REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Głos eksperta: czy ACTA zagraża naszej wolności?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Portal  Procesowy
Wydawcą portalu jest kancelaria Wardyński i Wspólnicy.
ACTA, prawa i wolności obywatelskie, egzekwowanie praw własności intelektualnej
ACTA, prawa i wolności obywatelskie, egzekwowanie praw własności intelektualnej

REKLAMA

REKLAMA

Problem nie leży w samych zapisach umowy ACTA, ale w dotychczasowej praktyce implementowania do polskiego prawa regulacji dotyczących telekomunikacji i internetu. Ograniczenie wolności w internecie?

Ubiegły tydzień przyniósł gwałtowne protesty uliczne przeciwko podpisaniu przez Polskę umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi, znanej pod skrótem ACTA. Protestujący wskazywali, że podpisanie przez Polskę tej umowy będzie skutkowało ograniczeniem wolności w internecie. Z drugiej strony nie tylko przedstawiciele rządu, ale również prawnicy zajmujący się własnością intelektualną zapewniali, że ACTA niczego nie zmieni, ponieważ w polskim prawie są już przepisy implementujące do polskiego systemu prawnego większość postanowień tej umowy, a te dotychczas nieimplementowane są fakultatywne i Polska ich implementować nie musi. Czy wobec tego należy się obawiać ograniczenia wolności w internecie w wyniku implementacji ACTA? Niestety, tak.

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz: Utwór zbiorowy

Obawa o ograniczenie wolności w internecie wynika nie tyle z samych postanowień ACTA, ile z dotychczasowego sposobu implementowania regulacji unijnych dotyczących telekomunikacji i internetu. Przykładowo zawarte w dyrektywie 2006/24/WE postanowienia dotyczące retencji danych zaimplementowano w ten sposób, że zgodnie z przepisami art. 180a – 180c ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne obowiązuje maksymalny dopuszczalny okres retencji danych (24 miesiące), a zakres danych podlegających retencji jest szerszy niż wymagany przez dyrektywę, ponieważ obejmuje dane o lokalizacji telekomunikacyjnych urządzeń końcowych. Ten przykład pokazuje, że w sytuacji, w której postanowienia acquis communautaire dopuszczają restrykcyjne działania wobec obywateli, nasz ustawodawca nie tylko wykorzystuje je w pełni, ale idzie jeszcze dalej. Należy się obawiać, że tak samo byłoby w przypadku ACTA.

„Właściwe organy”

Przykładowymi postanowieniami ACTA, które mogłyby podlegać „rozszerzającej implementacji”,podobnej do tej, jaką zastosowano przy retencji danych, są postanowienia art. 27 ust. 4 ACTA, które zezwalają na możliwość „ujawnienia posiadaczowi praw informacji wystarczających do zidentyfikowania abonenta, co do którego istnieje podejrzenie, że jego konto zostało użyte do naruszenia, jeśli ten posiadacz praw zgłosił w sposób wystarczający pod względem prawnym żądanie dotyczące naruszenia praw związanych ze znakami towarowymi, praw autorskich lub praw pokrewnych i informacje te mają służyć do celów ochrony lub dochodzenia i egzekwowania tych praw”. Takie ujawnienie mogłoby nastąpić na podstawie nakazu wydanego przez „właściwe organy”. W obecnym stanie prawnym takim właściwym organem w Polsce jest sąd rozpoznający powództwo o naruszenie autorskich praw majątkowych, a podstawą prawną do wydania są przepisy art. 80 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Istnieje jednak niebezpieczeństwo, że uprawnienie do wydania takiego nakazu może przez polskiego ustawodawcę zostać rozszerzone na inne „organy właściwe”, którymi, zgodnie z postanowieniami art. 5 pkt c ACTA, są „odpowiednie organy sądowe, administracyjne lub organy odpowiedzialne za egzekwowanie prawa zgodnie z prawem danej Strony”. Oznaczałoby to, że uprawnienie do wydania nakazu, o którym mowa w art. 27 ust. 4 ACTA, mogłaby dostać np. Policja albo Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

REKLAMA

Zajęcie i przepadek towarów

Podobna sytuacja może wystąpić w przypadku postanowień art. 25 ACTA dotyczącego decyzji „właściwego organu” o zajęciu, przepadku lub zniszczeniu „pirackich towarów” (np. podrobionych płyt DVD).
Z powyższych przykładów dość jasno wynika, że ACTA stwarza możliwości zwiększenia stopnia arbitralności w ograniczaniu takich konstytucyjnie chronionych praw obywateli jak prawo do prywatności czy prawo własności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Czego powinniśmy oczekiwać?

Jeżeli zatem Polska ratyfikuje ACTA, a rząd zamierza dotrzymać obietnicy tego, że ratyfikacja nie spowoduje ograniczenia praw i wolności obywateli, należałoby oczekiwać od rządu oświadczenia, że:
•    „organem właściwym”, o którym mowa w ACTA, będzie sąd, w przypadku postępowania karnego sąd lub prokurator, a w odniesieniu do postanowień ACTA dotyczących kontroli granicznej również te organy ścigania, które dziś mają prawo zatrzymania pirackich towarów,
•    o wydaniu decyzji dotyczących ujawnienia danych danej osoby osoba ta zostanie niezwłocznie poinformowana, przy czym tylko w wyjątkowych wypadkach, niezbędnych dla danego postępowania, przekazanie tej informacji będzie mogło być opóźnione najpóźniej do momentu zakończenia postępowania,
•    każda decyzja wydana w wykonaniu przepisów implementujących ACTA będzie zaskarżalna przez wszystkie osoby, których decyzja dotyczy,

•    osoby, których prawa lub wolności zostały bezzasadnie naruszone w wyniku decyzji podjętych na podstawie przepisów implementujących ACTA, będą miały prawo do odszkodowania,
przy czym sformułowanie „przepisy implementujące ACTA” powinno oznaczać nie tylko nowe przepisy prawne, ale również przepisy obecnie obowiązujące, które odpowiadają poszczególnym postanowieniom ACTA.
ACTA to tylko sposób egzekwowania praw

Ponadto należy również zwrócić uwagę, iż ACTA nie zmienia materialnoprawnego zakresu ochrony własności intelektualnej; postanowienia ACTA dotyczą jedynie sposobów egzekwowania praw własności intelektualnej. Należałoby zatem oczekiwać jednoznacznego stwierdzenia, że przyjęcie ACTA przez Polskę nie zamyka dyskusji o zakresie ochrony prawnoautorskiej, np. w odniesieniu do kwestii zmiany granic dozwolonego użytku.

Przyjęcie ACTA przez Polskę może stwarzać zagrożenie dla wolności obywateli. Jednak, jeżeli w procesie ratyfikacji przyjęta zostanie zasada, iż wolności i prawa obywateli mają pierwszeństwo przed wygodą organów ścigania i innych organów państwa, zagrożenie to nie musi się zmaterializować.

Zobacz: Kto może sporządzać tłumaczenia oprócz tłumaczy przysięgłych?

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany wejdą w życie jeszcze w listopadzie 2025, to już pewne

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Rewolucja w urlopach i wynagrodzeniach została ogłoszona już dawno. Jednak na korzyści większość pracowników poczeka aż do maja 2026 roku

W prawie pracy już niedługo zajdą rewolucyjne zmiany. Jednak choć wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, to większość pracowników odczuje płynące z nich korzyści dopiero w maju. Nie warto więc żądać swoich praw w dziale kadr już w styczniu. Dlaczego?

Prawo jazdy po nowemu. UE przegłosowała rewolucyjne zmiany dla kierowców

To już pewne: 21 października 2025 r. Parlament Europejski przegłosował rewolucyjne zmiany w przepisach o prawie jazdy. Dokument trafi do telefonu, okres ważności zostanie wydłużony, a zakazy prowadzenia będą obowiązywać w całej Unii. Kierowcy zyskają wygodę ale też stracą możliwość ucieczki przed karą.

Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

REKLAMA

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

REKLAMA

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Będą liczyć staż pracy po nowemu. Miliony Polaków czeka rewolucyjna zmiana. Kto straci a kto zyska

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

REKLAMA