jest dość nieostre i może być interpretowane przez władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne w sposób uznaniowy. Biorąc pod uwagę dotychczas panującą w Polsce kulturę tajemnicy i przekonanie, że pewne informacje nie będą udostępniane opinii publicznej, ważny interes gospodarczy państwa może stać się częstym uzasadnieniem odmowy udostępnienia informacji publicznych w przyszłości. Takie działania podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznych mogą bez wątpienia stanowić zagrożenie dla wolności słowa oraz prawa do informacji.

Wniosek Prezydenta do Trybunału Konstytucyjnego

Należy przy tym także dodać, że przepisy nowelizacji dotyczące ograniczenia dostępu do informacji publicznej mogą zostać uznane przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodne z Konstytucją, gdyż Prezydent po podpisaniu nowelizacji, skierował wniosek o zbadanie ich zgodności z Konstytucją.

Zobacz: Ugoda administracyjna - przykłady

Podsumowanie

Podsumowując, nowelizację z uwagi na wdrożenie do polskiego porządku prawnego przepisów Dyrektywy (co Polska powinna już zrobić ponad 6 lat temu) należy ocenić pozytywnie. Chociaż, warto przy tym zaznaczyć, że wprowadzone nowelizacją zmiany są zbyt późne i Polska nie uniknęła w ten sposób postępowania przez Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz związanych z tym konsekwencji. Dodatkowo, z uwagi na dotychczasową praktykę władz publicznych, nieskorych do ujawniania niektórych informacji (bez względu na dotychczas obowiązujące przepisy) nasze wątpliwości budzą zbyt daleko idące ograniczenia w bezwarunkowości uzyskania informacji publicznych oraz ich ponownego wykorzystania, które ustawodawca postanowił jednak zamieścić w ustawie.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA