Tematy - Rzecznik Praw Obywatelskich, Przemoc w rodzinie - INFOR.PL

Uchwalona przez Sejm ustawa antyprzemocowa zakłada natychmiastową izolację sprawców przemocy domowej od swoich ofiar. Nowe przepisy zakładają wprowadzenie odrębnego, szybkiego postępowania w sprawach o zobowiązanie osoby stosującej przemoc do opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania oraz zakazanie zbliżania się do niego.

Przedłużenie z mocy prawa orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności przewiduje specustawa dotycząca koronawirusa. Oznacza to, iż opiekunowie osób z niepełnosprawnością nie zostaną pozbawione prawa do świadczeń z powodu nieuzyskania na czas odpowiednich orzeczeń.

Od 3 kwietnia 2020 r. w związku z epidemią koronawirusa obowiązuje zakaz wchodzenia do lasów. Ministerstwo Środowiska tłumaczy, że decyzja wynika z faktu, że wiele osób mimo zagrożenia epidemią gromadziło się na terenach zarządzanych przez Lasy Państwowe. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że zakaz ten nie ma podstawy prawnej.

Rzecznik Praw Obywatelskich krytycznie odnosi się do sposobu wprowadzania ograniczeń związanych z epidemią koronawirusa. Przedstawiamy uwagi RPO do rozporządzenia rządu, które obowiązuje od 1 kwietnia 2020 r.

Od 25 marca 2020 r. szkoły realizują program nauczania w formie zdalnej. Rzecznik Praw Obywatelskich zapytał więc MEN i Ministerstwo Cyfryzacji o to, jak jest z dostępem uczniów i nauczycieli do internetu i do komputerów.

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar wystąpił do Ministra Edukacji Narodowej w sprawie terminów tegorocznych egzaminów szkolnych. Planowo egzamin ósmoklasisty odbywa się w kwietniu a egzaminy maturalne w maju. Do tej pory nie zapadła decyzja o ich przełożeniu.

Policjanci wskazują, że nie mogą skorzystać z dodatkowego zasiłku opiekuńczego. RPO wystąpił do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o rozważenie objęcia tym zasiłkiem funkcjonariuszy służb podległych resortowi.

Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę, że rozporządzenia Ministra Zdrowia wydawane bez podstawy w specustawie o COVID-19 są niezgodne z Konstytucją RP. Zdaniem Bodnara należy wprowadzić jeden ze stanów nadzwyczajnych.

"W przypadku, gdy względy epidemiczne wymagają znacznego ograniczenia kontaktu młodego pacjenta z rodzicem należy bezwzględnie umożliwić kontakt alternatywny np. telefonicznie lub za pośrednictwem internetu" – podkreśla Rzecznik Praw Pacjenta. Ograniczenie rodzicom możliwości towarzyszenia dzieciom podczas hospitalizacji wywołuje wiele obaw wśród rodziców.

Podkarpacki Bank Spółdzielczy z siedzibą w Sanoku znalazł się w kłopotach z uwagi na złe zarządzanie (nietrafione kredyty). 34 podkarpackie samorządy, które prowadziły w tym banku swoje rachunki (obowiązkowo muszą prowadzić rachunki w lokalnych bankach), nie miały pieniędzy na realizację ustawowych zadań. Bankowy Fundusz Gwarancyjny podjął bowiem decyzję o restrukturyzacji która pozbawiła ich 43% środków finansowych zgromadzonych w tym banku. Samorządy wystąpiły więc z apelem do Premiera o pomoc, a RPO otrzymał to pismo w kopii.

Od 25 marca 2020 r. szkoły i przedszkola mają obowiązek prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. W piśmie do ministrów edukacji i cyfryzacji rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar wyraził wątpliwości dotyczące dostępu do sprzętu komputerowego ze stosownym oprogramowaniem oraz do szybkiego internetu. Zaapelował, aby żadne dziecko nie zostało pozbawione możliwości wzięcia udziału w zajęciach.

W najbliższą niedzielę planowane są wybory przedterminowe i uzupełniające w dziewięciu miejscowościach w Polsce. Zagrożenia związane z epidemią koronawirusa znacząco ograniczą możliwość udziału w głosowaniu - wskazuje RPO. Osoby poddane kwarantannie nie będą mogły wziąć w nim udziału. Tymczasem Konstytucja mówi o powszechnym charakterze wyborów

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia, aby rozważył zmianę przepisów i wydłużył terminy ważności zaświadczeń ratowników medycznych, które upływają po 1 marca 2020 r. Chodzi o zaświadczenia o udzielaniu pierwszej pomocy. Każdy ratownik medyczny w związku z sytuacją pandemii koronawirusa jest teraz niezbędny do udzielania pomocy.

Rzecznik Praw Obywatelskich podaje uwagi do specustawy dotyczącej koronawirusa. Jakie zasady konstytucyjne mogą zostać naruszone?

Rzecznik Praw Obywatelskich ogłosił 7 postulatów w związku z Międzynarodowym Dniem Kobiet, który obchodzi się 8 marca każdego roku. Należą do nich m.in.: likwidacja luki płacowej, wdrożenie dyrektywy o równowadze życia zawodowego i prywatnego, poprawa ochrony praw reprodukcyjnych kobiet.

Osoby, które składają wniosek o emeryturę w czerwcu, otrzymują niższe świadczenie. Problem emerytur czerwcowych należy koniecznie rozwiązać. RPO kolejny raz występuje w tej sprawie do MRPiPS.

Jednym z nowych rozwiązań wprowadzonych przez nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest nakaz opuszczenia mieszkania przez sprawcę domowej przemocy. Nowelizacja ustawy została przyjęta przez rząd. Jej celem jest wprowadzenie do porządku prawnego kompleksowych rozwiązań dotyczących szybkiego izolowania osoby dotkniętej przemocą od osoby stosującej przemoc, w sytuacjach, gdy stwarza ona zagrożenie dla życia lub zdrowia domowników.

Zdaniem służby więziennej decyzja dyrektora więzienia o dystrybucji posiłków przez okna w drzwiach celi podyktowana jest przede wszystkim względami bezpieczeństwa i porządku.

Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że zakaz bicia dzieci ma charakter absolutny. Nie ma od niego żadnych wyjątków. RPO wysłał kolejne pismo do Rady Kościoła Chrześcijan Baptystów w sprawie książki "Pasterz serca dziecka", która promuje przemoc wobec dzieci jako metodę wychowawczą.

Sąd Najwyższy orzekł, że sąd może uchylić uchwałę wspólnoty mieszkaniowej nawet jeśli poparła ją wymagana większość. Dotyczy to przypadku niezapewnienia udziału w głosowaniu wszystkim członkom, gdy mogło mieć to wpływ na treść uchwały.

Więzień powinien mieć możliwość codziennych spacerów poza godzinami jego pracy. Plan spacerów w danym areszcie musi zostać skonstruowany w taki sposób, aby gwarantował realizację prawa do spaceru.

Czy zgoda na sprzedaż alkoholu w budynku może zostać wyrażona przez wspólnotę mieszkaniową w głosowaniu obiegowym? Zdaniem RPO tylko wówczas, gdy wszyscy członkowie wspólnoty mają szansę wziąć udział w głosowaniu. Co w przypadku, gdy nie wszyscy zostali poinformowani?

RPO zadał Sądowi Najwyższemu pytanie prawne dotyczące badania skargi więźnia na decyzję: prezesa sądu, sędziego penitencjarnego, dyrektora zakładu karnego i aresztu śledczego, dyrektora okręgowego i generalnego Służby Więziennej, komisji penitencjarnej oraz kuratora sądowego. Czy skargi należy badać wyłącznie pod kątem formalnym, czy także merytorycznym?

W Polsce karalne jest niszczenie roślin i zwierząt w znacznych rozmiarach oraz takie, które wyrządza istotną szkodę. RPO proponuje określenie w sposób ilościowy i jakościowy konkretnych czynów. Przykładem jest zabicie jednego rysia, który należy do rzadkiego gatunku.

Senior, który ma na celu zapewnienie sobie dostatecznych środków do życia, może przekazać mieszkanie w zamian za rentę dożywotnią. Jak chronić go przed nieuczciwymi firmami?

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy od współmieszkańców celi powinno nastąpić już w dniu ujawnienia tych podejrzeń. Są oni bowiem najbardziej narażeni na zakażenie.

Policja nadużywa prewencyjnego stosowania kajdanek w konwojach i podczas przesłuchań. Prawie wszyscy zatrzymani doprowadzani do komisariatu mają ręce skute z tyłu. PRO ma zastrzeżenia także do używania kajdanek zespolonych czyli na ręce i nogi.

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich nowelizacja Kodeksu postępowania karnego, która weszła w życie 5 października 2019 r., utrudnia wniesienie prywatnego aktu oskarżenia. RPO prosi Senat o inicjatywę zmiany prawa.

RPO interweniował w sprawie skazanego, któremu nie pozwolono odejść od stolika w celu spędzenia czasu z jego dziećmi w kąciku zabaw więziennej sali widzeń. Zgodnie z Kodeksem karnym wykonawczym jest to możliwe za zgodą funkcjonariusza.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Sprawiedliwości o jak najszybsze zakończenie prac nad rozporządzeniem, które określi wzory pouczeń dla stron i uczestników postępowania cywilnego. Obszerna nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego weszła w życie 7 listopada 2019 r. Samo rozporządzenie może jednak zostać wydane dopiero w sierpniu 2020 r.

Problem emerytur kobiet z rocznika 1953 nadal nie został rozwiązany. Powstał projekt ustawy, do którego RPO wniósł kilka uwag.

Rzecznik Praw Obywatelskich wyraża zaniepokojenie decyzją o wypłacaniu trzynastej emerytury z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Może to wpłynąć na utrudnienie budowania systemu wsparcia osób niepełnosprawnych.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów podjął uchwałę, zgodnie z którą niedopuszczalne są przepisy transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci. Do sprawy przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich, który nie zgadza się z orzeczeniem.

Kwestia tego czy prawo do życia w czystym środowisku jest dobrem osobistym budzi spory w doktrynie. Z tego powodu Sąd Okręgowy w Gliwicach zwróci się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie tego zagadnienia prawnego.

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił z apelem do Marszałka Sejmu o pilne zajęcie się sprawą emerytur kobiet z rocznika 1953. Projekt ustawy dotyczącej tego problemu miał zostać rozpatrzony na ostatnim posiedzeniu Sejmu przed wyborami.

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w sprawie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wnuczce samotnie opiekującej się niepełnosprawną babcią. Wnuczka ze względu na konieczność sprawowania opieki nad babcią nie może podjąć pracy.

Zdaniem RPO projekty pouczeń o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka w sprawach karnych zawierają wady. Jakich informacji brakuje w proponowanych wzorach?

RPO interweniuje w kolejnej sprawie braku prawa do dokumentu tożsamości dziecka ze związku jednopłciowego. Pani Katarzyna otrzymała odmowę wpisania do polskich akt stanu cywilnego zagranicznego aktu urodzenia córki z małżeństwa jednopłciowego w Irlandii.

Prezes PKO BP wyjaśnia, że stosowanie systemu monitorującego liczbę uśmiechów pracowników nie służy ich ocenie oraz nie narusza przepisów RODO. To dobrowolny program dobroczynny. Za każdy uśmiech jeden grosz przekazywany jest na cele charytatywne.

Rzecznik Praw Obywatelskich interweniował w sprawie bielizny przysługującej kobiecie będącej w więzieniu. Dotychczas skazana lub aresztowana nie otrzymywała biustonosza.

Więzień pokrzywdzony działaniami swojego adwokata nie ma dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego. Prawo takie przysługuje każdemu pokrzywdzonemu będącemu na wolności. Zdaniem RPO jest to niedopuszczalne różnicowanie praw pokrzywdzonych i stanowi naruszenie prawa do sądu.

Potrzebę stworzenia nowej, klarownej definicji "budowli" w podatku od nieruchomości dostrzegł Trybunał Konstytucyjny już w 2011 roku. Od tego czasu nadal ta definicja nie uległa zmianie. Zarówno podatnicy, jak i organy podatkowe mają ciągłe wątpliwości co należy opodatkować. Efektem są liczne spory podatników - przedsiębiorców różnych branż - z fiskusem o to, jakie obiekty mogą być uznane za „budowle”. Chodzi m.in. o opodatkowanie stacji transformatorowych, stacji telefonii komórkowej, sieci telekomunikacyjnych i energetycznych, elektrowni wiatrowych i wyrobisk górniczych. Rzecznik Praw Obywatelskich po raz PIĄTY pyta o to ministra finansów.

Rzecznik Praw Obywatelskich uznaje, że system monitorujący liczbę uśmiechów pracowników narusza ich prywatność i godność. Ponadto, Kodeks pracy nie dopuszcza wykorzystywania przez pracodawcę monitoringu do oceny pracowników, a generalny zakaz przetwarzania danych biometrycznych wprowadziło RODO.

Złożenie wniosku o emeryturę w czerwcu skutkuje otrzymaniem niższego świadczenia emerytalnego. Gdyby osoba uprawniona zrobiła to w innym miesiącu, mogłaby liczyć na wyższą od 50 do 300 zł emeryturę. Zdaniem RPO obniżenie świadczeń emerytalnych tym emerytom nie ma racjonalnego uzasadnienia.

Projekt ustawy o emeryturach kobiet z rocznika 1953 został odsunięty z porządku obrad posiedzenia Sejmu. Oznacza to, że kobiety przez kolejne miesiące otrzymają niższe świadczenie. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do premiera o zmianę decyzji.

Powstała Rada Senioralna przy Rzeczniku Praw Obywatelskich. Ma to na celu zacieśnienie współpracy z byłymi pracownikami biura RPO. Są to aktywni seniorzy mający dużą wiedzę i doświadczenie. Pomogą w rozpoznawaniu potrzeb emerytowanych pracowników.

Aby odpowiednio zadbać o prawo do godnej starości, potrzeba stworzyć Międzynarodową Konwencję o Prawach Osób Starszych. Jest to szczególnie ważne ze względu na starzejące się społeczeństwo. Seniorzy walczą o swoje prawa z myślą o przyszłości dla wszystkich.

Dzięki inicjatywie RPO represjonowani w stanie wojennym, którzy skutecznie ukryli się przed władzami komunistycznymi, otrzymają odszkodowanie.

Cele więzienne powinny być maksymalnie 10-osobowe. RPO wystąpił do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, który podzielił to stanowisko. Cele z większą liczbą osadzonych mają zostać zlikwidowane.

Czy właściciel restauracji ma prawo zakazać do niej wstępu dzieciom? Jak w takiej sytuacji można domagać się egzekwowania zakazu dyskryminacji?

Rzecznik Praw Obywatelskich, Przemoc w rodzinie

Ustawa antyprzemocowa uchwalona przez Sejm

Przedłużenie z mocy prawa orzeczeń o niepełnosprawności z powodu koronawirusa

Koronawirus. RPO: zakaz wstępu do lasu bez podstawy prawnej

Koronawirus. Czy ograniczenia wprowadzane przez rząd są zgodne z prawem?

Koronawirus. Nauczanie zdalne a sprzęt dla szkół

Koronawirus. RPO do MEN: terminy egzaminów są nierealne

Koronawirus. Policjanci bez prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego

Koronawirus. RPO: zakaz przemieszczania się po kraju niezgodny z Konstytucją

Epidemia koronawirusa - czy rodzic może przebywać z dzieckiem w szpitalu?

Jak mają sobie radzić samorządy, jeśli bank, w którym trzymały pieniądze, popada w kłopoty finansowe?

Uwagi RPO do rozporządzenia o kształceniu na odległość

Koronawirus a wybory uzupełniające wójta i do rad gmin

Część ratowników medycznych może stracić uprawnienia

Czy specustawa dotycząca koronawirusa narusza Konstytucję RP?

Międzynarodowy Dzień Kobiet - 7 postulatów RPO

Wniosek o emeryturę złożony w czerwcu powoduje niższe świadczenie - RPO

Nakaz opuszczenia mieszkania - nowe rozwiązania dla ofiar przemocy domowej

Wydawanie posiłków więźniom przez okno w drzwiach celi - względy bezpieczeństwa

Zakaz bicia dzieci ma charakter absolutny - RPO

Uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej przez sąd

Praca więźnia a prawo do spaceru

Sprzedaż alkoholu w budynku - decyzja wspólnoty mieszkaniowej w głosowaniu obiegowym

Skargę więźnia można badać po względem merytorycznym - RPO

Poważne niszczenie roślin i zwierząt a odpowiedzialność karna

Senior przekazuje mieszkanie w zamian za rentę dożywotnią - jak go chronić?

Odizolowanie więźnia z podejrzeniem gruźlicy

Nadużywanie kajdanek przez policję - RPO

RPO: Pokrzywdzonemu trudniej wnieść do sądu prywatny akt oskarżenia

Kącik zabaw więziennej sali widzeń - czas skazanego z dziećmi

RPO apeluje o określenie wzorów pouczeń w procedurze cywilnej

Emerytury kobiet z rocznika 1953 - uwagi RPO do projektu ustawy

Trzynasta emerytura z Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych - RPO

Uchwała NSA: niedopuszczalna transkrypcja aktu urodzenia dziecka rodziców tej samej płci

Sąd Najwyższy rozstrzygnie czy prawo do życia w czystym środowisku jest dobrem osobistym

Emerytury kobiet z rocznika 1953 - apel RPO

Opieka nad niepełnosprawną babcią - świadczenie pielęgnacyjne dla wnuczki

Projekty pouczeń dla podejrzanego, pokrzywdzonego i świadka - wady według RPO

Dziecko ze związku jednopłciowego bez prawa do dokumentu tożsamości - RPO

System monitorujący uśmiechy pracowników - wyjaśnienia prezesa PKO BP

Kobiecie w więzieniu należy się pełny komplet bielizny

Więzień pokrzywdzony przez adwokata bez dostępu do akt postępowania dyscyplinarnego - RPO

Problemy z definicją „budowli” w podatku od nieruchomości

System monitorujący liczbę uśmiechów pracowników a prywatność i godność

Złożenie wniosku o emeryturę w czerwcu nie powinno skutkować niższym świadczeniem

Emerytury kobiet z rocznika 1953 - co z projektem ustawy?

Rada Senioralna przy RPO

Międzynarodowa Konwencja o Prawach Osób Starszych?

Odszkodowanie dla represjonowanych w stanie wojennym, którzy skutecznie się ukryli

Cele więzienne maksymalnie 10-osobowe - RPO

Czy zakaz wstępu dzieci do restauracji to dyskryminacja?